علائم و دلیل آمبولی ریه چیست؟ | دارو و درمان آمبولی ریه

امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با علائم و دلیل آمبولی ریه آشنا کنیم. آمبولی ریه یکی از بیماری های خطرناکی است که افراد با سن بالا ممکن است به آن دچار شوند. این بیماری می تواند منجر به مرگ شود. از همین رو، بسیار مهم است تا با دلایل بروز و علائم آن آشنا شده و برای درمان به موقع اقدام کنید. در این مطلب سعی کردیم تا تمام آنچه را که لازم است در رابطه با این بیماری بدانید برای شما شرح دهیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با زالی را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

آمبولی ریه چیست

این عارضه زمانی رخ می دهد که یک لخته خون درون یکی از سرخرگ هایی که از قلب به ریه می روند، گیر کند. لخته خون سبب قطع و انسداد جریان خون درون رگ مذکور می شود.

برای شرح درست این بیماری، باید به طور خلاصه در رابطه با عملکرد مرتبط قلب و ریه صحبت کنیم. خونی که از قلب پمپاژ می شود، توسط شریان ریوی به ریه فرستاده می شود. این کار برای این انجام می شود که ریه ها خون را غنی از اکسیژن کنند. بعد از آن وقتی که اکسیژن خون به اندازه کافی تامین شد، خون دوباره از ریه به قلب بازگرداننده می شود تا به سایر اندام ها پمپاژ شود. در بیماری آمبولی ریه، این پروسه با اختلال مواجه می شود. از همین رو، یک بیماری خطرناک شناخته می شود.

از جمله مشکلات جدی که بر اثر آمبولی ریه پدید می آید می توان به آسیب جدی به ریه ها و کاهش سطح اکسیژن اشاره کرد. در صورتی که سطح اکسیژن خون کاهش یابد، عملکرد سایر اندام های حیاتی بدن نیز با اختلال مواجه می شود. اختلال در عملکرد هر یک از این اندام ها، مشاوی با آسیب جدی به آن ها است.

انواع آمبولی ریه

این عارضه به دو صورت ممکن است رخ دهد ه منجر به مرگ می شود:

نوع اول لخته بسیار بزرگ

و نوع دوم لخته های متعدد کوچک

این عارضه در شرایطی رخ می دهد که لخته های خونی از رگ های عمیق پا به ریه ها برسند. نام علمی چنین رخدادی، ترومبوز وریدی عمقی است. در صورتی که خون نتواند به صورت آزادانه در پا حرکت کند، ممکن است لخته های خون در آن ایجاد شود. این شرایط در مواقعی رخ می دهد که شما زمان زیادی را به صورت نشسته گذرانده اید. یعنی شرایطی مثل رانندگی طولانی مدت یا پرواز طولانی. در صورتی که در معرض عمل های مختلف جراحی قرار گرفته باشید و مدتی را به صورت استراحت مطلق گذرانده باشید نیز این اتفاق برای شما رخ می دهد.

عوامل احتمالی افزایش بروز آمبولی ریه

به گفته پزشکان، سه دلیل وجود دارد که می تواند سبب بروز آمبولی ریه شود. در این بخش از مقاله این سه دلیل را برای شما شرح داده ایم:

عدم تحرک طولانی مدت یا هرگونه تغییر در جریان طبیعی خون

اگر مدت زیادی در بیمارستان یا در حالت استراحت در رختخواب باشید، این عارضه اتفاق می افتد. همچنین در طول پرواز یا رانندگی با وسیله نقلیه به مدت طولانی نیز ممکن است آمبولی ریه رخ دهد.

خونی که احتمال لخته شدن آن زیاد است

پزشکان این مورد را افزایش انعقاد پذیری خون می نامند که می تواند توسط داروهایی مانند قرص های جلوگیری از بارداری ایجاد شود. سیگار کشیدن، سرطان، جراحی اخیر یا بارداری نیز می تواند شما را در معرض خطر قرار دهد.

آسیب به دیواره رگ های خونی

آسیب به ساق پا می تواند منجر به این عارضه شود.

در موارد نادر، ممکن است یک شریان ریوی توسط چیزی غیر از لخته، مانند حباب هوا یا بخشی از یک تومور مسدود شود. اگر یک استخوان بزرگ شکسته باشد، چربی مغز استخوان گاهی اوقات به جریان خون وارد شده و باعث انسداد رگ می شود.

