خیز یا ورم چیست؟ | دارو و درمان خیز یا ورم

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می خواهیم در رابطه با خیز یا ورم صحبت کنیم. خیز یا ورم محیطی را ممکن است همه ما در زندگی عادی تجربه کرده باشیم. با یک مثال این عارضه را برای شما شرح می دهیم. همه ما پوشیدن جوراب و باقی ماندن رد کش آن را روی بدن تجربه کرده ایم. به دلیل این که جوراب بتواند روی مچ پا بایستد و پایین نیاید، باید یک حالت الاستیسیته و کشسانی داشته باشد. این حالت کشسانی، فشاری به پا وارد می کند که جای کش را روی پا باقی می گذارد. حالا در صورتی که بافت نرم ماهیچه پا، توسط مایعی متورم شود، جای کش جوراب بیشتر روی پا باقی می ماند. این حالت با نام خیز یا ورم محیطی شناخته می شود. در این مطلب سعی کردیم تمامی انچه را که لازم است در رابطه با خیز یا ورم محیطی باید بدانید، به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با اختلال رشد کودک را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

خیز یا ورم محیطی چیست

معمولا خیز یا ورم به دلیل تجمع مایعات در یکی از اعضای بدن ایجاد می شود. خیز یا ورم این چنینی معمولا خفیف است و به طور خود به خودی از بین می رود. این عارضه هیچ علائم دیگری از خود بروز نمی دهد. لازم به ذکر است که خیز یا ورم در شرایطی ممکن است شدید شودو خود سبب بروز بیماری دیگر شود. در این شرایط ورم علائم دیگری نیز به همراه دارد که حتما باید درمان شود وگرنه می تواند مشکلات بسیاری برای بیمار ایجاد کند.

علائم حاد بیماری خیز یا ورم

همان طور که گفتیم، اگر خیز یا ورم شدید باشد و علائمی دیگر به همراه داشته باشد، نوع حاد آن بروز کرده و باید حتما تحت نظارت پزشک قرار گیرد. در این بخش از مقاله قصد داریم علائم این نوع خیز را به شما توضیح دهیم تا بتوانید به موقع آن را تشخیص داده و برای درمانش اقدام کنید. این علائم عبارتند از:

درد قفسه سینه: نارسایی قلبی

سرگیجه یا غش: نارسایی قلبی

تنگی نفس ، به خصوص در حالت خوابیده: نارسایی قلبی

ورم یک طرفه پا : ترومبوز وریدی عمقی  (DVT)،  ناشی از لخته شدن خون در ورید، یا سلولیت عفونی

شروع ناگهانی ورم ساق پا همراه با درد: ترومبوز وریدی عمقی

کم شدن ادرار: بیماری کلیه

ورم شکم : بیماری کبد

درد شکم: تومور

فشار خون ناگهانی در دوران بارداری: پره اکلامپسی

خوب است بدانید که در موارد متوسط تا شدید خیز یا ورم، علائم آن بدتر می شود یا با استراحت بهبود نمی یابد. این نوع خیز باید حتما توسط پزشک معاینه شود، خصوصا اگر با علائم دیگری همراه باشد یا شخص سابقه بیماری قلبی، کبدی یا کلیوی داشته باشد.

علائم خیز یا ورم محیطی چیست

بر اساس حفره ایجاد شده هنگام فشردن ناحیه متورم، خیز یا ورم به دو دسته تقسیم می شود:

خیز یا ورم گوده گذار: بعد از فشردن ناحیه متورم، یک گودی یا “حفره” در آن ایجاد می شود.

ادم غیر گوده گذار: بعد از فشردن، حفره ایجاد شده بلافاصله از بین می رود.

از دیگر علائم این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پوستی سفت و براق

سرخی

مایعی از پوست خارج می شود (اگر شدید باشد)

دلیل بروز خیز یا ورم چیست

همان طور که گفتیم، خیز یا ورم شدید به دلیل یک بیماری زمینه ای ایجاد شود. این بیماری می تواند سبب تجمع مایعات زیر پوست شود. با این حال باز هم ممکن است خفیف و موقتی باشد. در این قسمت از مقاله سعی کردیم تا دلیل بروز خیز یا ورم محیطی را برای شما توضیح دهیم:

ورم وابسته

زمانی که در طول روز به مدت طولانی ایستاده یا نشسته باشید، نیروی جاذبه خون را به پاهای شما می کشد. فشار افزایش یافته، مایعات را از رگ خونی به داخل بافت نرم منتقل می کند و باعث ایجاد تورم خفیفی می شود. تورم مربوط به گرانش را ورم وابسته می نامند. در پایان روز علائم بیشتری دارد و معمولا تا صبح از بین می روند.

