انواع اتوکلاو و کاربردها

انواع اتوکلاو با توجه به کاربردهای خاص آن طراحی شده است. اتوکلاو آزمایشگاهی و بیمارستانی دو نمونه از این دستگاه هستند. اتوکلاو دستگاهی در آزمایشگاه های مختلف بیولوژی، میکروبیولوژی، پزشکی و داروسازی است که به منظور استریل کردن ابزار آزمایشگاهی به کار برده می شود. مکانیسم عمل این وسیله، استریل کردن بدون انتقال مستقیم گرما است. اتوکلاو و آون از مهمترین و پرکاربردترین دستگاه های آزمایشگاهی هستند. قیمت تجهیزات آزمایشگاهی می تواند تحت تاثیر انواع مدل های مختلف آن ها و نوع برند شرکت های تولید کننده باشد. انواع اتوکلاو و کاربردهای آن در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک مورد بررسی قرار می گیرد.

اتوکلاو چیست؟

برای استریل کردن ابزار و تجهیزات آزمایشگاهی در یک آزمایشگاه علاوه بر آون، از دستگاه اتوکلاو استفاده می شود. برخلاف بسیاری از دستگاه های آزمایشگاهی دیگر (فقط از دما استفاده می کنند)، اتوکلاو بر اساس استفاده از دما و فشار بالا کار می کند. برای رسیدن فشار هوای داخل مخزن و دمای آن به مقدار مورد نظر، بخار آب به کار می رود. تحقیقات نشان داده است در انجام فرایندها، بخار آب بهتر از ذرات هوا رفتار می کند.

عملکرد اتوکلاو

در دستگاه اتوکلاو، ابتدا آب به صورت بخار در آمده و سپس به داخل محفظه تزریق می شود. با استفاده از پمپ و وکیوم، باید هوای داخل محفظه خارج شده و فقط بخار آب می ماند. در این زمان، دما تا ۱۲۱ درجه سانتی گراد بالا می رود. با رسیدن فشار به ۱,۲ بار، و این دما، استریلازیسیون می تواند انجام شود. با این که دستگاه آون نیز عمل استریلیزه انجام می دهد، ولی کاربرد و عملکرد این دو دستگاه متفاوت است. در آون به واسطه انتقال گرما توسط هوا، فقط دما زیاد می شود.

انواع اتوکلاو

قیمت تجهیزات آزمایشگاهی از جمله دستگاه اتوکلاو یا آون، تحت تاثیر داخلی یا خارجی بودن آن هاست. همچنین قیمت این محصولات که ساخت کشورهای مختلف است با هم تفاوت دارد. انواع مختلفی از دستگاه اتوکلاو وجود دارد.

اتوکلاو آزمایشگاهی

متداول ترین و اولین دستگاه اتوکلاو، نوع آزمایشگاهی آن است که جهت استریل کردن تجهیزات آزمایشگاهی و محیط های کشت به کار برده می شود. با این وسیله، تمام میکروارگانیسم ها از جمله قارچ ها، باکتری ها و … نابود می شوند. این دستگاه به صورت استوانه ای ساخته شده و توانایی تنظیم فشار و دما را دارد. با کمک نمایشگرهایی برای این دو پارامتر، می توان آن ها را تنظیم کرد.

اتوکلاو بیمارستانی

بیمارستان ها مکان خوبی برای رشد میکروارگانیسم های مضر هستند. به همین جهت، وسایلی چون پنس و وسایل سوچور در بیمارستان ها با کمک دستگاه اتوکلاو استریل می شود. از این دستگاه بیشتر در اتاق های عمل استفاده می شود.

اتوکلاو کلینیکال

از نوع اتوکلاو کلینیکال در کلینیک ها و آزمایشگاه ها به کار گرفته می شود. این مدل از اتوکلاو عملکردی سریع داشته، زیرا بخار را در مدت زمان بسیار کوتاهی تولید کرده و باعث افزایش دما و فشار می شود. آزمایشگاه های زیست شناسی، ژنتیک، میکروبیولوژی و شیمی از اتوکلاو کلینیکال استفاده می کنند. اندازه این نوع اتوکلاو بزرگ بوده و به صورت جعبه ای محفظه دار ساخته می شود.

اتوکلاو دندانپزشکی

دندانپزشکی شغلی بسیار حساس است که همواره با دهان، فک و دندان سر و کار دارد. به همین جهت باید تجهیزات کاربردی را به طور مرتب سترون کرد تا زمینه ساز بیماری های مختلف نشوند. این نوع اتوکلاو به صورت رومیزی ساخته می شود.

اتوکلاو بتن

برای ساخت بتن سبک aac از اتوکلاو بتن استفاده می شود که به صورت استوانه ای شکل بوده و یک سمت آن بسته است. در سمت دیگر این دستگاه دربی است که برای ورود و خروج بتن است.

نوسانات قیمت ارز از عوامل موثر دیگر در قیمت تجهیزات آزمایشگاهی است. به همین دلیل قیمت اتوکلاو نیز با این روند تغییرات قیمت ارز، مدام در حال تغییر است.