دلایل بروز گر گرفتگی چیست؟ | دارو و درمان گر گرفتگی

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با دلایل بروز گر گرفتگی و راه های درمان آشنا کنیم. گر گرفتگی بیشتر برای بانوان رخ می دهد. دلیل بروز این عارضه تغییرات هورمونی در بدن آن ها است. در این مطلب تلاش کردیم تا تمامی آنچه را که لازم است در رابطه با گر گرفتگی بدانید به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با گرمی مفصل را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

گر گرفتگی چیست

به حالتی که فرد به طور ناگهانی دچار گرما در نواحی مختلف بدن می شود، گر گرفتگی می گویند. این گرما می تواند در نقاطی مانند سر، گردن، دست ها و پاها احساس شود. در برخی مواقع، گر گرفتگی همراه با برافروختگی پوست، تعریق و افزایش ضربان قلب اتفاق می افتد.

بروز گر گرفتگی برای فرد، به دلایل مختلفی رخ می دهد. در اکثر مواقع، این عارضه واکنش بدن به اتفاقی خاص است. در قسمت بعدی مقاله به توضیح دلایل بروز گر گرفتگی اشاره کرده ایم.

دلیل بروز گر گرفتگی چیست

گر گرفتگی به دلایل مختلفی در بدن رخ می دهد. از جمله این دلایل می توان به تغییر سطح هورمون ها، ورزش کردن، تب و …اشاره کرد. در ادامه این مقاله به توضیح مفصل هر یک از این عوامل پرداختیم تا بدانید در زمان گر گرفتگی چه اتفاقی برای شما می افتد.

تغییر سطح هورمون ها

یکی از اصلی ترین دلایل بروز گر گرفتگی، تغییرات سطح برخی از هورمون ها است. در خانم ها کاهش سطح استروژن در سنین یائسگی منجر به بروز گر گرفتگی می شود. در مردان نیز کاهش میزان تستسترون در میانسالی می تواند منجر به گر گرفتگی شود. این حالت در مردانی که تحت درمان سرطان پروستات هستند بیشتر از سایرین مشاهده می شود. پر کاری غده تیروئید یکی دیگر از دلایل هورمونی گر گرفتگی است. بیماری گریوز که نوعی بیماری تیروئیدی است معمولا باعث گر گرفتگی در بیمار می شود. علاوه بر اینها سایر مواردی که روی میزان هورمون تیروئید در بدن تاثیر می گذارند نیز می توانند منجر به گر گرفتگی شوند مثلا تغییرات میزان هورمون تیروئید پس از زایمان.

تمرینات ورزشی

درجه حرارت بدن به طور طبیعی هنگام فعالیت های بدنی افزایش می یابد. هنگام فعالیت بدنی و تمرینات ورزشی سلول ها سوخت بیشتری می سوزانند که این موضوع باعث تولید گرمای اضافه در بدن می شود. بدن برای ایجاد تعادل و تنظیم درجه حرارت بدن تلاش می کند که گرمای اضافی را  خارج کند. به همین دلیل خون بیشتری به عروق سطح پوست وارد می شود تا بدین طریق درجه حرارت بدن کاهش یابد. همچنین تعریق نیز کمک بزرگی به دفع حرارت اضافی بدن و تنظیم درجه حرارت می کند. به همین دلیل است که توصیه اکید شده که هنگام تمرینات بدنی آب کافی بنوشید. درجه حرارت بدن افرادی که به طور منظم ورزش می کنند ممکن است نسبت به قبل از شروع ورزش بیشتر شده باشد.

تب

واکنش بدن نسبت به ورود هرگونه میکروب افزایش درجه حرارت بدن می باشد که تب نامیده می شود. در واقع بالا رفتن درجه حرارت بدن یا تب نوعی مکانیسم دفاعی بدن برای از بین بردن میکروب ها می باشد. در این هنگام هیپوتالاموس وارد عمل شده و سعی در بازگرداندن دمای طبیعی بدن می کند. یکی از علل احساس گر گرفتگی تب می باشد و لازم است فرد هنگام گر گرفتگی ابتدا درجه حرارت بدن خود را به کمک حرارت سنج اندازه گیری کند تا در صورت وجود تب نسبت به شناسایی عامل آن و معالجه مشکل اقدام نماید. چنانچه تب بیمار بالای ۳۹.۵ درجه سانتیگراد باشد و یا اینکه تب همراه با سردرد شدید، مشکلات تنفسی و عدم تعادل باشد لازم است حتما سریعا به پزشک مراجعه نماید.

