درمان قطعی زخم دیابتی چیست؟ | دلیل ایجاد زخم دیابتی
امروز در این مطلب از نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با زخم دیابتی و راه های درمان آن آشنا کنیم. بیماری دیابت، یکی از آن بیماری هایی است که به دنبال خود مشکلات و بیماری های دیگری را نیز می آورد. از همین رو، زندگی افراد دیابتی کاملا با زندگی افراد عادی متفاوت است و باید حسابی مراقبت های لازم را در زمینه های مختلف انجام دهند. یکی از این مراقبت ها، جلوگیری از بروز زخم دیابتی است. با داشتن سبک زندگی درست و رعایت نکات ایمنی در رابطه با بیماری دیابت، می توان از بروز این زخم ها جلوگیری کرد. در این مطلب تمامی آنچه که لازم است در رابطه با زخم دیابتی بدانید را به شما آموزش داده ایم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.
برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با کک و مک و راه های درمان آن را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.
زخم دیابتی چیست
یکی از سخت ترین، نگران کننده ترین و بزرگ ترین چالش هایی که افراد دیابتی با آن درگیر هستند، زخم دیابتی است. زخم دیابتی با نام زخم پای دیابتی نیز شناخته می شود. وقتی شخصی به بیماری دیابت دچار باشد، زخم های بدن او دیرتر التیام می یابند. همین موضوع می تواند خطر عفونت و سایر عوارض مربوط به عدم بهبودی زخم را افزایش دهد.
در صورتی که بیمار دیابتی، مراقبت های لازم در جهت کنترل بیماری خود را انجام دهد، این زخم ها سریع بهبود یافته و شاید اصلا ایجاد هم نشوند. در نتیجه خطر ابتلا به عفونت و دیگر عوارض مربوط به زخم، کاهش خواهد یافت. مرکز کنترل بیماری ها که با نام CDC شناخته می شود، گزارش داده است که حدود ۳۰.۳ میلیون نفر در آمریکا به دیابت مبتلا هستند. در میان این جمعیت، درصد زیادی از افراد با زخم دیابتی دست و پنجه نرم می کنند.
بهبود زخم دیابتی
همیشه وجود زخم و خراشیدگی با عث آزار انسان می شود؛ اما نکته قابل توجه این است که ما نمی توانیم به صورت صد در صدی از بروز زخم و خراش جلوگیری کنیم. بالاخره هر چقدر هم سبک زندگی محتاطانه داشته باشیم، باز هم دچار زخم و خراش خواهیم شد. بیماران دیابتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این افراد حتی بیشتر از سایرین با عوارض این زخم ها درگیر می شوند. به طور کلی بهبود زخم در بدن انسان به بنیه بدنی او ربط دارد.
حتما این اصطلاح را شنیده اید که می گویند فردی خوش زخم یا بد زخم است. در برخی افراد زخم های ایجاد شده به سرعت بهبود یافته و اثری از آن ها نمی ماند. برخی افراد نیز روند آهسته تری را در درمان زخم های خود طی خواهند کرد. همین پروسه در بیماران دیابتی با سرعت کمتری طی می شود. برخی از زخم ها در این افراد به طور کلی بهبود نمی یابند و مدت های طولانی آن ها را اذیت خواهند کرد.
زخم دیابتی در افراد دیابتی می تواند منجر به بروز عفونت شود. این عفونت نیز بافت اطراف زخم و استخوان را درگیر کرده و در بدن گسترش خواهد یافت. در صورتی که مراقبت های پزشکی برای این زخم ها صورت نگیرد، عفونت می تواند زندگی فرد دیابتی را تهدید کرده و حتی به مرگ او منجر شود.
در موارد خفیف تری که زخم دچار عفونت نمی شود، عدم بهبودی زخم و باز ماندن آن، می تواند کیفیت زندگی فرد بیمار را تحت تاثیر قرار دهد. این زخم ها مخصوصا اگر در پای فرد ایجاد شوند، می توانند راه رفتن و ورزش کردن را برای او غیر ممکن کنند. طبق تحقیقات انجام شده، زخم پای دیابتی در ۲۵ درصد بیماران دیابتی دیده می شود و منجر به قطع پا خواهد شد.
دلایل بروز زخم دیابتی
زخم دیابتی به چند دلیل به راحتی درمان نمی شود. در این بخش از مقاله، اصلی ترین دلایلی که منجر به عدم بهبودی زخم پای دیابتی می شود را برای شما لیست کرده ایم:
اختلال در عملکرد سیستم ایمنی
در تحقیقاتی از سال ۲۰۱۳ آمده است که دیابت رابطه مستقیمی با عدم بهبودی زخم ها دارد. در بیماری دیابت، تولید انسولین در بدن با اختلال مواجه شده و حساسیت بدن به انسولین کم و زیاد می شود. انسولین مسئولیت کنترل قند خون یا کنترل گلوکز وارد شده به خون را بر عهده دارد. در صورتی که تولید این هورمون به مشکل بخورد، تنظیم قند خون نیز دچار اختلال خواهد شد. در صورتی که قند خون برای مدت طولانی بالا باشد، عملکرد گلبول های سفید با مشکل مواجه می شود.
