آشنایی با کود مونو پتاسیم فسفات و کاربرد های آن

مونو پتاسیم فسفات یا همان MKP که با فرمول شیمیایی KH2PO4 نیز شناخته شده است، ترکیبی معدنی است که معمولاً به عنوان یک کود شیمیایی در صنایع کشاورزی به کار می رود. البته این ترکیب به عنوان یک ماده افزودنی در صنایع غذایی و عامل بافری نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

این ماده در دنیای صنعت به صورت پودری سفید رنگ به خرید و فروش می رسد؛ البته به هنگام تشکیل به صورت بلور های شفاف و بی رنگ نیز موجود می باشد. این ترکیب که با نام پتاسیم دی هیدروژن فسفات نیز شناسایی می شود، در آب محلول بوده و در الکل ها حل نمی گردد.

در این مقاله قصد داریم تا به معرفی کاربرد های این کود و مزایای استفاده از آن در صنعت کشاورزی بپردازیم؛ از اینکه با نشریه جهان شیمی فیزیک همراهید متشکریم.

فرآیند تولید کود مونو پتاسیم فسفات

این کود که در دسته کود های فاقد نیتروژن طبقه بندی می گردد، حاوی ۵۲ درصد P2O5 و ۳۴ درصد K2O می باشد و حلالیت آن در آب با بالا رفتن حرارت افزایش می یابد. تهیه صنعتی این کود با ترکیب دو ماده اسید فسفریک و کربنات پتاسیم یا پتاسیم هیدروکسید صورت می پذیرد.

در فرآیند ساخت این کود معمولاً از فسفریک اسید بیشتری استفاده می شود؛ چرا که حضور مقدار اضافی از این اسید از تشکیل فرآورده های جانبی همچون مونو هیدروژن فسفات جلوگیری می کند. از آنجایی که مونو پتاسیم فسفات برای انحلال در آب نیاز به حرارت دارد، می توان آن را در دمای اتاق به حالت متبلور درآورد.

موارد مصرف کود مونو پتاسیم فسفات

از آنجایی که این کود فاقد نیتروژن است، کشاورزان معمولاً زمانی آن را به کار می برند که باید استفاده از کود های نیتروژن داری همچون NPK، نیترات پتاسیم، نیترات آمونیوم و نیترات کلسیم را محدود کرد.

فصل رشد زمانی است که گیاه بیشترین نیاز را به پتاسیم و فسفر دارد؛ چرا که در حال تشکیل و آغاز رشد ریشه خود می باشد. گاهی اوقات کشاورزان از این کود برای تکمیل فعالیت کود های نیتروژن دار نیز استفاده می کنند که در این موارد هر یک از کود ها باید به صورت مجزا و جداگانه مورد استفاده قرار گیرد.

به طور کلی سطح بالای فسفر در کود MKP تقسیمات سلولی را افزایش داده و رشد بافت های جدید گیاه را نیز افزایش می دهد و از رشد میوه های زودرس مراقبت می کند. بنابراین بیشترین مصرف این نوع کود به هنگام ریشه زایی گیاه بوده و در این زمان بهترین بازده را می توان از این کود دریافت نمود.

این نوع کود معمولاً برای کاشت درختان و بوته هایی مورد استفاده قرار می گیرد که محصول آن ها میوه های شیرین هستند. مونو پتاسیم فسفات به خودی خود قادر است تا میزان تولید قند در این میوه ها را افزایش داده و آن ها را شیرین تر کند.

میزان استفاده از این کود برای میوه های درختی، انگور، سبزیجات و سیب زمینی معمولاً ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر هکتار بوده و برای مرکبات، گوجه و موز تا ۳۰۰ کیلوگرم نیز می رسد. البته این اعداد با توجه به وضعیت خاک، شرایط اقلیمی و… می تواند کمتر یا بیشتر باشد.