واکنش های آلرژیک

احساس گر گرفتگی یکی از نشانه های شایع در شوک آنافیلاکسی می باشد. شوک آنافیلاکسی هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن موادی را آزاد می کند تا بر علیه ماده مضر و حساسیت زایی که وارد بدن شده واکنش نشان دهند. شوک آنافیلاکسی علائم دیگری نظیر کهیر و مشکلات تنفسی دارد. در صورت احساس گر گرفتگی مربوط به واکنش های آلرژیک بدن و یا شوک آنافیلاکسی نباید فرصت را از دست داد و سریعا باید بیمار به مرکز درمانی منتقل شود تا در صورت نیاز نسبت به تزریق سریع دارو اقدام لازم صورت گیرد. زیرا گاهی اوقات واکنش های آلرژیک می توانند جان بیمار را به مخاطره بیاندازند.

اختلالات عصبی

سیستم خودکار عصبی کنترل بسیاری از کارهای غیر ارادی بدن مانند تنفس، ضربان قلب، فشار خون، تنظیم درجه حرارت بدن و تعریق را بر عهده دارد. در واقع برای برخی اعمال حیاتی بدن نیاز به انجام کاری از طرف فرد نیست و سیستم خودکار عصبی تمامی این کارها را به درستی انجام می دهد. هر مشکلی که در سیستم خودکار عصبی اختلال ایجاد کند می تواند منجر به گر گرفتگی شود. چند نمونه از مهمترین مشکلاتی که منجر به اختلال در سیستم خودکار عصبی و در نتیجه آن گر گرفتگی می شوند عبارتند از: بیماری پارکینسون، صرع، ام اس و صدمات وارده به نخاع و اعصاب.

میگرن و سردرد های خوشه ای

میگرن و سردرد های خوشه ای سردرد های آزار دهنده ای هستند که می توانند بر سیستم عصبی خودکار تاثیر منفی بگذارند. در صورت بروز چنین سردرد هایی مغز قادر به پردازش درست پیام های ارسالی از اعصاب مربوط به حس لامسه، احساس درد و درجه حرارت بدن نمی باشد و بنابراین فرد ممکن است در هنگام سردرد احساس گر گرفتگی نماید.

داروها

گر گرفتگی می تواند عارضه جانبی برخی از داروها باشد. برخی از داروهای قلبی و فشار خون از قبیل بلاک کننده های کانال کلسیم (آمیلودیپین، نیفیدیپین، وراپامیل، دیلتیازم) و نیتروگلیسیرین می توانند باعث احساس گر گرفتگی در بیمار شوند. همچنین مقادیر بالای استروئید ها نیز می توانند روی تعادل هورمون ها تاثیر گذاشته و منجر به گر گرفتگی شوند. علاوه بر اینها داروهای شیمی درمانی و داروهای مسکن از آسپرین گرفته تا داروهای مخدر نیز می توانند باعث احساس گر گرفتگی در فرد شوند.

غذاها و ادویه جات

غذاهای تند و حاوی فلفل قرمز زیاد می توانند باعث گر گرفتگی شوند. فلفل قرمز حاوی ماده ای به نام کپساسین می باشد که باعث گمراه شدن سیستم عصبی شده و منجر به عکس العملی مانند عکس العمل بدن هنگام سوختگی شود. سولفیت و سدیم نیترات که در گوشت های فرآوری شده مانند سالامی و گوشت های دودی یافت می شود می توانند باعث گر گرفتگی شوند. مقادیر زیاد مونوسدیم گلوتامیت که اغلب در غذاهای آسیایی یافت می شود نیز می تواند موجب گر گرفتگی شود. علاوه بر اینها نوشیدنی های داغ نیز به دلیل اینکه حرارت بدن را بالا می برند می توانند باعث گر گرفتگی شوند.

