دلایل کاهش ادرار چیست | دارو و درمان قطعی و فوری کاهش ادرار
کاهش ادرار یا الیگوری کاهش برون ده ادرار به دلایل مختلف است. میزان خروجی ادرار برای بزرگسالان با مصرف آب حدود دو لیتر بین ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی لیتر در روز است. کاهش ادرار زمانی رخ می دهد که خروجی ادرار کمتر از ۴۰۰ میلی لیتر در روز یا کمتر از ۲۰ میلی لیتر در ساعت باشد.
در مورد کودکان و نوزادان میزان ادرار بستگی به وزن آنها دارد. نوزادی با برون ده ادرار کمتر از یک میلی لیتر بر کیلوگرم در ساعت در حالی که کودکی با خروجی کمتر از ۰.۵ میلی لیتر بر کیلوگرم در ساعت به الیگوری مبتلا می شود. یکی از اولین دلایل کاهش ادرار نقص در عملکرد کلیه است. افراد مبتلا به برخی بیماری های کلیوی مستعد ابتلا به الیگوری هستند که می تواند منجر به نارسایی کلیه شود. کاهش ادرار بین افرادی که دیالیز می شوند نیز شایع است. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در رابطه با علت، علائم و درمان های کاهش ادرار ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
علت کاهش ادرار
الیگوری به عنوان یکی از اولین علائم نارسایی کلیه در نظر گرفته می شود. این عارضه چند عاملی است و می تواند ناشی از آسیب های کلیه یا مجاری ادراری باشد. زمانی که فرد خون یا آب از دست می دهد، بدن سعی می کند با کمک کنترل عصبی هورمونی، آن را حفظ کند. الیگوری می تواند به دلیل ناهنجاری های پیش کلیوی، کلیوی یا پس از کلیوی باشد.
عوامل پیش کلیوی
- هیپوولمی یا کاهش حجم خون یا مایعات در بدن
- نارسایی قلبی ثانویه پس از حمله قلبی
- آمبولی ریه زمانی است که یک لخته خون در یک رگ خونی در ریه ها گیر می کند و باعث انسداد خون رسانی به آن قسمت از ریه می شود.
- تامپوناد قلبی وضعیتی است که در آن مایع یا خون فضای بین کیسه حاوی قلب و ماهیچه های قلب را پر می کند
- نارسایی قلبی
- انسداد ورید یا شریان کلیه به دلیل لخته شدن خون
- تنگی یا باریک شدن یک یا چند فضای در ستون فقرات
- اختلال در مکانیسم تنظیمی جریان خون کلیه به دلیل تجویز مهارکننده های ACE (آنزیم مبدل آنژیوتانسین).
استفاده از داروها
- داروهایی مانند آسپرین یا ایبوپروفن
- آنتی بیوتیک های خاص
- داروهای شیمی درمانی خاص
- داروهایی که برای درمان بیش فعالی مثانه استفاده می شود
- رنگ ها به عنوان بخشی از روش های تشخیصی خاص به بدن تزریق می شوند
عوامل کلیوی
- واسکولیت – التهاب رگ های خونی.
- گلومرولونفریت – التهاب گلومرول، فیلترهای کوچک کلیه
- اسکلرودرمی – سفت شدن و سفت شدن مفاصل، پوست و بافت
- فشار خون بدخیم – فشار خون بسیار بالا و متغیر.
- نفریت بینابینی – یک اختلال کلیوی که در آن فضاهای بین لوله های کلیه متورم می شود
- آسیب به سلول‌های لوله ای کلیه یا نکروز حاد لوله ای – به دلیل اختلال در جریان خون یا مواد سمی مانند برخی داروها یا مواد حاجب رخ می دهد.
علل پس از کلیوی
- انسداد دستگاه ادراری فوقانی به دلیل انسداد یک یا هر دو لوله ای است که مثانه را به کلیه ها متصل می کند.
- انسداد دستگاه ادراری تحتانی به دلیل انسداد خروجی مثانه به دلیل تومور، بزرگ شدن غده پروستات در مردان یا برخی داروها.
