علت کاهش هشیاری چیست | راه های مقابله و درمان کاهش هشیاری
کاهش هشیاری یک اصطلاح کلی است که برای توصیف اختلالات مختلف عملکرد ذهنی از گیجی جزئی تا کما استفاده می شود. با توجه به مبهم بودن این اصطلاح، درک اجزای کلیدی آن قبل از بررسی تشخیص افتراقی ضروری است. اساسا وضعیت روانی ترکیبی از سطح هوشیاری بیمار (یعنی توجه) و شناخت (یعنی فرآیندهای ذهنی یا افکار) است. بیماران ممکن است یکی یا هر دو اختلال را داشته باشند.
به عنوان مثال، بیماران مبتلا به مننژیت ممکن است اختلالات هوشیاری (یعنی تغییرات حسی، کاهش توجه) را بدون تغییرات شناختی تجربه کنند در حالی که بیماران مبتلا به زوال عقل ممکن است سطح هوشیاری طبیعی با اختلال شناخت، داشته باشند. در این مقاله از نشریه جهان شیمی فیزیک به علت کاهش هشیاری و راه های درمان آن می پردازیم لطفا همراه ما باشید.
اصطلاح پزشکی کاهش سطح هوشیاری
کاهش هشیاری از نظر پزشکی به این معنی است که شما در حد مطلوب هوشیار یا قادر به درک یا واکنش نسبت به محرک ها نیستید. این وضعیت به دلایل مختلفی از جمله ضربه به سر، مصرف مواد مخدر و داروها، کم آبی بدن یا برخی بیماری ها مانند دیابت ایجاد می شود.
انواع سطح هوشیاری
طبقه بندی وضعیت غیر طبیعی سطح هوشیاری دشوار است و از اصطلاحات زیادی برای توصیف آن استفاده می شود. برخی از اصطلاحات رایج تر عبارتند از:
وضعیت بیش از حد هشدار: برانگیختگی شدید با افزایش حساسیت به محیط اطراف.
گیجی: فرد دچار گیجی در اجرای دستورات مشکل دارد.
هذیان: فرد بی قرار و متوهم است.
خواب آلود: تنها با زمزمه های نامنسجم یا حرکات نامنظم به محرک ها پاسخ می دهد.
بی حالی: کاهش سطح هوشیاری با کاهش علاقه به محیط اطراف.
لتارژی: بیمار علاقه کمتری به محیط دارد، پاسخ به تحریک کند است و تمایل دارد بیش از حد معمول بخوابد.
بهت زدگی: هوشیاری عمیقا کاهش یافته و به محرک های مداوم برای برانگیختگی نیاز دارد.
اغما: حالت بی هوشی عمیق، غیرقابل تحریک، پایدار.
علت کاهش هشیاری
مشکلات سیستم عصبی مرکزی
- خونریزی مغزی
- تومور مغزی
- آنسفالوپاتی کبدی
- هیدروسفالی انسدادی
- تشنج
- سکته
اختلالات متابولیک
- کم آبی بدن
- هیپوترمی
- اکسیژن خون پایین (هیپوکسمی)
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
- سطوح پایین سدیم در خون (هیپوناترمی)
- سطوح پایین کلسیم در خون (هیپوکلسمی)
- تیروئید کم کار
واکنش های نامطلوب به داروهای تجویزی
- داروهای ضد تشنج
- آنتی کولینرژیک ها، گروهی از داروها که حرکات غیرارادی عضلات را کنترل می کنند.
- کورتیکواستروئیدها
- آرام بخش ها
- قرص های خواب آور
عفونت ها
- عفونت های دستگاه ادراری
- آنسفالیت
- مننژیت
- ذات الریه
علل دیگر
- شوک قلبی و سایر انواع شوک
- مصرف بیش از حد یا ترک مواد افیونی و الکل
- آسیب تروماتیک مغز
علائم کاهش هشیاری
- تغییرات در عملکرد شناختی و آگاهی
- تغییر هوشیاری
- گیجی
- سرگردانی
- فراموشی و سایر مشکلات حافظه
- توهمات
- گفتار نامنسجم یا بی معنی
- پاسخ های آهسته به سوالات یا محرک ها
- مشکلات روحی و روانی
- تحریک پذیری
- اضطراب
- افسردگی
- طغیان های عاطفی
- سرخوشی، احساس شادی شدید
- کناره گیری اجتماعی، اجتناب از تعامل با افراد دیگر
- رفتار غیر معمول
- ناراحتی تنفسی، از جمله تنگی نفس
روش تشخیص کاهش هشیاری
تشخیص وضعیت هوشیاری مستلزم ارزیابی کامل برای تعیین علت آن است. در بسیاری از موارد، این بررسی در بخش اورژانس بیمارستان انجام می شود.