الکل

الکل و ماده شیمایی که از مصرف آن در بدن به وجود می آید  از عوامل گر گرفتگی محسوب می شوند. این مواد باعث گشادی عروق و در نتیجه آن گر گرفتگی می شوند. در برخی از نوشیدنی های الکلی مانند آبجو و شراب مواد شیمیایی مانند هیستامین، سولفیت و تیرامین یافت می شود که می توانند منجر به گر گرفتگی شوند. در صورتی که کبد به خوبی قادر به تحمل الکل نباشد و یا چنانچه الکل به همراه برخی داروها مصرف شود این حالت تشدید می شود.

تومورهای سرطانی

به ندرت برخی تومورهایی که رشد آهسته ای دارند می توانند روی میزان هورمون ها تاثیر گذاشته و باعث گر گرفتگی شوند. این تومورها ممکن است در نقاطی از بدن ماننده معده و دستگاه گوارش و یا ریه مشاهده شوند. مصرف گوشت قرمز، شکلات، الکل و استرس می تواند باعث بدتر شدن گر گرفتگی ناشی از تومورها شوند.

تغییر سبک زندگی برای کاهش گر گرفتگی

روش ‌های زیادی برای کاهش علائم گرگرفتگی در زنان وجود دارد. سبک زندگی می ‌تواند به کاهش این گر گرفتگی‌ ها کمک کند. در ادامه به شرح نکاتی در این رابطه می ‌پردازیم:

عوامل محرک را شناسایی و از آن‌ها اجتناب کنید

باید بدانید عواملی که تناوب و شدت گر  گرفتگی را افزایش می ‌دهند، در زنان مختلف متفاوت هستند. محرک ‌های شایع عبارتند از:

هوای گرم

استرس

مصرف الکل

غذاها و نوشیدنی‌ های پر ادویه یا تند

در بیشتر زنان، لازم نیست از همه عوامل محرک اجتناب شود، اما دانستن اینکه کدام عامل خاص گر گرفتگی را بدتر می ‌کند، به شما اجازه می ‌دهد که هنگام بروز این نشانه ها، بتوانید با آن مقابله کنید.

سیگار نکشید

سیگار کشیدن ممکن است باعث تسریع شروع یائسگی و افزایش شدت علائم، به ویژه افزایش گر گرفتگی شود.

وزنتان را کاهش دهید

چاقی و وزن نامناسب بدن، در افزایش شدت و تعداد دفعات گر گرفتگی موثر است.

مصرف قهوه را کاهش دهید

کافئین یک ماده محرک است؛ بنابراین، غذاها و نوشیدنی‌ های حاوی کافئین ممکن است گرگرفتگی را تشدید کنند. سعی کنید روزانه حداکثر ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی گرم کافئین، یعنی در حدود یک فنجان و نیم قهوه میل کنید.

همیشه آب خنک همراه داشته باشید

نوشیدن آب خنک یا پاشیدن آن به صورت و مچ دست‌ ها می ‌تواند در خنک کردن سریع بدن هنگام گر گرفتگی موثر باشد. دوش آب سرد نیز به کاهش سریع ‌تر دمای بدن کمک می ‌کند. همچنین، مصرف آب کافی می ‌تواند در تثبیت دمای بدن موثر باشد.

یک وسیله خنک کننده مانند پنکه در دسترس داشته باشید

هنگامی که بدن شما به طور خودکار دما را کاهش نمی‌ دهد، باید به آن کمک کنید. جریان هوای خنک می ‌تواند دمای اتاق را در طول خواب شبانه، پایین و ثابت نگه دارد. باد بزن دستی نیز می ‌تواند به سرعت، احساس خنک شدن را در فرد افزایش دهد.

آرامش خود را حفظ کنید

شدت گرگرفتگی می‌ تواند سبب بروز ترس و اضطراب و در نتیجه تشدید علائم شود. عجله در یافتن روشی برای احساس آرامش، مانند استفاده از حوله مرطوب یا باد زدن سریع، ممکن است دمای بدن را بالاتر ببرد.

