چگالی اسید سولفونیک چیست؟ – سایر خواص و واکنش تولید آن

چگالی اسید سولفونیک یکی از خواص فیزیکی این اسید است که برابر با ۳۲,۱ گرم بر سانتی متر مکعب است. اسید سولفونیک ترکیبی سولفوردار با فرمول مولکولی RS(=O)_۲-OH است که R در آن می تواند یک گروه آریلی و یا آلکیلی باشد. اسید سولفونیک در دسته ی اسیدهای قوی بوده و قدرت اسیدی آن در مقایسه با اسید کربوکسیلیک، یک میلیون بار بیشتر است. با توجه به ارزان بودن قیمت خرید اسید سولفونیک در مقایسه با سورفکتانت های دیگر، کاربرد آن بیشتر است. در این مقاله نشریه جهان شیمی فیزیک با چگالی اسید سولفونیک و سایر خواص آن آشنا می شوید.

خواص اسید سولفونیک چیست؟

اسید سولفونیک که با نام تجاری لابسا نیز شناخته می شود، از نظر ساختاری، به صورت اسید سولفوریکی است که گروه هیدروکسیل در آن با یک گروه آلی دیگر جایگزین شده است. به نمک ها و استرهای اسید سولفونیک، سولفونات گفته می شود.

چگالی اسید سولفونیک، ۳۲,۱ گرم بر سانتی متر مکعب بوده و نقطه جوش آن، ۱۱۹ درجه سانتی گراد است. از مهمترین خواص این اسید می توان به قطبیت بالای آن اشاره کرد. به جهت بالا بودن قطبیت این اسید است که به صورت یک مایع ویسکوز و یا جامد کریستالی مشاهده می شود. همچنین خاصیت قطبی بودن اسید مذکور، باعث حلالیت خوب انواع زنجیرکوتاه آن در آب می شود. از واکنش میان اسید سولفونیک با کلرید سدیم جامد، سولفونات سدیم و کلرید هیدروژن تولید می شود.

تولید اسید سولفونیک

فرایندی که برای تولید اسید سولفونیک به کار برده می شود، سولفوناسیون است. تری اکسید گوگرد به عنوان یکی از ترکیباتی است که در این فرایند تاثیرگذار است. در این فرایند، اسیدهای آلیکل بنزن سولفونیک موثر خواهد بود. تری اکسید گوگرد در چنین روشی نقش یک الکتروفیل را بازی کرده و با سولفوناسیون، اسید متان سولفونیک به اسید متان دی سولفونیک تبدیل می شود. بی سولفیت منجر به تولید اسیدهای سولفونیک آلکان می شود. به این ترتیب که این ترکیبات در اتصال با آلکن های انتهایی قرار گرفته و یا آلکیله شدن آن ها توسط آلکیل هالیدها صورت می گیرد.

یک روش برای تهیه اسیدهای سولفونیک، اکسیداسیون تیول است. از این روش ها به عنوان پایه بیوسنتز تورین یاد می شود.

اگر خرید اسید سولفونیک از شرکت های مختلف با برندهای معتبر انجام شود، محصولی باکیفیت تهیه می شود که برای تولید آن از مواد اولیه باکیفیت استفاده شده است. خرید اسید سولفونیک می تواند برای مصارف مختلفی صورت گیرد که در این جا به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

مشتقات اسید سولفونیک

مشتقات زیادی از اسید سولفونیک وجود دارد. تائورین مثالی از این مشتقات است که یک اسید صفراوی و نمونه طبیعی از این اسید است. اسید پارا تولوئن سولفونیک نمونه ی دیگری از مشتقات این اسید است که در سنتزهای آلی به عنوان یک معرف محسوب می شود. یکی دیگر از مشتقات این اسید، نافیون است که نمونه پلیمری بوده و در پیل سوختی به کار می رود. مثال مهمی از مشتقات اسید سولفونیک، کوآنزیم – M در گاز طبیعی است. این کوآنزیم در بیوسنتز متان، نقش یک کوفاکتور را بازی می کند.

مهمترین کاربردی که از اسید سولفونیک می شود برای تولید مواد شوینده به عنوان یک سورفکتات است. یکی از مشتقات اسید سولفونیکی که برای از بین بردن چربی ها و لکه ها در ترکیب مواد شوینده استفاده می شود، آلکیل بنزن سولفونیک اسید است. این مشتق، یک سورفکتانت آنیونیک در ترکیب این مواد محسوب می شود.

خرید اسید سولفونیک برای کاربردهای دیگری چون ساخت رنگ های غذایی، برای تولید داروهای آنتی باکتریال، به عنوان عامل بازدارنده خوردگی، در نقش عامل واسطه در تولید مواد شیمیایی چون فنول ها، صنعت نساجی، صنعت نفت، روان کننده ها، به عنوان یک کاتالیزور و برای تبادل یونی و … می تواند صورت گیرد.