کلر چیست و انواع آن کدامند؟
کلر و انواع آن را در این مقاله به طور مختصر می شناسیم. 
کلر یکی از عناصر جدول تناوبی در گروه ۱۷ (هالوژن ها) بوده و با نماد شیمیایی Cl نشان داده می شود. این عنصر، عدد اتمی ۱۷ داشته و به صورت مولکول دو اتمی Cl۲ دیده می شود. کلر در حالت عادی به صورت گازی بوده و بیشتر به عنوان یک گندزدا و سفید کننده به کار برده می شود. کلر با خاصیت ضدعفونی کنندگی در تصفیه آب و فاضلاب و همچنین پاکسازی آب استخرها استفاده می شود. اما باید توجه داشت که انواع مختلفی از کلر وجود دارد. انواع کلر به دو شکل کلر پودری و یا قرص کلر وجود دارد. کلر و انواع آن در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک، مورد بررسی قرار می گیرد.
کلر و انواع آن
این عنصر به صورت گازی به رنگ زرد متمایل به سبز بوده و بسیار فرار است. این عنصر از اکسیدکنندگی بالایی برخوردار بوده و بسیار بدبو است. گاز کلر سمی است و اگر در محیط های بسته مورد استفاده قرار گیرد، باعث اختلالات تنفسی می شود. کلر ناپایدار است و به همین جهت در مخازن و ظرف های مخصوصی نگهداری می شود. این گاز به جهت واکنش پذیری بسیار بالا، با مواد آلی، سریع وارد واکنش می شود. از مهمترین خواص این عنصر، قدرت سفید کنندگی و گندزدایی بالاست. به طوری که یکی از شکل های آن به نام قرص کلر، برای ضدعفونی آب استخر به کار می رود.
انواع کلر
هیپوکلریت سدیم یا آب ژاول (وایتکس)
اولین نوع کلر، هیپوکلریت سدیم یا همان شکل مایع است که در مصارف خانگی، صنعت نساجی، رنگرزی و کاغذسازی به عنوان یک ضدعفونی کننده و رنگ زدا به کار برده می شود. این فرم کلر، PH را کاهش می دهد، بنابراین بعد از فرایندهای تصفیه و ضدعفونی، باید مقدار PH را زیاد کرد. هیپوکلریت سدیم همان آب ژاول، مایع بوده و در حین کار با آن، باید از دستکش و ماسک استفاده کنید.
اسید هیپوکلرو یا گاز کلر
کلر آزاد یا گاز کلر و یا اسید هیپوکلرو، معمول ترین نوع کاربرد کلر در تصفیه و ضدعفونی کردن است. گاز کلر برخلاف هیپوکلریت سدیم و هیپوکلریت کلسیم، منجر به کاهش میزان PH محیط کاربردی می شود. در نگهداری از کلر، از کپسول های مخصوصی استفاده می شود، زیرا گاز کلر با قدرت نشتی بالا، دارای قدرت انفجار بالایی نیز است.
دی اکسید کلر
در تصفیه و پاکسازی آب استخرها، از دی اکسید کلر استفاده می کنند که این نوع نیز به صورت قرص کلر و یا ژل کلر است. با این که دی اکسید کلر، خاصیت گندزدایی بالایی دارد، ولی به جهت پرهزینه بودن، کمتر مورد استفاده قرار می گیرد.
هیپوکلریت کلسیم
شکل متداول دیگر کلر، جامدی به نام هیپوکلریت کلسیم است که در دو شکل پودری و قرص کلر، یافت می شود از این نوع کلر بعلت کیفیت پایین جهت تمیز کردن آب استخرهای عمومی به کار گرفته می شود. یکی از نکاتی که در نگهداری از هیپوکلریت کلسیم مورد توجه است، عدم نگهداری آن در کنار مواد شیمیایی دیگر است، زیرا خیلی سریع، وارد واکنش می شود. هیپوکلریت کلسیم نیز، باعث بالا رفتن میزان PH می شود و بعد از کاربرد، باید میزان PH محیط، استانداردسازی شود.
قرص کلر
بهترین قرص کلر موجود قرص کلر آمریکایی است . قرص کلر، با درصد خلوص ۹۰ بوده و در آبنماها، جکوزی ها و استخرهای خانگی و ویلایی، برای ضدعفونی کردن به کار برده می شود. هر قرص کلر برای ۱۵ مترمکعب آب به مدت یک هفته در استخر سربسته و ۱۰ متر مکعب آب به مدت یک هفته در استخر های سرباز کافی است. از مزیت های کاربرد قرص کلر، حل شدن در طولانی مدت است که نیاز روزانه به کلر را در استخرها رفع می کند. اما نکته ای که در استفاده از قرص کلر باید توجه کرد، عدم کاربرد مستقیم آن است. این قرص ها به روش های مختلفی چون استفاده از سبد اسکیمر و دستگاه کلرزن خطی وارد آب استخر می شوند. قرص کلر در مقایسه با نوع پودری، کاربرد راحت تر و موثرتری دارد.
