دلیل رنگ پریدگی چیست؟ | دارو و درمان رنگ پریدگی
امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم در رابطه با رنگ پریدگی، دلایل بروز و درمان آن با شما صحبت کنیم. رنگ پریدگی برای همه ما حداقل یک بار رخ داده است. یکی از اولین علائمی که فرد بیمار تجربه می کند، رنگ پریدگی است. این عارضه می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در این مطلب سعی کردیم تا تمامی آنچه که لازم است در رابطه با رنگ پریدگی بدانید، به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.
برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با حمله ایسکمی گذرا را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.
رنگ پریدگی چیست
به تغییر رنگ پوست و روشن تر شدن غیر طبیعی آن نسبت به حالت معمول، رنگ پریدگی گفته می شود. رنگ پریدگی پوست علل مختلفی دارد و می تواند در اثر کاهش خونرسانی به ناحیه ی درگیر رخ دهد. با این که اغلب افراد با شنیدن اصطلاح رنگ پریدگی، تصور می کنند که تغییری در رنگ پوست صورت رخ داده است، اما این حالت می تواند مرتبط با ناخن و رنگ سایر نقاط بدن از قبیل ملتحمه چشم هم باشد.
وقتی پوست فردی رنگ پریده شده و روشن تر از حد معمول دیده می شود، ممکن است علامتی از کاهش هموگلبین های اشباع از اکسیژن در مجاورت ناحیه ی درگیر باشد. هموگلبین پروتئینی است در بدن که وظیفه ی حمل اکسیژن را در خون به عهده دارد؛ عوامل مختلفی می توانند بر روی میزان و ساخت آن تاثیر بگذارند. توجه به این نکته ضروری است که رنگ پریدگی با تغییر رنگ پوست ناشی از کاهش تعداد رنگدانه های پوستی متفاوت است.
برخی ناهنجاری های ژنتیکی از قبیل آلبینیسم یا زالی و ویتلیگو می توانند ساخت رنگدانه های پوستی را تحت تاثیر قرار دهند و باعث روشن شدن رنگ پوست شوند؛ این تغییر رنگ اغلب دائمی است. تغییر رنگدانه سازی پوست همچنین ممکن است به دلیل آسیب پوستی ناشی سوختگی باشد. در این موارد ملانوسیت ها درگیر هستند. ملانوسیت ها سلول هایی هستند که رنگدانه ها را در اختیار پوست قرار می دهند. رنگ پریدگی، برخلاف تغییر در رنگدانه سازی پوست اغلب اتفاقی گذراست و در صورت درمان علت زمینه ای برطرف می شود.
علل رنگ پریدگی
همان طور که گفتیم، رنگ پریدگی می تواند به دلایل مختلف بروز کند. از جمله دلایل بروز این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کم خونی
آنمی یا کم خونی به گروهی از ناهنجاری ها گفته می شود که طی آن تعداد گلبول های قرمز خون کاهش می یابد. گلبول های قرمز خون محتوی هموگلبین هستند. هموگلبین پروتئینی است که وظیفه انتقال اکسیژن در پوست را به عهده دارد و درصورت کاهش آن ممکن است پوست فرد رنگ پریده شود.
کم خونی فقر آهن شایع ترین نوع کم خونی است و در اثر کاهش ذخایر آهن بدن رخ می دهد. این حالت ممکن است ناشی از کاهش جذب آهن در بدن و یا به دنبال خونریزی رخ دهد. برخی بیماری های خاص از جمله سرطان، به ویژه سرطان های سیستم گوارشی، می توانند باعث ایجاد کم خونی شوند.
آنمی می تواند با سایر علائم از قبیل خستگی، تنگی نفس و یا افسردگی همراهی داشته باشد. در صورتی که هر یک از علائم گفته شده را داشتید، لازم است به یک پزشک مراجعه کنید.
خونریزی
هر نوع خونریزی وسیعی در بدن می تواند منجر به کاهش ذخایر آهن بدن شده و به دنبال آن سطح هموگلبین افت کرده و باعث ایجاد رنگ پریدگی شود. خونریزی ای که آنقدر وسیع باشد که منجر به رنگ پریدگی شود، نیاز به بررسی فوری دارد. اگر خونریزی فعال است، زندگی فرد مبتلا در خطر است و نیاز به بررسی اورژانسی دارد.
