قرص رانیتیدین چیست؟ موارد مصرف و عوارض جانبی آن
رانیتیدین در درمان زخم معده و و جلوگیری از تشدید بیماری پس از خوب شدن استفاده می شود. این دارو برای درمان مشکلات معده و گلو مانند ازوفاژیت فرسایشی، بیماری رفلاکس معده به مری، سندرم زولینگر-الیسون مصرف می شود. در کاهش میزان اسید معده عمل میکند.
علائمی مانند سرفه ای که از بین نمی رود، درد معده، سوزش معده و مشکلات بلع را کاهش خواهد داد. رانیتیدین متعلق به دسته ای از داروها به نام مسدود کننده های H2 است. این دارو به دلیل مشکلات ایمنی از بازار دارو خارج شده است. یک ناخالصی احتمالی سرطان زا در برخی از محصولات رانیتیدین یافت شده است.
در نشریه جهان شیمی فیزیک در مورد استامینوفن، فلوکستین، سیتالوپرام، سرترالین، فلووکسامین، پاروکستین، شربت فروگلوبین، قرص پروستاتان و قرص مولتی ویتامین مینرال مقالات ارزشمندی منتشر شده است. در این مقاله شما را با داروی رانیتیدین آشنا میکنیم.
داروی رانیتیدین چیست
رانیتیدین دارویی است که در نسخه های نسخه ای و بدون نسخه موجود است. رانیتیدین به صورت قرص خوراکی، کپسول خوراکی یا شربت خوراکی و همچنین به عنوان محلول تزریقی عرضه می شود. قرص خوراکی رانیتیدین با نام تجاری داروی زانتاک در دسترس است.
علت استفاده از رانیتیدین
قرص خوراکی رانیتیدین برای درمان چندین بیماری استفاده می شود، از جمله:
- زخم های روده و معده
- بیماری ریفلاکس معده
- ازوفاژیت فرسایشی
- شرایطی که معده شما بیش از حد اسید تولید می کند، مانند سندرم زولینگر-الیسون
رانیتیدین به عنوان دارو ترکیبی استفاده میشود. این بدان معناست که باید آن را با دیگر داروها استفاده کرد.
رانیتیدین معمولا برای درمان کوتاه مدت، به ویژه برای GERD استفاده می شود. اگر این دارو را برای شرایط دیگر مصرف می کنید. ممکن است به درمان طولانی مدت نیاز داشته باشید. چند هفته یا چند ماه مصرف شود.
مکانیسم اثر رانیتیدین
رانیتیدین به دسته ای از داروها به نام آنتاگونیست های گیرنده هیستامین تعلق دارد. گروهی از داروها هستند که به روشی مشابه عمل می کنند. این داروها برای شرایط مشابه مصرف می شوند. رانیتیدین با کاهش میزان اسید معده شما عمل می کند.
نحوه مصرف قرص رانیتیدین
این دارو را به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک، معمولا یک یا دو بار در روز مصرف کنید. ممکن است برای برخی بیماری ها ۴ بار در روز تجویز شود. اگر این دارو را یک بار در روز مصرف می کنید. معمولا بعد از وعده غذایی عصر یا قبل از خواب مصرف می شود.
دوز را به دقت با استفاده از یک قاشق اندازه گیری یا قاشق دارویی مخصوصی که داروساز شما در دسترس است اندازه گیری کنید. از قاشق های خانگی استفاده نکنید. زیرا ممکن است دوز صحیح را دریافت نکنید.
همه دوزهای ممکن و اشکال دارویی ممکن است در اینجا گنجانده نشوند. دوز، شکل دارویی و تعداد دفعات دوز مصرفی وابسته به موارد زیر است:
- سن شما
- وضعیت تحت درمان
- شدت وضعیت شما
- سایر شرایط پزشکی
- نحوه واکنش شما به اولین دوز
اشکال مصرفی رانیتیدین
قرص خوراکی رانیتیدین هم به عنوان داروی ژنریک و هم با نام تجاری در دسترس است. نام تجاری: Zantac.
رانیتیدین به صورت قرص، کپسول و شربت است که به صورت خوراکی مصرف می شود. همچنین به عنوان محلول تزریقی عرضه می شود.
