دارو و درمان بی اختیاری مدفوع چیست؟ | دلیل بی اختیاری مدفوع و درمان سریع آن

امروز در نشریه الکترونیکی جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با بیماری بی اختیاری مدفوع و راه های درمان آن آشنا کنیم. بی اختیاری مدفوع یکی از آن بیماری هایی است که با ابتلا به آن حس خجالت و شرمساری نیز در وجود شما بیدار می شود. بنابراین، هر بیماری که به آن مبتلا می شود، دنبال راه های سریع درمان آن است. در ادامه این مقاله به شما آموزش داده ایم که چطور با این بیماری و تبعات آن دست و پنجه نرم کنید تا کمترین آسیب را ببیند و حتی بیماری خود را درمان کنید. اگر شما هم به دنبال یک راه حل اساسی هستید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

لازم به ذکر است شما در نشریه ی الکترونیکی جهان شیمی فیزیک می توانید اطلاعات بسیار کامل و مفیدی در رابطه با انواع داروها به دست آورید. کافی است در کادر جستجو که در قسمت سمت چپ و بالای صفحه ی اصلی سایت قرار گرفته است، نام داروی خود را وارد کرده و مقالات مربوط به آن را بخوانید. اگر به دنبال اطلاعات دارویی خاص هستید و مطلبی در رابطه با آن در سایت ما نیست، لطفا در قسمت بیان دیدگاه ها عنوان کرده تا مقاله ی کاملی در رابطه با آن برای شما قرار دهیم.

برای مثال خواندن مطلبی در رابطه با بی اختیاری ادرار را به شما پیشنهاد می کنیم. برای مطالعه ی این مقاله ی ارزشمند اینجا کلیک کنید.

بی اختیاری مدفوع چیست

به بیماری بی اختیاری مدفوع، بی اختیاری مقعدی نیز گفته می شود. در شرایطی که بیمار قادر به کنترل حرکات ارادی روده خود نباشد، به این بیماری دچار شده است. بر اثر این بیماری، مدفوع و مواد زائد به طور ناخواسته از رکتوم خارج می‌ شود. بی اختیاری مدفوع بیشتر در سالمندان دیده می شود. پزشک معالج برای درمان این بیماری به روش های چون تغییر رژیم غذایی، تمرین روده، داروها یا جراحی روی می آورند.

در بیماری بی اختیاری مدفوع، ممکن است بیمار بی اختیار گاز هم دفع کند. این موضوع می تواند باعث خجالت او شود. رفتار اطرافیان و همدردی با بیمار می تواند تا حد زیادی خجالت ناشی از این بیماری را کمتر کند. دفع صحیح مدفوع و کنترل داشتن بر آن، برای یک زندگی نرمال بسیار ضروری است. اختلال در دفع مدفوع می تواند منجر به اختلال در زندگی عادی فرد شود.

فرایند دفع مدفوع

برای دفع مدفوع، بخش های مهمی از دستگاه گوارشی درگیر می شوند. این قسمت ها روده بزرگ، ركتوم و مقعد هستند. بخش بزرگی از هضم غذا در روده بزرگ انجام می شود. در حقیقت غذایی که به معده وارد می شود، به صورت نیمه هضم شده در می آید و به روده کوچک وارد می شود. غذای نیمه هضم شده از روده کوچک وارد روده بزرگ می شود. در روده بزرگ باقی مواد مغذی و آب از غذا گرفته می شود و به جریان خون وارد می شود.

بعد از آن مواد باقی مانده به شل مدفوع به رکتوم می روند. در طول این فرآیند گازهایی نیز تولید می شوند و فرد به شکا گاز روده آن ها را دفع می کند. عضلات اسفنگتر خروجی مقعد با انقباض خود از خروج بدون اراده مدفوع و گازها جلوگیری می کنند. در شرایطی که بیمار به بی اختیاری مدفوع دچار باشد، این عضلات شل و منبسط هستند.

چه عواملی در ایجاد بی اختیاری مدفوع دخیل هستند

اینکه مدفوع شما شل باشد یا سفت، دچار اسهال یا یبوست باشید، شرایط رکتوم، عصب های آسیب دیده مقعد و شرایط عضلات، همگی در شکل گیری بیماری بی اختیاری مدفوع دخیل هستند.

گاهی اوقات لباس بیمار به مدفوع آغشته می شود. برخی بیماران این موضوع را از دیگران پنهان کرده و از مطرح کردن آن حتی با پزشک خجالت می کشند. در صورتی که پنهان کردن این موضوع می تواند به بدتر شدن بیماری بیانجامد. بهتر است اگر از شرایط بیمار مشکوک به این بیماری شده اید، به او اطمینان دهید که مطرح کردن این موضوع با پزشک به نفع اوست و می تواند درمان شود.

چه کسانی دچار بی اختیاری مدفوع می شوند

این بیماری بیشتر برای سالمندان بالای ۶۵ سال یا کسانی که دچار بیماری خاص شده باشند رخ می دهد.

