فرق اتانول و متانول چیست و چگونه می توان آنها را تشخیص داد؟
جهت آشنایی با فرق اتانول و متانول بهتر است ابتدا با این دو الکل آشناتر شویم اتانول یک الکل ساده با فرمول شیمیایی CH3CH2OH است که به صورت یک مایع فرار ، قابل اشتعال و بی رنگ ظاهر می شود که دارای بوی مشخص الکلی است.
اتانول به طور طبیعی با تخمیر قندها توسط مخمرها یا از طریق فرآیندهای پتروشیمی مانند هیدراتاسیون اتیلن تولید می شود. این ماده یک روانگردان تفریحی و ماده موثره در نوشیدنی های الکلی است که به عنوان یک ضد عفونی کننده کاربردهای پزشکی دارد.
متانول الکل دیگری با فرمول CH3OH است که سبک ، فرار ، بی رنگ و قابل اشتعال است که دارای بوی الکلی متمایز شبیه بوی اتانول ولی تند و تیز تر است. این دو الکل تفاوت ها و شباهت هایی دارند که در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک به آن خواهیم پرداخت.
تفاوت و فرق اتانول با متانول چیست
اتانول و متانول دو تا از ساده ترین الکل های موجود هستند که تفاوت اصلی آنها تعداد کربن موجود در ساختار آنهاست. این دو الکل شباهت زیادی باهم دارند و مایعات بی رنگی هستند که می توان به راحتی آنها را باهم اشتباه گرفت. با این حال متانول و اتانول دو نوع الکل یا ماده شیمیایی متفاوت هستند که دارای ویژگی ها و موارد استفاده مختلفی نیز هستند.
به عنوان مثال اتانول در ساختار خود دارای حلقه اتیل است ولی متانول دارای یک گروه متیل می باشد. اتانول در مقایسه با آب یک اسید ضعیف است ولی متانول قدرت اسیدیته بالاتری دارد. اتانول بوی سنگین و سوزاننده ای دارد و موقع سوختن از خود شعله آبی روشن ساطع می کند. متانول بوی مشخصی دارد و هنگام سوختن شعله سفید روشن ایجاد می کند.
اتانول به طور معمول با تخمیر محصولات غذایی از کارخانه ها تهیه می شود در حالیکه متانول عمدتا توسط فرآیندهای مصنوعی تولید می شود.
اتانول ماده اصلی نوشیدنی های الکلی است ولی متانول بسیار سمی است و برای استفاده اصلا مناسب نیست. به طور کلی در ساخت محصولاتی مانند فرمالدئید و غیره استفاده می شود.
اتانول چیست
اتانول که اتیل الکل نیز نامیده می شود یک مایع شفاف ، بی رنگ و ماده اصلی در نوشیدنی های الکلی مانند آبجو یا شراب است. از آنجا که اتانول می تواند به راحتی در آب و سایر ترکیبات آلی حل شود ، در طیف وسیعی از محصولات مراقبت شخصی و زیبایی گرفته تا رنگ ، لاک و حتی سوخت مورد استفاده قرار می گیرد.
این ترکیب یک محصول جانبی طبیعی از تخمیر گیاهان است و همچنین می تواند از طریق هیدراتاسیون اتیلن تولید شود. از اتانول به عنوان یک افزودنی برای محصولات پاک کننده و به عنوان ماده نگهدارنده نیز استفاده می شود زیرا در از بین بردن میکروارگانیسم هایی که می توانند خطری برای مصرف کنندگان داشته باشند موثر است.
به عنوان یک افزودنی غذایی این ترکیب می تواند به توزیع رنگ مواد غذایی به طور مساوی و همچنین افزایش عطر و طعم عصاره های غذایی کمک کند. به عنوان مثال ، عصاره یا اسانس وانیل یک طعم دهنده غذایی است که با پخت و پردازش لوبیای وانیل در محلول اتانول و آب ساخته می شود.
متانول چیست
متانول یا متیل الکل یک ماده شیمیایی با فرمول CH3OH است که از یک گروه متیل متصل به یک گروه هیدروکسیل تشکیل شده است. متانول مایعی سبک ، فرار ، بی رنگ و قابل اشتعال و با بوی الکلی است. متانول به عنوان یک حلال قطبی الکل چوب نیز نامیده می شود زیرا در گذشته بیشتر از تقطیر مخرب چوب تولید می شد. امروزه متانول به طور عمده توسط هیدروژناسیون مونوکسید کربن به صورت صنعتی تولید می شود.
با تولید بیش از ۲۰ میلیون تن در سال این ماده به عنوان پیش ماده سایر مواد شیمیایی از جمله فرمالدئید ، اسید استیک ، متیل ترت بوتیل اتر و همچنین تعداد زیادی از مواد شیمیایی تخصصی استفاده می شود.
راههای تشخیص اتانول و متانول
اولین راه تشخیص فرق اتانول و متانول بوییدن است زیرا بوی متانول بویی تیز و ناخوشایند دارد. از تست شعله نیز می توان برای تشخیص این دو ترکیب استفاده کرد. اگر در اثر سوزاندن مقداری از مایع مشکوک شعله بیشتر به رنگ زرد باشد تا آبی می تواند متانول باشد . این روش ها ایمن یا تضمین شده نیستند و برای تشخیص بهتر اتانول از متانول میتوان از سدیم دی کرومات استفاده کرد.