قرص خوراکی رانیتیدین برای درمان زخم های روده و معده، بیماری ریفلاکس معده به مری و شرایطی که معده شما بیش از حد اسید تولید می کند. از جمله یک بیماری نادر به نام سندرم زولینگر-الیسون استفاده می شود. همچنین برای التیام آسیب های مربوط به اسید به پوشش مری استفاده می شود.
تشخیص تاثیر رانیتیدین
چگونه تشخیص دهیم که دارو اثر می کند: باید معده درد کمتری داشته باشید.
زمان مصرف رانیتیدین
این دارو را در زمان توصیه شده توسط پزشک مصرف کنید.
آن را با غذا یا ناشتا استفاده کنید.
همچنین می توانید قرص را برش دهید.
دوز و طول درمان رانیتیدین
دوز و طول درمان بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ شما به درمان است. در کودکان، دوز ممکن است بر اساس وزن بدن نیز باشد. دستور پزشک را اجرا کنید. شما ممکن است داروهای دیگری (به عنوان مثال، آنتی اسیدها) را طبق توصیه پزشک برای بیماری خود مصرف کنید.
این دارو را به طور منظم مصرف کنید. تا بیشترین سود را از آن ببرید. برای کمک به یادآوری، آن را هر روز در زمان یکسان مصرف کنید. دوز خود را افزایش ندهید. یا آن را بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید. مصرف این دارو را بدون تایید پزشک قطع نکنید. زیرا ممکن است بهبود زخم را به تاخیر بیندازد.
قبل از مصرف رانیتیدین
اگر به رانیتیدین یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. به پزشک و داروساز خود بگویید که چه داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و محصولات گیاهی مصرف می کنید. یکی از موارد زیر را حتما ذکر کنید: داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده خون) مانند وارفارین (کومادین) و تریازولام. پزشک شاید نیاز به تغییر دوز دارد. اگر مبتلا به پورفیری، فنیل کتونوری یا بیماری کلیوی یا کبدی هستید به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر باردارید یا نوزاد شیر میدهید به پزشک اطلاع دهید. اگر در حین مصرف رانیتیدین باردار شده اید، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض جانبی رانیتیدین
قرص خوراکی رانیتیدین ممکن است باعث خواب آلودگی و همچنین سایر عوارض جانبی شود.
عوارض جانبی شایع قرص خوراکی رانیتیدین می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- یبوست
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- ناراحتی یا درد معده
اگر این اثرات خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر شدید است با پزشک صحبت کنید.
عوارض جانبی جدی رانیتیدین
اگر عوارض جانبی جدی دارید با پزشک صحبت کنید. اگر علائم شما تهدید کننده زندگی است یا اگر فکر می کنید در حال اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی موارد زیر است:
التهاب کبد با علائمی مانند:
- زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
- خستگی
- ادرار تیره
- دل درد
تغییرات در عملکرد مغز با علائمی مانند:
- گیجی
- تحریک
- افسردگی
- توهمات (دیدن یا شنیدن چیزی که وجود ندارد)
- تاری دید
- ضربان قلب غیر طبیعی با علائمی مانند:
- ضربان قلب سریع
- خستگی
- تنگی نفس
تداخلات دارویی رانیتیدین
قرص خوراکی رانیتیدین می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که ممکن است مصرف کنید تداخل داشته باشد. تداخل یعنی یک دارو عملکرد دارو دیگر را تغییر دهد. این می تواند مضر باشد یا از عملکرد خوب دارو جلوگیری کند.
برای جلوگیری از تداخل، پزشک باید داروهای شما را کنترل کند. در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
دلاویردین: دلاویردین را با رانیتیدین مصرف نکنید. این کار می تواند عوارض خطرناکی ایجاد کند. رانیتیدین سطح دلاویردین را در بدن شما کاهش می دهد. این بدان معناست که دلاویردین نیز عمل درستی نخواهد کرد.
مصرف رانیتیدین با برخی داروها خطر عوارض جانبی این داروها را افزایش می دهد. شامل:
پروکائین آمید
مصرف دوزهای بالای رانیتیدین با پروکائین آمید می تواند عوارض جانبی پروکائین آمید ایجاد کند.
وارفارین
مصرف رانیتیدین همراه با وارفارین خونریزی یا لخته شدن را بالا میبرد. اگر این داروها را با هم مصرف می کنید، ممکن است پزشک شما را با دقت بیشتری تحت نظر داشته باشد.