آسیب دیدن اعصاب مقعد به دلیل رابطه جنسی نادرست و مقعدی نیز می تواند منجر به بروز این بیماری شود.

بین ۱.۵ الی ۱۸ درصد از مردم دچار این بیماری هستند.

اين مشكل در زنان تقريبا دوبرابر مردان بروز پیدا می کند. علت آن هم این است که عضله های اسفنكتر مقعد هنگام زايمان دچار آسیب می شوند. همچنین ممکن است زنان باردار نیز به این بیماری دچار شوند. علت هم این است که به دلیل حجیم شدن رحم، روده ها در معرض فشار قرار می گیرند و عضلات خرئجی شل می شوند.

در صورتی که فردی دائما دچار اسهال یا یبوست شود، می تواند دچار بی اختیاری مدفوع شود. این دو بیماری منجر به آسیب دیدن عضلات و ماهیچه های مقعد می شوند.

در صورتی که فردی قبلا تحت جراحي شقاق (كيسه ي چركي) يا فيستول مقعد (مسير غيرعادي بين روده و اندام هاي مجاور يا بين روده و سطح پوست) بوده باشد يا هموروئيد که با نام بواسیر نیز شناخته می شود داشته باشند، ممکن است به بی اختیاری مدفوع دچار شوند.

گاهی اوقات در برخی بیماران، بخشی از رکتوم يا كل آن برداشته  شده است. از همین رو، به دلیل این که ديگر محلي براي ذخيره ي ضايعات وجود ندارد، فرد دچار بی اختیاری مدفوع می شود.

افرادی که تحت پرتودرمانی از طریق لگن بوده اند، مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

هر گونه بیماری مقعد و نشیمنگاه می تواند سبب بروز بی اختیاری مدفوع در بیمار شود.

علائم بی اختياری مدفوع چيست

با توجه به شرایط بیمار این علائم متغیر است. با این حال از جمله علائم عمومی این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عدم كنترل های جزئي گاز

در بعضی مواقع احساس فوريت اجابت مزاج ایجاد می شود و بیمار نمي ‌تواند مدفوع را برای بلند مدت نگه دارد

عدم دریافت هشدار برای دفع مدفوع و خروج یکباره آن

برای برخی بیماران کنترل مدفوع سفت راحت است اما مدفوع شل را نمی توانند کنترل کنند.

نحوه تشخیص بی اختیاری مدفوع

برای این که پزشک بتواند بی اختياری مدفوع را تشخیص دهد، باید سوابق بیمار و مشکلات او به صورت دقیق شود. در این مواقع  پزشک سوالاتی را مطرح می کند تا شدت علائم را به دقت بررسی کند. این سوالات ممکن است در زمینه دفعات بي اختياري گاز و مدفوع شل يا سفت، دفعات حس نياز به اجابت، تاثير بی اختياری بر روند زندگی (نياز به گذاشتن پارچه) و شدت علائم باشد.

همچنین پزشک باید بداند که بیمار دقيقا چه جراحي هایی انجام داده و چه داروهايی مصرف می کند. هر نوع جراحي ركتوم قبلي و سابقه ي اسهال، التهاب و كوليت روده، مشكلات كف لگن مانند بی اختياری در ادرار يا پرولاپس ركتوم، سابقه بيماری‌ های عصبي، و سابقه بيماری‌ های زنانه توسط پزشک مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت با معاینه فیزیک، این بیماری توسط پزشک تشخیص داده می شود.

برای تشخیص این بیماری ممکن استآزمایشات دیگری نیز مورد نیاز باشد. از جمله آزمایش سونوگرافی، یک از راه های تشخیص به شمار می رود. تست دیگری نیز در این زمینه گرفته می شود که به مانومتری آنوركتال معروف است. طی این تست، فشارسنج به درون مقعد فرستاده می شود تا فشار ركتوم و مقعد مورد سنجش قرار گیرد. كولونوسكوپی، الكترومايوگرافي (براي تست عصب هاي پودندال) و دفيكوگرافي از جمله دگیر تست های رایج هستند.

درمان بی اختياری مدفوع

برای درمان بی اختیاری مدفوع، از روش های متنوعی استفاده می شود. هر فرد متناسب با نياز خود، یک درمان خاص را شروع خواهد کرد. این درمان ممکن است برای برخی دارو باشد و برخی نیاز به جراحی داشته باشند. نکته قابل توجه این است که درمان هایی که برای بیمار توصیه می شود، به خوب شدن کامل او منجر نمی شود. بعد از درمان بیمار دیگر به زندگی سابق خود باز نمی گردد و باید مراعات یک سری مسائل را جدی بگیرد. در حقیقت سبک زندگی بیمار تغییر خواهد کرد.

درمان بی اختیاری مدفوع بدون جراحي

در این شرایط پزشک تغيير رژيم غذايي،‌ دارو براي حجيم كردن مدفوع، داروهاي ضد اسهال و بيوفيدبك را توصیه می کند. اين در شرایطی انتخاب می شوند که بیماری تازه آغاز شده باشد و خیلی حاد نباشد.

