اسپری فلوسالمکس چیست؟ کاربرد و عوارض آن

اسپری فلوسالمکس همان سالمترول است که برای بیماران مبتلا به آسم مورد استفاده قرار می گیرد.

امروز در نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با اسپری فلوسالمکس و عوارض و کاربردهای آن آشنا کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

پیش از آنکه بخواهیم با اسپری فلوسالمکس آشنا شویم، بهتر است کمی در رابطه با بیماری آسم بخوانیم تا با مکانیسم اثر این دارو بهتر آشنا شویم.

آسم چیست

کلمه آسم ریشه یونانی دارد. این کلمه به معنای تنگی نفس است. آسم را یک بیماری مزمن مجاری هوایی می دانند که با واکنش بیش از اندازه مجاری تنفسی به طیف وسیعی از آلرژن ها (محرک ها) آغاز می شود. این پاسخ بیش از حد می تواند منجر به التهاب و انسداد مجاری تنفسی شود.

آسم در دسته بیماری های حمله ای قرار می گیرد. این بیماری در فواصل مختلف ظاهر خواهد شد. برخی حملات آسمی کوتاه مدت هستند و هر حمله معمولا حدود چند دقیقه تا چند ساعت طول خواهد کشید. پس از اینکه حملات آسمی به پایان می رسد، تصور می شود که بیمار درمان شده است. با این حال ممکن است هر چند وقت یک بار بیماری دوباره ظاهر شود. یکی از دلایل مهمی که سبب حملات آسمی می شود، تورم راه های هوایی در بیمار مبتلا به آسم است. این تورم می تواند به سبب آلرژی نیز ایجاد شود.

برای اینکه بدانیم بیماری آسم به چه صورت اثر می گذارد، بهتر است می در رابطه با ساختار ریه ها و عمل تنفس توضیح دهیم.

هر تنفس شامل دو عمل است: دم و بازدم. در هر دم، هوا از طریق بینی وارد گلو شده و از راه نای به شش ها می رسد. درون شش ها کیسه های کوچک بسیاری به نام کیسه های هوایی موجود است که دیواره ای پر از رگ دارند. از طریق این رگ ها، اکسیژن هوا وارد جریان خون خواهد شد.

فردی که دچار بیماری آسم شده باشد، با هر محرکی دچار تورم مجاری تنفسی خواهد شد و ماهیچه های اطراف این مجاری منقبض خواهند شد. در چنین شرایطی مجاری هوایی با ترشحات مخاطی پر خواهند شد و هوای کمتری به سبب آن به شش ها وارد می شوند. حملات آسمی عموما با سرفه های شدید و احساس گرفتگی همراه هستند.

علائم آسم

حالا که بیماری آسم را شناختیم، بهتر است با علائم آن نیز آشنا شویم. در این بخش از مقاله شما را با این علائم آشنا می کنیم:

سرفه‌ ی خشک یا همراه با خلط اندک مخصوصاً هنگام خندیدن یا تحرکات شدید

خس‌خس سینه یا به اصطلاح ويزينگ

تنگی‌ نفس

احساس فشار در قفسه ‌ی سينه

خستگی

البته باید توجه کنید که علائم آسم به نوع بیماری بستگی دارد. هر بیماری که به مبتلا به آسم باشد به طور یک جا این علائم را تجربه نمی کند. همچنین باید بدانید که داشتن یکی از این علائم نیز به معنای آن نیست که شما دچار بیماری آسم شده اید. با این حال بهتر است هر کدام از این علائم را به طور شدید تجربه کردید، آن را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از حمله آسم

به طور معمول بیماران مبتلا به آسم اصلی ترین راه جلوگیری از حملات آسمی را عدم مواجه با آلرژن ها می دانند. از روش های پیشگیری حمله آسم این است که بیماران مبتلا به آسم، در روزهایی که هوا آلوده است یا برای مثال پر از گرده گیاهان است در فضای آزاد قرار نگیرند. همچنین دوری از حیواناتی نظیر گربه و دود دخانیات می تواند در پیشگیری از آغاز حمله آسمی موثر باشد.

اگر شما احساس می کنید دچار بیماری آسم شده اید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه و انجام آزمایشات لازم بیماری شما را تشخیص داده و با داروهای مناسب نظیر اسپری فلوسالمکس برای درمان شما اقدام خواهد کرد.