میدازولام و تریازولام
مصرف رانیتیدین با این داروها خطر خواب‌آلودگی شدید را افزایش میدهد که می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.
گلیپیزید
مصرف این داروها با هم می تواند خطر افت قند خون را افزایش دهد. هنگام شروع یا توقف رانیتیدین ممکن است لازم باشد قند خون خود را آزمایش کنید.
هنگامی که داروهای خاصی همراه با رانیتیدین استفاده می شوند. ممکن است به خوبی کار نکنند. زیرا ممکن است دوز داروها در بدن کم میشود. این داروها عبارتند از:
آتازاناویر
اگر لازم است این داروها را با هم مصرف کنید. پزشک به شما خواهد گفت که چه مدت باید بین دوزهای این داروها صبر کنید.
اشکال و دوز دارویی رانیتیدین
داروی ژنریک: رانیتیدین
فرم دارو: قرص خوراکی
دوز: ۱۵۰ میلی گرم، ۳۰۰ میلی گرم
دوز برای زخم اثنی عشر (روده)
مقدار مصرف بزرگسالان (سنین ۱۷ تا ۶۴ سال)
درمان زخم روده فعال: ۱۵۰ میلی گرم دو بار در روز یا ۳۰۰ میلی گرم یک بار در روز مصرف می شود. اگر یک دوز مصرف می کنید، آن را بعد از شام یا قبل از خواب مصرف کنید.
درمان نگهدارنده: ۱۵۰ میلی گرم یک بار در روز قبل از خواب مصرف می شود.
دوز کودک (سن ۱ ماه تا ۱۶ سال)
درمان زخم روده فعال
دوز معمولی: ۲-۴ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن دو بار در روز.
حداکثر دوز: ۳۰۰ میلی گرم در روز.
دوز معمولی: ۲-۴ میلی گرم بر کیلوگرم یک بار در روز مصرف می شود.
حداکثر دوز: ۱۵۰ میلی گرم در روز.
دوز کودک (کمتر از ۱ ماه)
تائید نشده است که این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه بی‌خطر و مؤثر است.
دوز بالا (سن ۶۵ سال و بالاتر)
کلیه افراد مسن مثل دوران جوانی نیست. داروها را کندتر پردازش میکند. مقدار زیادی دارو مدت طولانی در بدن است. عوارض جانبی زیاد میشود.
پزشک دوز درمانی را با دوز کمتر شروع می کند. مانع از تجمع بیش از حد دارو است.
اگر بیماری کلیوی متوسط یا شدید دارید، پزشک ممکن است شما را با ۱۵۰ میلی گرم یک بار در روز شروع کند. آنها ممکن است دوز را به دو بار در روز افزایش دهند.
دوز برای زخم معده
مقدار مصرف بزرگسالان (سنین ۱۷ تا ۶۴ سال)
درمان زخم معده فعال: ۱۵۰ میلی گرم دو بار در روز.
درمان نگهدارنده: ۱۵۰ میلی گرم قبل از خواب.
درمان زخم معده فعال
دوز معمولی: ۲-۴ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن دو بار در روز.
حداکثر دوز: ۳۰۰ میلی گرم در روز.
دوز معمولی: ۲-۴ میلی گرم بر کیلوگرم یک بار در روز مصرف می شود.
حداکثر دوز: ۱۵۰ میلی گرم در روز.
تائید نشده است که این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه بی‌خطر و مؤثر است.
دوز برای بیماری ریفلاکس معده به مری
مقدار مصرف بزرگسالان (سنین ۱۷ تا ۶۴ سال)
دوز معمولی: ۱۵۰ میلی گرم دو بار در روز مصرف می شود.
دوز کودک (سن ۱ ماه تا ۱۶ سال)
دوز معمولی: ۵-۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز در دو دوز منقسم.
دوز کودک (کمتر از ۱ ماه)
تائید نشده است که این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه بی‌خطر و مؤثر است.
دوز برای ازوفاژیت فرسایشی
مقدار مصرف بزرگسالان (سنین ۱۷ تا ۶۴ سال)
بیماری فعال: ۱۵۰ میلی گرم چهار بار روزانه.
برای درمان نگهدارنده: ۱۵۰ میلی گرم دو بار در روز
دوز کودک (از ۱ ماه تا ۱۶ سال)
دوز معمولی: ۵-۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز در دو دوز منقسم.
