کند دمی چیست و به چه دلیلی رخ می دهد؟ | دارو و درمان کند دمی

خواندن این مطلب 8 دقیقه زمان میبرد

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با بیماری کند دمی و عوارض مربوط به آن آشنا کنیم. گاهی تنفس برای شما سخت و سنگین می شود. در این شرایط می گویند که شما دچار کند دمی شده اید. عارضه کند دمی می تواند با راه حل هایی ساده درمان شود. در این مطلب سعی کردیم تا تمامی آنچه را که لازم است در رابطه با کند دمی بدانید به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با صداهای غیر طبیعی ریه را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

فهرست مطالب

کند دمی چیست

اگر بخواهیم به زبان ساده کند دمی را توضیح دهیم، باید بگوییم سنگین شدن نفس و تنفس سخت همان کند دمی است. به طور کلی فرآیند نفس کشیدن پیچیده است. یکی از مراکز مهم مغز که در کنترل تنفس نقش دارد، ساقه مغز است که در پایه مغز قرار گرفته است. این بخش از مغز، اصلی ترین بخش برای کنترل تنفس به شمار می رود.

زمانی که در هر یک از بخش های کنترل کننده تنفس مشکل ایجاد می شود، فرد دچار اختلالات تنفسی خواهد شد. کند دمی یکی از همین اختلالات است. زمانی که نرخ تنفس غیر طبیعی شود، شما دچار کند دمی شده اید. به طور عادی یک فرد بزرگسال باید در هر دقیقه ۱۲ تا ۲۰ نفس داشته باشد. زمانی که نرخ تنفس شما به زیر ۱۲ برسد، عارضه کند دمی رخ می دهد.

هر چه سن افراد کمتر باشد، نرخ تنفس برای او بالاتر می رود. برای مثال یک نوزاد بین ۳۰ تا ۶۰ نفس در هر دقیقه دارد. به همین نسبت، با افزایش سن، این نرخ کاهش می یابد و یک کودک باید نرخی بین ۱۸ تا ۳۰ نفس داشته باشد.

عارضه کند دمی زمان خاصی ندارد و ممکن است در خواب یا بیداری برای فرد رخ دهد. برخی مواقع این عارضه می تواند با آپنه خواب اشتباه گرفته شود. آپنه شرایطی است که تنفس به طور موقت در خواب قطع می شود. کند دمی حتی با تنگی نفس یا کمبود نفس متفاوت است؛ این شرایط دیسپنیا نام دارد.

دلایل و محرک های بروز عارضه کند دمی

عوامل مختلفی می تواند سبب بروز عارضه کند دمی شود. در بخش قبلی توضیح دادیم که ساقه مغز مسئول کنترل تنفس است. به غیر از این ناحیه، بخش های دیگری چون رگ ها و ریه نیز در کنترل تنفس نقش دارند.

رگ های خونی وظیفه کنترل اکسیژن و دی اکسید کربن را بر عهده دارند. این دو گاز می توانند نرخ تنفس را تنظیم کنند. با کنترل دم و بازدم و به کمک ریه نیز می تواند این نرخ را نظم بخشید. حال هر یک از این بخش ها که دچارمشکل شوند، نرخ تنفس شما با مشکل مواجه می شود. در این شرایط یکی از عارضه هایی که بروز می کند، عارضه کند دمی است.

از دلایل بروز کند دمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مواد مخدر

یکی از مواردی که می تواند نرخ تنفس را دچار اختلال کند، سوء مصرف مواد مخدر است. این مواد در سیستم عصبی مرکزی که وظیفه تنظیم تنفس را بر عهده دارند، اختلال ایجاد می کنند. از جمله این مواد مخدر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

هروئین

کدئین

هیدروکودون

مورفین

اکسی کدون

در صورتی که دچار مشکلات زیر هستید، ممکن است به کند دمی دچار شوید:

سیگار می کشید.

از بنزودیازپین ها، باربیتورات ها، فنوباربیتال، گاباپنتینوئیدها، یا داروهای خواب آور استفاده می کنید.

الکل مصرف می کنید.

به آپنه انسدادی خواب مبتلا هستید.