- پس از جراحی، الیگوری ممکن است برای مدتی به دلیل آزاد شدن وازوپرسین رخ دهد که باعث می شود کلیه ها آب را در خود نگه دارند.
علائم کاهش ادرار
اگر رنگ ادرار زرد روشن باشد و دو بار در روز تخلیه شود، طبیعی در نظر گرفته می شود. با این حال، اگر کمتر ادرار می کنید، قادر به ادرار کردن نیستید، درد شکم یا کشاله ران دارید، یا اگر ادرار شما تیره است، اینها می تواند نشانه هایی از بیماری کلیه یا سیستم ادراری باشد. اولین علامت اولیگوری تولید ادرار کمتر از حد طبیعی است. بسته به علت کاهش، ممکن است افراد علائم دیگری را نیز تجربه کنند. علائم و نشانه های اولیه الیگوری عبارتند از:
- دفع ادرار کمتر و یا تولید مقدار کمتر از حد معمول
- ادراری که رنگ تیره تری نسبت به حالت عادی دارد (به طور کلی رنگ زرد تیره تری مانند کهربایی)
- اگر خون قرمز یا قرمز تیره در ادرار وجود دارد، این یک مسئله متفاوت است که هماچوری نامیده می شود.
علت کم شدن فشار ادرار در آقایان
مشکل در دفع ادرار می تواند به دلایل مختلفی مانند ناهنجاری های آناتومیک در دستگاه تناسلی ادراری یا شرایط عصبی/عضلانی که بر مثانه تأثیر می گذارد، رخ دهد. به عنوان مثال، شرایطی مانند بزرگ شدن غده پروستات یا سرطان پروستات می تواند باعث کم شدن فشار ادرار در مردان شود.
علت کم شدن ادرار در زنان
در زنان، استرس های بدنی مانند زایمان می تواند باعث افتادگی اندام لگنی شود که می تواند بیشتر باعث مشکل ادراری شود. علت کم شدن ادرار ممکن است به عنوان عارضه جانبی برخی داروها رخ دهد. بافت اسکار ایجاد شده پس از جراحی یا ضربه یا عفونت دستگاه ادراری نیز می تواند جریان ادرار را مختل کند.
علت دیر آمدن ادرار چیست
بیماری کلیوی
بیشتر مشکلات کلیوی می توانند باعث اختلال در عملکرد نفرون ها شود. هنگامی که آنها دیگر کار نمی کنند، میزان فیلتراسیون گلومرولی و خروجی ادرار کاهش می‌یابد.
مشکلات قلبی – عروقی
اگر مشکل جریان خون یا نارسایی احتقانی قلب دارید، کلیه ها ممکن است حجم کمتری از خون را دریافت کنند و با کاهش پرفیوژن بافت اندام، خروجی ادرار را کاهش دهند.
انسداد مجاری ادراری
اگر جریان ادرار به دلیل نقص آناتومیک یا سنگ کلیه (نفرولیتیازیس) مسدود شود، گاهی اوقات خروجی ادرار مسدود می شود و بیماران دیگر نمی توانند ادرار کنند.
علت سوزش و کم شدن ادرار
کلیه ها با مایع موجود در خون شما کار می کنند و به حجمی که می نوشید بستگی دارد. وقتی مایعات کافی نمی نوشید، خروجی ادرار شما به طور طبیعی کاهش می یابد. سوزش در هنگام ادرار نیز می تواند به دلیل UTI ایجاد شود و اغلب با علائم دیگر مانند ادرار دردناک یا سوزش ادرار یا خون در ادرار همراه است.
درمان خانگی کاهش ادرار
دو راه طبیعی برای افزایش میزان ادرار تولید شده توسط کلیه ها وجود دارد.
آب بیشتری بنوشید
اولین راه برای افزایش برون ده ادراری شامل نوشیدن آب بیشتر است. هر روز باید حداقل هشت لیوان آب بنوشید. مصرف مایعات زیاد به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می کند. همچنین به کلیه‌های شما اجازه می دهد تا عملکرد خود را راحت تر انجام دهند.
