تفاوت های استون آزمایشگاهی و استون صنعتی چیست؟

تفاوت های استون آزمایشگاهی و استون صنعتی را میزان ناخالصی و درصد خلوص آن ها تعیین می کند. استون ساده ترین کتون بوده و به نام ۲-پروپانون خوانده می شود. انواع ۲-پروپانون با توجه به تفاوت های آن ها می تواند در موارد مختلفی کاربرد داشته باشد. استون مایعی آتش زا و فرار بوده که عمده کاربرد آن به عنوان یک حلال است. کاربرد این حلال در صنایع مختلف داروسازی، تولید مواد پلاستیکی و الیاف مصنوعی نیز است. با مطالعه مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک حاضر می توان اطلاعات مختصری درباره تفاوت های استون آزمایشگاهی و استون صنعتی به دست آورد.

استون چیست؟

۲-پروپانون از دسته ی کتون ها و ساده ترین آن ها با فرمول شیمیایی CH3COCH3 است. این ترکیب به راحتی در آب حل شده و نقطه جوش پایین (۵۶ درجه سانتی گراد) دارد. علاوه بر آب، ۲-پروپانون در بنزن، اتانول، متانول، دی اتیل اتر و کلروفرم حل می شود. این کتون بوی شیرینی داشته و مایعی بدون رنگ و قابل اشتعال است. یکی از موضوعات جالب درباره استون، تولید طبیعی آن توسط بدن انسان است. بخارات پروپانون از هوا سنگین تر بوده و تجمع آن در ارتفاع پایین تری انجام می شود.

انواع استون

دو دسته از استون در گرید آزمایشگاهی و صنعتی تولید می شود. تفاوت های استون آزمایشگاهی و استون صنعتی در درصد خلوص آن است. زیرا نوع آزمایشگاهی پروپانون، میزان ناخالصی کمی داشته و از درصد خلوص بالایی برخوردار است. زیرا در آزمایشگاه باید موادی با درصد خلوص بالا به جهت حساسیت بالای تحقیقات استفاده شود. به همین دلیل قیمت این گرید نیز گران تر است. از استون آزمایشگاهی برای انجام تحقیقات مختلف و تمیز کردن ظروف استفاده می شود.

اما گرید صنعتی استون، به جهت  داشتن ناخالصی زیاد، درصد خلوص کمتری دارد. علت پایین بودن قیمت این نوع استون نیز همین است. از ۲-پروپانون صنعتی بیشتر به عنوان حلال در صنعت استفاده می کنند.

استون و خواص کاربردی آن

کاربرد استون در صنعت داروسازی به عنوان یک افزودنی برای ترکیب عناصر و اجزای داروها است. این ماده، تراکم و چگالی بالایی به قرص ها داده و باعث محکم تر شدن آن ها می شود. در برخی از داروها، وجود استون برای اثربخشی لازم و ضروری است.

نام استون برای ما به عنوان یک لاک پاک کن، معمول است. در ترکیب لوازم آرایشی دیگر و محصولات مراقبت از پوست و مو نیز از ۲-پروپانون به عنوان یک حلال استفاده می شود.

در صنعت نساجی، این ترکیب برای پاک کردن لکه  و روغن روی پارچه ها و الیاف به کار می رود. اما برای الیاف، باید غلظت مناسبی از استون به کار رود، زیرا غلظت بالاباعث حل شدن الیاف پارچه می شود.

عمده ترین کاربرد ۲-پروپانون آزمایشگاهی با درصد خلوص بالا در آزمایشگاه و جهت آبکشی رسوبات و حلال است. با توجه به ارزان بودن این حلال و فرار بودن نسبت به آب، برای شست و شوی ظروف از استون استفاده می شود. جهت انجام برخی از واکنش های شیمیایی در دمای پایین، از حمام استون – یخ خشک استفاده می شود، زیرا نقطه انجماد کمی دارد. این ماده به دلیل خاصیت فلوئورسنتی برای ردیابی فلوئورسنس زیر تابش ماوراءبنفش به کار می رود.

در صنایع چاپ، تولید چسب، پاک کردن رنگ، فرایند تولید پلی استایرن، تولید لاتکس و … نیز استون کاربرد دارد.

نکات ایمنی استفاده از ۲-پروپانون

استون توسط سازمان غذا و داروی آمریکا، ایمن اعلام شده و مشکلات حادی برای سلامتی افراد ندارد. اما در هنگام کاربرد باید به برخی از نکات ایمنی توجه کرد. به عنوان مثال، این ماده قابل اشتعال بوده و نباید در مجاورت شعله قرار گیرد. ۲-پروپانون، پوست را تحریک کرده و قرار گرفتن در معرض بخارات آن می تواند چشم، بینی، گلو و ریه ها را تحریک کند. با خوردن مقدار زیادی از این کتون، فرد در معرض مسمومیت قرار می گیرد. اما مصرف مقدار کمی از آن نمی تواند مشکل ساز باشد.