علت سرمازدگی چیست | بهترین درمان فوری برای سرمازدگی
سرمازدگی آسیب بافتی ناشی از قرار گرفتن بیش از حد در معرض سرمای شدید است. سرمازدگی زمانی اتفاق می افتد که پوست و گاهی لایه های بافت زیرین واقعا یخ می زنند. مناطق یخ زده در لمس بسیار سرد می شوند و سفید یا خاکستری کم رنگ به نظر می رسند. سرمازدگی می تواند باعث آسیب دائمی شود. در موارد شدید و بسیار نادر اگر درمان نشود، ممکن است منجر به قطع عضو شود.
وقتی در معرض هوای خیلی سرد قرار می گیرید رگ های خونی اندام ها منقبض می شوند و خون را به مرکز بدن می فرستند تا شما را گرم نگه دارند. در سرمای شدید، برخی از بافت ها می توانند به طور کامل جریان خون خود را قطع کنند، در این مرحله منجمد می شوند و می توانند برای همیشه آسیب ببینند.
سرمازدگی به دلیل قرار گرفتن در معرض هوای سرد برای مدت طولانی می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. شایع ترین مشکلات ناشی از هوای سرد سرمازدگی و هیپوترمی است. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در رابطه با انواع سرمازدگی و علت آن ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
تعریف سرمازدگی
سرمازدگی به دلیل یخ زدگی بافت رخ می دهد و باعث از بین رفتن احساس و رنگ در مناطق آسیب دیده می شود. اغلب بینی، گوش ها، گونه ها، چانه، انگشتان دست یا پا را درگیر می کند. این وضعیت می تواند برای همیشه به بدن آسیب برساند و موارد شدید می تواند منجر به قطع عضو شود. خطر این عارضه در افرادی که گردش خون آنها کاهش یافته و در افرادی که در دمای بسیار پایین لباس مناسب نمی پوشند افزایش می یابد.
این عارضه زمانی رخ می دهد که مایعات بدن در داخل و بین سلول ها در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در دمای پایین یخ زده و متبلور شوند. سرمازدگی نه تنها در دمای پایین بلکه در اثر قرار گرفتن در معرض باد نیز رخ می دهد زیرا باعث انقباض رگ های خونی می شود.
به طور طبیعی، سرمازدگی بیشتر در فصل زمستان اتفاق می افتد، اما می تواند افراد بی خانمان، کوهنوردان، پاراگلایدرها، هانگ گلایدرها، کایت اسکی بازان و علاقه مندان به ورزش های زمستانی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. هدف از درمان این عارضه تا حد امکان حفظ بافت سالم است که ممکن است شامل درمان های پزشکی محافظه کارانه و جراحی، در صورت لزوم باشد.
علت سرمازدگی
سرمازدگی می تواند در خارج از منزل به دلیل نپوشیدن لباس مناسب با شرایط آب و هوایی، قرار گرفتن طولانی مدت در دمای پایین رخ دهد. مثلا زمانی که دمای هوا منفی ۱۵ درجه سانتی گراد است، بیشتر در معرض خطر سرمازدگی قرار دارید و زمانی که باد سردی وجود دارد، این خطر افزایش می یابد. سرمازدگی در دمای منفی ۲۷ درجه سانتی گراد می تواند در کمتر از ۳۰ دقیقه رخ دهد. اگرچه پوست در معرض یخ زدگی به ویژه آسیب پذیر است، اما ممکن است در مناطقی که پوشیده از لباس هستند نیز دچار سرمازدگی شوید.
عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد که شما را بیشتر مستعد سرمازدگی می کند، مانند سن بالا، گردش خون ضعیف و کم آبی بدن. اگر قبلا به این عارضه مبتلا شده اید به احتمال زیاد در همان مکان دوباره آن را تجربه خواهید کرد.
علائم سرمازدگی
با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، اولین علائم سرمازدگی معمولا شامل درد و قرمزی در پوست است. با بدتر شدن عارضه ممکن است متوجه علائم زیر شوید:
- بی حسی
- پوست سفید، زرد متمایل به خاکستری یا آبی
- پوست سفت یا مومی شکل
تغییرات در رنگ پوست به دلیل سرما ممکن است در رنگ‌های تیره تر به سختی قابل مشاهده باشد، بنابراین توجه به احساس پوستتان مهم است. با بدتر شدن سرمازدگی، پوست شما ممکن است دچار تاول شده و در مناطقی سیاه شود.
انواع سرمازدگی
این عارضه با علائم خفیف شروع می شود، اما به سرعت به یک خطر جدی برای سلامتی تبدیل می شود، هر چه پوست شما بیشتر از قرار گرفتن در معرض سرما قرار بگیرد وضعیت بدتر خواهد شد. انواع سرمازدگی عبارتند از:
یخ زدگی
در این مرحله ممکن است متوجه شوید که پوست آسیب دیده قرمز یا سفید کم رنگ است. همچنین ممکن است پوست سرد، بی حس یا دچار گزگز شود. بنابراین اگر این علائم را مشاهده کردید، فورا به منزل بروید و محل را با آب گرم درمان کنید. پس از آن ممکن است برجستگی های قرمز کوچک روی پوست خود مشاهده کنید.