به بیماری مزمن انسدادی ریوی (COPD)، سرطان ریه، یا دیگر بیماری های ریه مبتلا هستید.

افرادی که برای قاچاق مواد مخدر آن ها را می بلعند نیز می توانند کند دمی را تجربه کنند.

کم کاری تیروئید

در صورتی که شما به بیماری کم کاری تیروئید مبتلا باشید، ممکن است عارضه کند دمی را تجربه کنید. کم کاری تیروئید می تواند در عملکرد و میزان هورمون های بدن شما موثر باشد. در صورت عدم درمان این بیماری، این شرایط می تواند برخی فرآیندهای بدن را کند کرده که تنفس نیز در میان آن ها قرار دارد. اختلال در عملکرد تیروئید، ضعف عضلات درگیر در تنفس را ایجاد می کند و به کاهش ظرفیت ریه ها منجر خواهد شد.

تنفس سموم

در برخی موارد تنفسی سموم سبب بروز عارضه کند دمی می شود. از جمله این سموم می توان به سدیم آزید اشاره کرد. این ماده سمی در کیسه هوای خودرو وجود دارد که با ترکیدن، انسان را درگیر می کند. این ماده همچنین در مواد دیگری نظیر آفت کش ها وجود دارد. سدیم آزید علاوه بر ایجاد عارضه کند دمی، سبب کند شدن سیستم عصبی مرکزی و سیستم قلبی عروقی می شود.

دیگر سمی که کند دمی را سبب می شود، مونواکسید کربن است. این گاز از فعالیت خودروها، کوره های نفت سوز و گاز سوز و ژنراتورها ایجاد می شود. به راحتی در ریه جذب می شود و سطحش در خون افزایش می یابد. این موضوع سبب کاهش سطح اکسیژن و کند دمی می شود.

آسیب دیدگی سر

زمانی که سر در نزدیکی ساقه مغز آسیب ببیند و فشار مغز بالا رود، پدیده کند دمی به دلیل کند شدن ضربان قلب رخ می دهد.

دیگر شرایط بروز کند دمی

از دیگر شرایطی که می توانند به کند دمی منجر شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

استفاده از داروهای آرام بخش یا بیهوشی

اختلالات ریه مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، آسم شدید، سینه پهلو، و ورم ریوی

مشکلات تنفسی طی خواب، مانند آپنه خواب

شرایطی که اعصاب یا عضلات درگیر در تنفس را تحت تاثیر قرار می دهند، مانند سندرم گیلن باره یا اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)

استرس

طبق تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ بر روی موش های آزمایشگاهی انجام شد، استرس و اضطراب می توانند سبب بروز کند دمی شوند. این کند دمی فشار خونی که به کلیه ها وارد می شود را افزایش داده و در طولانی مدت سبب پرفشاری خون می شود.

بیماری های ریوی

در صورتی که فرد به بیماری های ریوی دچار باشد، در مواقع بسیاری دچار کند دمی می شود. برای این منظور باید در صدد درمان بیماری ریوی برآید.

علائم دیگری که می توانند با کنددمی پدیدار شوند چه چیزهایی هستند

بسته به این که کند دمی به چه علتی بروز کرده باشد، علائمی دیگر نیز ممکن است در بیمار پدیدار شود. به مثال های زیر توجه کنید:

کند دمی بر اثر مواد مخدر می تواند مشکلاتی نظیر مشکلات خواب، یبوست، کاهش هوشیاری و خارش ایجاد کند.

عارضه کند دمی در اثر کم کاری تیروئید می تواند منجر به بی حالی، خشکی پوست، و ریزش مو شود.

مسمومیت با سدیم آزید می تواند همراه با علائمی چون سردرد، سرگیجه، راش های پوستی، ضعف، حالت تهوع، و استفراغ ظاهر شود.

قرار گرفتن در معرض مونوکسید کربن می تواند موجب سردرد، سرگیجه، سمیت قلبی عروقی، نارسایی تنفسی و کما شود.