دوز کودک (کمتر از ۱ ماه)
تائید نشده است که این دارو برای کودکان زیر ۱ ماه بی‌خطر و مؤثر است.
دوز برای شرایط ترشح بیش از حد
مقدار مصرف بزرگسالان (سنین ۱۷ تا ۶۴ سال)
دوز معمولی: ۱۵۰ میلی گرم دو بار در روز.
دوز افزایش می یابد: پزشک ممکن است در صورت نیاز دوز شما را تغییر دهد.
حداکثر دوز: ۶۰۰۰ میلی گرم (یا ۶ گرم) در روز.
دوز کودک (سنین ۰ تا ۱۷ سال)
تائید نشده است که این دارو در افراد کمتر از ۱۸ سال برای این بیماری بی‌خطر و مؤثر باشد.
عوارض قطع مصرف رانیتیدین
رانیتیدین برای درمان طولانی مدت یا کوتاه مدت استفاده می شود. اگر مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع کنید یا اصلا آن را مصرف نکنید: ممکن است همچنان درد معده ناشی از مقادیر بالای اسید در معده خود داشته باشید.
اگر دوزها را فراموش کردید یا دارو را طبق برنامه مصرف نکردید: ممکن است داروی شما به خوبی کار نکند یا به طور کامل از کار بیفتد. برای تاثیر خوب دارو باید مقدار معینی در بدن باشد.
مصرف زیاد از حد رانیتیدین
اگر بیش از حد مصرف کنید: مصرف بیش از حد رانیتیدین بسیار نادر است. معمولا قبل از بروز علائم مصرف بیش از حد توصیه شده باید مصرف کنید. با این حال، اگر رانیتیدین بیش از حد مصرف کنید، ممکن است سطوح خطرناکی از دارو در بدن خود داشته باشید. علائم مصرف بیش از حد موارد زیر است:
- مشکل در راه رفتن
- فشار خون پایین (ممکن است احساس سرگیجه یا غش کنید)
فراموشی در مصرف رانیتیدین
اگر یک نوبت را فراموش کردید چه باید کرد: به محض یادآوری دوز خود را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت قبل از نوبت بعدی برنامه ریزی شده خود را به یاد آوردید، فقط یک نوبت مصرف کنید. هرگز سعی نکنید با مصرف دو دوز در یک نوبت به نتیجه برسیم. این می تواند منجر به عوارض جانبی خطرناک شود.
محل نگهداری رانیتیدین
دارو را در دمای اتاق بین ۱۵ درجه سانتیگراد و ۳۰ درجه سانتیگراد دور از نور نگهداری کنید. این دارو را در مناطق مرطوب نگهداری نکنید.
هنگام مسافرت همیشه داروی خود را همراه داشته باشید. هنگام پرواز، هرگز آن را در کیف چکی قرار ندهید. نگران دستگاه های فرودگاه نباشید. نمی توانند به دارو آسیب برسانند. این دارو را در در خودرو نگذارید. به خصوص زمانی که هوا بسیار گرم یا بسیار سرد است.
هشدار در مصرف رانیتیدین
قرص رانیتیدین عوارضی را برای فرد دارد. برای کاهش علائم شدید هشدارهای زیر را توجه داشته باشید.
آلرژی
رانیتیدین می تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تنفس
- تورم گلو یا زبان شما
- تب
- راش
اگر تا به حال واکنش آلرژیک به آن داشته اید، دیگر این دارو را مصرف نکنید. مصرف مجدد خطرناک است.
مبتلا به مشکلات کلیوی
اگر مشکلات کلیه دارید. شاید این دارو در بدن بماند. این ممکن است سطح رانیتیدین را در بدن شما افزایش دهد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند.
مبتلا به مشکلات کبدی
اگر مشکلات کبدی یا سابقه بیماری کبدی دارید. ممکن است نتوانید این دارو را به خوبی پردازش کنید. این ممکن است سطح رانیتیدین را در بدن شما افزایش دهد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند.
مبتلا به پورفیری حاد
اگر سابقه حمله حاد پورفیری دارید. نباید از این دارو استفاده کنید. این دارو می تواند باعث حمله حاد پورفیریک شود.
