محصولات واسطه در پتروشیمی کدامند؟

محصولات واسطه در پتروشیمی، مواد واسطه ای میان مواد پایه و محصولات نهایی هستند که محصولات پایه را به تغذیه ای برای محصولات نهایی مبدل می سازند. به عبارتی دیگر این محصولات از محصولات بنیادی به دست آمده و به عنوان مواد اولیه برای محصولات نهایی محسوب می شوند. از انواع این محصولات می توان به پلی کلرو وینیل یا PVC، اتیلن، گلیکول، کریستال ملامین و … اشاره داشت. نشریه جهان شیمی فیزیک به معرفی محصولات واسطه در پتروشیمی، ویژگی ها و کاربردهای آن می پردازیم.

صنایع پتروشیمی

این صنعت از اصلی ترین صنایع در اقتصاد هر کشور است. صنعت پتروشیمی، مواد اولیه را به محصولات مهم و کاربردی تبدیل می کند. در سال ۱۹۴۲ میلادی تعدادی از سازندگان شیمیایی از پتروشیمی جهت تبلیغ استفاده می کردند. امروزه این صنعت جزء صنایع مادر و اشتغال زا محسوب می شوند و سود قابل ملاحظه ای متوجه اقتصاد یک کشور می کند.

صنعت پتروشیمی در ایران با احداث کارخانه ی کود شیمیایی در سال ۱۳۳۸ که منتهی به ساخت بنگاه شیمیایی شد، آغاز گردید. در سال ۱۳۴۳ شرکت ملی صنایع پتروشیمی جهت پیشرفت سریع تر در این صنایع و تولید فرآورده های پتروشیمی از نفت و مشتقات آن و گازهای طبیعی و … تاسیس شد. سهم کشور ما از این صنعت در جهان تنها یک درصد است.

کریستال ملامین

یکی از محصولات واسطه در پتروشیمی، کریستال ملامین است که پودری سفید بوده و بویی مشابه آمونیاک دارد. از کریستال ملامین در تولید کودهای کشاورزی، پارچه، تولید ورقه های ام دی اف، رنگ، پلاستیک، صنایع هواپیمایی و … استفاده می شود. این ماده جامد از ترکیب اوره و اسید سیانیک تشکیل می شود.

پلی وینیل کلرید

یکی دیگر از محصولات واسطه در پتروشیمی، پلی وینیل کلرید است که پلیمری پلاستیکی با استحکام و مقاومت بالا است. از پی وی سی، استفاده های زیادی می شود. این ماده در ساخت لوله و اتصالات، پوشش های الکتریکی، بطری، لباس و پوشش و … کاربرد دارد.

محصولات پتروشیمی

بسیاری از مواد مصرفی روزمره ی ما از محصولات پتروشیمی هستند. این محصولات از مواد شوینده گرفته تا آفت کش ها و کودها، لنزهای خودرو، لاستیک، رنگ ها، الیاف مصنوعی، موکت، کیسه ها و انواع ظروف پلاستیکی و حتی مواد نگهدارنده ی که در کنسروها و مواد بسته بندی شده مورد استفاده قرار می گیرد و … هستند.

تولید محصولات پتروشیمی وابسته به مواد اولیه ی خام است که از مواد نفتی اعم از نفت سبک، سنگین و نفت سفید، گاز طبیعی و مایع، متان، اتان، بوتان، پرپان، پنتان، گوگرد و خاک فسفات تشکیل می شود.

محصولات تولید شده دارای کاربردهای فراوانی در زندگی ماست که در زیر به توضیح مختصری درباره ی کاربرد آن ها می پردازیم.

علم پزشکی

نمی توان از نقش پر رنگ محصولات پتروشیمی در پزشکی چشم پوشی کرد. در داروهایی مانند آسپرین و پنی سیلین از فنل و کومن استفاده می شود. همچنین برای تصفیه داروها نیز از رزین های پتروشیمی بهره می گیرند.

انواع پلاستیک ها و رزین های تولید شده نیز نقش مهمی در ساخت اندام مصنوعی و پوست دارند. همچنین پلاستیک ها برای ساخت لوازم و تجهیزات پزشکی نظیر سرنگ های یکبار مصرف، بطری ها و … کاربرد دارند.

صنایع غذایی

محصولات پتروشیمی درصنایع تغذیه به عنوان افزودنی های غذایی و مواد نگهدارنده کاربرد دارند. بعضی از این محصولات با ایجاد نگهدارندگی می توانند ماندگاری مواد غذایی را افزایش دهند. این محصولات در غذاهای بسته بندی شده و کنسروی به کار می روند.

ساختمان سازی

کاربرد برخی از محصولات پتروشیمی در ساختمان سازی بسیار مورد توجه است. به طور مثال استفاده از آسفالت به عنوان یکی از محصولات پتروشیمی برای جاده سازی مقاوم رایج است.

محصولات خانگی

مواد پتروشیمی در تولید انواع محصولات و لوازم خانگی کاربرد دارد. این محصولات می تواند شامل موکت و فرش، مواد شوینده، لباس، الیاف مصنوعی، مبلمان، مواد عایق، فیلم عکاسی، لوله های انتقال آب و روغن، عطر و … باشد.

لاستیک مصنوعی

لاستیک به عنوان ماده ی مهم تولید کننده ی خودرو و کفش به کار می رود. تولید لاستیک مصنوعی همانند لاستیک طبیعی با کمک پلیمرهای پتروشیمی امکانپذیر است. این لاستیک ها در صنایع خودروسازی و کفش و همچنین ساخت سقف و پوشش تراس به عنوان ماده ای ارزان تر مورد استفاده قرار می گیرد و نکته قابل توجه اینکه قابلیت انعطاف داشته و در هر شرایط جوی می توان به کار برد.