سود پرک (سود جامد) چیست؟ – ویژگی ها و کاربرد آن

سود پرک (سود جامد) نمکی معدنی با قابلیت انحلال پذیری در آب است که به نام های کاستیک سودا پرک، سود کاستیک و سود سوزآور جامد نیز شناخته می شود. این ترکیب در تولید مواد غذایی، کاغذسازی، ابریشم مصنوعی، استخراج آلومینیوم، پارچه، صابون سازی و … استفاده می شود. خرید و فروش سود پرک در بازار توسط شرکت های مختلفی انجام شده و این ترکیب در بسته بندی های مختلف در بازار عرضه می شود. با مطالعه مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک حاضر، می توان اطلاعاتی مختصری درباره سود پرک (سود جامد) و کاربردهای آن به دست آورد.

سود پرک چیست؟

هیدروکسید سدیم با فرمول مولکولی NaOH، نوعی نمک یونی بوده که از یون های سدیم مثبت و هیدروکسید منفی تشکیل شده است. این نمک می تواند در آب، متانول، گلیسیرین و پروپیلن گلیکول حل شود. سود پرک می تواند گاز دی اکسید کربن را جذب کرده و همچنین به عنوان جذب کننده رطوبت به کار رود. شکل ظاهری سود، جامد و به رنگ سفید بوده و وقتی در آب حل شود، گرما تولید می کند. واکنش این ماده با اسیدها نیز گرماده است. بازار خرید و فروش سود پرک به جهت کاربرد زیاد آن بسیار داغ بوده و سالانه به جهت تقاضای بالا، ده ها میلیون تن از این ماده در جهان تولید می شود.

ویژگی های فیزیکی و شیمیایی سود پرک (سود جامد)

سود پرک جامد در دمای ۳۱۸ درجه سانتی گراد ذوب شده و انواع مختلفی با تعداد مولکول های متفاوت آب از آن وجود دارد (۷، ۳ و یا ۵ آبه). ولی از بین تمام انواع سود پرک، نوع تک آبه پایدارترین است.

ازخواص شیمیایی سود پرک، واکنش آن با اسیدهای پروتون دار بوده که آب و نمک تولید می شود. زیرا سود دارای خاصیت قلیایی است. به عنوان نمونه از واکنش بین سود با اسید هیدروکلریک، کلرید سدیم و آب تولید می شود. از واکنش های دیگر آن، ترکیب با دی اکسید گوگرد است که دارای اهمیت زیادی در صنایع شیمیایی است.

تولید سود پرک

مهمترین روش تولید سود پرک، الکترولیز نمک کلرید سدیم است که سودی که در این روش تولید می شود، دارای درجه خلوص ۵۰ درصد است. به این روش، کلرآلکالی می گویند. در این واکنش، گاز کلر به عنوان یک محصول جانبی تولید می شود. در این حالت با تبخیر آب موجود، محصول را جامد می کنند. یکی از روش های غیرصنعتی برای تولید سود پرک، ترکیب آب با فلز خالص سدیم است. در این روش آزمایشگاهی، گاز هیدروژن و گرما تولید می شود.

کاربرد و خرید و فروش سود پرک (سود جامد)

میزان خرید و فروش سود پرک با توجه به نیاز و کاربرد آن متفاوت است. این محصول می تواند در بسته بندی های ۲۵ کیلوگرمی و به صورت پک های ۴۰ تایی در بازار یافت شود. برای خرید سود پرک با درجه خلوص بالا، باید از شرکت هایی با برندهایی معتبر استفاده کرد. در این حالت سودی با درجه ناخالصی کم از کربنات سدیم، سولفات سدیم، کلرات سدیم، نمک و ترکیبات آهنی می توان خریداری کرد.

سود پرک را در تولید مواد شوینده، صابون برای از بین بردن چربی ها و آلاینده ها استفاده می کنند. از این نمک در صنایع پتروشیمی برای کاهش گازهای گلخانه ای به کار برده می شود. در صنعت کاغذسازی برای جدا کردن لیگنین و فیبر سلولزی و در استخراج چاه نفت برای تجزیه گازهای سمی مانند دی اکسید گوگرد نیز این نمک کاربرد دارد. برای شستن ماشین آلاتی که به چربی و گریس در کارخانجات، آلوده هستند و برای جلوگیری از دو فاز شدن سیمان و ماسه در تهیه بتن نیز هیدروکسید سدیم به کار برده می شود. در تولید ابریشم مصنوعی با کمک فرایند ویسکوز، نیاز است که در دو مرحله اصلی آن از سود استفاده شود. در قالیشویی و کارواش ها و به عنوان چاه بازکن در خانه ها نیز از سود استفاده می کنند.