کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی چگونه است؟
کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی در درجات مختلفی با توجه به دقت درجه بندی صورت می گیرد. انجمن مواد و آزمون آمریکا، تجهیزات آزمایشگاهی شامل شیشه آلات را بر اساس میزان دقت در درجات مختلف مانند کلاس A و کلاس B قرار دادند. خطای اندازه گیری شیشه آلات آزمایشگاهی با درجات مختلف، با هم متفاوت است. این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک به بررسی کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی می پردازد.
تجهیزات آزمایشگاهی برای انجام هر آزمایشی در یک آزمایشگاه نیاز ضروری بوده و بدون آن هیچ تحقیق و آزمایشی قابل انجام نیست.
کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی با توجه به استانداردهای بین المللی مختلف، میزان خطا و مقاومت در برابر مواد آزمایشگاهی انجام می شود.
کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی با توجه به میزان دقت
بر اساس دقت درجه بندی، شیشه آلات آزمایشگاهی در دو کلاس A و B قرار می گیرند.
کلاس A
خطای اندازه گیری در ظروف شیشه ای کلاس A بالاتر بوده و از دقت بالایی برخوردار هستند. جنس این ظروف از بوروسیلیکات بوده و در مقابل دما و مواد شیمایی، مقاومت بیشتری دارند.
کلاس B
جنس شیشه آلات آزمایشگاهی کلاس B از شیشه سودا است. میزان خطای ابزار شیشه ای با این نوع کلاس در مقایسه با کلاس A، دو برابر است.
نکته ای که درباره کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی مورد توجه قرار می گیرد، کالیبراسیون این ظروف در فواصل زمانی است که توسط استانداردهای بین المللی تعیین شده است. در این حالت میزان خطای آن ها مورد ارزیابی دوباره قرار می گیرد. مدت زمان دوره ای کالیبراسیون ظروف کلاس A نسبت به ظروف کلاس B بیشتر است. به طوری که این دوره برای ظروف شیشه ای کلاس A هر ده سال یکبار و برای ظروف شیشه ای کلاس B هر ۵ سال یکبار است.
کلاس AS
در شیشه آلات آزمایشگاهی با کلاس AS، میزان دقت برابر با میزان دقت ظروف شیشه ای با کلاس A بوده ولی نسبت به آن ها، باعث خروج سریعتر مایع در بورت و پیپت می شود. به مدت زمان حداقلی که برای خروج یک مایع از ظرف نیاز دارد، زمان تحویل گفته می شود. این مدت زمان بر حسب ثانیه به صورت عدد روی ظروف شیشه ای نوشته شده و به مقدار کشش سطحی بین مولکول های مایع و شیشه وابسته است.
کلاس بندی شیشه آلات آزمایشگاهی بر حسب مقاومت در برابر مواد
کلاس A۱، A۲ و A۳
شیشه آلات آزمایشگاهی را بر اساس تاثیرپذیری در برابر محلول ها قلیایی و بر اساس استاندارد ISO695 به کلاس های A۱، A۲ و A۳ دسته بندی می کنند. چون محلول های قلیایی باعث سایش شیشه آلات می شود. بر این اساس شیشه های کلاس A۱ میزان تاثیرپذیری کم، کلاس A۲، تاثیرپذیری متوسط و کلاس A۳ تاثیر بالایی از این محلول ها دارد.
کلاس HGB
با توجه به مقاومت هیدرولیتیکی، شیشه آلات آزمایشگاهی را به ۵ کلاس دسته بندی می کنند. با توجه به این درجه بندی، کلاس ۱ بیشترین و کلاس ۵ کمترین میزان مقاومت هدرولیتیکی را دارد. آزمایش دانه شیشه برای این نوع تعیین درجه بندی، به کار برده می شود. در این آزمایش، دو گرم دانه های ریز شیشه ای همراه با ۵۰ سی سی آب در یک بشر ریخته می شود. محلول حاصل به مدت یک ساعت در دمای ۹۸ درجه سانتی گراد حرارت داده می شود.
با تیتراسیون و با استفاده از اسید هیدروکلریک می توان میزان یون های Na۲O آزاد شده اندازه گرفته می شود. اگر میزان یون های آزاد شده ۳۱ میلی گرم باشد، ظروف شیشه ای در درجه کلاس ۱ قرار می گیرد. مقاومت هیدرولیتیکی در شیشه ها با زیاد شدن میزان یون های اکسید سدیم آزاد شده، کمتر شده و به ترتیب در درجات ۲ تا ۵ قرار می گیرد.
کلاس S۱، S۲، S۳ و S۴
شیشه آلات تجهیزات آزمایشگاهی را می توان بر اساس کاهش وزن آن ها در برابر اسید به کلاس های S۱، S۲، S۳ و S۴ دسته بندی می شود. برای تعیین این درجه بند، سطح شیشه مورد آزمایش در اسید هیدروکلریک به مدت ۶ ساعت جوشانده می شود. کلاس ۱ دارای مقاومت بیشتری بوده و کلاس ۴ مقاومت کمتری دارد.
