هر آنچه باید در رابطه با فواید و مضرات میوه خشک بدانید !

میوه خشک (Dried fruit) میوه ای است که تقریباً تمام آب موجود در آن با روش های خشک کردن از دست رفته است. میوه خشک قابلیت نگهداری خیلی طولانی تری نسبت به میوه های تازه دارد و می تواند یک میان وعده مفید باشد.

میوه ها طی فرآیند خشک شدن  کوچک شده و به یک بسته متراکم از مواد مغذی تبدیل می شوند. این خوراکی ها بیشتر ارزش غذایی میوه های تازه را حفظ می کنند. محتوای مواد مغذی آنها  منعکس کننده همتایان تازه و روش فرآوری آنها است. کشمش رایج ترین میوه خشک است و به دنبال آن خرما ، آلو ، انجیر و زردآلو قرار می گیرند.

البته در حال حاضر انواع دیگر میوه های خشک مانند انبه ، آناناس ، زغال اخته ، موز و سیب ، کیوی ، پرتقال و غیره موجود است. در ادامه در نشریه جهان شیمی فیزیک در این رابطه توضیحات بیشتری ارائه می شود.

روش خشک کردن و تهیه میوه خشک

خشک کردن میوه یکی از قدیمی ترین روش های نگهداری مواد غذایی است. در ابتدا این کار در آفتاب یا با گرمای هوا انجام می شد ، اما با وسایل مدرن مانند دهیدراتورها یا اجاق های کم حرارت میوه ها بسیار ساده تر از گذشته خشک می شوند. برخی از این روش ها در ادامه آمده است.

خشک کردن میوه در آفتاب

اولین و ابتدایی ترین روش خشک کردن میوه ها استفاده از آفتاب است. در این روش میوه ها را نصف یا خرد کرده و برای چند روز متوالی در مقابل آفتاب قرار می دهند.

خشک کردن میوه در فر

در این روش میوه ها با جریان هوا و حرارت کم در یک مدت زمان کوتاه آماده می شوند و شما بر اساس سلیقه خودتان می توانید میوه ها را خرد و  تهیه کنید.

خشک کردن میوه با خشک کن

این دستگاه ها چند سالی است که وارد بازار شده اند. در این دستگاه ها آب میوه به آهستگی و با حرات کم تبخیر می شود. خشک کردن میوه با این دستگاه تقریبا ۲۴ ساعت بسته به نوع میوه طول می کشد.

فواید مصرف میوه خشک

تقویت سیستم ایمنی

این خوراکی ها سرشار از مواد مغذی ضروری برای سلامتی هستند. این خوراکی ها سرشار از پتاسیم ، آهن ، فولات ، کلسیم و منیزیم هستند. علاوه بر این درصد آنتی اکسیدان های آنها بسیار بالاست که باعث تقویت سیستم ایمنی شده و از بروز بیماریهای مختلف جلوگیری می کند. این ترکیبات ضد سرطان هستند و مانع رشد سلولهای توموری در بدن می شوند.

کمک به کاهش وزن

افرادی که آجیل و میوه خشک شده در رژیم غذایی خودشان استفاده می کنند از فواید آنها برای کاهش وزن آگاه هستند. مصرف آنها به شما در کاهش وزن کمک کرده و به حفظ تناسب اندام کمک می کند. با مصرف این خوراکی ها شما چربی ، قند کمتر و مواد مغذی بیشتری برای سوخت و ساز مصرف می کنید.

مبارزه با یبوست

میوه های خشک مانند انجیر فواید زیادی دارند زیرا سرشار از فیبرهایی هستند که سلامت روده را تضمین می کنند. فیبر به بدن کمک می کند تا مواد زائد را از بدن پاک کند. این خوراکی ها روده شما را انعطاف پذیرتر کرده و یبوست را درمان می کنند.

بهبود سلامت دستگاه گوارش

میوه های خشک دارای فیبرهای محلول و نامحلول هستند که هضم را بهبود می بخشد و معده و روده شما را سالم نگه می دارد. فیبرهای محلول به عنوان یک پروبیوتیک عمل می کنند و باکتری های خوب مورد نیاز بدن را حفظ می کنند.

مقابله با پیری

پوست درخشان و کنترل روند پیری برخی از مزایایی است که مصرف میوه های خشک به دنبال دارند. به عنوان مثال بادام و پسته به از بین بردن سلولهای مرده پوست کمک می کند و گردو مانع از خشکی پوست می شود.

مبارزه با کم خونی

کشمش و آلو سرشار از آهن هستند و برای کسانی که کم خونی دارند بسیار مفیدند. میوه های خشک مملو از مواد مغذی مانند ویتامین B ، مواد معدنی مانند فسفر ، مس و چربی های اشباع نشده هستند که باعث تقویت سلول های خونی و هموگلوبین در بدن می شوند.