ورزش
یکی دیگر از کارهایی که می توانید برای افزایش میزان ادراری که تولید می کنید، انجام دهید ورزش است. ورزش ضربان قلب شما را افزایش می دهد و جریان خون به کلیه ها را تحریک می کند. در نتیجه، در نهایت ادرار بیشتری تولید خواهید کرد. علاوه بر این نکات، ممکن است بخواهید از داروهای ادرارآور طبیعی مانند آناناس و چای سبز استفاده کنید.
برخی از داروهای دیورتیک نیز ممکن است برون ده ادرار شما را بهبود بخشند، اما می توانند عوارض جانبی داشته باشند، بنابراین باید با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا برای شما مناسب هستند یا خیر.
چه چیزی فشار ادرار را زیاد میکند
به گفته متخصصان، تولید ادرار می تواند تحت تاثیر عوامل زیادی باشد. از جمله رطوبت، الکترولیت ها، درشت مغذی ها، الکل و کافئین.
برای داشتن جریان ادرار بهتر، باید مایعات بیشتری در طول روز بنوشید. این مایعات از مواد غذایی مانند سوپ یا خیار نیز به دست می آیند. گزارش های سال ۲۰۱۶ همچنین نشان می دهد که میوه ها و سبزیجات دارای سطوح آنتی اکسیدانی بالایی هستند. به علاوه، آنها حاوی فیبر، مواد معدنی، ویتامین ها و پلی فنل های کافی هستند.
بسیاری از آنها جزء کلیدی یک سیستم مجاری ادراری سالم هستند. میوه ها و سبزیجات بر عملکرد مثانه تاثیر مثبت دارند زیرا می توانند به طور مفیدی بر اختلالات زمینه ای تاثیر بگذارند.
درمان نیامدن ادرار
درمان نیامدن ادرار بستگی به علت آن دارد و می تواند ناشی از عفونت، التهاب، عوامل غذایی یا مشکلی در مثانه یا پروستات باشد. UTI بیشتر با آنتی بیوتیک ها درمان می شود. ممکن است فنازوپیریدین نیز برای شما تجویز شود. بیماری زمینه ای مثانه یا پروستات نیز با داروهای پزشکی برای شما درمان می شود.
علت قطع و وصل شدن ادرار در اقایان
قطع و وصل شدن ادرار در اقایان با افزایش سن ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. اینها چند دلیل احتمالی هستند:
انسداد در مجرای خروج ادرار از بدن. این وضعیتی است که در آن مثانه و مجرای ادرار نمی توانند ادرار را به درستی تخلیه کنند.
داروهای تجویز شده برای بیماری های مختلف. داروهای خاصی مانند آسپرین، مواد افیونی، آنتی هیستامین ها و داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای همگی می توانند بر عضلات مثانه تاثیر منفی بگذارند.
مشکلات پروستات، مانند هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، پروستاتیت، یا سرطان. فشردگی مجرای ادرار یا مثانه به دلیل یبوست شدید.
درمان کم شدن فشار ادرار
دلایل زیادی وجود دارد که چرا یک مرد یا زن ممکن است برون ده ادرار کاهشی یا کم داشته باشد. از جمله علل اصلی، کم آبی بدن به دلیل استفراغ، تب، اسهال به دلیل بیماری یا عدم دریافت کافی مایعات است.
البته مورد آخر به راحتی با مصرف مایعات آبرسان بیشتر برطرف می شود، اما برخی از موارد دیگر جدی تر هستند و نیاز به توجه دارند. چندین راه برای بهبود برون ده ادرار به شرح زیر است:
- فعال بمانید. عدم فعالیت بدنی می تواند احتباس ادرار را تشدید کند
- تمرینات کگل را یاد بگیرید.
