گلبول قرمز بالا یا پلی سیتمی به چه دلیل رخ می دهد؟ | دارو و درمان گلبول قرمز بالا

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با دلایل گلبول قرمز بالا و راه های درمان آن آشنا کنیم. گلبول قرمز خون و بالا یا پایین بودن آن می تواند سبب بروز بیماری های مختلف شود و دلایل متفاوتی داشته باشد. برای این که بدانیم دلیل گلبول قرمز بالا چیست، باید علائم دیگر مورد بررسی قرار گیرند. در این مطلب تلاش کردیم تا تمام آنچه که لازم است در رابطه با گلبول قرمز بالا بدانید را به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با احساس سوزش در نقاط مختلف بدن را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

تعداد گلبول قرمز بالا چیست

گلبول های قرمز مسئول حمل اکسیژن در خون هستند. از همین رو، بدیهی است که گلبول قرمز بالا می تواند اکسیژن بیشتری را در خون جا به جا کنند. این سلول‌ های قرمز خون اکسیژن را از ریه‌ ها به بافت‌ های دیگر بدن منتقل می کنند. حال می خواهیم بدانیم که چه عواملی سبب می شوند تا گلبول های قرمز خون افزایش یابند؟ این عوامل عبارتند از:

شرایطی باشد که اکسیژن رسانی در بدن شما محدود شده باشد.

در اثر شرایطی که مستقیماً تولید گلبول های قرمز خون را افزایش می دهد.

تعداد گلبول قرمز بالا چقدر است

در این قسمت از مقاله می خواهیم در رابطه با رنج نرمال تعداد گلبوهای قرمز صحبت کنیم تا بدانیم در چه شرایطی می گوییم گلبول قرمز بالا رخ داده است؟ طبق تحقیقات پزشکی، دامنه طبیعی تعداد گلبول قرمز در بزرگسالان به طور کلی برابر با اعداد زیر است:

۴.۳۵ تا ۵.۶۵ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر برای مردان

۳.۹۲ تا ۵.۱۳ میلیون گلبول قرمز در هر میلی لیتر خون برای زنان

برای کودکان، آستانه شمارش گلبول های قرمز خون بالا در سن و جنس متفاوت خواهد بود.

با توجه به رنج اعلام شده، هر چقدر تعداد گلبول های قرمز بالاتر باشد، با عنوان گلبول قرمز بالا شناخته می شود.

علل بروز گلبول قرمز بالا

حال حتما از خود می پرسید چه اتفاقی می افتد که تعداد لبول های قرمز در بدن افزایش می یابد؟ در این قسمت پاسخ این سوال ذهنی شما را خواهیم داد. با ما تا انتها همراه باشید.

سطح اکسیژن کم خون

بدن ممکن است بدلیل شرایطی که باعث کاهش سطح اکسیژن شده برای جبران آن تولید گلبول های قرمز خون را افزایش دهد، از جمله:

بیماری قلبی (مانند بیماری مادرزادی قلب در بزرگسالان)

نارسایی قلبی

وضعیتی که در بدو تولد وجود دارد و باعث کاهش ظرفیت حمل اکسیژن در سلول‌های قرمز خون می شود (هموگلوبینوپاتی)

ارتفاعات زیاد

بیماری انسدادی مزمن ریوی

فیبروز ریوی (بافت ریه زخمی و آسیب دیده)

سایر بیماری‌ های ریوی

آپنه خواب

وابستگی به نیکوتین (سیگار کشیدن)

 داروها

برخی از داروها تولید سلول های قرمز خون را تحریک می کنند، از جمله :

استروئیدهای آنابولیک: انواع مصنوعی یا دارویی هورمون جنسی مردانه، تستوسترون هستند.

تزریق خون

خوب است بدانید تزریق پروتئینی (اریتروپویتین) که تولید گلبول های قرمز خون را افزایش می‌ دهد.

 افزایش غلظت گلبول قرمز در اثر کم آبی بدن

اگر اجزای مایع خون (پلاسما) کاهش یابد، مانند در شرایط کم آبی بدن، آنوقت تعداد گلبول‌ های قرمز خون افزایش می یابد. این افزایش ناشی از بیشتر شدن غلظت گلبول‌ های قرمز در خون است. (تعداد واقعی گلبول‌ های قرمز خون همان ثابت می ‌ماند)

بیماری کلیوی

به ندرت، در برخی از سرطان ‌های کلیه و گاهی اوقات پس از پیوند کلیه، ممکن است اریتروپویتین بیش از حد تولید شود. که باعث افزایش تولید گلبول‌ های قرمز خون می شود.

دلایل دیگر بروز گلبول قرمز بالا

از جمله دیگر دلایلی که می توان به عنوان عوامل بروز گلبول قرمز بالا معرفی شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تولید بیش از حد مغز استخوان یا پلی سیتمی ورا

سایر اختلالات میلوپرولیفراتیو( افزايش توليد مغز استخوان)

در ادامه این مقاله قصد داریم بیماری پلی سیتمی ورا را برای شما توضیح دهیم که یکی از بیماری های سخت خونی است.

