۵ دلیل بروز تشنج در خواب | دارو و درمان تشنج در خواب

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با دلایل تشنج در خواب و راه درمان آن آشنا کنیم. یکی از مشکلات دلهره آور و نگران کننده ای که ممکن است برای هر فردی در خواب رخ دهد، تشنج در خواب است. تشنج کردن، اختلالی مرتبط با مغز است از همین رو، باید جدی گرفته شود. این اختلال می تواند خبر از یک بیماری جدی بدهد. در برخی موارد عامل این تشنج، بیماری صرع است. در این مقاله سعی کردیم تا تمامی آنچه را که لازم است در رابطه با تشنج در خواب بدانید به شما آموزش دهیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با حساسیت به پنی سیلین را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

تشنج در خواب چیست

بروز تشنج در خواب می تواند کیفیت خواب شما را تحت تاثیر قرار دهد. این موضوع سبب می شود تا در طول روز احساس خستگی شدید داشته باشید و نشاط و کارایی شما با اختلال مواجه شود. تشنج در خواب می تواند برای هر فردی با هر سنی رخ دهد. این که فکر کنیم این بیماری تنها مختص به بزرگسالان است یا کودکان، اشتباه است. حتی کودکان نیز می توانند دچار این مشکل شوند.

برای بررسی تشنج در خواب کودکان، باید کیفیت خواب آن ها و دیگر علائمی که در بیداری از خود نشان می دهند را مورد بررسی قرار داد. در ادامه مقاله به بیان این علائم پرداخته ایم. زمانی که فردی دچار تشنج در خواب می شود، از خواب می پرد. در این شرایط ممکن است که فرد خود متوجه تشنج کردن نشود. این دسته از افراد از مشکل بی خوابی یا بدخوابی رنج می برند.

البته لازم به ذکر است فردی که استعداد بروز این عارضه را دارد، در صورت بی خوابی کشیدن، احتمال تشنج کردنش بیشتر خواهد شد. افرادی دچار این عارضه می شوند، حتما باید خواب کافی داشته باشند، آن هم خوابی که به حد خوبی عمیق باشد. کم خوابی و بی خوابی زمینه های وقوع تشنج را در افراد مستعد تقویت می کند.

تفاوت تشنج در خواب و از خواب پریدن

با این که گفتیم اگر فردی دچار تشنج در خواب باشد ممکن است از خواب بپرد، هر از خواب پریدنی نشان از تشنج در خواب ندارد. در مواقعی این از خواب پریدن یک اختلال در خواب ساده است. تشنج در خواب با نام صرع در خواب نیز شناخته می شود. افرادی که به صرع در خواب دچار هستند، گاهی اوقات با فریان از خواب می پرند. این افراد همچنین ممکن است صداهای عجیبی از خود در هنگام خواب تولید کنند. از دیگر نشانه هایی که سبب می شود احتمال صرع در خواب جدی گرفته شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سفت شدن عضلات، خیس کردن رختخواب، لرزش اندام‌ ها، گاز گرفتن زبان، افتادن از تخت و بیدار شدن با حالی غیر متعارف و کسل

انواع تشنج در خواب

با توجه به این که اختلال حاصله مربوط به کدام قسمت مغز است، تشنج کردن به دو دسته فوکال یا همان کانونی و جنرال یا همان عمومی تقسیم می شود.

دسته اول این تشنج ها که با نام فوکال یا کانونی شناخته می شود، از یک منطقه مغز آغاز شده و به قسمت های بعدی منتقل می شود. نوع دوم این بیماری که با نام جنرال یا عمومی شناخته می شود، تمام قسمت های مغز را به صورت یک باره درگیر می کند. بر اساس این که فرد به کدام دسته از این بیماری دچار است، تشنج می تواند در روز یا در شب اتفاق بیوفتد.

ارتباط بین تشنج و خواب

میان خواب و تشنج کردن، یک رابطه مستقیم برقرار است. در زمان خوابیدن، فعالیت های الکتریکی مغز افزایش می یابد. همین موضوع سبب می شود تا شرایط مساعدی برای بروز تشنج رخ دهد. تشنج در خواب می تواند در زمانی که فرد دچار یک بیماری شده است رخ بدهد. این موضوع در کودکان قوی تر است و به تشنج رولاندیک معروف است.

زمانی که فردی نمی داند که مستعد تشنج در خوا است، ممکن است بیدار شدن و پریدن از خواب را یک عارضه اختلال در خواب بداند و آن را جدی نگیرد. در صورتی که اگر این اتفاق به صورت مکرر برای شما رخ می دهد، باید علائم دیگر خود را مورد بررسی قرار دهید و ببینید علت این موضوع چیست.