راه های جلوگیری از آمبولی ریه

این عارضه نیز همانند دیگر بیماری ها، روش های پیشگیری دارد که با انجام آن ها می توانید از پروسه بروز بیماری جلوگیری کنید:

تلاش برای جلوگیری از تشکیل لخته های خون در عمق رگ ها

در صورتی که بعد از یک عمل جراحی یا بیماری مدت زمان زیادی را در استراحت به سر برده اید یا یک پرواز طولانی داشته اید، حتما در معرض خطر قرار دارید و بهتر است معاینه شوید.

 استفاده از رقیق کننده‌ های خون

برخی داروها که با نام داروهای رقیق کننده خون در دسترس هستند، می توانند خطر ابتلا به آمبولی ریه را کاهش دهند. ممکن است زمانی که برای مدت طولانی در بیمارستان بستری هستید یا نیاز به استراحت مطلق دارید، این دسته از داروها برای شما تجویز شود.

اگر بعد از سکته مغزی یا حمله قلبی در بیمارستان بستری شده اید یا از عوارض ناشی از سرطان رنج می برید، ممکن است پزشک داروهای رقیق کننده خون را نیز به شما توصیه کند.

جوراب ‌های فشاری

این نوع جوراب ها، ساق های بلندی دارند که پاها را تحت فشار قرار می دهند. فشار اضافه شده به ساق پا، به حرکت خون درون رگ ها و عضلات پا کمک می کند. ممکن است بعد از جراحی مدتی به شما توصیه شود که از این جوراب ها استفاده کنید.

ورزش

اگر مدت زیادی بستری بوده اید، بهتر است ورزش پیاده روی را به عنوان یک درمان پیش گیرنده انجام دهید. این کار سبب گردش جریان خون شده و از لخته شدن جلوگیری می کند.

حرکات کششی در هنگام سفر

زمانی که در یک سفر طولانی هستید و باید مدت زیادی را بنشینید، بهتر است هر چند ساعت یک بار کمی راه بروید. در صورتی که راه رفتن برای شما میسر نیست، در جای خود نشسته و انگشتان پا را با کشیدن انگشتان به سمت خود خم کنید. در ادامه چندین حرکت کششی دیگر وجود دارد که می توانید در حالت نشسته آن ها را انجام دهید:

با یک دست پای خود را به سمت بالا و سینه خود بکشید.

بخش پایینی یک پا را با دست دیگرتان بگیرید.

این حالت را به مدت ۱۵ ثانیه حفظ کنید و سپس آن را با پای دیگر امتحان کنید. این کار را حداکثر ۱۰ بار در ساعت انجام دهید.

اگر مسافت طولانی رانندگی می کنید، هر یک ساعت توقف کنید و پاها را دراز کنید.

حتماً مایعات اضافی بنوشید تا رطوبت کافی به بدنتان برسد.

تغییر سبک زندگی

اقدامات دیگری که می توانید انجام دهید عبارتند از:

وزن مناسبی داشته باشید.

اگر قصد دارید داروهای هورمونی مانند داروهای کنترل بارداری یا روش های درمانی دیگری را شروع کنید، با پزشک خود در مورد خطر لخته شدن خون صحبت کنید.

اگر سایر مشکلات سلامتی همچون دیابت یا نارسایی قلبی دارید، داروهای خود را به موقع بخورید. مراقب آن چیزی که مصرف می کنید باشید و در مورد هرگونه تغییر با پزشک خود مشورت کنید.

همچنین در صورت داشتن سابقه بیماری کلیوی یا برخی بیماری های خودایمنی یا سابقه خانوادگی لخته شدن خون، با پزشک خود مشورت کنید.

اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید.

در موارد تهدید کننده زندگی آمبولی ریه پزشک ممکن است تصمیم بگیرد برای از بین بردن لخته داروهایی به نام ترومبولیتیک به شما بدهد. حتی ممکن است لازم باشد لخته با جراحی خارج شود یا از بین برود، هرچند که این موارد نادر است.

علائم آمبولی ریه چیست

آمبولی ریه نیز مانند هر بیماری دیگری علائمی دارد که با توجه به آن ها می توانید زود متوجه این عارضه شده و برای درمان اقدام کنید. از جمله این علائم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تنگی نفس

درد قفسه سینه

سرفه (ممکن است با خون همراه باشد و در خلط شما خون وجود داشته باشد)

درد ناگهانی در پشت

تعریق بسیار بیشتر از حد معمول

احساس حواس پرتی، یا گیجی

لب ها یا ناخن های آبی

تورم پا یا بازو

احساس درد یا ناراحتی در پا هنگام ایستادن یا راه رفتن

تورم یک پا یا بازو و احساس داغی بیش از حد در آن

پوست قرمز یا تغییر رنگ پوست در بازو یا پای آسیب دیده

رگ هایی در بازو یا پا بزرگ تر از حد طبیعی

در صورت مشاهده هر یک از علائم فورا به اورژانس مراجعه کنید.