پلی سیتمی ورا

این بیماری نوعی سرطان خون است که سبب می ‌شود مغز استخوان بیش از حد گلبول قرمز ایجاد کند. این سلول های اضافی خون را غلیظ کرده یا باعث افزایش غلظت خون می شوند، در نتیجه جریان خونرسانی را کند می کنند که ممکن است مشکلات جدی مانند لخته شدن خون ایجاد کند.

پلی سیتمی ورا یک بیماری نادر است. این بیماری معمولاً به آرامی ایجاد می شود و ممکن است سال ها بدون اینکه بدانید به آن مبتلا باشید. اغلب این وضعیت در طی آزمایش خون که به دلایل دیگری انجام شده است، مشخص می شود .اگر پلی سیتمی ورا درمان نشود می تواند بسیار خطرناک باشد. با این حال مراقبت‌ های پزشکی مناسب می تواند به کاهش علائم و عوارض این بیماری کمک کند.

علائم پلی سیتمی ورا

بسیاری از افراد مبتلا به پلی سیتمی ورا علائم و نشانه‌ های قابل توجهی ندارند. برخی از افراد ممکن است علائم مبهمی نظیر سردرد، سرگیجه، خستگی و تاری دید داشته باشند.

سبک زندگی و تاثیر بر گلبول قرمز بالا

فاکتورهای سبک زندگی که می توانند سبب گلبول قرمز بالا شوند عبارتند از:

سیگار کشیدن

زندگی کردن یا ماندن به مدت طولانی در ارتفاعات

با ترک سیگار می توان تا حد زیادی مشکلات مربوط به خون را حل کرد. سیگار کشیدن سبب افزایش غلظت خون و بروز گلبول قرمز بالا می شود.

در صورتی که شما به دلیل زندگی در ارتفاعات دچار افزایش تعداد گلبول های قرمز شده اید، باید محل زندگی خود را عوض کنید. اگر بر اثر کوهنوردی دچار این مشکل شده اید، بعد از مدتی به حالت طبیعی باز خواهید گشت با این حال باید مراقبت های پزشکی را رعایت کنید.

تشخیص گلبول قرمز بالا

برای این که عارضه گلبول قرمز بالا تشخیص داده شود، باید آزمایشاتی انجام شود. معمولا تمام پزشکان این آزمایشات را پیشنهاد خواهند کرد. بعد از انجام آزمایشات، نتایج مشخص می کنند که چه درمانی باید برای بیمار در نظر گرفته شود. یکی از این آزمایشات، آزمایش CBC است. تعداد بالای گلبول های قرمز و نتایج دیگر آزمایشات ممکن است دلیل بیماری باشد. یا ممکن است پزشک آزمایشات دیگری را برای کنترل وضعیت شما پیشنهاد دهد.

درمان تعداد گلبول قرمز بالا

اگر تعداد گلبول قرمز بالا، به خاطر ابتلا به بیماری خاصی باشد، ممکن است پزشک برای کاهش آن روش یا دارویی خاص را توصیه کند.

در روشی به نام فلبوتومی، پزشک یک سوزن را به ورید وارد می کند و خون را از طریق یک لوله به داخل کیسه یا ظرف تخلیه می کند. ممکن است لازم باشد این روند را به صورت مکرر انجام دهید تا زمانی که سطح گلبول قرمز خون شما به حد طبیعی برسد.

در صورت تشخیص بیماری پلی سیتمی ورا در مغز استخوان که پیش تر در رابطه با آن صحبت کردیم، پزشک ممکن است دارویی به نام هیدروکسی اوره برای کند کردن تولید سلول های قرمز خون در بدن تجویز کند. هنگام استفاده از هیدروکسی اوره باید مرتباً به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید سطح گلبول های قرمز خونتان خیلی پایین نمی آید.

غلظت خون چیست

یکی از مشکلات خونی که افراد تصور می کنند سبب بروز تعداد گلبول خون بالا می شود، غلظت خون است. غلظت خون یعنی  گلبول های قرمز، چند درصد از خون کامل را اشغال می کند. در زنان، اگر میزان هموگلوبین بین ۱۶-۱۲ (۴۸- ۳۶ درصد) و در مردان بین ۱۸- ۱۴ (۵۶-۴۲ درصد) باشد، طبیعی است. اصطلاح غلظت خون را ما زمانی به کار می بریم که میزان گلبول های قرمز خون، از عدد ۵۲ در زنان و از عدد ۵۶ در مردان تجاوز کند. .پزشکان دو اصلاح را برای نشان دادن افزایش تعداد گلبول های قرمز خون به کار می برند که درباره ی هر کدام از آن ها توضیحی ارائه می دهیم:

پلی سیتمی

پلی سیتمی که پیش تر نیز در این مقاله در رابطه با آن صحبت کردیم، به معنی داشتن تعداد گلبول قرمز بالا در خون است. این باعث می ‌شود که خون غلیظ تر شود و کمتر بتواند از طریق رگ‌ ها و اندام‌ ها عبور کند. بسیاری از علائم پلی سیتمی ناشی از همین جریان کند خون است.