گلبول های سفید اعضای اصلی سیستم ایمنی بدن هستند. در صورتی که آن ها نتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند، سیستم ایمنی نیز با اختلال رو به رو می شود. از همین رو، درمان زخم ها که بر عهده سیستم ایمنی بدن است، با اختلال رو به رو خواهد شد.
اختلال در سیستم گردش خون
افراد مبتلا به بیماری دیابت، دچار اختلال در سیستم گردش خون می شوند. زخم ها برای بهبود یافتن و بسته شدن، نیاز به مواد مغذی دارند. از همین رو، وقتی سیستم گردش خون نتواند مواد مغذی را به زخم ها برساند، این ضایعات بسته نمی شوند و بهبودی آن ها به طول خواهد انجامید.
آسیب به سیستم عصبی
دیابت یک بیماری خاموش است که تمامی ارگان های بدن را به خود درگیر می کند. این بیماری می تواند سیستم عصبی فرد بیمار را تحت تاثیر قرار دهد. به گفته پزشکان اصلی ترین آسیبی که دیابت به بدن می زند، آسیب عصبی یا نوروپاتی است. همین موضوع سبب می شود تا روند بهبود زخم ها با مشکل مواجه شود. در حقیقت بیمار دیابتی که دچار آسیب عصبی شده است، حس در منطقه آسیب دیده را از دست خواهد داد و می تواند بیشتر از سایرین مجروح شود. در اکثر مواقع بیماران از آسیب وارد شده به بدن، مخصوصا به پای خود بی خبر هستند. همین امر، درمان این زخم ها را دشوار تر می کند؛ چرا که فرد دیر از آن ها مطلع شده و زمانی می فهمد که عفونت وارد زخم شده و آن را درگیر کرده است.
دلایل عدم بهبود زخم دیابتی
در افرادی که به دیابت نوع یک و دو مبتلا هستند، احتمال ابتلا به عفونت های باکتریایی بیش از سایر افراد است. از جمله عواملی که می توانند سبب بروز این نوع عفونت شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اختلال در عرق کردن
پوست خشک و ترک خورده
عفونت های ناخن پا
ناهنجاری های پا مانند پای شارکوت
کاهش تولید هورمون های رشد و ترمیم
کاهش تولید و بازسازی رگ های خونی جدید
سد پوستی ضعیف
تولید کم کلاژن
همه این عوامل می توانند در بروز عفونت در زخم دیابتی نقش موثری داشته باشند. افراد دیابتی باید هر چند وقت یک بار از نظر وجود زخم در بدن به خصوص در ناحیه پا، مورد بررسی قرار گرفته تا هر چه زودتر برای درمان آن اقدام کنند. در غیر این صورت، یک زخم کوچک و سطحی می تواند به زخمی برزرگ و عمیق همراه با عفونت شدید بدل شود.
عوارض زخم دیابتی
زخم دیابتی در صورتی که بهبود پیدا نکند، می تواند بدن بیمار را با عوارض دیگری نیز درگیر کند. در صورتی که رگ های خونی و اعصاب بدن دچار اختلال باشند، دیر ترمیم شده و همین موضوع سبب بروز مشکلات قلبی، کلیوی، چشمی و بیماری هایی از این قبیل می شود. اگر زخم دیابتی دچار عفونت شود، می تواند ماهیچه ها و استخوان ها را نیز درگیر کند. این بیماری استئومیلیت یا عفونت استخوان نامیده می شود. در شرایطی که عفونت ایجاد شده درمان نشود، حتی تا مرحله قطع عضو نیز پیش خواهد رفت. بسیاری از بیماران دیابتی به دلیل این مشکلات، اعضای بدن خود را از دست می دهند.
در شرایط حاد، عفونت ایجاد شده در هر یک از اندام ها، می تواند به داخل خون نشت پیدا کند. این عارضه سپسیس نامیده شده و می تواند منجر به مرگ فرد بیمار شود.
پیشگیری از زخم دیابتی
با توجه به تمام مطالبی که در این مقاله بیان کردیم، بسیار مهم است بدانیم که برای جلوگیری از بروز زخم دیابتی، چه اقداماتی لازم است. در این بخش از مقاله، تمامی اقداماتی که می توانید برای جلوگیری از بروز این عارضه انجام دهید را برای شما لیست کرده ایم. از جمله این اقدامات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کنترل قند خون
مراقبت از پای دیابتی
تغذیه مناسب و تغییر رژیم غذایی
چکاپ ماهانه برای کنترل بیماری دیابت
از بین این موارد، مراقبت از پای دیابتی، مهم ترین کاری است که شما به عنوان یک بیمار در معرض خطر می توانید انجام دهید.