درمان آمبولی ریه

حتما برای شما سوال پیش آمده است که اگر دچار آمبولی ریه شوید، چگونه درمان خواهید شد؟ در این قسمت از مقاله به روش های درمانی که سبب رفع آمبولی ریه می شود، اشاره شده است:

داروهای رقیق کننده های خون

همان طور که گفتیم، استفاده از این دارو ها با نام “ضد انعقاد خون” نیز شناخته می شوند، در درمان این بیماری رایج است. این دسته از داروها، به دو صورت آمبولی ریه را درمان می کنند:

اول این که از بزرگ تر شدن لخته جلوگیری می کنند.

دوم، از تشکیل لخته های جدید جلوگیری می کنند.

این داروها لخته های خون را از بین نمی برند. بلکه بدن شما به طور طبیعی و با گذشت زمان این کار را انجام می دهد. از جمله داروهای رایج این دسته می توان به وارفارین و هپارین اشاره کرد. وارفارین یک قرص است و می تواند لخته ها را درمان و از بروز آن ها پیشگیری کند. شما می توانید این داروها را از طریق تزریق یا IV نیز دریافت کنید. داروهای رقیق کننده خون بسیاری به صورت قرص وجود دارد و پزشک به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید که کدام یک از آن ها در مورد شما بهتر عمل می کند. هپارین می تواند احتمال تشکیل لخته های بیشتر را کاهش دهد. همچنین می‌توانید آن را از طریق تزریق یا IV دریافت کنید.

روش درمان با دارو

درمان ممکن است در بیمارستان یا حتی در ER شروع شود و شما می توانید در همان روز مرخص شوید. مدت زمان بستری و درمان به شرایط شما بستگی دارد.

هپارین هایی با وزن مولکولی کم نیز بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها را می توان در خانه نیز تزریق کرد. آنها عبارتند از:

Dalteparin (Fragmin)

Enoxaparin (Lovenox)

Tinzaparin (Innohep)

عارضه اصلی داروهای رقیق کننده خون، خونریزی داخلی است. اگر دارو خون شما را بیش از حد رقیق کند، ممکن است خونریزی داخلی اتفاق بیفتد. ممکن است پزشک برایتان آزمایش خون تجویز کند تا این موضوع را تحت نظر داشته باشد. با این حال، حتی در دوزهای درمانی هم خونریزی داخلی خطرناک است.

در موقعیت های تهدید کننده زندگی، پزشکان ممکن است از داروهای ترومبولیتیک استفاده کنند. این داروها به سرعت لخته هایی را که باعث بروز علائم شدید می شوند از بین می برند. اما می توانند منجر به خونریزی ناگهانی شوند و فقط پس از بررسی دقیق مورد استفاده قرار می گیرند.

کاتتر

لوله نازک و انعطاف پذیری که در رگ راه یا بازو قرار داده می شود، کاتتر نام دارد. این درمان، یکی از درمان های اضطراری برای رفع آمبولی ریه است. کاتتر به ریه شما فرو می رود، در آنجا لخته را برطرف می کند یا از دارو برای حذف آن استفاده می کند.

سایر روش های درمانی

برای برخی بیماران به دلایل تداخل دارویی یا حساسیت، استفاده از داروهای رقیق کننده خون ممکن نیست. از همین رو، از دیگر روش های درمانی برای آن ها استفاده می شود. از جمله این درمان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فیلتر ورید اجوف تحتانی

ورید اجوف تحتانی یک ورید بزرگ است که خون را از قسمت های پایینی بدن به قلب منتقل می کند. پزشک می تواند فیلتر را در این ورید قرار دهد تا لخته ها را قبل از رسیدن به ریه ها متوقف کند. این فیلتر مانع از تشکیل لخته ها نمی شود، بلکه فقط از رسیدن آن ها به ریه جلوگیری می کند.

جوراب های فشاری

گاهی اوقات “لوله های پشتیبانی کننده” نامیده می شوند، این جوراب ها تا زانوی شما بالا می آیند و بر روی پاهای شما فشار وارد می‌کنند تا خون جمع یا لخته نشود. (بیشتر لخته هایی که در ریه به وجود می آیند از ناحیه پا شروع می شوند).

جراحی

برای از بین بردن لخته ریوی به ندرت ممکن است به یک عمل جراحی نیاز باشد.