بروز نشانه هایی از تغییر رنگ غیر طبیعی برگ گیاهان به سبز پر رنگ یا خشک شدن نوک برگ به معنی کمبود کود مونو پتاسیم فسفات می باشد و به این ترتیب باید مقدار بیشتری از آن مورد استفاده قرار گیرد. به غیر از این موارد ایجاد رنگدانه های آنتوسیانین در گیاهان غنی از قند که به رنگ قرمز تا بنفش ظاهر می شوند نیز یکی دیگر از نشانه های کمبود این کود می باشد.

مزایای استفاده از کود مونو پتاسیم فسفات

• افزایش میزان ریشه زایی.
• تنظیم سنتز پروتئین در گیاه و در نتیجه افزایش تقسیم سلول ها و رشد بهتر گیاه.
• حفاظت از گیاه به هنگام فصل سرما و در هوای خشک.
• مکمل بسیار خوب برای خاک های آهکی با توجه به PH اسیدی کود.
• ثابت نگه داشتن اسیدیته خاک به دلیل خاصیت بافری بالا.
• افزایش عملکرد آنزیم های گیاه.
• افزایش تنفس و تعریق گیاه و در نتیجه جذب بیشتر مواد مغذی از خاک.
• کاهش احتمال بروز بیماری های گیاهی و سرکوب بیماری هایی همچون کپک پودری برگ ها.
• ایمنی مناسب و سازگاری با محیط زیست.

قیمت کود مونو فسفات پتاسیم

قیمت کود مونو فسفات پتاسیم بسته به برند و وزن بسته بندی متفاوت است. برای اطلاع از قیمت این کود می توانید به سایت های فروش محصولات کشاورزی مراجعه نمایید. عوامل اصلی رشد بازار کودهای پتاس شامل عواملی مانند افزایش تقاضا برای کودهای پتاس برای افزایش بهره وری محصول با مساحت زمین محدود برای کشت محصول و افزایش نیاز به تامین مواد مغذی تقویت کننده برای محافظت از گیاهان در برابر عوامل بیماری زا مضر است. کاربرد کود پتاس و افزودن کود پتاس به طور کلی کیفیت گیاه را افزایش می دهد و عمر مفید گیاه را طولانی تر می کند که عامل مهم دیگری است که باعث رشد بازار کود پتاس می شود.

همچنین، افزایش قابل توجه جمعیت در سراسر جهان نشان دهنده افزایش تقاضای غذا است که نیاز به پتاس برای تولید کود را افزایش می دهد. علاوه بر این، افزایش مصرف خوراک گاو، افزایش آگاهی سلامت در میان مصرف‌کنندگان در نتیجه شیوه‌های زندگی پرمشغله، و استفاده از کودهای پتاس به خاک برای افزایش رنگ، طعم و بافت محصولات غذایی، همگی به طور مثبتی به رشد بازار کودهای پتاس کمک می کند. با این وجود، مقررات سختگیرانه دولتی در مورد استفاده از کودهای پتاس پیش بینی می شود که مانع از گسترش صنعت شود. همچنین، محبوبیت روزافزون کشاورزی ارگانیک عامل دیگری است که پیش‌ بینی می ‌شود استفاده از کودهای پتاس را در عملیات کشاورزی محدود کند و مانع رشد بازار کود پتاس در طول دوره پیش ‌بینی شود.

بر اساس نوع، بخش‌بندی بازار کودهای پتاس شامل نیترات‌های پتاسیم، کلریدهای پتاسیم و سولفات‌های پتاسیم است. پتاسیم برای تقویت پروتئین، ویتامین C و قندهای جامد محلول در میوه ها و نشاسته در غلات و غده ها ضروری است. همچنین اندازه میوه ها را افزایش می دهد، شیوع آفات و بیماری ها را کاهش می دهد، کیفیت نگهداری و حمل و نقل را بهبود می بخشد و محتوای غذایی رنگ و طعم میوه را افزایش می دهد.