نمک

خوردن نمک زیاد باعث احتباس مایعات در بدن شما می شود. بنابراین می تواند در بروز خیز یا ورم دست ها موثر باشد، که ممکن است علائم آن در روز بعد در هنگام عصر بدتر شود.

تغییرات هورمونی

در طول دوران قاعدگی زنان، تغییر سطح هورمون ها دائم در حال تغییر است. همین موضوع سبب احتباس آب و تورم پا در هفته قبل از قاعدگی شود.

بارداری

زمانی که زنان در زمان بارداری قرار دارند، یکی از قسمت های بدن که به طور جدی ورم را تجربه می کند، پاها هستند. در این شرایط رگ های خونی پا تحت فشار قرار می گیرند. از همین رو، حرکت خون از پا به سمت قلب کند می شود و برای بانوان باردار مشکل دار می شود.

این زنان می توانند در معرض یک بیماری جدی به نام پره اکلامپسی قرار گیرند. علائم دیگر شروع ناگهانی فشار خون و پروتئین در ادرار شما است که نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارد.

ورم ناشی از گرما

خیز یا ورم محیطی معمول در هوای گرم بیشتر از زمان های دیگر رخ می دهد. در اثر گرما، رگ های خونی بازتر می شوند. از همین رو، حجم بیشتری از خون در پاها جریان می یابد. اگر مایعات به داخل بافت نشت کند، ورم یا خیز ایجاد خواهد شد.

چاقی

در صورتی که فرد دچار چاقی بیش از حد باشد، چربی بیش از حدی در قسمت شکم و لگن او جمع خواهد شد. این چربی های اضافی می توانند رگ های خونی را تحت فشار قرار داده و سبب کند شدن حرکت خون در پاها شود. انباشته شدن خون در پاها، سبب افزایش فشار مایعات و نشت آن به درون بافت خواهد شد.

نارسایی وریدی

درون رگ های خونی پا، دریچه های یک طرفه وجود دارند که خون را به سمت قلب هدایت می کنند. زمانی ممکن است با افزایش سن، این دریچه ها ضعیف شده و خون به جای رفتن به سمت قلب، دوباره به پا بازگردد. همین موضوع سبب بروز خیز یا ورم در پا می شود.

نارسایی احتقانی قلب

این عارضه زمانی ایجاد می شود که قلب شما ضعیف یا آسیب دیده است و نمی تواند خون را مانند همیشه، به طور موثر پمپ کند. این موضوع سبب وروم ریوی می شود و خون را به درون ریه ها باز می گرداند. از دیگر علائم می توان به افزایش سریع وزن و تنگی نفس اشاره کرد.

بیماری کلیوی

نارسایی کلیه سبب می شود تا بدن نتواند مایعات اضافی را دفع کند، از همین رو، این مایعات در بافت های بدن به ویژه پاها، جمع خواهد شد. در این بیماری خیز یا ورم در اطراف چشم نیز ممکن است رخ دهد.

بیماری کبد

هپاتیت و اعتیاد به الکل، دو بیماری هستند که کبد را درگیر کرده و سبب بروز زخم روی کبد می شود که با نام سیروز کبدی نیز شناخته می شود. در این بیماری، عبور خون از کبد با سختی اتفاق می افتد.

این مشکل سبب می شود تا خون به قسمت های پایینی بدن به خصوص پاها جمع شود. همچنین به دلیل عدم خروج ماده بیلی روبین از بدن و تجمع آن در چشم ها و بافت های بدن، سبب بروز زردی در بدن خواهد شد.

سوء تغذیه

زمانی که فرد دچار سوء تغذیه می شود، سطح پروتئینی از خون به نام آلبومین بسیار پایین است. این پروتئین، سبب باقی ماندن مایعات در رگ های خونی می شود. بدون آن، مایعات به داخل بافت نرم نشت خواهند کرد.