مراقبت از پای دیابتی
در ادامه انواع اقداماتی که برای مراقبت از پای دیابتی لازم است را برای شما لیست کرده ایم:
شستشوی روزانه پا
خشک کردن پوست قبل از استفاده از مرطوب کننده
اجتناب از پابرهنه راه رفتن
گرفتن با دقت ناخن های پا
پوشیدن کفش راحت
بازرسی پا و نگاه کردن روزانه به داخل کفش
معاینه پا در هر بار مراجعه به پزشک فوق تخصص غدد
درمان زخم دیابتی
فرض را بر این بذارید که با رعایت تمام موارد گفته شده، باز هم شما یا بیمار مبتلا به دیابت، دچار زخم دیابتی شده باشید. در این شرایط بیشتر افراد نگران می شوند و نمی دانند که بهترین اقدام چیست. در این بخش از مقاله اقداماتی که لازم است در صورت ابتلا به زخم پای دیابتی برای درمان انجام دهید را ذکر کرده ایم.
اولین کاری که باید بکنید این است که حتما زخم خود را وارسی کرده و از میزان عمیق بودن آن با خبر شوید.
در صورتی که زخم شما سطحی باشد، می تواند بدون درگیری با عفونت بهبود یابد. با این حال باید بدانید اگر زخم های سطحی را درمان نکنید، حتما به زخم های عمیق و عفونت کرده بدل خواهند شد.
در صورتی که زخمی برای چند هفته در بدن شما همچنان باز است، این یک مورد غیرطبیعی تلقی شده و باید برای درمان اقدام کنید. زخم هایی که از آن ها خون یا مایع می چکد، خطرناک تر هستند.
البته لازم به ذکر است که عفونت در همه زخم ها بروز نمی کند. برخی از زخم ها بدون عفونت ترمیم می شوند اما مدت زمان زیادی طول می کشد.
نحوه درمان زخم
اگر به زخم پای دیابتی دچار شده اید، به روش زیر عمل کنید:
برای جلوگیری از عفونت، زخم خود را تمیز نگه دارید.
بعد از تمیز کردن زخم، بهتر است آن را با بانداژ تمیز بپوشانید.
این کار را به صورت روزانه انجام دهید تا زخم عفونت نکند.
بیماران دیابتی باید حتما با جوراب، کفش بپوشند، برهنه بودن پا در کفش، احتمال عفونت را افزایش می دهد.
انواع درمان زخم دیابتی
برای درمان زخم دیابتی راه حل های بسیار زیادی توصیه شده است. برای مثال توصیه شده که فرد روزی نیم ساعت فعالیت ورزشی داشته باشد. این فعالیت به تنظیم سطح قند خون کمک می کند. در برخی بیماران دوز انسولین بیشتری برای تنظیم سطح قند خون تجویز می شود. با تنظیم سطح قند خون، تمامی مشکلاتی که سبب اختلال در سیستم ایمنی و سیستم گردش خون می شوند، از بین رفته و زخم ها با روند طبیعی خود بهبود می یابند.
همچنین ممکن است برای بیمار داروهای جدید تجویز شود که در کنار تزریق انسولین باید آن ها را نیز مصرف کند. این داروها می توانند از دو دسته ی داروهای تزریقی و خوراکی تجویز شوند و حتما باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.
پزشک به بیماری که دچار زخم پای دیابتی شده است توصیه می کند که رژیم غذایی خاصی را دنبال کند. این رژیم غذایی به بهبود زخم و جوش خوردن سریع آن کمک قابل توجهی خواهد کرد.
با رعایت تمامی این موارد، ممکن است زخم دیابتی آنقدر شدید باشد که بالاخره به مرحله عفونت برسد. این موضوع می تواند به شدت بیماران را درگیر و نگران کند. از همین رو، توصیه می شود که بخش بعدی را خوب مطالعه کنید.
عفونت زخم دیابتی
در صورتی که زخم دیابتی عفونت کند، حتما از سوی پزشک آنتی بیوتیک تجویز می شود. توجه داشته باشید که مصرف آنتی بیوتیک بدون تجویز پزشک بسیار خطرناک است. هر نوع عفونتی، آنتی بیوتیک مخصوص به خود را دارد و تشخیص آن به عهده پزشک است. همچنین برخی آنتی بیوتیک ها حساسیت زا بوده و برای شرایط شما مناسب نخواهند بود. در عین حال مصرف بی رویه و بیش از اندازه آنتی بیوتیک، سبب بروز مقاومت آنتی بیوتیکی شده و می تواند بدن شما را در برابر این دسته از داروها مقاوم کند. این یعنی در زمان های بعدی که بدنتان به آنتی بیوتیک نیاز دارد، ممکن است به دلیل مقاومت، هیچ دارویی نتواند بیماری عفونی شما را درمان کند.
به همین دلیل توصیه می شود از مصرف خودسرانه و بی رویه آنتی بیوتیک خودداری کنید. همچنین توصیه می شود که درمان را به همان میزانی که پزشک برای شما تجویز کرده ادامه دهید و مدت زمان درمان را خودسرانه کوتاه تر یا طولانی تر نکنید.
در صورتی که میزان عفونت زخم دیابتی شدید باشد، ممکن است بیمار نیاز به بستری پیدا کند. در موارد این عفونت منجر به قطع عضو می شود. با این حال، موارد بسیاری نیز درمان شده و نیازی به قطع عضو نبوده است. حتما توصیه می کنیم که زخم های دیابتی را جدی بگیرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا درمان به موقع آغاز شود.