خونریزی هایی که می توانند منجر به کم خونی و درنهایت رنگ پریدگی پوست شوند، شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی شدید دوران قاعدگی که فرد را مجبور به استفاده از بیش از ۲ پد در طول یک ساعت کند و بیش از دو ساعت ادامه پیدا کند
- بروز خونریزی شدید پس از زایمان
- خونریزی گوارشی ناشی از زخم یا ضربه
- بروز خونریزی داخلی ناشی از آسیب
- خونریزی به دنبال جراحی
دیگر عوامل مهم در بروز رنگ پریدگی
برخی عوامل دیگری هستند که می توانند سبب بروز این عارضه شوند، در ادامه به این عوامل اشاره کرده ایم:
کمبود برخی ویتامین ها
سوء جذب و کاهش سطح برخی ویتامین ها در بدن می تواند در روند ساخت هموگلبین در بدن اختلال ایجاد کند. کم خونی ناشی از کمبود ویتامین می تواند در اثر کمبود ویتامین ب۱۲ یا فولات در بدن رخ دهد. کمبود این ماده در بدن می تواند منجر به کم خونی و رنگ پریدگی شدید در فرد شود. کمبود ویتامین ب۱۲ ممکن است در مواردی رخ دهد که بدن قادر به جذب این ویتامین نباشد.
پزشک از طریق نتایج تست های خونی می تواند کم خونی ناشی از کمبود ویتامین را تشخیص دهد. گرچه مکمل ها برای درمان آن کمک کننده هستند، اما مشکلات سوء جذب نسبت به رژیم غذایی در بروز این بیماری نقش مهم تری دارد.
عفونت
طیف وسیعی از عفونت ها می‌توانند منجر به رنگ پریدگی شوند. یکی از انواع مهم عفونت ها سپسیس است که درصورت ورود باکتری ها به خون رخ می دهد. اگر باکتری منجر به آسیب به گلبول های قرمز شود، می تواند باعث بروز رنگ پریدگی شود. سپسیس یک اورژانس پزشکی است و نیاز به بستری و تجویز آنتی بیوتیک دارد.
رنگ پریدگی ناشی از عفونت همچنین ممکن است ناشی از هر یک از موارد زیر باشد:
- عفونت ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا
- تب
- عفونتی که سیستم تنفسی را درگیر کند و متعاقبا منجر به کاهش سطح اکسیژن شود
خستگی
خستگی هم می تواند باعث شود فرد رنگ پریده به نظر بیاید؛ گرچه محققان هنوز نتوانستند ارتباط آن را پیدا کنند. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت، نشان داد که خستگی علاوه بر رنگ پریدگی می تواند باعث شود چشم های فرد افتاده و قرمز به نظر برسند. در برخی موارد خستگی، به ویژه خستگی مزمن، علامتی از یک ناهنجاری از قبیل کم خونی است.
ناهنجاری های تنفسی
این نوع ناهنجاری ها می توانند سبب شوند اکسیژن به میزان کافی به فرد نرسد و درنتیجه رنگ پریده به نظر برسد. بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و سرطان ریه دو مثال از این گروه ناهنجاری ها هستند.
مشکلات حاد تنفسی از قبیل حملات آسم و یا شوک آنافیلاکسی هم می توانند اکسیژن خون را بیندازند. همچنین ممکن است در برخی افراد رنگ پوست به آبی تغییر کند که به آن سیانوز گفته می شود.
رنگ پریدگی که ناشی از مشکلات تنفسی باشد، نشانه ی این است که فرد به میزان کافی اکسیژن دریافت نمی‌کند. در این صورت لازم است فرد درمان مناسب را مطابق با توصیه ی پزشک دریافت کند و تحت اکسیژن درمانی قرار بگیرد.
مسائل ژنتیکی
برخی مسائل ژنتیکی هستند که می توانند گلبول های قرمز فرد و هموگلبین ها را تحت تاثیر قرار دهند. در این موارد فرد اغلب در تمام طول زندگی اش رنگ پریده به نظر می رسد.
یکی از این ناهنجاری ها کمبود گلوز-۶فسفات دهیدروژناز (G6PD) یا در اصطلاح رایج بیماری « فاویسم » است. این ناهنجاری در میان مردان شایع تر است و منجر می شود که گلبول های قرمز پیش از بالغ شدن بشکنند و درنهایت کم خونی رخ دهد. فرد ممکن است بسیار رنگ پریده باشد و اطراف چشم هایش زرد بنظر برسد.
علائم افراد مبتلا با برخی محرک های خاص از قبیل باقلا تشدید می شود. حذف ماده ی محرک اغلب منجر به درمان و برطرف شدن علائم فرد می شود.
سرطان
برخی سرطان های خاص می توانند منجر به رنگ پریدگی فرد شوند. برای مثال سرطان ریه می تواند توان تنفسی فرد را محدود کند و منجر به افت سطح اکسیژن خون شود.