عوامل محرک آسم

هر ماده ای که سبب بروز حمله آسمی شود، محرک آسم نام دارد. این محرک ها راه تنفس را تنگ کرده و باعث بروز حمله آسمی می شوند.

از شایع ترین محرک های آسمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عوامل آلرژی ‌زا در فضای باز مانند گرده‌ های علف، چمن، درختان و گیاهان

محرک های داخل منزل مانند شوره حیوانات خانگی، گرد و غبار، کپک ‌ها

مواد آلوده‌ کننده مانند دود، بخارهای شیمیایی یا مواد معطر قوی

سرماخوردگی، آنفلوانزا و سایر بیماری ‌ها

ورزش و تحرک (اگرچه ورزش برای بیشتر افراد مبتلا به آسم مفید است)

شرایط آب و هوایی مانند هوای سرد، بسیار خشک، بسیار مرطوب یا هنگام وزش باد

برخی داروها

استرس و فشار روانی

اسپری فلوسالمکس چیست

اسپری فلوسالمکس یک سمپاتومیمتیک با اثر مستقیم است. این دارو فعالیت تحریکی بتا-آدرنوسپتور و فعالیت انتخابی نسبت به گیرنده های بتا-۲ دارد و در حقیقت یک آگونسیت بتا۲ است. اسپری فلوسالمکس اگر به صورت استنشاقی توسط پزشک تجویز شود به عنوان یک گشاد کننده برونش عمل خواهد کرد.

مکانیسم اثر اسپری فلوسالمکس بعد از ده الی بیست دقیقه آغاز خواهد شد. البته در شرایط بسیار خاص اثر کامل این دارو تا تجویز منظم چندین دوز مشخص نشود.

بر خلاف آگونسیت های کوتاه اثر بتا-۲ نظیر سالبوتامول، اسپری فلوسالمکس برای کاهش علائم در یک حمله حاد برونکواسپاسم مناسب نیست.

اسپری فلوسالمکس یک اسپری طولانی اثر است که به مدت ۱۲ ساعت اثر آن در بدن باقی می ماند. در مواقعی که لازم باشد یک آگونیست طولانی اثر بتا۲ تجویز شود، از این اسپری استفاده می شود. این مواقع خاص، انسداد برگشت پذیر پایدار راه های هوایی ، آسم مزمن یا در بیمارانی که مبتلا به بیماری های مزمن انسدادی ریه هستند، شناخته می شوند.

اسپری فلوسالمکس عموما در حملات آسم شبانه و حملات آسم در اثر فعالیت مناسب و سودمند است. البته فراموش نشود که در این موارد استفاده از آگونیست های کوتاه اثر بتا ۲ و درمان ضد التهاب نیز باید ادامه داشته باشند.

اسپری فلوسالمکس به فرم xinafoate مصرف می شود. دوزهای تجویزی این دارو، بر حسب مقادیر معادل سالمترول بیان می شوند. ۴۵/۱ میکروگرم salmetrol xinafoate تقریباً معادل با یک میکروگرم سالمترول است.

دوز معمول استفاده از اسپری فلوسالمکس ۲۵ میکروگرم دو بار در روز از اسپری است. البته در صورت لزوم تا ۱۰۰ میکروگرم ۲ بار در روز می تواند استنشاق شود. همچنین امکان دارد مصرف فرم پودر خشک فلوسالمکس به میزان ۵۰ میکروگرم استنشاقی یا در صورت لزوم ۱۰۰ میکروگرم، ۲ بار در روز از سوی پزشک تجویز شود.

کودکان ۴ سال تمام و بالاتر از آن می توانند دوز ۵۰ میکروگرم سالمترول استنشاقی، ۲ بار در روز مصرف کنند.

عوارض جانبي اسپری فلوسالمکس

مانند داروی سالبوتامول، استنشاق اسپری فلوسالمکس ممکن است با برونکو اسپاسم پارادوکس مرتبط باشد. بهتر است در بیمارانی که تا به حال کورتیکواستروئید استنشاقی دریافت نکرده اند استفاده از اسپری فلوسالمکس توصیه نمی شود. آگونسیت های بتا-۲ با اثر طولانی مثل سالمترول جهت درمان برونکواسپاسم حاد یا در بیمارانی که آسم آنها بدتر شده است مناسب نیستند.

