آب مقطر چیست و آیا نوشیدن آن برای سلامتی مفید است؟
آب مقطر از طریق فرآیند تقطیر تولید می شود و نوعی آب است که آلاینده ها و مواد معدنی آن بطور کامل حذف شده اند. اساساً از فرآیند تقطیر برای جدا سازی آلودگی های موجود در آب استفاده می شود تا آب خالص بدست آید. بسیاری از ترکیبات موجود در آب مانند مواد معدنی، فلزات سنگین و غیره که به آنها آلاینده های آب می گویند دارای نقاط ذوب و جوش بالایی هستند. بنابراین، اگر آب به همراه آلاینده های موجود در آن جوشانده شود، آب خالص به بخار تبدیل می شود و بخار تولید شده را جمع آوری کرده و با سرد کردن تبدیل به مایع می کنند و در آخر آب مقطر تولید می شود.
تقطیر از روند بازیافت آب در طبیعت تقلید می کند که به عنوان چرخه هیدرولوژیک شناخته می شود. دستگاه های تقطیر آب خانگی دارای یک محفظه هستند که در آن آب تبخیر می شود و در ظرف دیگر بخار آب جمع شده و به مایع تبدیل می شود.
این آب به دلیل خلوص بالا اولین انتخاب آزمایشگاه ها و داروخانه ها است. دستگاه تقطیر آب ۹۹.۹٪ مواد معدنی محلول، باکتریها و مواد شیمیایی را از آب خارج می کند. با وجود کیفیت بالای آن، نوشیدن آب مقطر قابل اطمینان نیست. اثرات نوشیدن آب مقطر همچنان موضوعی داغ تحت تحقیق و بحث و بررسی است. زیرا طی روند تقطیر مواد معدنی ضروری مانند کلسیم، منیزیم و سدیم همراه با آلاینده های مضر از آب مقطر خارج می شود و باعث می شود. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد.
فواید مصرف آب مقطر برای سلامتی
برای درک مزایا و معایب این نوع آب، لازم است نقش آب در بدن، منابع مواد معدنی ضروری و چگونگی استفاده بدن از مواد معدنی در نظر گرفته می شود. در اصل، آب مقطر تفاوت چندانی با آب های تصفیه شده دیگر ندارد. تنها چیزی که متفاوت است نحوه تصفیه آب است.
تقطیر یک روش قدیمی تصفیه آب است. با این حال، این یک فرآیند نسبتاً پیچیده است و انجام آن در خانه بدون دستگاه تقطیر آب دشوار است. نوشیدن آب منافع متعددی برای سلامتی ما دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:
- مفاصل را روان می کند
- از سلول ها و اندام های حیاتی محافظت می کند
- مانع گرم شدن بیش از حد بدن می شود
- مواد زائد بدن را دفع می کند
- مواد مغذی را حل می کند
با اینحال اگر بدن شما دچار کمبود مواد معدنی یا مواد مغذی است نوشیدن آب اولین راه حل نیست. بدن می تواند مقدار کمی از مواد معدنی را از آب و مقداری آب را از غذا دریافت کند. کار آب این است که مواد معدنی را که می خورید حل کند تا بتواند به راحتی به سایر قسمت های بدن برود.
آب در داخل سلول ها و بافت ها حرکت می کند تا غلظت املاح را متعادل کند و هموستاز یا تعادل را حفظ کند. آب یا در داخل سلول ها (مایع داخل سلول) یا در خارج از سلول ها (مایع خارج سلول) وجود دارد.
تقریباً تمام آب ها دارای برخی از ناخالصی ها می باشند. این ناخالصی ها می توانند شامل مواد معدنی، مواد مغذی و آلاینده های صنعتی باشند که برخی برای بدن مفید و برخی دیگر مضر هستند.
تاریخچه استفاده از آب مقطر
مردم حداقل از سال ۲۰۰ میلادی در حال تقطیر آب آشامیدنی از آب دریا بوده اند. با این حال، مورخان معتقدند که تقطیر آب قبل از این هم رایج بوده است، زیرا ارسطو به تقطیر آب در Meteorologica اشاره کرده است.
در دنیای مدرن از آب مقطر به طور منظم برای کنترل ترکیبات حلال در ازمایشگاه استفاده می شود . معمولاً از آب مقطر برای آب آکواریوم نیز استفاده می شود تا از ورود آلاینده ها و میکروارگانیسم ها موجود در آب لوله کشی جلوگیری شود. رطوبت سازها و اواپراتورها از کاربرد آب مقطر سود می برند زیرا منجر به تجمع یا رسوب مواد معدنی در دستگاه های آنها نمی شود. کشتی های اقیانوس پیما به طور معمول آب دریا را تقطیر می کنند تا آب آشامیدنی تولید کنند.
