آبکاری فورتیک چیست؟ مراحل و مزایا

حتما می دانید که برای جلوگیری از خوردگی فلزات و آسیب دیدن آن ها در طولانی مدت از روش آبکاری استفاده می کنند. در مقاله ای جدا گانه راجع به آبکاری فلزات و انواع آن صحبت کردیم. امروز قصد داریم نوعی از آبکاری به نام آبکاری فورتیک را به شما معرفی کنیم. اگر بخواهیم آبکاری فورتیک را در یک جمله خلاصه کنیم، باید بگوییم این روش ترکیبی از دو روش آبکاری معمولی و رنگ آمیزی است.

امروز در جهان شیمی فیزیک با ما همراه باشید تا از جزئیات این روش و نحوه عملکرد آن با خبر شوید.

آبکاری فورتیک چیست؟

در آبکاری فورتیک یک قطعه فلز در محلولی که پایه آب دارد، قرار داده می شود. در این محلول علاوه بر نمک الکترولیت، دانه های رنگی وجود دارد. پس از قرار گرفتن فلز مورد نظر در این محلول، ولتاژ الکتریکی خاصی در آن اعمال شده و سبب می شود تا دانه های رنگی به فلز بچسبند.

یکی از مهم ترین پارامترهایی که در آبکاری فورتیک به آن توجه می شود دماست. مقدار دما و زمان انجام عملیات آبکاری با توجه به مواد شیمیایی اپوکسی و اکریلیک تعیین خواهد شد.

علت محبوبیت آبکاری فورتیک

یکی از دلایل محبوبیت آبکاری فورتیک، قابلیت تنظیم ضخامت لایه پوششی آن است. این یعنی مشتری با توجه به سلیقه خود و با توجه به کاربرد فلزی که برای آبکاری انتخاب کرده است، ضخامت لایه مورد نظر خود را به کارگاه آبکاری سفارش خواهد داد.

مزیت دیگر این روش این است که فرایند رنگ دهی به صورت یکدست انجام شده و حتی ریزترین قطعات نیز رنگ خواهند شد.

علاوه بر این، موارد زیر به عنوان مزایای این روش شناخته می شوند:

یکنواختی پوشش فلز پس از اتمام مراحل آبکاری

آبکاری تمامی سطوح اعم از داخلی و خارجی قطعه آبکاری شده

تنوع زیاد رنگ بندی

بهترین جایگزین برای آبکاری طلا

عدم آلودگی فرایند آبکاری فورتیک

دوام بالا تر و مقاومت بیشتر در برابر عوامل مختلف

مقاومت بالا در برابر خوردگی شیمیایی در اثر قرار گیری فلز در محیط هایی با آب و هوای مرطوب

 

هزینه

جالب است بدانید با وجود اینکه آبکاری فورتیک ترکیبی از دو روش است، نسبت به دیگر روش های آبکاری مقرون به صرفه تر بوده و هزینه چندان بالایی ندارد. همین موضوع می تواند دلیلی دیگری برای محبوبیت این روش محسوب شود.

به دلیل اینکه این روش مقاومت بالایی برای فلز ایجاد می کند، لذا از خرابی های احتمالی جلوگیری کرده و در سال های متمادی هزینه تعمیر، از دیگر هزینه های نگهداری ساختمان کم خواهد شد.

کاربرد در صنعت

از آنجایی که آبکاری فورتیک مزایای بسیار زیادی دارد، در صنایع مختلف از آن استفاده می شود. یکی از این صنایع، صنعت ساختمان سازی است. آبکاری فورتیک برای افزایش سطح زیبایی نمای ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد.

امروزه ساختمان ها بیشتر به روش مدرن ساخته می شوند؛ به خصوص ساختمان هایی که به منظور خاص مانند بیمارستان، آمفی تئاتر و از این قبیل کاربری ها ساخته می شوند. معماران خوش ذوق برای داشتن نمایی زیبا و شیک از فلز های متنوعی نظیر مس، برنج و … استفاده می کنند. در این ساختمان ها با روش آبکاری فورتیک می توان نمایی زیبا، شیک و مقاوم طراحی کرد.

از آنجایی که مقاومت نمای ساختمان در برابر عوامل محیطی مانند باران، برف، تابش خورشید، وزش باد و … بسیار مهم است، با استفاده از آبکاری فورتیک می توان از مقاومت بالای آن مطمئن شد.

دیگر کاربرد این نوع آبکاری در صنعت، استفاده از آن در صنعت طلاسازی و جواهرسازی است. امروزه زیورآلات متنوع و با کیفیتی در بازار تولید می شود. با استفاده از آبکاری فورتیک می توان به بدلیجات درخشندگی و مقاومت بخشید. این آبکاری سبب می شود تا در اثر برخورد بدلیجات با عرق بدن یا مواد شوینده تغییر رنگ ندهد و به اصطلاح رنگ ثابت شوند.

تاریخچه

آبکاری فورتیک برای اولین بار در سال ۱۹۱۷ اختراع شد. از این روش برای ساخت لاتکس لاستیکی در سال ۱۹۲۰ استفاده شد. این روش نهایتا در سال ۱۹۳۰ فراگیر شد و حق اختراع آن در همان سال به ثبت رسید.

مراحل

مانند سایر آبکاری ها، در این روش نیز باید سطح فلز مورد آبکاری کاملا تمیز باشد. به طور کلی مراحل آماده سازی قطعه فلز برای آبکاری فورتیک کمی طولانی است که به شرح زیر تعریف می شوند:

چربی گیری: این مرحله توسط چربی گیرهای قلیایی انجام می شود. البته با توجه به بستر و جنس قطعه نیز قابل تغییر هستند.

شستشو

اسید شویی

شستشوی دوباره بعد از اسید شویی

غوطه وری در محلول تَر کننده

عملیات الکتروفورتیک

شستشوی اولیه بعد از مرحله الکتروفورتیک

شستشوی ثانویه

عملیات پخت

بعد از انجام عملیات پخت، قطعه فلز کاملا آماده خواهد بود.