علائم تشنج در خواب

صرع شبانه ممکن است با اختلال خواب اشتباه گرفته شود و یا اختلال در خواب و بدخوابی با صرع در خواب یکسان در نظر گرفته شود. پس نمی ‌توان هرگونه از خواب‌ پریدنی را تشنج نامید. صرع شبانه دارای نشانه ‌های دیگری نیز هست و امکان دارد فردی تنها یک یا چند تا نشانه را بروز دهد. همان طور که گفتیم شخص مبتلا به صرع شبانه گاهی با فریاد زدن از خواب بیدار می ‌شود و یا صداهایی غیر معمول در خواب از او می ‌شنویم.

دیگر نشانه‌ های تشنج شبانه عبارتند از:

• خیس کردن رختخواب
• سفت شدن عضلات
• گاز گرفتن زبان
• لرزش اندام‌ ها
• افتادن از تخت و بیدار شدن با حالی غیرمتعارف و کسل

تشنج درخواب چه خطرهایی دارد

تشنج در خواب زمانی رخ می ‌دهد که سیگنال ‌های الکتریکی که سلول‌ های مغز با عضلات، اعصاب و بقیه بخش های مغز ارتباط برقرار می ‌کنند، نابود شود و پیام‌ های کم و جزئی به بقیه قسمت ‌های مغز ارسال نمایند. خواب عمیق در طول شبانه روز سبب بهتر عمل کردن مغز، در روز آینده خواهد شد. در واقع خواب مناسب و آرام، مغز را از حوادث روز ریکاوری خواهد کرد.

تشنج و اتفاق آن در خواب از آنجا که باعث خستگی روز بعد نیز می ‌شود ممکن است زمینه تشنج فردا را نیز فراهم کند. همچنین باعث پائین آمدن کیفیت خواب می ‌شود و علاوه بر ایجاد خستگی در روز بعد کارایی و نشاط فرد را دچار اخلال می ‌کند.

در تشنج‌ های شبانه به این علت که احتمال تنها بودن بیمار یا خواب بودن اطرافیان بیمار بیشتر است، بیمار نمی ‌تواند در شریط اضطراری از کمک بقیه استفاده کند. علاوه بر این تشنج در خواب برای بیماران مبتلا به صرع می ‌تواند آن ‌ها را با مرگ ناگهانی ناشی از تشنج مواجه کند که به آن SUDEP گفته می ‌شود که مخفف حروف اول مرگ ناگهانی غیرمنتظره در صرع است.

تشنج در خواب کودکان

تشنج یک اختلال حمله ای غیر ارادی است که در کودکان نیز اتفاق می افتد و شیوع بیشتری در آن ها دارد. البته عمدتا بر اثر تب شدید دچار تشنج می شوند که نگران کننده نیست. مگر در حالتی که بر اثر منژیت ایجاد شود که باید پیگیری های لازم انجام گیرد.

علائم تشنج در خواب کودکان

گاهی در تشنج، کودکان از حال رفته و به زمین می افتند و یا ممکن است چشمانشان به بالا رفته و شروع به لرزیدن کند. این نوع تشنج ها به شکلی است که والدین متوجه آن می شوند. اما گاهی اوقات مواردی پیش خواهد آمد که تشنج به فرم های دیگر هم رخ می دهد مانند مات زدگی در کودکان. یعنی کودک مستقیم به روبرو نگاه می کند و چند ثانیه متوجه محیط بیرون نمی شود.

معمولا والدین این طور فکر می کنند که در هنگام تشنج کودک غش کند اما ممکن است کودک غش نکند و فقط قسمتی از بدن کودک شروع به لرزیدن کند و یا عضلات صورت به طورغیرعادی در طول ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه بپرد. در مواردی سر و چشم کودک به یک سمت منحرف می شود و یا حتی یک پرش کوچک اتفاق می افتد. یعنی کودک در حالت بیداری و بدون اراده دست یا پایش به یکباره بپرد، مانند برق گرفتگی.

این علائم باید شک والدین را برانگیزد که ممکن است تشنج باشد. البته لرزش و پرش هایی در کودکان وجود دارد مانند وقتی که به خواب می روند و در ابتدای خواب حرکت های ناگهانی مشاهده می شود که این موارد جزو علائم تشنج نبوده و جای نگرانی نخواهد بود.

آیا تشنج در خواب همان صرع است

در پاسخ به این سوال باید گفت که صرع فقط یکی از دلایلی است که می ‌تواند سبب تشنج در خواب شود و عوامل دیگری نیز بر روی تشنج مغز تاثیر خواهد گذاشت. عواملی مانند عفونت ‌های مغزی، قند خون پایین، ترک الکل، ضربه به مغز می تواند بر این مشکل تاثیر کند.

از این رو می ‌توان گفت صرع یک علل مهم و اساسی در تشنج خواهد بود. صرع می‌ تواند فرد را به مشکلات دیگر پزشکی، شناختی و اجتماعی مبتلا کرده، ولی تشنج این موارد را نخواهد داشت. پس اولین تفاوت صرع و تشنج، مشکلات پس از آن است.

علائم تشنج در خواب

برخی دیگر از علائمی که نشان دهنده مستعد بودن فرد به تشنج کردن در خواب است به شرح زیر گزارش شده اند:

فریاد زدن و یا ایجاد صداهای غیر عادی (این علائم درست پیش از انقباض غیر ارادی عضلات دیده خواهد شد.)