آب تصفیه شده چیست؟
آب فاقد هر گونه ناخالصی را آب تصفیه شده می گویند. برای دستیابی به تعریف قانونی «آب تصفیه شده» ناخالصی های آب باید حذف شوند و یا به سطح بسیار پایین برسند. بار ناخالصی مواد جامد محلول در آب تصفیه شده نمی تواند بیش از ۱۰ قسمت در میلیون باشد و آبی که این آستانه را برآورده می کند ذاتاً از خلوص بالاتری نسبت به آب چشمه، آب لوله کشی یا آب فیلتر شده برخوردار است.
کدام یک بهتر است: آب مقطر یا تصفیه شده؟
آب تصفیه شده و مقطر هر دو برای شما بسیار سالم بوده و اساساً یکسان هستند. تفاوت اصلی این دو در این است که آب تصفیه شده لزوماً فاقد مواد معدنی سالم موجود در آب خلاص نیست که در مورد آب مقطر چنین نیست. همچنین مهم است که درک کنیم فرآیند تقطیر آب مقدار قابل توجهی انرژی مصرف می کند، به این معنی که تا حدی برای محیط زیست مضر است. اگر از روند اسمز معکوس استفاده کنید، انرژی بسیار کمتری مصرف خواهید کرد.
هنگامی که بحث در مورد تمیزترین آب موجود در جهان است می توانید آب مقطر را نام ببرید، اگر می خواهید آب تمیز و تا حدودی سالم بنوشید، باید آب تصفیه شده را انتخاب کنید. هر دو نوع آب برای شما سالم است به شرطی که یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. اگر به دنبال روش هایی برای تصفیه آب آشامیدنی خود هستید می توانید آب خود را تقطیر کنید یا از روش اسمز معکوس استفاده کنید . مهم نیست که از کدام گزینه استفاده می کنید، مهم این است که باید آب تمیز و سالم برای خود فراهم کنید.
آیا باید آب مقطر بنوشیم؟
این آب یکی از خالص ترین اشکال آبی است که می توانید بنوشید. باکتری ها و مواد محلول مانند سرب یا آرسنیک در صورت عدم از بین رفتن حین تصفیه سلامتی شما را به خطر می اندازند. در چنین مواردی، مزایای آب مقطر بسیار بیشتر از موارد منفی است. افرادی که سعی در محدود کردن مصرف سدیم دارند می توانند از مزایای آب مقطر بهره مند شوند.
از طرف دیگر، محتوای مواد معدنی در آب می تواند برای ورزشکاران،کسانی که سوء تغذیه دارند یا کسانی که بیمار هستند و از کمبود مواد معدنی رنج می برند، مفید باشد. با عرق کردن شدید ورزشکاران، آنها به سرعت الکترولیت های بدن را از دست می دهند. برای هیدراته ماندن، نوشیدن آب همراه با مواد معدنی یا یک نوشیدنی ورزشی با الکترولیت اضافه شده ممکن است به بهبود عملکرد آنها کمک کند. اگر بیمار هستید و مرتبا استفراغ می کنید، بدن شما برای جایگزین کردن الکترولیت ها نیاز به کمک دارد. اگر دچار سوء تغذیه هستید و به مواد معدنی نیاز دارید آب ممکن است در دسترس ترین گزینه برای شما باشد.
مزایای استفاده از آب مقطر
۹۹.۹۹٪ از مواد جامد محلول و باکتری های مضر موجود در آب حذف شده اند
- هیچ ماده شیمیایی در این آب وجود ندارد
- فاقد سدیم اضافی است
- از ایجاد رسوب در وسایل جلوگیری می کند
نوشیدن آب مقطر چه مزایای بالقوه ای دارد؟
آب مقطر دارای مزایای بالقوه ای است که شامل موارد زیر است:
پاکسازی بدن با آب خالص : هنگام نوشیدن آب مقطر، فرد در حال مصرف آب خالص فاقد مواد افزودنی دیگر است. از آنجا که آب مقطر خالص است ، برخی از مردم معتقدند که می تواند برای بدن پاک کننده باشد، هرچند اطلاعات در این مورد محدود است.
