رنگ خوراکی چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

رنگ خوراکی یک ماده افزودنی است که برای جذاب تر کردن غذاها و ترغیب مصرف کنندگان مورد استفاده قرار می گیرد. رنگ خوراکی شامل رنگ یا رنگدانه ای است که به غذا یا نوشیدنی ها رنگ می دهد.

رنگ غذا به صورت مایع، پودر، ژل و خمیر وجود دارد و در تولید غذای تجاری و هم در پخت و پز خانگی استفاده می شود. از مواد رنگی خوراکی همچنین در انواع برنامه های غیر غذایی از جمله مواد آرایشی ، دارویی ، پروژه های صنایع دستی خانگی و دستگاه های پزشکی استفاده می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.

رنگ مولکولی است که طول موج های خاصی از نور مرئی را جذب می کند و باقی را منتقل یا منعکس می کند در حالی که رنگ دهندگی حاصل فعالیت مولکول رنگ است. رنگ خوراکی طبیعی ، رنگدانه یا هر ماده دیگری است که از گیاهان ، مواد معدنی یا جانوران بدست می آید که قادر به رنگ آمیزی مواد غذایی باشد . این رنگ ها از منابع مختلفی مانند دانه ها ، میوه ها ، سبزیجات ، جلبک ها و حشرات بدست می آیند و در غلظت بسیار کم وجود دارند در نتیجه استخراج آنها گران است و نسبت به تغییرات محیطی بسیار حساس هستند.

دلیل استفاده از رنگ خوراکی چیست

در صنایع غذایی رنگ از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین برای بدست آوردن رنگ، ترکیبات خاصی را با طعم های خاص مخلوط می کنند و رنگ غذا را درست می کنند تا عطر و طعم خوراکی ها و نوشیدنی ها را تغییر دهند.

این رنگ ها برای افزایش جذابیت و اشتها آوری و یا افزودن رنگ به غذاهایی که در معرض نور ، هوا ، درجه حرارت ، رطوبت و شرایط ذخیره سازی رنگ خود را از دست داده اند، مورد استفاده قرار می گیرند.

رنگ خوراکی  می تواند تغییرات طبیعی رنگ مواد غذایی را اصلاح کنند ، رنگ هایی که به طور طبیعی وجود دارند را تقویت کند و آنها بیش از پیش در معرض دید مصرف کنندگان قرار دهد.

امروزه تاثیر رنگ ها را نمی توان در خوراکی‌ هایی از جمله آب ‌نبات‌ها، غلات صبحانه، ژله‌ ها دست کم گرفت ولی در عین حال باید مضرات آنها را نیز مورد توجه قرار داد. این روزها رنگ ها در انواع تنقلات نیز خودنمایی کرده و نظر همه افراد خصوصا کودکان را به خود جلب می کنند. بنابراین می توان گفت استفاده از رنگ های خوراکی نوعی بازاریابی است که می تواند فروش تنقلات و خوراکیها را افزایش دهد.

انواع رنگ خوراکی

رنگ خوراکی طبیعی

این رنگ ها اغلب از گیاهان مشتق می شوند و هیچ تاثیر سویی بر سلامتی ندارند برعکس این ترکیبات به دلیل داشتن ترکیبات آنتی اکسیدان برای بدن مفید هم هستند. از بین رنگ های طبیعی می توان به رنگ نارنجی کاروتن در هویج ، رنگ بنفش کلم قرمز ، رنگ سبز اسفناج ، رنگ قرمز لبو ، رنگ زرد زردچوبه و سایر رنگ های طبیعی اشاره کرد. این رنگ ها طی یک پروسه استخراج سخت بدست آمده و در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند و مانند میوه ها و سبزیجات سرشار از ترکیبات مفید برای بدن هستند.

اکثر رنگهای طبیعی می توانند در روغن حل شوند اما در آب حل نمی شوند. آنها معمولاً فرآوری می شوند تا نمک سدیم یا پتاسیم آنها تشکیل شود. این امر باعث می شود که آنها در آب حل شوند و برای استفاده در غذاها قابل استفاده شوند.

