ساختار لوویس هیدروژن سیانید چیست؟
هیدروژن سیانید ماده ای محلول در آب است که به صورت مایعی اسیدی، شفاف و بی رنگ شناخته می شود. از خواص هیدروژن سیانید حلالیت در آب و الکل و داشتن مزه ای شبیه به بادام تلخ است. انحلال هیدروژن سیانید در آب اسیدی بوده و یک محلول الکترولیتی اسیدی حاصل می آید. فرمول شیمیایی هیدروژن سیانید HCN بوده و در درجه خلوص های مختلف قابل تهیه است. ساختار لوویس هیدروژن سیانید بسیار مورد توجه قرار داشته که در ادامه به بررسی آن می پردازیم. کاربرد هیدروژن سیانید در صنایع دیده می شود، اما در استفاده از آن باید جوانب احتیاط را رعایت نمود. قیمت هیدروژن سیانید در بازار متفاوت بوده و با توجه به برند تجاری محصول و شرکت تولید کننده متفاوت است.
کاربرد مواد شیمیایی صنعتی همچون ترکیب فوق در حال گسترش بوده و تقاضا برای تولید آن نیز به همان نسبت رو به افزایش است.
خواص هیدروژن سیانید
این ماده گازی سمی است که در صنایع شیمیایی به عنوان واسطه کاربرد دارد. از کاربرد هیدروژن سیانید در تولید نایلون و پلاستیک بهره برده می شود. فرمول شیمیایی آن HCN بوده و به صورت مایعی شفاف یا گاز بی رنگ قابل تهیه است. چگالی این ماده برابر با ۰.۶۸۷ گرم بر سانتی متر مکعب بوده و بویی شبیه به بادام تلخ دارد. هیدروژن سیانید قابل حل در آب و اتانول بوده و دارای pKa برابر با ۹.۲ است. مولکول خطی HCN دارای سمیت بالایی بوده و در مصرف آن باید جوانب اطمینان را رعایت نمود.
ساخت هیدروژن سیانید
این ماده را می توان از واکنش آمونیاک و متان در هوا تولید نمود. واکنش در حضور کاتالیزور پلاتین انجام شده و محصول هیدروژن سیانید تولید می شود. این ماده در تولید آکریلو نیتریل نیز به عنوان یک محصول جانبی تولید می شود. با حل نمودن هیدروژن سیانید در آب می توان هیدروسیانیک اسید تولید نمود. امروزه کاربرد مواد شیمیایی صنعتی افزایش یافته و این ترکیبات را می توان از سایت های فروش خریداری نمود.
ساختار لوویس هیدروژن سیانید
سیانید هیدروژن مایعی فرار، بی رنگ و بسیار سمی با قابلیت اشتعال است. این ماده دارای ساختار خطی با زاویه پیوند ۱۸۰ درجه است. کربن در این ماده به صورت sp هیبرید شده و پیوند هایی با هیدروژن و نیتروژن دارد. این پیوند ها توسط دو پیوند سیگما و دو پیوند پای برقرار شده اند. برای تعیین نمودن ساختار لوویس HCN، ابتدا باید الکترون های ظرفیت کربن، نیتروژن و هیدروژن شمرده شوند. الکترون های ظرفیت اتم های هیدروژن، کربن و نیتروژن به ترتیب ۱، ۴ و ۵ هستند. بنابراین می توان ساختار لوییس هیدروژن سیانید را مشخص نمود.
کربن در این ساختار لوویس اتم مرکزی است. کربن از سه الکترون ظرفیت برای تشکیل پیوند سه گانه با نیتروژن و از یک الکترون والانس نیز برای تشکیل پیوند یگانه با هیدروژن بهره می برد.
نیتروژن از سه الکترون ظرفیت برای تشکیل پیوند سه گانه با کربن استفاده کرده و دو الکترون ظرفیت دیگر نیز به صورت جفت الکترون های غیرپیوندی باقی خواهند ماند. درنهایت هیدروژن نیز با کربن، توسط تنها الکترون ظرفیت خود تشکیل پیوند میدهد. ساختار لوویس این ترکیب به همین صورت معرفی می شود.
نگهداری و حمل و نقل هیدروژن سیانید
- این ماده بسیار خطرناک است و بنابراین باید در سیلندرهای فلزی نگهداری گردد.
- ظروفی که برای نگهداری و انبارش این ماده انتخاب می شوند باید در برابر آسیب های فیزیکی مقاومت بالایی داشته باشند.
- این ماده را نباید در نزدیکی انبارهای نگهداری مواد اشتعال پذیر و قابل انفجار قرار داد.
- مخازن حاوی این ماده نباید بیش از نود روز در انبار نگهداری شده و باید از نور و حرارت به دور باشند.
امروزه با گسترش کاربرد مواد شیمیایی صنعتی مانند هیدروژن سیانید در صنعت، خرید و فروش آن نیز افزایش یافته است. نکته مهم در رابطه با این ترکیبات رعایت نکات ایمنی و به حداقل رساندن خطرات است.