خیز یا ورم یک طرفه پا نشانه چیست

باید بدانید که خیز یا ورم در هیچ کجای بدن امری طبیعی نیست؛ با این حال اگر این عارضه در پا اتفاق بیوفتد، باید حتما تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد. از جمله دلایلی که می توانند سبب بروز این عارضه شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

ترومبوز وریدی عمقی

اگر خون در رگ های پا لخته شود، ترومبوز ورید عمقی یا DVT رخ خواهد داد. درد و تورم ناگهانی در ساق پا به دلیل این عارضه پدید می آید. در صورتی که این لخته ها از بین نرود و درمان نشود، می تواند درون ریه گیر کند و تبدیل به آمبولی ریه شود. این عارضه حتی می تواند جان بیمار را تهدید کند.

سلولیت عفونی

زمانی که پوست دچار سلولیت می شود، معمولا آن ناحیه متورم است. در مواردی ممکن است پوست این ناحیه قرمز، گرم و حساس شود. این عارضه می تواند نشانگر بروز عفونت در قسمت سلولیت دار باشد و باید سیع برای درمان آن اقدام کرد.

لنف ادم

مایعی حاوی گلبول های سفید خون که درون غدد و رگ های لفنی درجریان است، لفن نام دارد. این مایع نیز مانند خون در سراسر بدن در جریان است. زمانی که تومور یا توده دیگری کانال های لنفاوی را تحت فشار قرار داده و مسدود کند، یا وقتی غدد لنفاوی با جراحی برداشته می شوند یا در اثر پرتودرمانی آسیب می بینند، خیز یا ورم لنفی رخ می دهد. وقتی گره ها یا کانال های لگن درگیر می شوند، پای شما متورم می شود.

چگونه بیماری خیز یا ورم تشخیص داده می شود

سابقه پزشکی و معاینه بدنی به شما سرنخ هایی در مورد علت تورم پا می دهد، اما برای تشخیص باید آزمایشاتی تجویز شود. این آزمایش ها بر اساس اندام مورد ارزیابی انتخاب می شود. از جمله آزمایشاتی که برای تشخیص این عارضه لازم است می توان به موارد زیر اشاره کرد:

آزمایش خون

آنالیز ادرار

اشعه ایکس قفسه سینه

نوار قلب

اکوکاردیوگرام

سونوگرافی

سی تی اسکن شکم

درمان خیز یا ورم محیطی

در این قسمت از مقاله روش های درمانی خیز یا ورم را به شما توضیح داده ایم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

مصرف نمک خود را کاهش دهید.

لاغر شوید

هنگام نشستن یا دراز کشیدن پاها را بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید تا جاذبه مایع را از پاها بیرون بکشد .

در صورت ایستادن یا نشستن طولانی مدت، مرتب استراحت کرده و پاها را بالا نگه دارید.

از جوراب های فشاری یا واریس استفاده کنید تا با ایجاد فشار باعث شود مایعات از پاهای شما خارج شود.

عضلات ساق پا خود را ورزش دهید.

داروهای ادرار آور

درمان خیز یا ورم بر اساس دلیل بیماری

با توجه به این که خیز یا ورم به چه علتی رخ داده است، درمان آن ها متفاوت خواهد بود. به نکات زیر دقت کنید:

اگر این عارضه به دلیل نارسایی وریدی رخ دهد، بهترین درمان جوراب های فشاری، برداشتن رگ (سلب ورید)، یا ترمیم جراحی خواهد بود.

در صورتی که عارضه مذکور به دلیل نارسایی احتقانی قلب باشد، درمان با ادرار آورها یا داروهایی که به قلب شما کمک می کنند تا موثرتر کار کند مناسب است.

چنانچه عارضه ذکر شده بر اثر بیماری کلیه اتفاق افتاده باشد، درمان به وسیله داروهایی که تولید ادرار می کنند، دیالیز یا پیوند کلیه را افزایش می دهند، مناسب خواهد بود.

اگر عارضه ورم به دلیل بیماری کبدی رخ دهد، داروی ضد ویروسی برای هپاتیت، محدود کردن الکل، یا پیوند کبد مناسب است.

در صورتی که سوء تغذیه موجب بروز خیز شده باشد، یک رژیم غذایی مغذی که حاوی مقدار کافی پروتئین است، برای شما مناسب است.

چنانچه ورم در لنف ایجاد شده باشد، جوراب های فشاری یا ماساژ تخلیه لنفاوی برای شما مناسب است.

اگر خیز به دلیل ترومبوز وریدی عمقی رخ دهد، داروهای رقیق کننده خون باید درمان شوند.

خیز یا ورم بر اثر سلولیت عفونی باید حتما توسط آنتی بیوتیک ها درمان شود.