نرمال بوتیل استات چیست؟ – خواص و نحوه تولید
نرمال بوتیل استات با نام دیگر بوتیل اتانوات، یک استر است که به طور طبیعی در میوه ها و برخی از مواد شیمیایی یافت می شود. بوتیل استات ترکیبی با فرمول شیمیایی C۶H۱۲O۲ و به صورت مایعی بدون رنگ و شفاف است. بوی بوتیل اتانوات شبیه به موز و یا سیب است. به همین دلیل می تواند در محصولاتی مانند بستنی، پنیر و شکلات به عنوان طعم دهنده میوه ای مصنوعی به کار رود. بوتیل اتانوات سه ایزومر داشته و با استری شدن بوتانول و اسید استیک در برابر اسید سولفوریک به دست می آید.
بوتیل اتانوات به راحتی در بسیاری از حلال ها مانند الکل ها، کتون ها، استرها و گلایکول ها حل می شود. حلالیت این ترکیب در آب به مقدار کمتری است. نقاط ذوب و جوش بوتیل استات به ترتیب ۷۸- و ۱۲۶ درجه سانتی گراد است. قیمت خرید بوتیل استات به بوتانول وابسته است. زیرا این الکل، ماده اولیه اصلی در تولید بوتیل استات است. از خواص فیزیکی این ترکیب، قابل اشتعال بودن است.
با مطالعه این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک می توان اطلاعاتی مختصر درباره نرمال بوتیل استات به دست آورد.
تولید نرمال بوتیل استات
برای تهیه نرمال بوتیل استات، بوتانول و اسید استیک را ترکیب می کنند. واکنش بین این الکل و اسید استیک در برابر اسیدهای قوی چون اسید سولفوریک و با گرمای بالا انجام می شود. انجام این واکنش با حذف آب از مواد اولیه است که به استری شدن معروف است.
به طور طبیعی، شیمیدان ها وجود بوتیل استات را در فرومون های زنگ دار مترشح توسط حیوانات به خصوص حشرات کشف کردند. این فرومون ها در هنگام مواجه حیوان با خطر ترشح می شود تا هم نوعان دیگر را نیز از وجود خطر آگاه کند.
خرید بوتیل استات در جهان به طور عمده توسط کشور چین صورت گرفته و کاربرد این ترکیب در چین، بیشتر به عنوان حلال در رنگ ها و پوشش دهنده هاست. بوتیل اتانوات، ترکیب خوبی برای جایگزین کردن به جای حلال های آلوده کننده هواست.
خواص نرمال بوتیل استات
عمده کاربرد نرمال بوتیل استات، حلالیت عالی آن برای پلی وینیل کلراید، پلی استایرن، رزین های خنثی کننده نرم کننده ها، چربی ها، روغن ها، سلولوئیدها، لاستیک های کلردار شده و … است. با توجه به این خاصیت، از بوتیل اتانوات در تولید رنگ های ساختمانی، تولید لوازم آرایشی و بهداشتی و محصولات دارویی به کار گرفته می شود. از جمله کاربردهای این ترکیب می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- برای این که موتور وسایل نقلیه دچار آسیب نشود، بوتیل استات را به گازوئیل اضافه می کنند.
- در تولید لاک های تزئینی ناخن، محلول های پاک کننده، لاک های چوب و انواع دیگر لاک ها
- تولید رنگ ها در جوهر به عنوان عامل رقیق کننده
- برای تولید پنی سیلین جی به عنوان ماده اصلی
- در صنعت چرم سازی، تولید مواد شوینده، انواع پلاستیک ها، شیشه های نشکن و ایمن
- برای ساخت عطرها و ادکلن
- ساخت محصولات نگهداری خودرو
از این ترکیب استفاده می شود.
با روند رشد چشمگیر کاربرد این ماده در چین و برخی از کشورها، بازار خرید بوتیل استات، در سال های آینده رونق خوبی خواهد داشت.
خطرات و ایمنی کار با نرمال بوتیل استات
یکی از خواص بسیار خطرناک و قابل احتیاط بوتیل استات، آتشگیری در دمای ۲۴ درجه سانتی گراد است. به همین جهت باید در محیطی خنک، خشک و با تهویه مناسب نگهداری شود. مخزن نگهداری این ماده باید ایزوله و از جنس فولاد ضد زنگ، آلومینیوم و یا کربن استیل باشد. از قرار دادن این ماده در مجاورت نور خورشید و آتش بپرهیزید. به طوری که اگر بخار متمراک شده بوتیل استات در تماس با هوا باشد، سریع منفجر می شود.
با استشمام طولانی مدت بوتیل اتانوات، سردرد، سرگیجه، تهوع، خواب آلودگی و سوزش مجاری تنفسی و چشم ایجاد می شود.