کاهش خطر ابتلا به بیماری : تقطیر عوامل بیماری زای منتقله از طریق آب را از بین می برد. بیشتر باکتری های ایجاد کننده بیماری های آب از طریق تقطیر زنده نمی مانند.
کاهش خطر مصرف مواد شیمیایی مضر : آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA ) اجازه می دهد برخی از مواد شیمیایی مضر در آب آشامیدنی شما به مقدار کم وجود داشته باشد. در آب مقطر، هیچ یک از این مواد شیمیایی وجود ندارد.
موارد کاربرد آب مقطر
آب مقطر برای مواردی که خالص بودن آب شرط اصلی باشد، ایده آل است. موارد استفاده معمول شامل:
ابزار و روشهای پزشکی
بیمارستان ها برای جلوگیری از آلودگی و عفونت، باید تجهیزات را همواره تمیز و استرلیزه نگه دارند. دستگاه های دیالیز کلیه از آب فوق العاده خالص برای تصفیه مواد زائد خون استفاده می کنند.
تست های آزمایشگاهی
هیچ چیزی در آزمایشگاه ها با آب مقطر واکنش نشان نمی دهد یا بر آن تأثیر نمی گذارد.
آرایشی و بهداشتی
آب مقطر به دلیل خالص بودن همیشه یکی از مواد اولیه تولیدکنندکان مرطوب کننده، دئودورانت یا شامپو است.
دستگاه های مختلف
از آنجا که آب مقطر فاقد هرگونه مواد معدنی است باعث خوردگی قطعات موتور فلزی و تداخل باتری نمی شود.
آیا آب مقطر برای نوشیدن بی خطر است؟
استفاده از آب مقطر به عنوان بخش کوچکی از یک رژیم غذایی متعادل، مطلوب است. انواع نوشیدنی ها معمولا حاوی مقداری آب مقطر هستند.
با این حال، هنگامی که آب مقطر تنها نوع آبی است که فرد می نوشد، ممکن است عواقب بالقوه سلامتی برای آن فرد بوجود آید. این مشکلات به دلیل کمبود مواد معدنی و تغییرات بالقوه در تعادل الکترولیت ها، مایعات، مواد معدنی و pH بدن رخ می دهد.
علاوه بر این، افراد روزه دار، مبتلا به سرطان، نوزادان، کودکان خردسال و ورزشکاران برای جلوگیری از عدم تعادل الکترولیت ها، باید از نوشیدن آب مقطر خودداری کنند ، به خصوص اگر این مواد به اندازه کافی با مواد غذایی یا سایر منابع نوشیدنی جایگزین نشوند.
به طور کلی، نوشیدن آب مقطر در صورت ترکیب با سایر منابع آب مشکلی ایجاد نمی کند. بیشتر افراد در کشورهای پیشرفته از رژیم غذایی متنوعی استفاده می کنند و آبرسانی و تغذیه خود را از منابع مختلف تامین می کنند. خطرات اصلی نوشیدن فقط آب مقطر با کمبود مواد معدنی محلول مانند منیزیم و کلسیم مرتبط است .
عوارض جانبی نوشیدن آب مقطر
- طعمی یکنواخت دارد که برای بسیاری از افراد خوشایند نیست و منجر به کاهش مصرف آب می شود
- باعث کاهش عملکرد متابولیکی بدن می شود
- باعث افزایش حجم ادرار شده و می تواند منجر به عدم تعادل الکترولیت در بدن شود
- عدم جایگزین کردن مواد معدنی از دست رفته در اثر عرق کردن
- تغییر pH، الکترولیت و مواد معدنی موجود در خون و بافت ها
وقتی بدن در اثر تعریق و ادرار آب خود را از دست می دهد، علاوه بر آب، سدیم و سایر مواد معدنی را نیز از دست می روند. برای اینکه بدن به درستی کار کند، این مواد معدنی باید جایگزین شوند.
با نوشیدن آب مقطر مواد معدنی از دست رفته جایگزین نخواهد شد، زیرا تمام مواد افزودنی و مواد معدنی در طی فرآیند تقطیر حذف شده اند. با این حال، از آنجا که بیشتر مردم در طول روز انواع غذا و نوشیدنی ها را می خورند و می نوشند، بیشتر افراد نمک ها و مواد معدنی مورد نیاز خود را از این منابع دیگر دریافت می کنند.
