مکمل دکستروز چیست؟
مکمل دکستروز نوعی کربوهیدرات است که به سرعت قابل هضم است. این مکمل خستگی ناشی از فعالیت های ورزشی سخت را رفع کرده و انرژی لازم بدن را در مدت زمان کمی تامین می کند. همچنین دکستروز گزینه ی خوبی برای حجم دادن به عضلات ورزشکاران است. این مکمل دریافت کراتین به وسیله عضلات را افزایش می دهد که همین امر باعث جلوگیری از صدمات عضلانی حین فعالیت های ورزشی می شود. مکمل دکستروز به شکل های پودر، قرص و کپسول عرضه می شود.
در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک به معرفی مکمل دکستروز، فواید و کاربردهای آن می پردازیم.
مکمل چیست؟
امروزه مصرف مکمل ها در بین ورزشکاران افزایش یافته است و به بیش از ۶۰ درصد می رسد. مکمل ها یا نیروزاها، موادی هستند که باعث افزایش عملکرد بدن شده و کاستی های مواد مغذی آن را رفع می کنند. این مواد باید به دستور پزشک و یا متخصص ورزشی مصرف شوند.
انواع مکمل های کربوهیدرات
کربوهیدرات ها به عنوان منابع انرژی در سوخت و ساز بدن مورد استفاده قرار می گیرند. مکمل های کربوهیدرات به رفع خستگی، افزایش کارایی بدن و تناسب اندام کمک می کند.
این مکمل ها در انواع مختلفی وجود دارند. مکمل دکستروز (Dextrose)، مکمل مالتودکسترین (Maltodextrin) و مکمل وکسی میز (Waxy Maize) از آن جمله اند. دکستروز و مالتودکسترین عمده ترین نوع مکمل کربوهیدرات هستند که سطح گلایسمی بالایی دارند. این دو مکمل را می توان قبل، بعد و یا در حین فعالیت ورزشی مصرف کرد.
مکمل دکستروز چیست؟
دکستروز از نشاسته ذرت به دست می آید. دکستروز از نظر شیمیایی با گلوکز تفاوتی ندارد و سریع هضم می شود. این مکمل به دلیل انرژی بالایی که تولید می کنند توسط ورزشکاران مورد استفاده قرار می گیرد.
هنگامی که یک فرد فعالیت های سخت ورزشی انجام می دهد، گلیکوژن در بدن سوخته و عمل انرژی رسانی را انجام می دهند. مصرف مکمل دکستروز بعد از فعالیت یا تمرین ورزشی می تواند به جبران گلیکوژن سوزانده شده کمک کند. البته مصرف بیش از اندازه ی این مکمل ها موجب ایجاد مشکلاتی در بدن خواهد شد.
مقدار مصرف مکمل دکستروز
مقدار مصرف مکمل دکستروز بستگی به عواملی همچون وزن، حساسیت به انسولین و ساختار فیبر عضلانی و … دارد. حال برای فردی با ۱۰۰ کیلوگرم وزن، مصرف مکمل ۱۰۰ گرمی دکستروز و پروتئین آب پنیر به اندازه ی ۳۰ یا ۴۰ گرم برای تولید پروتئین عضله و افزایش میزان انسولین کفایت می کند.
اگر فرد با مصرف این میزان مکمل احساس سبکی و بی حالی داشت، باید از دوز مصرفی خود بکاهد.
البته به دلیل سرعت جذب بالا، یک تا یک و نیم ساعت بعد از مصرف مکمل دکستروز و پروتئین آب پنیر، فرد احساس گرسنگی خواهد کرد.
زمان مصرف دکستروز
در مواجهه با کمبود انرژی، از این مکمل استفاده می شود. مصرف دکستروز وابسته به برنامه فعالیت های ورزشی است و می توان آن را در زمان های مختلف مصرف کرد. به هنگام گرسنگی و کمبود انرژی، بهتر است قبل از تمرین توسط بدن دریافت شود.
در ورزش های استقامتی همچون شنا و دوچرخه سواری می توان از دکستروز به مقدار کم در طول تمرینات پرفشار استفاده کرد.
همچنین، برخی افراد بعد از فعالیت های ورزشی خود برای دریافت مواد مغذی دیگر از دکستروز استفاده می کنند.
عوارض مصرف مکمل دکستروز
از مهم ترین عوارض معمول دکستروز می توان به افزایش و کاهش قند خون اشاره داشت. هر دو این عوارض ممکن است به صورت همزمان رخ دهند. علائم افزایش قند خون عبارتند از احساس تشنگی و گرسنگی بیش از حد، تکرر ادرار، تاری دید، سردرد، خستگی های همیشگی و عدم تمرکز است. از دیگر عوارض دکستروز می توان به ناراحتی گوارشی اشاره داشت.