همچنین لوکمی( نوعی سرطان خون) توان بدن را در تولید سلول های خونی کاهش می دهد و می تواند منجر به رنگ پریدگی شود.
سایر علل رنگ پریدگی
از جمله دیگر دلایلی که می تواند سبب بروز این عارضه شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش تماس با نور خورشید
- حس ترس
- پوستی که به طور طبیعی رنگ پریده است
- تماس با هوای سرد
- انسداد در مسیر شریان اندام
- شوک ( کاهش شدید فشار خون)
در صورت رنگ پریدگی، چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
هنگامی که رنگ پریدگی تنها علامت فرد است، عموما نیازی به مراجعه اورژانسی به پزشک ندارد. اگر رنگ پریدگی طی چند روز برطرف نشد و یا به مرور بدتر شد، بهتر است پزشک خود را ملاقات کنید.
درصورتی که رنگ پریدگی با علائم زیر همراه بود، به پزشک مراجعه کنید:
- تب بالا
- غش
- استفراغ خونی ( یا استفراغی که به شکل دانه های قهوه دیده شود.)
- خونریزی از مقعد
- هر تبی در نوزاد تازه به دنیا آمده
- علائم عفونت از قبیل التهاب غدد لنفاوی
- درد شکمی
- زرد شدن پوست و چشم
در صورت بروز هر یک از موارد زیر در همراهی با رنگ پریدگی نیاز به مراجعه اورژانسی است:
- رنگ پریدگی به دنبال خونریزی
- مشکلات تنفسی از قبیل تنگی نفس
- نوزاد مبتلا به عفونت تنفسی
- درد یا سردی اندام
- بروز درد قفسه سینه
تشخیص علت رنگ پریدگی
رنگ پریدگی، فشار خون پایین، افزایش تعداد ضربان قلب و غش علامت این است که شما بسیار مریض هستید و لازم است به اورژانس مراجعه کنید. شکم درد و حساسیت حین لمس می تواند علامتی از یک خونریزی داخلی باشد. اگر هر یک از موارد گفته شده را تجریه کنید، پزشک یک سری تست های اختصاصی درخواست می کند تا بتواند علت رنگ پریدگی را تشخیص دهد.
پزشک روند تشخیص را با گرفتن شرح حال، پرسیدن علائم و معاینه فیزیکی شروع می کند. در این صورت پزشک علائم حیاتیتان را از قبیل تعداد ضربان قلبی و فشار خون را چک می کند. پزشک برای تشخیص دقیق رنگ پریدگی، به ویژه اگر پوست تیره ای دارید، ملتحمه و سطوح مخاطی را هم در شما بررسی می کند و به دنبال هرگونه تغییر رنگی می گردد.
هر یک از تست های زیر ممکن است برای تشخیص علت رنگ پریدگی درخواست شوند:
- شمارش کامل سلول های خونی یا CBC، این تست می تواند به تشخیص کم خونی و عفونت در بدن کمک کند.
- شمارش رتیکولوسیت ها، می تواند عملکرد حدودی مغز استخوان را ارزیابی کند.
- تست مدفوع، وجود خون در مدفوع را که ممکن است علامتی از خونریزی گوارشی باشد، نشان می دهد.
- انجام تست بارداری، کم خونی در دوران بارداری شایع است.
- تست های تیروئیدی: کم کاری تیروئید می تواند منجر به کم خونی و رنگ پریدگی متعاقب آن شود.
- انجام تست های عملکردی کلیه، کم خونی ممکن است در اثر نارسایی کلیوی رخ دهد. پزشک تست کراتنین و BUN درخواست می کند.
- اسکن ویتامین ها، پزشک سطح فولات یا ویتامین ب۱۲ و سایر ویتامین های ضروری را اندازه گیری می کند.
- گرافی ساده شکم، یک روش غیرتهاجمی است که به کمک اشعه ایکس می تواند شکم را بررسی کند.
- سونوگرافی شکم، یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که با کمک امواج اولتراسوند می تواند ناحیه را بررسی کند.
سی تی اسکن و ام آر آی دیگر روش های تشخیصی هستند که پزشک ممکن است براساس شرایط برای شما درخواست کند.
رنگ پریدگی چگونه درمان می شود
درمان رنگ پریدگی به درمان علت زمینه ای بستگی دارد و ممکن است هر یک از موارد زیر را شامل شود:
- رعایت یک رژیم غذایی متعادل
- دریافت مکمل های آهن و یا ویتامین ب۱۲
- مصرف دارو و یا درمان ضروری برای مدیریت مشکل زمینه ای
- درمان جراحی فقط در صورت موارد شدید خونریزی حاد و یا درمان انسداد شریان ها
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت
