همه روابط همزیستی بین موجودات روی زمین

همزیستی اصطلاحی است که هرگونه رابطه یا تعامل بین دو موجود زنده متفاوت را توصیف می کند. نوع خاص همزیستی به این بستگی دارد که هر دو ارگانیسم از این رابطه سود ببرند. طبیعت پر از روابط همزیستی حیوانات است ، مانند زنبورعسل و گل ، همزیستی مورچه و شته ، همزیستی تمساح و پرنده باکتری هایی که در روده شما زندگی می کنند.

میلیون ها گونه جانوری و گیاهی در سیاره زمین زندگی می کنند. از آنجا که گونه های مختلف غالباً در فضاهای یکسانی سکونت دارند و منابع یکسانی را تقسیم می کنند – یا برای آن رقابت می کنند ، آنها به طرق مختلف با یکدیگر تعامل دارند که در مجموع به این روابط همزیستی می گویند. پنج رابطه اصلی همزیستی وجود دارد: همیاری ، همسفرگی ، شکار و شکارچی ، انگلی و رقابت. این روابط در مبحث همزیستی چیست علوم نهم شرح داده شده است. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می شود لطفا همراه ما باشید.

رابطه همسفرگی

همسفرگی  (Commensalism) به روابطی گفته می شود که یک گونه از روابط خود با گونه دیگر سود می برد ، اما گونه دیگر هیچ نفع یا ضرری نمی برد. مثال خوبی از این نوع رابطه بین چرای گاوها و پرواز حواصیل ها اتفاق می افتد. هنگامی که گاوها در چمن ها می چرند، حشرات ساکن در آن  را تحریک به پرواز می کنند و به حواصیل ها اجازه می دهند یک وعده غذایی خوشمزه دریافت کنند. گاوها یک وعده غذایی دریافت می کنند ، اما از پرندگان چیزی دریافت نمی کنند و از این رابطه آسیبی به آنها نمی رسد.

رابطه همیاری

رابطه همیاری  (Mutualism) که تحت عنوان همزیستی تعریف می شوند رابطه ای است که هر دو گونه از ارتباط بهره مند می شوند. زنبور عسل و گل نمایانگر این نوع رابطه هستند. زنبور عسل شهد را از گل جمع آوری می کند تا بعداً در کندو به عنوان غذا استفاده شود. در حالی که زنبور عسل در اطراف گل حرکت می کند ، گرده روی پاها و بدن خزدار آن جمع می شود. هنگامی که زنبور عسل گل را ترک کرد تا روی گل بعدی بنشیند ، گرده می افتند یا روی گل بعدی می نشینند و در نتیجه گرده افشانی می شود. در این رابطه گل با دادن شهد به زنبور عسل کمک می کند و زنبور عسل با انتقال گرده از گلی به گل ، به گرده افشانی کمک می کند.

رابطه انگلی

رابطه انگلی  (Parasitism)نوع دیگری از همزیستی است در واقع جهان پر از روابط انگلی است که در آن یک موجود در درون موجود میزبان یا روی سطح بدن آن زندگی می کند. بیشتر اوقات ، انگل از بدن میزبان تغذیه می کند اما میزبان را نمی کشد. در این روابط دو نوع میزبان وجود دارد: میزبان قطعی و میزبان واسطه. یک میزبان قطعی خانه یک انگل بالغ را فراهم می کند در حالی که یک میزبان واسطه ناخودآگاه خانه انگل نابالغ را ارائه می دهد.

کنه ها نمونه هایی از همزیستی انگلی هستند ، زیرا به عنوان حشرات مکنده خون که از خون قربانیان تغذیه می کنند و با انتقال یک بیماری عفونی از موجودی به موجود زنده دیگر به میزبان آسیب می رسانند.

رابطه رقابتی

رابطه رقابتی (Competition)  بین گونه ها زمانی رخ می دهد که هر دو موجود برای منابع یکسان در اکوسیستم رقابت کنند. این نوع رابطه همزیستی برعکس همزیستی عمل می کند زیرا یک یا هر دو موجود زنده از وجود یکدیگر رنج می برند. گونه های مهاجم وقتی منابع مورد نیاز ارگانیسم های بومی را مصرف می کنند، تعادل ظریف را در جوامع زیست محیطی بر هم می زنند.

به عنوان مثال گل قنطوریون ستاره ای زرد یک گونه بومی اروپایی است که وقتی بیش از حد در ایالات تکثیر و کاشته شد به جوامع زیست محیطی حمله می کند و گیاهان طبیعی را از دایره رقابت خارج می کند.

از آنجا که این گل رشد سریعی دارد ریشه آن کل آب و مواد مغذی را می مکد و این منابع را از چمن های طبیعی می رباید در نتیجه آنها اغلب پژمرده می شوند و می میرند. حتی ارگانیسم هایی از یک خانواده نیز می توانند رقابت را تجربه کنند ، مانند زمانی که مارمولک آنول سبز  که بومی بسیاری از ایالت های جنوبی است مجبور است برای تهیه منابع غذایی و زیستگاه با مارمولک آنول قهوه ای رقابت کند  که در اصل از کوبا به این منطقه وارد شده است.

رابطه شکار و شکارچی

روابط شکار و شکارچی  (Predation) رابطه همزیستی شناخته شده بین یک درنده و طعمه آن است. در یک جامعه اکولوژیکی ، برخی موجودات با خوردن بدن موجودات دیگر زندگی می کنند. این رابطه یک رابطه انگلی در نظر گرفته نمی شود زیرا شکارچی در بدن و روی بدن حیوانی که می خورد زندگی نمی کند ، این یک رابطه همزیستی است زیرا شکارچی زنده می ماند و ارگانیسم دیگر را از بین ببرد.