نکات مهم در مورد اسپری فلوسالمکس

پیش از مصرف دارو بهتر است طرز استفاده صحیح را از پزشک یا داروساز بیاموزید.

قبل از استنشاق اسپری فلوسالمکس را به خوبی تکان دهید.

برای اینکه نتیجه خوبی از درمان نصیب شما شود، بهتر است هر ۱۲ ساعت یک بار دارو را استنشاق کنید. حتی اگر احساس کردید بیماری شما بهبود یافته، دارو را سر وقت مصرف کنید تا دوره درمان شما به پایان برسد.

در صورتی که نشانه های حاد آسم داشته باشید، اسپری فلوسالمکس برای شما مناسب نیست. براي رفع نشانه ‌هاي حاد آسم باید از نايژه‌ گشاي استنشاقي كوتاه اثر استفاده نمایید.

اگر که نشانه‌ های بیماری با استفاده از آگونيست‌ هاي كوتاه اثر رفع نشد، يا در صورت استنشاق بيش از دو بار در روز به پزشك خود اطلاع دهيد. اين امر ممكن است نشانه تشديد بیماری آسم باشد.

در صورت استفاده منظم روزانه از آگونيست ‌هاي بتا۲ كوتاه اثر قبل از شروع درمان با اسپری فلوسالمکس، بايد آنها را قطع کرده و فقط هنگامي استفاده كنيد كه نشانه‌ هاي آسم با وجود مصرف اسپری فلوسالمکس همچنان وجود داشته باشند.

مصرف كورتيكواستروئيد استنشاقي خود را همراه با این دارو ادامه دهيد. از مصرف داروهاي ديگر بدون مشورت پزشك خودداري نمایید.

اگر دارو براي جلوگيري از اسپاسم نايژه ‌اي ناشي از ورزش برای شما تجویز شده است، آن را سی الی شصت دقيقه پیش از شروع ورزش استفاده نمایید.

مصرف در گروه خاص

پیش از استفاده از هر دارویی بهتر است اول بررسی شود که عوارض و مزایای آن برای گروه های خاص چگونه است. در این بخش از مقاله دو گره خاص را مورد بررسی قرار دادیم.

مصرف در سالمندان

اسپری فلوسالمکس مانند ساير آگونيست‌ هاي بتا ۲ در بيماران سالخورده ی مبتلا به بيماري قلبي – عروقي باید با احتياط فراوان تجويز شود.

مصرف در كودكان

بي ‌ضرر بودن و اثر بخشي مصرف اسپری فلوسالمکس در كودكان كوچك تر از ۴ سال به اثبات نرسیده است.

تركيب اسپری فلوسالمکس و داروی فلوتيكازون در درمان نگه ‌دارنده و طولانی‌ مدت آسم و همچنین بيماري‎‌ هاي برگشت ‎پذير انسدادي مجاري هوايي در بيماران با سن ۴ سال يا بزرگ ‌تر كاربرد دارد.

هشدارهای ویژه

اگر شما خانمی باردار هستید یا در دوران شیدهی به سر می برید، اسپری فلوسالمکس باید با احتیاط بسیار زیادی مصرف شود. بدون تجویز پزشک مصرف ننمایید.

از آنجایی که این دارو موجب بروز تاخیر در رشد کودکان می شود، دارو باید بسیار با احتیاط و تنها با تجویز پزشک مصرف شود. در ضمن در طول مدت زمان مصرف این دارو، رشد کودک باید توسط پزشک متخصص به طور مرتب مورد بررسی قرار گیرد تا اگر اختلالی در حال شکل گیری بود در زمان مناسب از آن جلوگیری شود.

در سالمندانی که مشکوک یا مبتلا به بیماری شل در موارد عفونت های درمان نشده هستند و همچنین در آن ها علائم بیماری آریتمی های قلبی، عدم کفایت عروق کرونر، فشار خون بالا، تشنج یا صره و تیروتوکسیکوز دیده می شود، باید بسیار با احتیاط و تنها با تجویز پزشک مصرف شود.