اریتروسیتوز

اریتروسیتوز، بیماری است که در آن بدن بیش از حد گلبول قرمز (گلبول قرمز) یا گلبول قرمز ایجاد می ‌کند. همان طور که گفتیم، گلبول های قرمز اکسیژن را به اندام ها و بافت های بدن منتقل می کنند. وجود بیش از حد این سلول ها باعث غلیظ شدن خون شما از حد طبیعی شده و منجر به لخته شدن خون و عوارض دیگر می شود.

تفاوت میان پلی سیتمی و اریتروسیتوز چیست

پلی سیتمی را گاهی اریتروسیتوز می ‌نامند، اما این اصطلاحات مترادف نیستند. زیرا پلی سیتمی به هرگونه افزایش توده خون قرمز (به علت گلبول قرمز یا هر چیزی غیر از آن) اشاره دارد، در حالی ‌که اریتروسیتوز فقط به افزایش مستند تعداد گلبول‌ های قرمز اشاره دارد.

درمان های پیشنهادی برای تعداد گلبول قرمز بالا

پیش تر در همین مقاله یکی از راه های درمانی برای تعداد گلبول قرمز بالا را معرفی کردیم. با این حال در این قسمت نیز چند درمان برای جبران این عارضه پیشنهاد شده که شما بدون درمان پزشکی نیز می توانید آن را کنترل کنید. از جمله این درمان ها عبارتند از :

ورزش ‌کردن برای بهبود عملکرد قلب و ریه ‌ها

کاهش مصرف گوشت و غذاهای غنی از آهن

خودداری از مصرف مکمل‌ های آهن

هیدراته نگه داشتن بدن

خودداری از مصرف استروئیدها، اریتروپویتین و سایر داروهای افزایش دهنده عملکرد اندام‌ های بدن

ترک مصرف سیگار به‌ خصوص اگر به بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) یا فیبروز ریوی مبتلا هستید.

خودداری از مصرف دیورتیک‌ هایی مثل قهوه و نوشیدنی های کافئین‌ دار که بدن را کم‌ آب (دهیدراته) می‌ کنند.

تعداد گلبول قرمز بالا در آزمایش

برای بسیاری از افراد این سوال مطرح می شود که از روی آزمایش خون چطور می توان متوجه شد تعداد گلبول قرمز بالا رخ داده است؟ برای فهمیدن این موضوع باید در برگه آزمایش به دنبال عبارت CBC باشید.

شمارش کامل سلول های خون (CBC) بر روی سه نوع گلبول خون متمرکز می شود. گلبول های سفید (WBCs)، گلبول های قرمز (RBCs) و پلاکت ها. با اندازه‌ گیری حجم سلول‌ های خون، CBC به پزشک اجازه می ‌دهد تا سلامت کلی فرد را ارزیابی کند، و همچنین شرایط زمینه ‌ای مانند لوسمی و کم خونی را بررسی کند. در نتیجه از روی بررسی تعداد RBC می توان به تعداد گلبول های قرمز خون پی برد. در قسمت بعدی بیشتر در این رابطه گفته ایم

شمارش گلبول های قرمز (RBC)

گلبول‌ های قرمز خون (RBC) اکسیژن را به بافت‌ ها در سراسر بدن حمل می‌ کنند و آن ها را برای عملکرد سالم آماده می ‌سازند. شمارش گلبول‌ های قرمز، حجم گلبول‌ های قرمز را در یک فرد تخمین می ‌زند. اگر نتایج نشان ‌دهنده شمارش بالاتر یا پایین ‌تر از حد طبیعی باشد، این می ‌تواند نشان ‌دهنده شرایط پزشکی مختلف برای پزشک باشد. با این حال، این شکل از آزمایش نمی‌ تواند دلایل اصلی هر گونه بی‌ نظمی را مشخص کند، به این معنی که در این صورت، آزمایش ‌های بیشتری لازم است.

آماده شدن برای آزمایش خون

برای هر آزمایشی باید به نوعی آمادگی لازم را کسب کرد. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی دستورالعمل های خاصی را در مورد نحوه آماده شدن برای آزمایش خون به شما می دهد. دستورالعمل ها ممکن است بسته به نوع آزمایش و سایر آزمایشات خونی که همزمان انجام می دهید متفاوت باشد.ممکن است مجبور شوید ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید. این بدان معناست که شما نباید چیزی به جز آب بخورید یا بنوشید. همچنین ممکن است مجبور شوید از قبل از مصرف برخی داروها اجتناب کنید.