ارائه دهندگان مراقبت های اضطراری بر اساس علائم وضعیت روانی تغییر یافته و شدت آنها شما را ارزیابی می کنند. آنها با پرسیدن از شما (یا یکی از نزدیکان اگر نمی توانید ارتباط برقرار کنید) در مورد سابقه پزشکی شما شروع می کنند. معاینه فیزیکی اولیه اغلب شامل موارد زیر است:
راه هوایی: معاینه راه هوایی برای اطمینان از باز بودن آنها
تنفس: گوش دادن به ریه ها با گوشی پزشکی
گردش خون: بررسی نبض، فشار خون و ریتم قلب
نقایص عصبی: تعیین سطح هوشیاری و غربالگری برای آسیب عصبی، مانند فلج در یک طرف بدن شما
انجام یک معاینه فیزیکی سر تا پا برای جستجوی علائم آسیب یا لکه های ترانس درمال دارویی
درمان کاهش سطح هوشیاری
بهترین درمان به علت پزشکی یا عصبی و وضعیت هوشیاری شما بستگی دارد. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درمان با آنتی بیوتیک برای عفونت
- تغییر داروها به دلیل واکنش های دارویی
- تزریق گلوکاگون برای هیپوگلیسمی
- مایعات داخل وریدی برای کم آبی بدن
- نالوکسان برای مصرف بیش از حد مواد مخدر
- داروهای نجات برای تشنج
- داروهای ضد اضطراب یا ضد روان پریشی
- جراحی برای ترمیم خونریزی یا کاهش فشار روی مغز شما
- اکسیژن درمانی برای هیپوکسی
درمان خانگی کاهش هشیاری در طب سنتی
با طبیعت ارتباط برقرار کنید
در جنگل، مزرعه گل ها یا هر جایی که دوست دارید با طبیعت ارتباط برقرار کنید، قدم بزنید. همانطور که یاد می گیرید با طبیعت ارتباط برقرار کنید و از آن قدردانی کنید، به آگاهی خود اجازه می دهید افزایش یابد و احساس عمیقی از آرامش و یگانگی می کنید.
بدن خود را به حرکت درآورید
ورزش و رقصیدن هوشیاری شما را با ترویج الگوهای امواج مغزی سالم، سطوح انتقال دهنده های عصبی سالم و گردش خون عالی در سراسر سیستم عصبی شما بالا می برد. با رفتن به یک پیاده روی دوستانه با یکی از دوستانتان یا حتی رفتن به باشگاه برای رقصیدن، به خودتان کمک کنید و الگوی ورزش نکردن را بشکنید.
مدیتیشن ساده
مدیتیشن چه پیشرفته و چه مبتدی، مزایای فوق العاده ای دارد و به شما این امکان را می دهد که به بالاترین وضعیت عملکرد آگاهانه خود دست پیدا کنید. این اقدامی است که قطعا هوشیاری شما را بالا می برد و به شما امکان می دهد تمرکز، نظم و انضباط بیشتری کسب کنید و ارتباط شادی آور عمیق تری با زندگی ایجاد کنید.
گذراندن وقت با دوستان واقعی
فقط دوستانی را پیدا کنید که با شخصیت، باورها و ارزش های شما همسو باشند – آنها شما را آگاه تر می کنند. اینها دوستان واقعی شما هستند اگرچه یافتن آنها دشوار است. با برخی از دوستان واقعی خود تماس بگیرید و صرف وقت بیشتر با آنها را به عادت تبدیل کنید.