در موارد شدید هنگامی که فرد فقط آب مقطر می نوشد و تغذیه مناسبی ندارد، ممکن است به دلیل اسیدی بودن PH آب، بیماری به نام “اسیدوز” ایجاد شود. این وضعیت در نتیجه تغییر تعادل pH خون رخ می دهد. اگرچه این وضعیت بسیار نادر است اما ممکن است اتفاق بیفتد.
تعادل pH آب مقطر ۷.۰ است و تعادل pH خون باید بین ۳۵/۷ تا ۴۵/۷ باقی بماند. اسیدوز وقتی اتفاق می افتد که pH خون به زیر ۳۵/۷ برسد. اسیدوز و تغییرات قابل توجه در الکترولیت و تعادل مواد معدنی در بدن می تواند منجر به احتباس مایعات، کمبود مواد مغذی، خستگی، گرفتگی عضلات، سردرد، ضربان قلب و حتی عواقب وخیم تر سلامتی، از جمله نارسایی عضو شود.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی اسیدوز و سایر مشکلات بهداشتی مرتبط تا حدی به دلیل کمبود مواد معدنی و الکترولیت در آب مقطر است که باعث تغییرات ناسالم در تعادل ظریف سدیم، پتاسیم، مایعات، کلسیم، منیزیم، روی، فسفر و سایر مواد مغذی در بدن می شود.
مصرف آب مقطر در چه شرایطی توصیه می شود؟
آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) مقرراتی را برای حداکثر میزان آلاینده های موجود در آب آشامیدنی تنظیم کرده تا ایمن شناخته شود. آبی که حاوی آلاینده های بالاتر از حد توصیه شده باشد، نیاز به تصفیه مجدد دارد، در غیر این صورت می تواند شما را بیمار کند. دستگاه تقطیر آب، بدون تغییر ترکیب شیمیایی آب، آب آشامیدنی تمیز را تأمین می کند. آب بدون مواد معدنی ممکن است محلول تر باشد و بتواند فلزات و سایر مواد را از لوله های قدیمی جذب کند، این یکی از دلایل عدم استفاده از تقطیر برای تصفیه آب شهری می باشد.
سطح محتوای مواد معدنی در آب بسته به منطقه سکونت متفاوت است. مواد معدنی بی خطر هستند، اما گاهی اوقات حتی مواد مفید نیز به فیلتر نیاز دارند. کلسیم زیاد باعث ایجاد آب سخت می شود که برای لوازم خانگی شما هزینه زیادی دارد. سدیم یا کلرید زیاد به آب طعم بد می دهد، به گیاهان آسیب می رساند و باعث خوردگی لوله ها می شود. اگر علاوه بر آلاینده ها، مقدار مواد معدنی موجود در محل زندگی شما بالاست استفاده از آب مقطر یکی از بهترین گزینه های درمانی است.
آب مقطر را از کجا بخریم
شما می توانید آب مقطر را در حجم های کم از داروخانه ها خریداری کنید. اما برای خرید آب مقطر در حجم های زیاد، باید به سایت های فروش مواد شیمیایی و تولید کنندگان آب مقطر مراجعه کنید. باید توجه داشته باشید که آب مقطر را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید.
کاربرد آب مقطر در آزمایشگاه
آب مقطر کاربرد بسیار زیادی در آزمایشگاه های مختلف دارد. آب مقطر یک جز اساسی در انجام آزمایش های مختلف است. اگر آب مورد استفاده در آزمایشات مختلف ناخالصی داشته باشد، نتایج آزمایش دچار خطا و اشتباه خواهد شد. برخی از کاربرد های آب مقطر در آزمایشگاه عبارتند از:
- استفاده در آزمایش تیتراسیون
- شست و شوی ابزار آزمایشگاهی
- اندازه گیری الکترولیت
- تهیه معرف ها و محلول ها
- ساخت محیط کشت
- ساخت محلول های مورد نیاز
- شستشو و استریل ابزار پزشکی
- استفاده به عنوان آب باطری
فرمول آب مقطر
فرمول آب مقطر، مانند آب معمولی H۲O است. تنها تفاوت آب مقطر با آب معمولی، نداشتن هیچ گونه ناخالصی است. آب مقطر کاملا خالص و عاری از هرگونه ناخالصی است.
قیمت آب مقطر
قیمت آب مقطر براساس حجم و کیفیت آن می تواند بسیار متغیر باشد. معمولا قیمت ۴ لیتری آب مقطر یک مرتبه تقطیر شده حدود ۱۶ هزارتومان است. برای اطلاع از قیمت این محصول می توانید به سایت های اینترنتی فروش مواد شیمیایی مراجعه کنید.