- تخلیه مضاعف. تکنیکی که در آن چند دقیقه صبر کردن پس از تخلیه ادرار ممکن است به شل شدن عضلات مثانه و تخلیه بیشتر ادرار کمک کند.
- مدیتیشن کنید. تنش عصبی می تواند باعث افزایش نیاز به تخلیه با نتایج کمی شود.
- مردان مبتلا به BPH اغلب می توانند با استفاده از داروهای طبیعی یا تجویزی به رفع مشکلات ادراری کمک کنند.
روش تشخیص کاهش ادرار
برای تشخیص این عارضه تاریخچه مفصلی در مورد شروع اولیگوری گرفته می شود. مصرف مقدار آب مصرفی نیز در نظر گرفته می شود. تجزیه و تحلیل دقیق ادرار برای تعیین رنگ، وجود پروتئین، سطح اسید اوریک یا وجود هر نوع عفونت انجام می شود. آزمایشات اضافی مانند آزمایش خون، سی تی اسکن برای بررسی هرگونه انسداد کلیه، اسکن کلیه، سونوگرافی شکم، یا سیستوسکوپی (روشی که شامل یک دوربین کوچک برای مشاهده است) نیز می تواند انجام شود.
درمان کم شدن ادرار
افزایش مصرف مایعات – اگر هیچ آسیب شناسی زمینه ای دیگری وجود نداشته باشد، این رایج ترین خط درمان است. افزایش مصرف آب یا مایعات به شکل الکترولیت می تواند خروج ادرار را افزایش دهد. در صورت کم آبی شدید، تجویز وریدی مایعات می تواند توصیه شود.
داروها – اگر آبرسانی مجدد مشکل را حل نمی کند یا هر دلیل زمینه ای دیگری وجود دارد، می توان داروهای خاصی را برای درمان این بیماری تجویز کرد.
داروهای ضد میکروبی – برای درمان عفونت هایی که باعث اسهال و استفراغ می شوند.
دوپامین با دوز کلیوی – برای درمان آسیب کلیوی با گسترش عروق خونی کلیه استفاده می شود و در نتیجه برون ده ادرار را افزایش می دهد.
جراحی – برای برداشتن سنگ های بزرگ تر یا هر نوع انسداد کلیه توصیه می شود.
داروها – اگر داروهای خاصی باعث ایجاد مشکل شوند، کاهش دوز دارو ممکن است این بیماری را درمان کند.
دیالیز یا پیوند – در موارد شدید که کلیه ها نمی توانند عملکرد خود را انجام دهند، می توان برای دفع سموم از بدن پیوند یا دیالیز انجام داد.
داروی کاهش ادرار
الیگوری یک بیماری بالینی شایع با علل متعدد است. مدیریت بستگی به علت زمینه ای دارد. ثبت تعداد دفعات ادرار کردن می تواند به نظارت بر وضعیت کمک کند. اگر خروجی ادرار کاهش یابد یا بیماری زمینه ای وجود داشته باشد، باید به پزشک مراجعه و معاینه شود.
الیگوری جدی نیست و در صورت تشخیص و درمان به موقع قابل برگشت است. اگر درمان نشود، می تواند منجر به آنوری شود که به معنی عدم خروج ادرار است و می تواند کشنده باشد. دیورتیک ها اگر به مقدار کم داده شوند، می توانند به بدن در تولید ادرار بیشتر کمک کنند و مشکل را برطرف کنند.
چگونه از کاهش ادرار جلوگیری کنیم
واقعیت این است شما نمی توانید از کاهش ادرار به دلیل یک وضعیت پزشکی جلوگیری کنید. با این حال از آنجاییکه شایع ترین علت این عارضه کم آبی بدن است باید همیشه اطمینان حاصل کنید که هیدراته هستید. همچنین در صورت بروز تب، اسهال یا هر بیماری دیگر حتما مصرف مایعات خود را افزایش دهید. مخلوط های نوشیدنی مخصوص نیز برای جایگزینی الکترولیت های از دست رفته در این مدت و جلوگیری از الیگوری توصیه می شوند.
