استئارات لیتیوم چیست؟ – خواص و مزایا
استئارات لیتیوم یکی از نمک های فلزی اسید چربی به نام اسید استئاریک است که در صنایع تولید لاستیک، به عنوان یک افزودنی به کار برده می شود. به نمک های فلزی اسیدهای چرب، صابون نیز گفته می شود که دارای خواص متفاوتی با توجه به نوع اسید چرب، طول زنجیر کربن و قلیای مورد استفاده است. خواص متفاوت در این نمک ها، تعیین کننده نوع کاربردهای آن ها است. یکی دیگر از نمک های اسید استئاریک، استئارات منیزیم است که به ذرات یک محصول، اجازه خوب مخلوط شدن را می دهد. در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک با استارات لیتیوم و منیزیم آشنا می شوید.
خواص استئارات لیتیوم
به نمک لیتیوم اسید استئاریک، استئارات لیتیوم گفته می شود که فرمول شیمیایی به صورت C۱۸H۳۵LiO۲ دارد. مشتق شدن این ترکیب از پیه پخته یا چربی های حیوانی دیگر با هیدروکسید لیتیوم در دمای ۲۲۰ درجه سانتی گراد است. تقطیر نمک لیتیوم اسید استئاریک از اسیدهای چرب منابع حیوانی و گیاهی صورت می گیرد. استئارات منیزیم ترکیبی پودری و به رنگ سفید و کریستالی است که در برابر آب مقاومت بالایی دارد. این ماده میزان سمیت کمی داشته و با حرارت دیدن، تجزیه شده و بخارهای سمی لیتیوم را آزاد می کند.
نمک لیتیوم مورد بحث در این مقاله، در دما و فشار معمولی پایدار بوده و به مقدار کمی در آب و اتانول محلول است. ولی در اتیل استات و روغن معدنی حل نمی شود. نقاط ذوب و جوش این ترکیب به ترتیب ۲۲۰ و ۳۵۹،۴ درجه سانتی گراد است. نام های دیگر استئارات لیتیوم، اکتادکانوات، اکتادکانوئیک اسید و نمک لیتیوم نیز شناخته می شود.
یکی از خواص این ترکیب، تجزیه به اسید استئاریک و نمک لیتیوم، هنگام قرارگیری در مجاورت با اسیدهای قوی است. همچنین نمک لیتیوم، خاصیت ضد زنگ و ضد خوردگی داشته و مقاومت بالایی در آب دارد.
مزایای استئارات لیتیوم
استئارات لیتیوم ماده ای کاربردی به عنوان گریس روان کننده است که از خواص آن، مقاوم بودن در برابر آب است. زیرا در دسته ی فلزات قلیایی با خاصیت عدم حلالیت در آب، قرار دارد. به همین جهت در قطعات مرطوب و مکانیکی که با آب در تماس هستند، کاربرد دارد.
در صنایع خودرو، ماشین آلات و هوا و فضا، به عنوان تثبیت کننده در صنایع آرایشی و بهداشتی، صنعت پلاستیک و … از نمک لیتیوم استفاده می شود. این نمک در ترکیب لوازم آرایشی، باعث حساسیت پوستی نمی شود زیرا سمیت بسیار کمی دارد.
نمک لیتیوم در صنعت نفت، به عنوان یک بازدارنده ی خوردگی کاربرد داشته و در سنتز شیمیایی، نقش کاتالیزور را دارد.
در روغن های مصنوعی و طبیعی به عنوان غلیظ کننده، برای ساخت قالب های فلزی سبک وزن و به عنوان درزگیر، از نمک استئارات لیتیوم استفاده می شود.
استئارات منیزیم چیست؟
یکی دیگر از نمک های اسید استئاریک، استئارات منیزیم است که پودری سفید بوده و اسید اکتادکانوئیک نیز نامیده می شود. این ماده از ۴ درصد منیزیم و ۹۶ درصد اسید استئاریک تشکیل شده است.
استئارات منیزیم در ترکیب مواد غذایی، داروها و برخی از محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان یک عامل ضد انباشتگی به کار برده می شود. به عبارتی بالاترین بافت و ظرفیت را به این مواد می دهد. به همین دلیل در ترکیب فونداسیون ها یا کانسیلرها یافت می شود.
مزایای استئارات منیزیم
از مزایای کاربرد استئارات منیزیم، یکی به عنوان روان کننده طبیعی است که باعث افزایش سیالیت محصولات خاص می شود. همچنین به عنوان افزودنی در مواد غذایی، باعث ایجاد طعم و مزه بهتر می شود. به دلیل یکنواخت کردن تمام ذرات یک محصول، از این نمک به عنوان عامل ضد کپک استفاده می شود. استئارات منیزیم ماده ای غلیظ کننده بوده و با کاربرد در لوازم آرایشی، باعث می شود تا مدت زمان ماندگاری آن ها بالا رود.
در ساخت دارو به صورت کپسول و قرص، این نمک به کار برده می شود.