یخ زدگی سطحی
در در این شرایط ممکن است پوست شما احساس گرما کند، اما آب موجود در پوست شما به آرامی به کریستال های یخ تبدیل می شود. پوست شما ممکن است دچار گزگز یا متورم شود. پس از گرم کردن مجدد، ممکن است لکه های خالدار یا نواحی بنفش یا آبی را ببینید که درد می کنند یا می سوزند (درست مانند یک کبودی). پوست قرمز شما ممکن است مانند آفتاب سوختگی شروع به کنده شدن و باید فورا به دنبال درمان پزشکی باشید. همچنین ممکن است پس از یک روز یا بیشتر، تاول های پر از مایع در ناحیه ایجاد کنید.
یخ زدگی شدید
در مرحله سوم، لایه های زیرین پوست (بافت زیر جلدی) یخ می زند و بی حسی کامل در ناحیه ایجاد می شود. ممکن است نتوانید ناحیه ای را که سرما زده شده حرکت دهید یا نتوانید آن را به طور معمول حرکت دهید. فورا مراقبت های پزشکی را دریافت کنید. یک یا دو روز بعد تاول های بزرگ روی پوست سرمازده ظاهر می شود. در نهایت، پوست سرمازده سیاه می شود زیرا سلول های آن در اثر یخ زدگی می میرند. این پوست سیاه ممکن است یک پوشش سیاه سخت (کاراپاس) ایجاد کند که خود به خود می ریزد – در غیر این صورت معمولا باید با جراحی برداشته شود.
اگر متوجه هر یک از علائم مرحله دوم یا سوم سرمازدگی شدید، برای کمک به جلوگیری از آسیب طولانی مدت، فورا تحت درمان پزشکی قرار بگیرید.
علائم سرمازدگی شکم
علائم سرمازدگی عبارتند از احساس سردی و گزگز روی پوست که به سمت بی حسی پیش می رود، رنگ آبی و زرد در پوست، پوست سخت و مومی مانند، کلافگی ناشی از سفتی ماهیچه ها و در موارد شدید، سیاه شدن پوست مشاهده می شود. این عوارض در هر ناحیه سرمازده ای دیده می شود. با اینحال در اندام های انتهایی شایع تر است.
اقدامات در سرمازدگی
اولین قدم برای درمان فرد سرمازده رسیدن به محیط گرم است. اگر نمی توانید فورا تحت درمان پزشکی قرار بگیرید، مواردی وجود دارد که باید و نباید برای درمان سرمازدگی انجام دهید.
- مناطق آسیب دیده را در آب گرم غوطه ور کنید. دمای آب باید برای تماس با نواحی سالم بدن مناسب باشد.
- هر گونه لباس خیس یا تنگ را بردارید.
- هر تاول را به آرامی با یک پارچه تمیز بپوشانید.
- پوست آسیب دیده را مالش ندهید، زیرا ممکن است باعث آسیب بیشتر شود.
- روی پاهای سرمازده راه نروید.
اگر قرار است دوباره در معرض سرما قرار بگیرید، سعی نکنید پوست آسیب دیده را گرم کنید. پوستی که دوباره یخ می زند ممکن است بیشتر آسیب ببیند. از حرارت خشک مانند آتش یا سشوار برای گرم کردن پوست استفاده نکنید. به دلیل کاهش حس در نواحی آسیب دیده، سوختگی بسیار آسان است.
داروی سرمازدگی
پزشکان معمولا سرمازدگی را با حمام آب گرم درمان می کنند. آنها ممکن است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی بدون نسخه (OTC) را برای درمان درد یا تجویز داروهای قوی تر توصیه کنند. پس از گرم کردن پوست، پزشکان ممکن است نیاز به دبریدمان داشته باشند، به این معنی که هر گونه بافت آسیب دیده یا مرده را برمی دارند تا بهبود سریع تر صورت بگیرد.
درمان سرمازدگی
فرد سرمازده در مراحل شدید نیاز به درمان در بیمارستان دارد. گزینه های درمانی در بیمارستان عبارتند از:
- گرم کردن اندام ها در آب
- تست گردش خون در نواحی آسیب دیده با اسکن
- داروهایی برای جلوگیری از عفونت
- لوسیون های آنتی بیوتیک
- واکسن کزاز
- خشک و استریل نگه داشتن اندام های گرم شده
- آبرسانی مجدد به فرد
- داروهای خوراکی و داخل وریدی برای بهبود گردش خون
- غذاهای بسیار مغذی
- پس از چند هفته یا چند ماه، جراحی برای برداشتن پوست مرده سیاه شده.
درمان های خانگی سرمازدگی
کمک های اولیه برای فرد سرمازده در خانه این است او را با پتو بپوشانید و به یک منطقه گرم منتقل کنید. لباس های خیس را به لباس های خشک تعویض کنید. ناحیه ای را که یخ زده است بالاتر از قلب خود نگه دارید تا جریان خون به قلب افزایش یابد، مایعات گرم بنوشید و آن ناحیه را دوباره گرم نکنید زیرا منجر به نتایج فاجعه بار می شود.