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، اين دارو براي كنترل بيماري آسم و پيشگيري از حملات آسم تجویز خواهد شد. بنابراین از مصرف آن براي تسكين حمله آسم اجتناب کنید. شما می توانید براي تسكين حملات آسمی شدید همواره اسپري سريع‎ الاثر سالبوتامول مصرف نمایید.

در شرایطی که علائم آسم بیمار بهبود نيافته و مجبور به استفاده مكرر از اسپري سريع‎ الاثر سالبوتامول خود براي تسكين حملات آسم هست، اين موضوع را يك هشدار جدی براي از کنترل خارج شدن بیماری تلقی کنید و سريعاً به پزشك مراجعه نمایید.

تداخل های دارویی اسپری فلوسالمکس

مصرف همزمان اسپری فلوسالمکس با داروهای ضد افسردگي‎‌ سه حلقه ‌ای و همچنین مهار كننده‎‌ هاي آنزيم مونو آمين اكسيداز، سبب  تشديد اثرات بتا آگونيست بر روي سيستم عروقي خواهد شد. از همین رو، استفاده از این دارو باید قطع یا محدود شود.

لازم به ذکر است که اين تداخل تا دو هفته پس از قطع مصرف دارو‌هاي ضد افسردگي نيز می ‌تواند اتفاق بیوفتد.

بتا بلوكر‌ها خصوصا انواع غیر انتخابی می‌ توانند باعث مهار اثر بتا آگونيستي اسپری فلوسالمکس شوند. همچنین تشديد برونكو اسپام بيمار آسمي با مصرف این دارو مشاهده شده است.

داروهای ادرار آور دفع‌ کننده پتاسيم و داروهای ادرار آور تيازيدي می‌ توانند سبب تشديد هيپوكالمي و اثرات قلبي-عروقي شوند.

مهار كننده‎‌ هاي سيستم سيتوكروم اکسیداز کبدی سبب افزايش غلظت پلاسمايي این دارو خواهند شد.

نحوه مصرف اسپری فلوسالمکس

آسم یک بیماری است که راه های هوایی شما را که هوا را به داخل و خارج از ریه ها منتقل می کند، تحت تاثیر قرار می دهد. نوع آسم شما به محرک های خاص شما بستگی دارد. داروهای زیادی برای این بیماری وجود دارد که یکی از آنها فلوسالمکس است.

دوز معمول فلوسالمکس ۲۵ میکروگرم دو بار در روز است. در صورت لزوم و با تجویز پزشک تا ۱۰۰ میکروگرم ۲ بار در روز می توانید استفاده کنید. مصرف پودر خشک فلوسالمکس را می توان به میزان ۵۰ میکروگرم استنشاقی یا در صورت لزوم ۱۰۰ میکروگرم، دو بار در روز مصرف نمود.

این اسپری طولانی اثر است و تا ۱۲ ساعت در بدن باقی می ماند. این دارو برای افراد مبتلا به مشکلات آسم و بیماری های استنشاقی تجویز می شود و آنها را از استفاده مکرر از اسپری های تنفسی بی نیاز می کند.

آسم یک بیماری شایع ریوی مزمن (طولانی مدت) است که در آن لوله های برونش ریه یا راه های هوایی ملتهب می شوند. این التهاب باعث می شود راه های هوایی به محرک های محیطی مانند گرد و غبار، دود، شوره حیوانات خانگی یا هوای سرد حساس شوند. در واکنش به این محرک ها، حملات آسم رخ می دهد. ماهیچه‌ های اطراف لوله‌ های برونش منقبض می ‌شوند، پوشش مجاری هوایی ملتهب می ‌شود و راه‌ های هوایی بیش از حد مخاط تولید می‌ کنند و تنفس را دشوار می ‌کنند.

شایع ترین انواع آسم عبارتند از: برونکواسپاسم ناشی از ورزش (EIB)، آسم آلرژیک، آسم غیر آلرژیک، آسم متغیر سرفه، آسم شغلی و آسم شبانه یا شبانه. EIB پس از فعالیت بدنی رخ می دهد. تعیین نوع آسم همیشه آسان نیست. تشخیص صحیح و ارتباط منظم با پزشک می تواند به شما کمک کند تا بهترین اقدام را تعیین کنید و بهترین دارو برای شما تجویز شود.