کمک به حفظ سلامت قلب

کشمش در کاهش فشار خون سیستولیک نقش بسزایی دارد ، کلسترول را کنترل کرده و مارکرهای التهابی را در بدن کاهش می دهند. بادام حاوی ویتامین E و اسیدهای چرب اشباع نشده است که از افزایش کلسترول جلوگیری می کند و آن را در حد مطلوب نگه می دارد. آجیل فشار خون را کنترل می کند زیرا منبع پتاسیم ، منیزیم و کلسیم هستند. بنابراین میوه های خشک و آجیل خطر ابتلا به بیماری های قلبی ، سکته مغزی و حملات قلبی را کاهش می دهند.

بهبود سلامت استخوان

آلوی خشک از سلامت استخوان ها حمایت کرده و استخوان ها را تقویت می کند. مصرف این خوراکی ها همچنین به تقویت تراکم استخوان ها کمک کرده و از فرسودگی  و پارگی لیگامنت ها جلوگیری می کنند.

مقابله با افسردگی و اضطراب

این خوراکی ها منبع غنی از بتاکاروتن هستند، ترکیباتی آنتی اکسیدانی که با اضطراب و افسردگی در افراد مقابله می کند. این آنتی اکسیدان ها باعث بهبود حافظه نیز می شوند. میوه های خشک به بهبود خواب ، تقویت یادگیری و عملکرد مغز کمک می کنند.

موارد شیمیایی مورد کاربرد در میوه خشک

برخی میوه های خشک بسته بندی شده اغلب با مواد شیمیایی خطرناکی خشک می شوند که شما هرگز فکرش را نمی کنید. در واقع زردآلوی خشک پر از فیبری که می تواند یک میان وعده سرشار از مواد مغذی باشد در صورت خشک شدن با مواد شیمیایی حتی می تواند خطرناک باشد!

دی اکسید سولفور

خطر شماره یک در بسیاری از میوه های خشک تجاری وجود دی اکسید گوگرد است. دی اکسید گوگرد یک گاز بد بوی ناخوشایند است که با سوزاندن زغال سنگ یا نفت ایجاد می شود و به عنوان ضد عفونی کننده ، ماده سفید کننده یا به عنوان نگهدارنده مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.

میوه ها قبل از خشک شدن تحت تاثیر دی اکسید گوگرد قرار می گیرند تا رنگ ، عطر و طعم آنها حفظ  شود و ماندگاری آنها افزایش یابد. در حالی که مصرف مقادیر اندک دی اکسید گوگرد برای افراد مضر نیست ولی مقادیر بالای این ماده شیمیایی می تواند برای سلامتی خطرناک باشد. برای مثال باید گفت میزان مصرف روزانه قابل قبول این ترکیب برای یک کودک ۱۰ ساله با وزن ۲۱ کیلوگرم فقط ۱۵ میلی گرم سولفیت در روز است که معادل یک زردآلو خشک است.

قرار گرفتن در معرض دی اکسید گوگرد می تواند بسیار مضر و حتی برای مبتلایان به آسم و افراد مبتلا به آلرژی یا حساسیت به سولفیت کشنده باشد. این ترکیب یک ماده شیمیایی سمی و خطرناک هم برای بدن و هم برای محیط زیست است.

شکر اضافی

خشک کردن میوه محتوای آب آن را از بین می برد و قندهای طبیعی آن مانند فروکتوز را تغلیظ می کند و یک ماده غذایی متراکم ایجاد می کند. با این حال ، فروکتوز مانند بسیاری از شیرینی ها و اسنک ها باعث افزایش قند خون نمی شود. این خوراکی ها ممکن است کالری بیشتری داشته باشد اما فیبر ، ویتامین ها و کلسیم بیشتری نیز دارند.

مشکل این است که بسیاری از میوه های خشک تجاری حاوی مواد اضافی برای جذب مشتری هستند. هنگامی که این خوراکی ها با قند ، ساکارین و سایر شیرین کننده های مصنوعی ترکیب می شوند ، خوردن آن می تواند منجر به افزایش قند خون شود  که در نهایت باعث دیابت نوع ۲ ، بیماری های قلبی -عروقی و بسیاری از مشکلات دیگر خواهد شد.

مضرات مصرف میوه خشک

از آنجا که این خوراکی ها حاوی آب نیستند از نظر کالری حاوی قند زیادی هستند. آنها همچنین نسبت به میوه های تازه ویتامین C و آنتی اکسیدان های کمتری دارند و در صورت عدم رعایت اعتدال در مصرف ممکن است تهدیدی برای سلامتی باشند. برخی از عوارض خوردن این خوراکی ها عبارتند از:

• مقدار قند زیاد خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.
• این خوراکی ها می توانند باعث نفخ و کم آبی بدن شوند.
•  با داشتن کالری اضافی می توانند دلیل اصلی افزایش وزن باشند.
• آنها همچنین در صورت مصرف مقادیر ناسالم  می توانند باعث مشکلات قلبی شوند.
• سولفیت های موجود در آنها می توانند باعث حملات آسمی شوند و همچنین در برخی موارد باعث حساسیت ، بثورات پوستی و نفخ معده خواهند شد.