رژیم غذایی برای درمان بی اختیاری مدفوع

در رژيم غذايي برای درمان بی اختیاری مدفوع، بايد از غذاهايی دارای فیبر زیاد هستند استفاده شود. همچنین غذاهایی که ملين هستند از رژیم غذایی بیمار حذف می شوند. غذاهایی نظیر غلات سبوس دار، سبزيجات، ميوه و آجيل به رژیم غذایی بیمار اضافه خواهند شد. فیبر و مکمل های فیبری، آب مدفوع را جذب کرده و تحمل مدفوع سفت برای سلول های آسیب دیده را راحت تر می کند.

داروهاي ضد اسهال نظیر loperamide (Imodium™) يا dephenoxylate برای بیماران تجویز می شود.

درمان بی اختیاری مدفوع با جراحی

تزريق بيومتريال درون كانال مقعد، درمان كانال مقعد با راديوفركانس، ترميم عضلات مقعد آسيب ديده، تحريك عصب  sacral،  اسفنکتر مصنوعی، جابجايی عضله برای تقويت اسفنکتر مقعد و ايجاد شكاف از جمله عمل هایی هستند که برای درمان بی اختیاری مدفوع مورد استفاده قرار گیرند.

سوالاتی که باید از جراح بپرسید

در صورتی که برای درمان بیماری بی اختیاری مدفوع به پزشک مراجعه می کنید، باید این سوالات را حتما از او بپرسید تا بتوانید بر درمان خود اشراف داشته باشید:

برای بررسی بی اختياري چه آزمايشاتي در نظر داريد؟

شدت بيماري من در مقايسه با بيماران ديگر چيست؟

چه اهداف واقعي خواهيم داشت؟

گزينه هاي غيرجراحي چيست؟

درمان با دارو چقدر موثر است و خطراتش چيست؟

گزينه هاي جراحي چه هستند؟

درمان با جراحي چقدر موثر است و خطراتش چيست؟

اگر درمان خاصي جواب نداد آيا گزينه ي ديگري موجود است؟

پس از جراحي انتظار چه چيزي داشته باشم؟

تسكين درد پس از جراحي به چه صورت خواهد بود؟

اگر در پي درمان نباشم با چه خطراتي مواجه هستم؟

درمان خانگی بی اختیاری مدفوع

حتما با خود می گویید که به جز راه حل های پزشکی، حتما باید راه حل های خانگی هم وجود داشته باشد که بتوانید برای جلوگیری یا درمان بی اختیاری مدفوع از آن ها استفاده کنید. در این بخش از مقاله به شما چند راه حل خانگی آموخته ایم که می توانید با کمک گرفتن از آن ها، بی اختیاری مدفوع خود را برطرف سازید. تا انتهای این بخش با ما همراه باشید.

استفاده از پوشک یا پد های جاذب

یکی از اولیه ترین راه هایی که برای مقابله با بی اختیاری مدفوع از آن استفاده می شود، گذاشتن پد های جاذب یا پوشک است. این راه حل بیشتر برای سالمندانی که توانایی نگه داری ادرار و مدفوع خود را ندارند مورد استفاده قرار می گیرد.

تغییر در رژیم غذایی

این که شما از چه مواد غذایی استفاده می کنید، در نوع مدفوع شما تاثیر گذار است. همان طور که گفتیم، غذاهایی که دارای فیبر هستند، آب مدفوع را به خود جذب کرده و از شل شدن آن جلوگیری می کنند. معمولا نگه داشتن مدفوع سفت، راحت تر از نگه داشتن مدفوع شل است. شما می توانید رژیم غذایی خود را با میوه ها و کربوهیدرات هایی درشت و سبزیجاتی که فیبر زیادی دارند غنی کنید تا از بی اختیاری مدفوع جلوگیری کنید.

داروهای بدون نسخه

برخی از داروهای بدون نسخه هستند که شما می توانید از آن ها برای درمان بی اختیاری مدفوع خود استفاده کنید. این داروها عبارتند از لوپرامید، بیسموت و سابسالیسیلات. در برخی موارد توصیه می شود که بیمار از مکمل های فیبر استفاده کند.

تنظیم ساعت دستشویی رفتن

بهتر است قبل از این که نیاز به دفع مدفوع پیدا کنید، هر ۴ اعت یک بار خودتان اقدام به تخلیه روده ها کنید. در این شرایط روده شما همیشه تا حدی که توانایی نگه داری مدفوع را دارید پر می شود. این یکی از راحت ترین راه حل ها برای مقابله با بی اختیاری مدفوع است.

تمرینات عضلات کف لگن

با تقویت عضلات کف لگن خود می توانید تا حد زیادی آن ها را مثل قبل قوی کنید. این تمرینات که به تمرینات کگل نیز معروفند، سبب می شوند تا عضلاتی که ضعیف شده اند، دوباره قدرت پیدا کنند و نگه داری مدفوع ساده شود. برای این تمرینات می توانید از یک فیزیوتراپ کمک بگیرید.