تکنیک ها و ورزش های آرامش بخش

استرس موجب آزاد شدن هورمونی به نام اپی نفرین (آدرنالین) می ‌شود. این ماده دمای بدن و میزان تعریق را افزایش می ‌دهد. فعالیت ‌های آرامش بخش می‌ توانند در کاهش شدت و تعداد دفعات گر گرفتگی موثر باشند.

ورزش ‌های آرامش بخش توصیه شده عبارتند از:

یوگا (yoga)

تکنیک‌های ذهن آگاهی

مدیتیشن (Meditation)

تای چی و چی کونگ

طب سوزنی (Acupuncture)

مشاوره و گفتار درمانی

ماساژ (Massage)

تمرینات تنفسی

ورزش کنید

انجام فعالیت‌ های منظم ورزشی می ‌تواند در حفظ سلامت کلی بدن و کاهش شدت گر گرفتگی موثر باشد. بررسی‌ ها نشان داده ‌اند زنانی که پنج روز در هفته و هر روز به مدت یک ساعت، تمرینات یوگا یا دیگر ورزش‌ ها را انجام می‌ دهند، تعداد دفعات گرگرفتگی کمتری را تجربه می ‌کنند. توصیه می ‌کنیم که حداقل دو و نیم ساعت در هفته ورزش هوازی سبک و دو روز در هفته تمرینات تقویت کننده عضلات انجام دهید.

رژیم غذایی سالم داشته باشید

مواد مغذی، به ویژه پروتئین‌ ها و چربی ‌‎ها، به هدایت سالم پیام‌ های عصبی و هورمون‌ ها در بدن کمک می ‌کنند. غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ برای کاهش علائم گر گرفتگی مفیدند.

همچنین، رژیم ‌های غذایی متعادل می ‌توانند از تغییرات قند خون، که علائمی مشابه با گر گرفتگی ایجاد می‌ کنند، بکاهند. توصیه می ‌شود از غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ مانند ماهی‌ های آب سرد، تخم کتان آسیاب شده و یا مکمل روغن ماهی استفاده کنید. به علاوه، سعی کنید که کمتر از ادویه استفاده کنید. به خصوص ادویه‌ هایی مانند کاری و فلفل می‌ توانند باعث ایجاد گر گرفتگی شوند. دقت کنید که آیا مصرف این ادویه‌ ها باعث ایجاد گر گرفتگی در شما می ‌شوند یا خیر؟ اگر بله، مصرف آن‌ ها را قطع کنید.

محیط را خنک نگه دارید

با خنک نگه داشتن دمای اتاق خواب و استفاده از کولر یا پنکه در طول روز، از بالا رفتن دمای هوای منزل و احساس خفگی جلوگیری کنید. اگر برای رفع گر گرفتگی به تسکین فوری نیاز دارید، بهتر است دوش آب سرد بگیرید. هنگامی که خارج از منزل هستید، به ویژه در فصل تابستان، سعی کنید به مکان‌ های گرم نروید.

گر گرفتگی از علائم یائسگی

شبکه ملی بهداشت زنان آمریکا، توصیه کرده که زنان یائسه از کمترین دوز موثر این هورمون‌ ها برای کوتاه‌ ترین دوره ممکن استفاده کنند. با این وجود، داروهای ترکیبی ساخته شده از انواع هورمون‌ های زیست همسان، دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا نبوده و در نتیجه ایمنی آن ‌ها قابل تایید نیست.

روش ‌های درمانی جایگزین دیگری نیز برای کاهش گرگرفتگی وجود دارد، اما هنوز تایید نشده‌ اند و شواهد بسیار کمی برای تایید اثربخشی آن‌ ها موجود است.

این نکته را مدنظر داشته باشید که فرآورده‌  های گیاهی می بایست با احتیاط مصرف شوند. علت این موضوع، عدم نظارت سازمان غذا و داروی آمریکا بر روی همه فرآورده‌ های گیاهی است. همچنین، بعضی از گیاهان دارویی و مکمل‌ های گیاهی با فاکتورهای تنظیم‌ کننده فشار خون و لخته شدن آن تداخل دارند.