رابطه شکار و شکارچی معمولاً مانند شیر و غزال ، کایوت و خرگوش و گرگ و گاومیش کوهان دار یا حیواناتی است که در قسمت های بالای زنجیره غذایی قرار دارند.  گوشتخواری و گیاهخواری زیر مجموعه این رابطه هستند

در رابطه گوشتخواری  (Carnivory) شکارچی می ‌تواند شکار خود را کشته و آن را بخورد که به فور می توانید این رابطه را در طبیعت ببینید مثلا گرگ که گوزن ها را می خورد یا پلنگ که خرگوش را شکار می کند.

گیاهخواری  (Herbivory) نوع دیگری از رابطه شکار و شکارچی است  که شامل مصرف و تغذیه از گیاهان اتوتروف مانند تمام گیاهان و جلبک های فتوسنتز کننده است. برخلاف رابطه گوشتخواری جانداران گیاه خوار معمولا کل گیاه را نمی خورند و گاهی گیاهان از این رابطه سود هم می برند زیرا دانه‌ های گیاه می تواند توسط گیاهخوار در مناطق گسترده ای پخش شود. از طرف دیگر پوسته ‌های محکم دانه‌ ها تحت تاثیر آنزیم های گوارشی تجزیه شده و پس از دفع که وارد خاک می‌ شوند سریع تر جوانه می زنند و گیاه جدیدی را به وجود می آورند.

اهمیت رابطه همزیستی

روابط همزیستی یک تعادل ظریف را در اکوسیستم حفظ می کنند. اهمیت روابط همزیستی را برای همه موجودات زنده روی زمین نمی توان کم رنگ دانست. روابط همزیستی در سراسر کره زمین ، در هر جامعه اکولوژیکی در جهان ، از آنهایی که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده هستند تا موجوداتی  که فقط در زیر لنز میکروسکوپ دیده می شوند برای حفظ تعادل در فرایندهای متعدد طبیعت بسیار مهم است.

روابط سمبیوتیک یا همزیستی از طبقه بندی ها و گونه ها عبور می کند و بیشتر موجودات زنده روی کره زمین را به طریقی درگیر می کند. روابط همزیستی به تأمین غذا در افراد کمک می کند ، کره زمین را با درخت و گیاه پر می کند و جمعیت حیوانات و گیاهان را در تعادل نگه می دارد.

روابط سمبیوتیک می تواند به تک تک گونه ها کمک کند تا تکامل یافته یا تغییر کنند و حتی رشد کنند. بدون روابط همزیستی ، صخره های مرجانی وجود نخواهد داشت ، درختان ممکن است به خیلی رشد نکنند و حتی ممکن است انسان ها به اندازه کافی زنده نمانده تا به هومو ساپینس – انسانهای مدرن زمین تبدیل شوند بنابراین رابطه همزیستی بخش مهمی از جهان ما است.

همزیستی یعنی چه

همزیستی به اصطلاحی گفته می شود که یک رابطه نزدیک و اغلب مداوم بین دو گونه مختلف در یک اکوسیستم است. به عبارت ساده، ارتباط بین دو موجود زنده است. سه نوع مختلف از روابط همزیستی وجود دارد: همگرایی، انگلی و متقابل گرایی.

همزیستی هر شکلی از مشارکت یا تعامل بین دو موجود بیولوژیکی متمایز است که در آن هر یک ممکن است مزایایی را از دیگری به دست آورد که در حالت عادی از آنها برخوردار نبود. این ارتباطات، که می تواند از سود متقابل تا رقابت و حتی انگلی باشد، می تواند هیجان انگیز و چالش برانگیز باشد.

روابط همزیستی می تواند معیارهای مفیدی برای سلامت اکوسیستم باشد. به عنوان مثال، بخش های بزرگی از صخره های مرجانی به دلیل افزایش اخیر دمای اقیانوس ها به دلیل تغییرات آب و هوایی به شدت آسیب دیده یا مرده هستند. افزایش دما باعث می شود مرجان ها جلبک هایی را که به صورت متقابل درون آنها زندگی می کنند را بیرون کنند.

بدون جلبک های آنها، مرجان ها سفید می شوند و می میرند. این از دست دادن همزیستی نشانه اولیه کاهش سلامت مرجان ها است و از اهمیت نه تنها مطالعه همزیستی در محیط های دریایی، بلکه همچنین بررسی تأثیرات منفی که انسان ها می توانند بر این فعل و انفعالات داشته باشند، صحبت می کند. مزایای همزیستی به شرح زیر است:

حفاظت از منابع: در ترکیب گرایی و متقابل گرایی، گونه ها می توانند با همکاری در انجام وظایف یا دریافت مزایای تلاش های شرکای خود در انرژی و منابع صرفه جویی کنند، مانند نمونه ای که باکتری های روده به هضم کمک می کنند.

تبادل مواد مغذی: تبادل مواد مغذی و منابع حیاتی بین شرکای همزیست رایج است و می تواند به رشد، توسعه و تناسب اندام کلی یکدیگر کمک کند.

فواید برای تولید مثل: بسیاری از روابط همزیستی، به ویژه متقابل گرایی، تولیدمثل را با رفتارهایی مانند گرده افشانی، انتشار بذر یا حتی حفاظت از فرزندان تقویت می کند.

افزایش تنوع زیستی: با تقویت همزیستی بسیاری از گونه ها در اکوسیستم ها و ایجاد نقش هایی برای آنها، ارتباطات همزیستی به تنوع عمومی حیات کمک می کند.