آمونیاک مایع چیست و چه کاربرد و مصارفی دارد ؟
آمونیاک مایع (liquid ammonia) یک محلول آبی بی رنگ با بوی تند است که به عنوان تنظیم کننده اسیدیته مورد استفاده قرار می گیرد. آمونیاک مایع که با نماد (NH3 (aq نشان داده می شود ، محلولی است که برخلاف انتظار در آن یونهای [NH4+][OH−] خیلی از هم جدا نشده اند.
آمونیاک گازی بی رنگ و با بوی مشخص است که یک بلوک ساختاری و جزء اصلی در ساخت بسیاری از محصولاتی است که هر روز مردم از آن استفاده می کنند. گاز آمونیاک تحت فشار ۱۲۵ psi (862 kPa) به آمونیاک مایع تبدیل می شود تا برای مقاصد مختلف مورد استفاده قرار بگیرد.
مانند سایر گازها با افزایش دمای حلال میزان حلالیت آمونیاک کم می شود و با افزایش غلظت آمونیاک محلول ، چگالی محلول آمونیاک کاهش می یابد. در دماهای بالاتر ، میزان خلوص محلول اشباع کاهش و چگالی افزایش می یابد. پس از گرم شدن محلول های اشباع ، گاز آمونیاک آزاد می شود.
آمونیاک به طور طبیعی در هوا ، خاک ، آب ، گیاهان ، حیوانات و انسان تولید می شود. بدن انسان با تجزیه مواد غذایی حاوی پروتئین به اسیدهای آمینه و آمونیاک ، این ترکیب شیمیایی را تولید و سپس آنرا به اوره تبدیل می کند.
آمونیاک یک جزء اساسی برای کودهای نیترات آمونیوم است که نیتروژن ، ماده مغذی اساسی برای رشد گیاهان را آزاد می کند.
آمونیاک مایع که معمولاً به عنوان آمونیاک خانگی شناخته می شود ماده ای است که در بسیاری از محصولات تمیز کننده خانگی روزمره مورد استفاده قرار می گیرد.
کاربردهای آمونیاک مایع چیست ؟
آمونیاک مایع (۱-۳٪) معمولا در فرمولاسیون بسیاری از پاک کننده ها از جمله بسیاری از شیشه پاکن ها وجود دارد. از آنجا که آمونیاک مایع ، گازی است که در آب حل شده است با تبخیر شدن گاز، آمونیاک نیز تبخیر شده و باعث می شود که روی سطوح هیچ لکه ای باقی نماند.
این ترکیب علاوه بر استفاده به عنوان یک جزء در پاک کننده ها ، محلول آمونیاک در آب نیز به خودی خود به عنوان یک ماده تمیز کننده مورد استفاده قرار می گیرد و ممکن است به صورت معمولی ، یا همراه با رایحه لیمو یا بوی معطر کاج به فروش برسد. کاربردهای این ترکیب شیمیایی شامل موارد زیر است:
سیستم سردسازی یخچال
در سالهای ابتدایی قرن بیستم ، چرخه جذب بخار با استفاده از سیستم های آمونیاک – آب بسیار رایج بود و بطور گسترده ای مورد استفاده قرار می گرفت ، اما پس از توسعه چرخه فشرده سازی بخار ، به دلیل پایین بودن کارایی (تقریباً یک پنجم چرخه فشرده سازی بخار) کارایی خود را در صنعت تولید یخچال و فریزر از دست داد.
تصفیه آب
آمونیاک برای تولید مونوکلرامین ، که به عنوان ضد عفونی کننده استفاده می شود، کاربرد دارد. کلرامین به دلیل توانایی فعال ماندن بیشتر در لوله های آب راکد ، باعث کاهش خطر عفونت های ناشی از آب می شود.
آمونیاک توسط آکواریستها به منظور ایجاد مخزن جدید برای ماهی ها استفاده می شود. این برنامه مستلزم این است که آمونیاک فاقد مواد افزودنی باشد.
صنایع غذایی
پودر آمونیاک خشک ( بیکربنات آمونیوم ) به عنوان تنظیم کننده اسیدیته مواد غذایی به منظور کاهش سطح اسید در مواد غذایی استفاده می شود. این ماده در ایالات متحده توسط سازمان غذا و دارو معمولاً هنگام استفاده از گرید غذایی ایمن شناخته می شود. این ماده توانایی کنترل پی اچ pH را دارد و همین ویژگی آن را به یک عامل ضد میکروبی مؤثر تبدیل می کند.
کاربردهای آزمایشگاهی
آمونیاک مایع در آنالیز کیفی مواد معدنی به عنوان یک کمپلکس و باز مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده مانند بسیاری از آمین ها ، با محلول های مس (II) رنگ آبی عمیقی می دهد. محلول آمونیاک می تواند باقیمانده اکسید نقره را حل کند .
این ترکیب اغلب در محلولهایی که برای تمیز کردن جواهرات طلا ، نقره و پلاتین استفاده می شود یافت می شود ، اما ممکن است روی سنگهای متخلخل مانند اوپال و مروارید اثرات منفی بگذارد.
عوارض و خطرات آمونیاک مایع
هنگام استفاده از محصولات تمیز کننده حاوی آمونیاک ، تمام دستورالعمل های موجود در برچسب محصول را رعایت کنید ، مطمئن شوید که منطقه به خوبی تهویه می شود (پنجره ها و درهای باز) و از لباس مناسب و محافظ چشم استفاده کنید.
قرار گرفتن در معرض آمونیاک باعث تحریک پوست ، چشم و ریه ها می شود. آمونیاک را با سفید کننده حاوی کلر مخلوط نکنید ، زیرا گازهای سمی به نام کلرامین ایجاد می کند. قرار گرفتن در معرض گازهای کلرامین می تواند باعث سرفه ، تنگی نفس ، درد قفسه سینه ، حالت تهوع ، سوزش در گلو ، بینی و چشم یا ذات الریه شود.
بلع مواد پاک کننده حاوی آمونیاک می تواند دهان ، گلو و معده را بسوزاند و باعث درد شدید شکم شود. اگر محصول تمیز کننده حاوی آمونیاک به طور اتفاقی مصرف شد ، برچسب محصول را برای دستورالعمل های ایمنی بخوانید و فورا به مراکز درمانی مراجعه کنید.
آزمایش های پزشکی می توانند آمونیاک موجود در خون یا ادرار را تشخیص دهند. اما از آنجا که آمونیاک به طور طبیعی در محیط وجود دارد افراد به طور مرتب در معرض مقادیر کم آمونیاک موجود در هوا ، خاک و آب قرار می گیرند ، بنابراین نتایج آزمایش به عنوان نشانگرهای زیستی مؤثر در نظر گرفته نمی شوند. آژانس ثبت مواد سمی و بیماریها (ATSDR) می گوید : “هیچ گونه اثرات سلامتی در انسان هنگام قرار گرفتن در معرض غلظت های معمولی آمونیاک در محیط مشاهده نشده است.”