برای این کار ۸ میلی لیتر محلول سدیم دی کرومات را با ۴ میلی لیتر سولفوریک اسید مخلوط کنید سپس ۱۰ قطره از محلول بدست آمده را به لوله آزمایش یا ظرف کوچک حاوی الکل اضافه کنید.
این ظرف را چند بار به آرامی تکان دهید سپس در حالی که ظرف تقریبا در فاصله ۱۲-۸ اینچی از صورت شما قرار دارد، هوا را با دست از دهانه ظرف به سمت بینی خود هدایت کنید. اگر بوی آن تیز و تحریک کننده باشد متانول است ولی اگر بوی آن غالب و میوهای باشد اتانول خواهد بود.
طریقه و روش تولید و ساخت اتانول
تولید اتانول بیشتر از طریق محصولات گیاهی نشاسته ای مانند ذرت و سیب زمینی شیرین است. پس از برداشت این محصولات برای پردازش به کارخانه های “آسیاب مرطوب” یا “آسیاب خشک” ارسال می شوند. هر دو کارخانه مواد اولیه را تحت فرآیند های آسیاب ، واکنش و تقطیر قرار می دهند که در انتها الکل اتانول خالص تولید می کنند.
تحقیقات در مورد تولید اتانول از منابع غیر غذایی ، مانند خرده چوب ، علفزارها و ضایعات کشاورزی نیز همچنان ادامه دارد.
روش تبدیل اتانول به متانول
راههای برای تبدیل این دو الکل به یکدیگر وجود دارد که یکی از این روش ها به صورت شماتیک به شرح زیر است:
آموزش تولید اتانول در خانه
این الکل را می توان در خانه نیز تهیه کرد برای اینکار ابتدا ۲.۵ کیلوگرم شکر را در ۱۰ لیتر آب حل کنید و برای اینکه هیچ ته نشینی باقی نماند مقداری آب را حرارت دهید. سپس آنرا در یک ظرف تمیز بریزید. قبل از اضافه کردن مخمر دمای مایع را چک کنید که بیشتر از ۴۰ درجه سانتی گراد نباشد. به ازای هر لیتر از محلول یک گرم مخمر اضافه شود.
درب ظرف را محکم ببندید و یک قفل هوا برای آن ایجاد کنید توجه کنید که اکسیژن یا هوا نباید به هیچ عنوان وارد ظرف شود . فرآیند تخمیر به طور معمول با توجه به نوع مخمر از ۱۰ تا ۱۵ روز طول خواهد کشید. در صورت ته نشین شدن مواد درون ظرف فرایند تخمیر به پایان رسیده است. با این روش به طور میانگین اتانولی با غلظت بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بدست می آید که بر اساس نوع مخمر و محلول این درصدها متفاوت خواهد بود.
تفاوت سوختن اتانول و متانول
متانول و همچنین اتانول، هر دو الکل هستند، اما کاربردهای کاملاً متمایز دارند. برای جلوگیری از آسیب، مهم است که این دو الکل را کاملا بشناسید. متانول نوعی الکل است که برای ساخت بنزین و حلال ها از جمله ضد یخ استفاده می شود. در مقابل، اتانول یک عنصر اساسی در نوشیدنی های الکلی و ضدعفونی کننده ها است.
متانول نوعی الکل است که نباید مصرف شود. در تولید ترکیبات دیگری مانند اسید استیک استفاده می شود. به طور طبیعی در میوه ها یا حتی سبزیجات به عنوان بخشی از فعالیت های متابولیکی آنها وجود دارد. گونه های خاصی از باکتری ها به طور خود به خود از طریق تنفس بی هوازی متانول ایجاد می کنند. گذشته از آن، ما می توانیم آن را به صورت صنعتی با استفاده از سوخت های فسیلی مانند گاز طبیعی و زغال سنگ ایجاد کنیم.
متانول بسیار سمی است اما در عین حال قابل احتراق است. اگر بیش از ۱۰ 𝑚𝐿 به طور مستقیم مصرف شود، می تواند از طریق آسیب عصب بینایی، مسمومیت با سیستم عصبی مرکزی، کما و حتی مرگ باعث کوری غیرقابل برگشت شود. این خطرات در هنگام تنفس بخارات متانول نیز وجود دارد.
اتانول همچنین به عنوان الکل اتیلیک یا الکل غلات نیز شناخته می شود. این ماده یک جزء مهم در آبجو، شراب و نوشیدنی های الکلی است. از آنجایی که اتانول به راحتی در آب و سایر مواد آلی حل می شود، می توان آن را در انواع مختلفی یافت. این الکل یک نتیجه طبیعی از تخمیر گیاه است که از هیدراتاسیون اتیلن رخ می دهد. در غلظت های پایین، خطر کمتری نسبت به متانول دارد. با این حال، برای بدن سمی است و همچنین در کبد به استالدئید تبدیل می شود که به همان اندازه مضر است.
راههای تشخیص زیادی برای این دو الکل وجود دارد. یکی از آنها نحوه سوختن این دو الکل است. شعله حاصل از سوختن اتانول آبی است اما متانول وقتی می سوزد شعله سفید ایجاد می کند.