پربورات سدیم چیست و چه کاربردی دارد؟

پربورات سدیم (NaBO3) در شرایط استاندارد یک ماده جامد سفید و بدون بو است با این حال ، یک مولکول سدیم پربورات به طور معمول با ۱ ، ۲ یا ۴ مولکول آب متبلور می شود. مونوهیدرات سدیم پربورات (NaBO3.H2O) و تتراهیدرات سدیم پربورات (NaBO3.4H2O) دارای کاربردهای تجاری هستند و به ویژه به عنوان شوینده و سفید کننده استفاده می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه در ادامه با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.

سدیم پربورات یک پراکسید معدنی  بی بو است که  به راحتی در آب حل می شود و محلول قلیایی با خواص اکسیداتیو تولید می کند. هنگامی که این ماده با آب ترکیب می شود هیدروژن پراکسید تولید می کند که بطور موثری میکروب ها را از بین می برد. پایداری بالا برای این ترکیب یک خاصیت منحصر بفرد است.

کاربردهای پربورات سدیم

پروبورات سدیم نوعی اکسیژن فعال است که برای سفید کردن ، روشن شدن ، تمیز کردن و گرفتن بو از آن استفاده می شود. این ترکیب در تعداد زیادی از محصولات پاک کننده مانند مواد شوینده لباسشویی ، مواد شوینده ماشین ظرفشویی اتوماتیک ، سفید کننده های پودر اکسیژن ، نرم کننده های پارچه ، مواد شوینده ظرفشویی دستی ، پاک کننده های همه منظوره ، خوشبو کننده های هوا و مواد پاک کننده لکه استفاده شود. محصولاتی مانند Oxi-Clean تقریباً به طور کامل از این ماده تشکیل شده اند.

کاربرد این ماده فقط به موارد تمیز کننده محدود نمی شود و می توان آن را در داروها و مواد آرایشی نیز یافت. این ماده در برخی از خمیردندان های سفید کننده ، پاک کننده های دندان مصنوعی ، سفید کننده های مو ، پاک کننده های زخم ، محلول های لنز تماسی ، قطره های چشمی و اشک مصنوعی استفاده می شود.

غلظت این ماده در محصولات مختلف متفاوت است به عنوان مثال مواد شوینده معمولی ممکن است حاوی ۸ تا ۱۵ درصد سدیم پربورات باشند در حالی که پودرهای شوینده ممکن است حاوی ۱۰ تا ۲۰ درصد از آن باشند. برخی از پودرهای سفید کننده اکسیژن ممکن است تا ۸۰ درصد حاوی این ترکیب باشند!

بهتر است بدانید:

صنعت شوینده ها بزرگترین مصرف کننده سدیم پربورات است. این ترکیب در صنایع شیمیایی و همچنین در صنعت نساجی نیز کاربرد دارد و کارایی آن می تواند در دماهای پایین با افزودن فعال کننده  TAED افزایش یابد.

این ترکیب شیمیایی به عنوان نگهدارنده در قطره چشم  مصنوعی ، در محصولات آرایشی و مراقبت های شخصی و در فرمولاسیون محصولات بدن و دست ، مو استفاده می شود.

علاوه بر این سدیم پربورات می تواند به عنوان ماده افزودنی برای تجزیه هیدرولیک ، به عنوان یک ماده افزودنی برای تولید باتری ، سلول سوختی برای پرورش آبزیان (ماهی کشاورزی و پرورش میگو) ، برای تولید سوخت کمکی و نیروی محرکه برای ماهواره ها و غیره استفاده شود.

مقررات و موارد ایمنی در رابطه با پربورات سدیم

هنگامی که از این ماده در محصولات آرایشی و دارویی استفاده می شود ، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) و برای استفاده در تمیزکننده ها توسط آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) کنترل می شود.

پربورات سدیم یک ترکیب اکسید کننده و سمی بور است که از طریق هیدرولیز به پراکسید هیدروژن و بور تبدیل می شود. تحقیقات نشان داده است که بور به شکل اسید بوریک در مطالعات حیوانی عوارضی برای رشد و تولید مثل ایجاد می کند.

این ترکیب قابل احتراق است و ممکن است باعث آتش سوزی شود. علاوه بر این ، در صورت بلعیدن مضر است ، در اثر استنشاق سمی است و باعث تحریک سیستم تنفسی می شود.

تاثیرات محیطی پربورات سدیم

بانک اطلاعات مواد خطرناک کتابخانه ملی پزشکی خاطرنشان می کند که پربورات سدیم هنگام ریختن در آب فاضلاب به ارگانیسم های آب شیرین و لبنی آسیب می رساند.اطلاعات دیگری در مورد اثرات زیست محیطی وجود ندارد

محصولات حاوی پراکسید هیدروژن به عنوان یک ماده سفید کننده طبیعی گزینه خوبی برای جایگزینی با این ترکیب شیمیایی هستند. یکی دیگر از راه حل ها برای استفاده کمتر از این ترکیب مصرف  شوینده ها و ضد لک های سازگار با محیط زیست و خرید سفید کننده های غیر کلردار بر پایه اکسیژن موجود در بازار است .

به یاد داشته باشید ، برای هر محصولی که حاوی پربورات سدیم است ، یک محصول به همان اندازه موثر نیز وجود دارد  بنابراین همیشه در صورت تردید برچسب ها را بخوانید.