رنگ خوراکی مصنوعی

رنگ های مصنوعی از ترکیبات شیمیایی تولید می شوند و انواع آنها را می توان در انواع آب نبات و شکلات و نوشیدنی ها یافت. تحقیقات صورت گرفته بر روی این رنگ ها نشان داده است که مصرف آنها در کودکان باعث بیش فعالی و بی قراری شده و در برخی مواقع باعث کاهش رشد و قدرت تمرکز آنها می شود.

واکنش های آلرژیک در بزرگسالان و کاهش ضریب هوشی در کودکان نیز برخی دیگر از اثرات مضر این مواد شیمیایی هستند به همین دلیل مصرف برخی از آنها در بسیاری از کشورها ممنوع شده است.

مزایای رنگ خوراکی طبیعی

همانطور که قبلا گفتیم رنگ های طبیعی اکثرا منشاء گیاهی یا جانوری دارند بنابراین مانند سایر خوراکیهای تهیه شده از این ترکیبات عوارضی برای سلامتی ندارند . این افزودنی ها مطمئن هستند و سازمان غذا و دارو توصیه می کند که شرکت ها و کارخانه های تولید مواد خوراکی بیشتر از این رنگ ها در محصولات خودشان استفاده کنند.

بیشترین استفاده از این رنگها در بستنی ها ، لبنیات ، مکمل های غذایی ، شیرینی ها ، کیک ها و نوشیدنی هاست که همه ما روزانه از انواع آنها استفاده می کنیم.

معایب رنگ خوراکی طبیعی

رنگ های طبیعی قیمت بسیار بالایی دارند زیرا استخراج آنها بسیار سخت تر از رنگ های شیمیایی است ، مصرف این رنگ ها بسیار بالاست و نگهداری آنها دشوار است زیرا تغییرات محیطی باعث تغییر رنگ آنها می شود. از طرفی این رنگ ها اکثر طعم میوه ای دارند و این عامل می تواند طعم خوراکیها را تحت تاثیر قرار دهد و تاثیر خوشایندی بر ذائقه افراد نداشته باشد.

رنگ خوراکی از کجا بخرم

رنگ‌ های خوراکی طبیعی گران ‌تر از رنگ‌ های مصنوعی هستند. همچنین رنگ های طبیعی ثبات کمتری را ارائه می دهند. آنها به راحتی غذا را رنگ ‌آمیزی می‌کنند و باعث می‌شوند که فروشندگان مواد غذایی متضرر شوند زیرا غذا ظاهر خود را از دست می‌دهد. از این رو، تقاضا برای رنگ های مصنوعی بیشتر است. رنگ های غذایی زیادی مورد نیاز است که تولید رنگ های غذایی را افزایش می دهد. با اینحال استفاده بیش از حد از رنگ های مصنوعی می تواند مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند و بر سلامت فرد تأثیر بگذارد.

افزایش مصرف مواد غذایی مهم ترین عامل محرک بازار رنگ مواد غذایی بوده است. علاوه بر این، افزایش مصرف مواد غذایی به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا مواد غذایی جدید را با استفاده از رنگ های مختلف کشف کنند. بازار این رنگ ها بسیار گسترده است و با پیشرفت صنایع غذایی گسترده تر نیز خواهد شد.

اما در رابطه با خرید رنگ خوراکی شما می توانید به قنادی ها مراجعه کنید یا اینکه انواع رنگ ها را به صورت اینترنتی از سایت های معتبر سفارش داده و در کمترین زمان ممکن درب منزل خود تحویل بگیرید. رنگ های خوراکی طبیعی را نیز می توانید با استفاده از زردچوبه، چغندر قرمز یا کلم قرمز درست کرده و مورد استفاده قرار دهید. سعی کنید از رنگ های خوراکی طبیعی استفاده کنید زیرا رنگ های مصنوعی ممکن است سلامتی شما را تحت تاثیر قرار دهند. رنگ های خوراکی معمولا قیمت بالاتری از رنگ های مصنوعی دارند اما ایمن تر هستند و شما را در معرض بیماری قرار نخواهند داد.