حقیقت را بگویید
هر زمان که حقیقت را می گویید، سطح هوشیاری خود را بالا می برید. زیرا مردم برای محافظت از خود در حالت های پایین تر هوشیاری دروغ می گویند. افرادی که در حالت های بالاتر هوشیاری قرار دارند دروغ نمی گویند زیرا می خواهند با دیگران صادق باشند.
هدف خود را بیابید و زندگی کنید
جستجوی یک هدف به شما کمک می کند تا هدف واقعی خود را اینجا روی زمین پیدا کنید. زمانی که هدف خود را پیدا کردید و بتوانید آن را با بقیه جهان به اشتراک بگذارید، سطح هوشیاری خود را بالا می برید.
همیشه ذهن باز داشته باشید
باز بودن ذهن یک جنبه کلیدی در فرآیند تبدیل شدن به فردی آگاه تر است. وقتی تنوعی را که سیاره ما ارائه می دهد نپذیرفته اید از فرهنگ ها، مذاهب، حیات وحش و باورهای مختلف، در همان حالت هوشیاری خود باقی می مانید یا به حالت پایین تر سقوط می کنید. روشنفکر بودن فقط به خاطر باورها نیست بلکه داشتن ذهنی باز برای امتحان چیزهای جدید است مانند یک روال ورزشی جدید، تمرین معنوی یا امتحان کردن یک غذای جدید.
با خود با احترام رفتار کنید
احترام گذاشتن به خود و اعمالتان در نهایت میزان عشقی را که نسبت به خود و دیگران ابراز می کنید، افزایش می دهد. تصمیمات عاقلانه و محترمانه ای بگیرید که ارزش های شما را منعکس کند و برای باورهای شخصی شما احترام قائل باشد. رفتار محترمانه با دیگران به شما کمک می کند تا انسان آگاه تری باشید، اما قبل از اینکه بتوانید به درستی به دیگران احترام بگذارید، ابتدا باید یاد بگیرید که نهایت احترام را نسبت به خود نشان دهید.
بخشش را تمرین کنید
بخشیدن خود گاهی اوقات می تواند بسیار دشوار باشد، به خصوص اگر در حالت هوشیاری پایین تر عمل می کنید. بدانید که برای قیام، پیشرفت و تبدیل شدن به فردی آگاه تر، باید نسبت به خودتان دلسوز و بخشنده باشید. هر گونه افکار نفرت انگیز یا احساسات منفی که ممکن است نسبت به خودتان داشته باشید رها کنید. اگر شفقت و بخشش را تمرین نکنیم، افکار و احساسات منفی به راحتی می توانند سطح هوشیاری ما را کاهش دهند.
مسیر معنویت را دنبال کنید
دنبال کردن مسیر معنویت و معنوی تر شدن به طور قابل توجهی به شما در فرآیند تبدیل شدن به یک انسان آگاه تر کمک می کند. هرگز از افزودن یک تمرین معنوی جدید به روال روزانه خود نترسید.
زندگی انعطاف پذیر داشته باشید
انعطاف پذیری بخش مهمی از زندگی و فرآیند هوشیارتر شدن به عنوان یک انسان است. داشتن یک زندگی بیش از حد ساختار یافته اغلب طاقت فرسا و ناخوشایند است. شما باید برای قدردانی از لحظات خودانگیختگی و رویدادهای هیجان انگیز وقت بگذارید. انعطاف پذیر بودن یک ویژگی عالی است که باید در زندگی خود پرورش دهید.
چگونه سطح هوشیاری بیمار را بالا ببریم
تکنیک ارزیابی بیمار با سطح هوشیاری تغییر یافته را می توان به سه مرحله تقسیم کرد. اولین مورد تعیین سطح خودآگاهی است. دوم ارزیابی بیمار، جستجوی دقیق نکاتی در مورد علت گیجی یا کما است. سوم، وجود یا عدم وجود اختلال کانونی و درگیری خاص ساختارهای قشر یا ساقه مغز است.
پس از اینکه پزشک مطمئن شد که هیچ اورژانسی فوری تهدید کننده زندگی مانند انسداد راه هوایی یا شوک وجود ندارد، معاینه با مشاهده بیمار آغاز می شود. سپس پزشکان بر اساس شرایط بیمار برای درمان کاهش هشیاری اقدام می کنند.
