فسفونو بوتان (PBTC) چیست؟ – خواص و مزایای آن
فسفونو بوتان (PBTC) ترکیبی شیمیایی با نام ۲-فسفونو بوتان و یا ۲و۴-تری کربوکسیلیک اسید است. فرمول مولکولی این ماده به صورت C۷H۱۱O۹P بوده و به دو شکل پودری و محلول وجود دارد. فسفونو بوتان در انواع سیستم های خنک کننده و تصفیه آب صنعتی کاربرد داشته و به عنوان یک بازدارنده خوردگی برای فولاد و یا ساخت بتن و صنعت نساجی به کار برده می شود. از ترکیبات شیمیایی دیگر که در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک به آن پرداخته می شود، ایزوبوتانول است.
خواص فسفونو بوتان (PBTC) چیست؟
PBTC به حالت محلول به رنگ زرد و شفاف است. این ماده به عنوان عامل بازدارنده رسوب و خوردگی بوده و یک تثبیت کننده عالی برای نمک های روی محسوب می شود. فسفونو بوتان در آب محلول بوده و به طور فراوان در سیستم های آبی و میادین نفتی به کار برده می شود. زیرا رسوبات معدنی نامناسبی چون کربنات کلسیم، فسفات کلسیم و سیلیکات کلسیم در سیستم های آبی یک مشکل محسوب می شود. فسفونات ها و فسفونوکربوکسیلات ها به عنوان مهمترین مواد افزودنی سنتزی آب به کار برده می شوند تا این مشکل را برطرف کنند.
این ترکیب را در ساخت شوینده های صنعتی به کار می برند تا باعث کاهش سختی آب، پراکنده کردن آلاینده ها، پیشگیری از ته نشینی این آلاینده ها و همچنین جلوگیری از ایجاد رسوب می شود.
خواص ایزوبوتانول
ایزوبوتانول ترکیبی شیمیایی با فرمول C۴H۱۰O بوده و یک الکل آلیفاتیک است. این ترکیب مایعی بی رنگ بوده و بوی شیرینی دارد. از خواص این الکل، اشتعال پذیر بودن است و در ۱۰۸ درجه سانتی گراد می جوشد. ایزوبوتانول را از کربونیلاسیون پروپیلن به دست می آورند. یکی از کاربردهای مهم آن به عنوان حلال بوده و این که در صنایع غذایی به عنوان طعم دهنده استفاده می شود. این الکل، در ساخت و تولید لعاب و مواد دیگری که در فرایندهای کوتینگ به کار برده می شود، استفاده می شود.
فسفونو بوتان (PBTC) و تصفیه آب
از فسفونو بوتان در تصفیه آب در نقش آنتی اسکالانت و ضدخورنده استفاده می شود. عوامل ایجاد سختی در آب و ناخالصی هایی چون کربنات کلسیم و یون های فلزی، باعث ایجاد رسوب در لوله ها و مسیرهای آب می شوند. برای از بین بردن این مشکلات و جلوگیری از خوردگی در این سیستم ها از فسفونو بوتان استفاده می شود.
فسفونوبوتان به عنوان آنتی اسکالانت قوی در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. این ماده نسبت به ترکیبات فسفوناتی و آنتی اسکالانت های دیگر، قدرت بالاتری داشته و از نظر اقتصادی نیز به صرفه تر است. همچنین از این ترکیب در محیط هایی با میزان سختی و دمای بالا و قلیاییت بالا استفاده می شود. یکی دیگر از کاربردهای این ترکیب در صنعت کشاورزی و برای تولید کود و علف کش است.
فسفونو بوتان (PBTC) و استخراج نفت
فرایند استخراج نفت در حضور فشار در مخزن های نفتی انجام شده و سپس بعد از مدتی با افت فشار مواجه می شود. برای همین نیاز به سیالاتی برای بالا بردن فشار است. برای رسیدن به فشر مناسب در حفاری های فراساحلی از آب دریا استفاده می شود. بالا بودن غلظت یونی در این آب، باعث ایجاد رسوب می شود که باعث گرفتگی مسیر چاه می شود. فسفونوبوتان به عنوان ضد رسوب می تواند مانع تشکیل رسوباتی مانند کلسیم کربنات، کلسیم سولفات و باریم سولفات می شود.
مزایای ایزوبوتانول
یکی از مهمترین مزایای کاربرد ایزوبوتانول، در ساخت آنتی بیوتیک ها، داروهای هورمونی، ویتامین ها و آلکالوئیدها است. از این الکل در نساجی و ساخت جوهر به عنوان حلال و در برای رقیق سازی نیترات سلولز در آزمایشگاه استفاده می شود. در موتورهای سوختی این ترکی به عنوان ماده اولیه برای سایش بوده و در موتور خودرو به جای بنزین استفاده می شود. در ساخت لاک های الکلی و رنگ های لعابی، ایزوبوتانول نقش حلال را دارد.