سفت و منقبض شدن بدن به‌ طور اتفاقی و ناگهانی

از دست ‌دادن کنترل ادرار، امکان دارد ناگهان متوجه خیس شدن تشک خود ‎شوید

تکان ‎های شدید و ایجاد پیچش در عضلات خود

گاز گرفتن شدید زبان

سقوط از تخت

سختی در بیدار کردن بیمار بلافاصله بعد از حمله

سردرگمی بعد از حمله

بیدار شدن ناگهانی بدون هیچ دلیلی.

علل و علائم تشنج در خواب

حال به علل تشنج در خواب و ارزش بدن در خواب خواهیم پرداخت. همان ‌طور که قبل تر هم گفتیم، صرع یکی از اصلی ترین علت‌ تشنج در خواب است. ولی با وجود اینکه صرع انواع گوناگونی دارد، برخی از انواع آن در تشدید یا ایجاد تشنج در خواب تاثیر خواهد گذاشت که عبارتند از:

تشنج تونیک – کلونیک

سندرم لانداو – کلفنر

صرع لوب فرونتال

بیماری صرع میوکلونیک در نوجوانان و جوانان

صرع خوش خیم رولاندیک در دوران کودکی و نوزادی

بعضی عوامل عمومی‌ دیگر علل تشنج در خواب هستند عبارتند از:

ضربه مغزی

عفونت های مغزی

دلایل و علت های ژنتیکی

تومورهای مغزی

سکته های مغزی و ناهنجاری‌ های عروق خونی

در صورت تشنج در خواب چه باید کرد

برای جلوگیری از صدمه و آسیب احتمالی، اطراف فردی را که دچار تشنج شده باید خالی شود. در صورت امکان او را در کنار خود گذاشته و زیر سر او بالشتک قرار دهید.

در کنار فرد بمانید و در صورت ایجاد هر یک از موارد زیر در سریع ترین وقت با اورژانس تماس بگیرید:

تشنج بیش تر از سه دقیقه به طول بیانجامد

فرد بعد از تشنج از خواب بیدار نشود

بیمار تشنج ‌های پی در پی را تجربه می کند

این بیماری در فرد بارداری رخ بدهد

تشنج در فردی رخ می ‌دهد که هرگز سابقه تشنج نداشته است.

بسیار مهم است که آرامش خود را حفظ نمائید. در حالی که هیچ راه و روشی برای جلوگیری از تشنج وجود نداشت، باز هم می ‌توانید کمک رسان باشید. آکادمی عصب‌ شناسی آمریکا موارد زیر را توصیه کرده است:

به محض اینکه متوجه علائم و نشانه های تشنج شدید، به مدت زمان آن بسیار توجه کنید. بیشتر تشنج ‌ها بین یک تا دو دقیقه طول خواهند کشید. اگر فرد، مبتلا به صرع باشد و تشنج بیش از سه دقیقه طول بکشد، سریعا با اورژانس تماس حاصل فرمایید.

اگر فردی که دچار تشنج شده است، ایستاده باشد، می‌ توانید با در آغوش گرفتن او یا هدایت آرام او بر روی زمین، از افتادن و سقوط وی یا صدمه زدن به خود جلوگیری نمائید.

اقدامات مهم

اطمینان حاصل نمائید که شخص از مبلمان یا اشیا دیگری که امکان دارد روی آن ها بیفتد یا صدمه ببیند به دور باشد.

اگر شخصی که تشنج کرده بر روی زمین باشد، سعی کنید او را به پهلو خوابانده تا بزاق یا استفراغ از دهانش به بیرون بیاید به جای آن که از لوله های هوا پایین برود.

وسیله یا چیزی در دهان شخصی که تشنج کرده نگذارید.

سعی نکنید فردی که تشنج کرده است را پایین نگه دارید.

اقدامات کمکی و مناسب بعد از تشنج

بعد از پایان تشنج، بهتر است موارد زیر را انجام دهید:

شخص را از نظر جراحات بررسی نمائید.

اگر در زمان تشنج نتوانستید او را به پهلو بخوابانید، هنگامی که تشنج تمام شد این کار را انجام بدهید.

اگر مشکلی در تنفس داشت باشد، با استفاده از انگشت خود دهانش را از بزاق پاک کرده یا با تحریک ته حلق سبب استفراغ وی شوید و هر نوع لباس تنگ اطراف گردن و مچ آن شخص را شل نمائید.

در کنار فرد مانده تا کاملاً بیدار و هوشیار بشود.

منطقه ‎و مکانی امن و راحت برای استراحت در اختیار او قرار بدهید.

تا زمانی که آگاهی کامل از محیط اطراف خود ندارد، به او چیزی برای خوردن و نوشیدن ندهید.

از فرد سوالاتی بپرسید تا مقدار هوشیاری او را بسنجید.