مبتلا به سرطان معده
این دارو میزان اسید معده را کاهش می دهد. این می تواند به بهبود علائم بیماری گوارشی شما کمک کند. اگر علائم شما ناشی از تومور سرطانی معده باشد. ممکن است همچنان تومور را داشته باشید. این دارو سرطان را درمان نمی کند.
زنان باردار و شیرده
تحقیقات نشان نداده است که این دارو خطری برای بارداری دارد. با این حال، مطالعات همیشه نحوه واکنش انسان را پیش‌بینی نمی‌کند. مطالعات کافی در مورد این دارو در انسان باردار برای مضر بودن آن وجود ندارد.
گفته می شود، این دارو فقط در صورت نیاز واضح در بارداری باید استفاده شود. اگر در حین مصرف این دارو باردار شدید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
برای زنان شیرده: قبل از مصرف این دارو باید به پزشک خود اطلاع دهید. رانیتیدین ممکن است وارد شیر مادر شود. در کودکی که با شیر مادر تغذیه می شود عوارض جانبی ایجاد کند.
سالمندان
کلیه افراد مسن توانایی کمی در پردازش دارو دارد. در نتیجه، دارو زیادی مدت طولانی تری در بدن می ماند. خطر عوارض جانبی زیاد خواهد شد. سبب گیجی، بیقراری، افسردگی و توهم میشود. این مشکلات در سالمندان بیمار رخ میدهد.
کودکان
رانیتیدین به عنوان ایمن و موثر در کودکان کمتر از ۱ ماه برای هیچ بیماری تایید نشده است. رانیتیدین به عنوان ایمن و موثر در افراد کمتر از ۱۸ سال برای شرایطی که معده بیش از حد اسید تولید می کند تایید نشده است. این شرایط شامل سندرم زولینگر-الیسون است.
نظارت بالینی تاثیر رانیتیدین
شما و پزشکتان باید برخی از مسائل سلامتی را زیر نظر داشته باشید. این می تواند به شما کمک کند تا هنگام مصرف این دارو ایمن بمانید. این مسائل می تواند شامل عملکرد کلیه شما باشد. پزشک شما ممکن است آزمایش خون انجام دهد تا میزان عملکرد کلیه های شما را بررسی کند. اگر کلیه های شما خوب کار نمی کنند. پزشک ممکن است دوز این دارو را کاهش دهد.
رانیتیدین و سرطان
در آوریل ۲۰۲۰، سازمان غذا و دارو درخواست کرد که تمام اشکال رانیتیدین (زانتاک) با نسخه و بدون نسخه از بازار حذف شود. سطوح زیادی از ماده سرطان زا در دارو رانیتیدین پیدا شد. اگر برای شما رانیتیدین تجویز شده است، قبل از قطع دارو با پزشک خود در مورد گزینه های جایگزین ایمن صحبت کنید. مصرف رانیتیدین را متوقف کنید و از داروهای جایگزین استفاده کنید. رانیتیدین استفاده نشده را طبق دستورالعمل محصول یا با پیروی از راهنمای FDA دور بریزید.
بهترین جایگزین برای رانیتیدین
داروهای دیگری برای درمان وجود دارد. برخی ممکن است برای شما مناسب تر از دیگران باشند. با پزشک خود صحبت کنید. فاموتیدین، آمپرازول، پنتوپرازول، رابپرازول، لانزوپرازول، اس آمپرازول از بهترین داروهای جایگزین رانیتیدین هستند.
فاموتیدین یا رانیتیدین
فاموتیدین آنتاگونیست گیرنده H2 با هسته تیازول ۵ تا ۷ برابر قوی تر از رانیتیدین و ۲۰ برابر قوی تر از سایمتیدین است. این قرص اثربخشی بهتری دارد. غذا و دارو مصرف رانیتیدین را ممنوع کرده است.
قرص رانیتیدین و کرونا
رانیتیدین از تکثیر کرونا ممانعت میکند. بار ویروسی در مجاری تنفسی کم میشود. رانیتیدین مانع از فعالیت ATPase و DNA کرونا خواهد شد.
رانیتیدین و امپرازول
امپرازول و رانیتیدین برای درمان بیماری ریفلاکس معده استفاده میشود. هر دو اسید معده را کاهش میدهند. امپرازول و رانیتیدین بصورت تجویزی و بدون نسخه موجود است.