تنفس کند به همراه علائمی نظیر سردرگمی، آبی شدن، یا از دست دادن هوشیاری شرایطی تهدید کننده زندگی و نیازمند رسیدگی سریع و اورژانسی هستند.

درمان عارضه کند دمی چگونه انجام می شود

باز هم برای درمان کند دمی باید به ریشه بروز این بیماری توجه کرد. در شرایطی که نرخ تنفس شما از حالت عادی کمتر است، باید حتما توسط پزشک معاینه شوید. برای این منظور احتمالا یک معاینه جسمی انجام شده و علائم حیاتی بیمار مورد بررسی قرار می گیرد. از جمله علائم حیاتی که پزشک آن ها را بررسی می کند، می توان به دمای بدن و فشار خون اشاره کرد. پزشک در زمان معاینه از شما در رابطه با تاریخچه بیماری های زمینه ای سوال می کند. اگر آزمایشات قبلی خود را دارید، حتما آن ها را در اختیار پزشک قرار دهید.

در شرایطی که بیماری شما به حد اضطرار رسیده باشد، استفاده از اکسیژن برای شما واجب است. اگر دچار بیماری های زمینه ای باشید، درمان آن ها منجر به درمان عارضه کند دمی می شود. با توجه به این که منشا کند دمی شما چیست، درمان خاصی برای شما تجویز می شود. از جمله این درمان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

اعتیاد به مواد مخدر: برنامه های ترک اعتیاد، مدیریت درد

مصرف بیش از حد مواد مخدر: در صورت مصرف به موقع دارویی به نام نالوکسان می تواند سایت های گیرنده ماده مخدر را مسدود کرده و اثرات سمی سوء مصرف را معکوس سازد.

کم کاری تیروئید: استفاده روزانه از داروهای تیروئید

سموم: استفاده از اکسیژن، درمان هرگونه مسمومیت، و نظارت بر علائم حیاتی

آسیب دیدگی سر: نظارت دقیق، مراقبت حمایتی، و عمل جراحی

عوارض احتمالی عارضه کند دمی چیست

مانند هر بیماری و عارضه دیگری، کند دمی نیز عوارض احتمالی خود را دارد. از جمله این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:

هیپوکسمی، یا سطوح کم اکسیژن در خون

اسیدوز تنفسی، شرایطی که در آن خون بیش از حد اسیدی می شود

نارسایی کامل تنفسی

از همین رو، بسیار مهم است تا با مشاهده اولین علائم کند دمی حتما به پزشک مراجعه کنید تا درمان را به سرعت آغاز کرده و از عوارض خطرناک جلوگیری شود.

افسردگی تنفسی

جالب است بدانید به عارضه کند دمی، افسردگی تنفسی نیز گفته می شود. این نوع کند دمی زمانی رخ می دهد که فرد دچار افسردگی شدید شده باشد. از جمله علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

خستگی

خواب آلودگی طی روز

تنگی نفس

تنفس کُند و سطحی

افسردگی

در برخی موارد این بیماری به حدی خطرناک می شود که فرد ممکن است به یک باره دچار قطع تنفس و مرگ شود. از حمله دلایل بروز این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

بیماری ‌های عصبی عضلانی که سبب ضعف عضلات کنترل کننده ‌ی تنفس می‌ شوند

آسیب مغزی که در توانایی مغز برای کنترل عملکردهای حیاتی مانند تنفس اختلال ایجاد می‌ کند

دفرمه شدن دیوار قفسه سینه که در توانایی دم و بازدم اختلال ایجاد می کند

چاقی مفرط که باعث می ‌شود بدن سخت‌ تر کار کند تا تنفس صورت بگیرد

آپنه انسدادی خواب که راه‌ های هوایی حین خواب مسدود می ‌شوند

بیماری مزمن ریوی که بیماری مزمن انسدادی ریه و فیبروز کیستیک موجب انسداد راه ‌های هوایی می‌ شوند

افسردگی عصبی که می ‌تواند از عوارض جانبی یک سری از داروها نیز باشد. از جمله این داروها می توان الکل، باربیتورات‌ ها، آرامبخش‌ ها، مخدرها، و بنزودیازپین ‌ها را نام برد.