آب مقطر چه نوع آبی است
آب مقطر نوعی آب معمولی است که تحت فرآیند تقطیر قرار گرفته است و ناخالصی های آن از بین رفته است. آب معمولی دارای مواد آلی و مواد معدنی در قالب ناخالصی است. آب مقطر براساس استفاده می تواند چندین بار تحت فرآیند تقطیر قرار گیرد. این محصول بر اساس میزان تقطیر، می تواند تا حدود ۹۵ درصد خالص شود. از آب مقطر ۹۵ درصد خلوص بیشتر در ساخت دارو استفاده می شود.
سختی آب مقطر
سختی آب، اصطلاحی است که میزان املاح موجود در آب را نشان می دهد. از آنجایی که آب مقطر، از تقطیر آب معمولی تهیه می شود و عاری از هرگونه ناخالص است بنابراین سختی آن برابر صفر است.
مراکز فروش آب مقطر در تهران
مراکز فروش آب مقطر در تهران، این محصول را به صورت کلی و جزئی به فروش می رسانند. شما می توانید این مراکز فروش را در مناطق مختلف تهران مانند کارگاه های تولید آب مقطر در مولوی و شهرک صنعتی خاوران یافت کنید. به دلیل مصرف زیاد آب مقطر در صنایع گوناگون، روزبه روز بر تعداد مراکز فروش در شهرهای مختلف افزوده می شود.
آب مقطر چیست
آب مقطر نوعی آب تقطیر شده است، که تمام ناخالصی آن حذف شده است. این محصول کاربرد های بسیار زیادی در آزمایشگاه ها، صنایع مختلف و پزشکی دارد. آب مقطر از آب معمولی تهیه می شود. آب مقطر در آزمایشات مهم و حساس یک جز اساسی است. وجود ناخاصی در آزمایش باعث ایجاد خطا و در نتیجه اشتباه در نتیجه آزمایش می شود. آب مقطر این ناخالصی ها را ندارد در نتیجه باعث ایجاد خطا در آزمایش نمی شود.
آب مقطر همان آب جوشیده است
آب مقطر ممکن است تخیلی به نظر برسد، اما فقط آب معمولی است که به بخار جوشانده شده و سپس در یک ظرف جداگانه به مایع تبدیل شده است. آموزش درست کردن آب مقطر زمان بسیار کمی می برد. در واقع، شما می توانید این کار را از راحتی خانه خود با وسایلی که احتمالا قبلاً در آشپزخانه خود دارید انجام دهید.
این نوع آب برای همه چیز از پر کردن آهن گرفته تا آبیاری گیاهان حساس مناسب است. همچنین مصارف مختلف پزشکی و صنعتی دارد و حتی می توانید از آن برای ساخت تکه های یخ شفاف استفاده کنید. حالا بیایید به اصول تبدیل آب لوله کشی به آب مقطر و خالص بپردازیم. آب مقطر نوعی آب تصفیه شده است که از طریق فرآیند تقطیر به دست می آید و به طور موثر ناخالصی ها، مواد معدنی و سایر آلاینده ها را از بین می برد. فرآیند تقطیر شامل حرارت دادن آب تا تبدیل شدن به بخار است و اکثر مواد محلول مانند نمک ها، مواد معدنی و مواد آلی و معدنی مختلف را پشت سر می گذارد. با بالا آمدن بخار آب، از آلاینده هایی که در محفظه جوش باقی می مانند، پاک می شود.
سپس بخار در یک محفظه جداگانه خنک می شود و در آنجا به حالت مایع تبدیل می شود. این مایع تغلیظ شده همان آب مقطر است که به طور قابل توجهی خالص است و تقریباً حاوی مواد معدنی محلول یا مواد دیگر نیست. این خلوص باعث میشود آب مقطر در شرایطی که وجود ناخالصیها ممکن است در فرآیندها اختلال ایجاد کند یا به تجهیزات آسیب برساند، مانند آزمایشگاههای علمی، زمینههای پزشکی، در نگهداری سیستمهای خنککننده خودرو و در برخی فرآیندهای صنعتی مفید است. در حالی که آب مقطر برای مصرف بی خطر است، اما به دلیل عدم وجود مواد معدنی که معمولاً در آب آشامیدنی معمولی یافت می شود، طعمی صاف و مشخص دارد.