برخورد با بیمار کاهش سطح هوشیاری
در تمام اوقات هنگام ارزیابی بیمار با تغییر در سطح هوشیاری، پزشک باید مهمترین علل را در نظر بگیرد. اختلالات متابولیک و سمی مختلف مغز مانند عدم تعادل اسید-باز، اختلالات متابولیسم اکسیژن یا گلوکز، انسفالوپاتی اورمیک و کبدی، مصرف بیش از حد دارو و مصرف سم همگی می توانند در این وضعیت دخیل باشند. صرع و حالات مختلف پس از تشنج نیز می توانند به صورت تغییر هوشیاری ظاهر شوند.
اختلالات عروق مغزی مانند سکته مغزی ایسکمیک یا آمبولیک، خونریزی داخل مغزی یا زیر عنکبوتیه نیز از علل شایع بی حسی یا کما هستند. عفونت (مننژیت، آبسه مغزی، یا آنسفالیت) و آسیب سر نیز اغلب منجر به تغییر در هوشیاری می شود. شرح حال در تشخیص علل تغییر سطوح هوشیاری مهم است. آگاهی از دوره زمانی و توالی تکامل علائم، یا وجود حالات بیماری مرتبط، بسیار مفید است. پزشک بر اساس عامل کاهش سطح هوشیاری به درمان فرد می پردازد.
سطح هوشیاری ۴ چیست
سطوح هوشیاری از هوشیاری و توجه طبیعی تا بسیاری از حالات تغییر یافته متغیر است. کاهش هشیاری با گیجی و هذیان شروع می شود تا بی حالی و کما. سطح هوشیاری ۴ به کمای عمیق اشاره دارد. فرد در این حالت هیچ نوع واکنش حرکتی، کلامی و چشمی ندارد. در این شرایط فرد به دستگاه تنفس وصل است زیرا به تنهایی قادر به تنفس نیست.
سطح هوشیاری ۴ خطرناک است
هوشیاری را می توان به سطوحی تقسیم کرد که میزان عدم پاسخگویی شما را مشخص می کند. رایج ترین سیستم های طبقه بندی درجه کما را از ۱ تا ۴ بر اساس وضعیت آگاهی و پاسخ شما به محرک ها (نام شما، درد خفیف، درد عمیق) طبقه بندی می کند . درجه ۱ نشان دهنده سردرگمی است، در حالی که ۴ نشان دهنده کما (عدم پاسخ به محرک ها) است. سطح هوشیاری ۴ به دلیل قرار گرفتن در کمای عمیق پیش آگهی خوبی ندارد اما بسته به شرایط بیمار احتمال افزایش هوشیاری و خروج از کما نیز وجود دارد.
آیا سطح هوشیاری ۵ خطرناک است
اگر پزشکان برای فردی سطح هوشیاری ۵ را تشخیص دهند در این شرایط نه تنها پاسخ ارادی وجود ندارد حتی توان پاسخ های رفلکسی هم بیشتر اوقات در فرد از بین رفته است. در این سطح از هوشیاری فرد در کمای شدید است و وضعیت خوبی ندارد.
سطح هوشیاری ۳ خطرناک است
سطح هوشیاری ۳ پایین ترین سطح هوشیاری فرد را نشان می دهد. در این وضعیت فرد حتی به تحریکات خارجی شدید هیچگونه واکنشی نشان نمی دهد. در این سطح از هوشیاری تنفس با دستگاه ونتیلاتور صورت می گیرد و اندام ها هیچگونه تغییری ندارند. علاوه بر این هیچگونه علائم حیاتی در قشر مغز دیده نمی شود و ممکن است مرگ مغزی برای بیمار تشخیص داده شود.
هوشیاری بیمار در ای سی یو
اختلال هوشیاری در بیماران بخش مراقبت های ویژه (ICU) شایع است و درجه هوشیاری فرد برای تعیین مراقبت و پیش آگهی آنها بسیار مهم است. با این حال، هیچ روشی وجود ندارد که به طور مداوم بر هوشیاری نظارت داشته باشد و به پزشکان هشدار دهد.