عوارض احتمالی سرمازدگی
این عارضه می تواند عوارض زیادی ایجاد کند، از جمله:
- آسیب عصبی
- پوست ترک خورده
- درد مزمن
- از دست دادن ناخن
- مفاصل سفت
علاوه بر این، ممکن است تحمل سرما را کاهش داده و خطر عفونت را افزایش دهید.
ریسک فاکتورهای سرمازدگی
عوامل خطر این عارضه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- لباس ناکافی در هوای سرد
- قرار گرفتن در معرض سرما برای مدت طولانی
- خیس شدن در محیط سرد
- داشتن شرایطی که باعث گردش خون ضعیف می شود
- مصرف داروهای خاصی که جریان خون را در پوست کاهش می دهند
- داشتن یک آسیب قبلی ناشی از سرما
چگونه می توان از سرمازدگی جلوگیری کرد
از اندام های خود محافظت کنید
چکمه های عایق، ضد آب و جوراب های ضخیم بپوشید. مطمئن شوید که دستکش های عایق برای دستان خود دارید. برای محافظت از صورت خود از روسری یا ماسک صورت استفاده کنید و از کلاه گرم استفاده کنید.
لباس‌های گشاد بپوشید
لباس های تنگ می توانند خطر را افزایش دهند، در حالی که لایه های گشاد اجازه می دهند هوای گرم در نزدیکی بدن شما محبوس شود.
خشک بمانید
لباس خیس احتمال سرما زده شدن را افزایش می دهد. اگر در یک محیط برفی هستید، مطمئن شوید که برف نمی تواند وارد لباس یا کفش شما شود.
هیدراته بمانید
کم آبی بدن می تواند خطر این عارضه را افزایش دهد. بنابراین از نوشیدنی های گرم در هوای سرد استفاده کنید.
فرق سرمازدگی و هیپوترمی
سرمازدگی و هیپوترمی هر دو در اثر قرار گرفتن در معرض سرما ایجاد می شوند، اما ارتباط آنها عمیق تر از این است. هیپوترمی زمانی اتفاق می افتد که دمای بدن شما بیش از حد کاهش یابد. در حالی که هیپوترمی به خودی خود خطرناک است، همچنین می تواند شما را مستعد سرمازدگی کند. از آنجایی که بدن شما تلاش می کند دمای مرکزی خود را حفظ کند، ممکن است جریان خون را به دست ها و پاهای شما محدود کند و آنها را مستعد یخ زدگی کند.
شما ممکن است به خودی خود یا با هیپوترمی سرمازده شوید. سرمازدگی آسیبی است که وقتی قسمتی از بدن شما یخ می زند دچار آن می شوید. محل های رایج بینی، گوش ها، انگشتان دست و پا هستند که دچار بی حسی، سفتی تغییر رنگ به خاکستری می شوند. اثرات آن می تواند دراز مدت باشد و ممکن است نیاز به قطع عضو داشته باشید.
با این حال، هیپوترمی جدی تر است و نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارد. هیپوترمی به دلیل کاهش دمای بدن شما ایجاد می شود. هنگامی که دمای بدن شما کاهش می یابد، بدن شما از انرژی ذخیره شده برای گرم ماندن استفاده می کند. هیپوترمی زمانی شروع می شود که انرژی ذخیره شده تمام شود. یعنی بدن شما دیگر نمی تواند گرما تولید کند. این بیماری دلایل مختلفی دارد.
داروی گیاهی برای سرمازدگی
داروهای گیاهی مختلفی را می توانید برای درمان نواحی سرمازده مورد استفاده قرار دهید. مثلا می توانید با استفاده از سفيده تخم مرغ، گليسیرين و آرد سبوس دار خمیری درست کرده و روی زخم ها قرار دهید. ماساژ دست و پاها با انواع روغن های گیاهی نیز برای این منظور توصیه می شود.
درمان سرمازدگی در طب سنتی
کمپرس گرم برای درمان این عارضه در طب سنتی توصیه می شود. همچنین یک دمنوش زنجبیل تازه و دو قاشق چای خوری عسل را به آرامی بنوشید تا درجه حرارت بدن را بالا برده و کم کم گرم شوید. در عین حال با پتو خود را گرم نگه دارید.
درمان قطعی و فوری سرمازدگی
این عارضه زمانی رخ می دهد که پوست یا بافت های شما به دلیل قرار گرفتن در معرض سرمای شدید یخ بزند. علائم خفیف شامل قرمزی یا درد در پوست است ولی در علائم شدید می تواند منجر به پوست سخت یا مومی، پوست سفید یا زرد در رنگ های روشن تر و از دست دادن حس شود. پزشکان معمولا این عارضه را با حمام آب گرم و داروها برای کنترل درد درمان می کنند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به برداشتن بافت آسیب دیده یا مرده باشد.
