آشنایی با فشار بخار استون

استون یک حلال شیمیایی است که دارای گروه عاملی کربونیلی است. خواص استون موجب شده تا از آن استفاده‌های زیادی در صنایع مختلف صورت پذیرد. فرمول استون به‌صورت C_۳H_۶O بوده و فشار بخار استون نیز برابر با ۱۸۴ میلی متر جیوه در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد اندازه گیری شده است. فشار بخار در فیزیک و مکانیک سیالات بسیار مهم بوده و از این جهت شناخت فشار بخار استون نیز اهمیت زیادی دارد. توجه شود که فشار بخار استون می تواند با توجه به دمای آن متغیر باشد. کاربرد استون در صنایع و استفاده های خانگی موجب شده است تا  در ادامه این مطلب به بررسی خواص و ویژگی‌های آن پرداخته شود.

فشار بخار استون یکی از خواص و ویژگی های مهم استون است. به همین دلیل در ادامه این مطلب به عوامل موثر بر فشار بخار استون می پردازیم. با ما همراه باشید تا بیشتر با آن آشنا شوید.

فشار بخار استون

مولکول های یک مایع همچون استون دارای انرژی جنبشی هستند. در یک مولکول معین از مایع مورد نظر، انرژی جنبشی ضمن برخورد با مولکول های دیگر تغییر خواهد نمود. بنابراین در یک لحظه تعدادی از مولکول ها دارای انرژی زیاد و تعدادی نیز دارای انرژی به نسبت کمی خواهند بود. مولکول های دارای انرژی جنبشی زیاد قادرند تا بر نیروی جاذبه مولکول های اطراف غلبه کنند. در این صورت این مولکول ها از سطح مایع فرار کرده و به فاز گاز وارد می‌ شوند.

حال اگر مایعی نظیر استون که در حال تبخیر است، در ظرفی دربسته‌ محبوس باشد، مولکول های بخار دیگر نمی ‌توانند از نزدیک مایع دور شوند، بنابراین تعدادی از مولکول های بخار به فاز مایع برگشته و سرانجام حالتی پدید می آید که در آن سرعت فرار مولکول ها از فاز مایع به بخار با سرعت برگشت مولکول ها از فاز بخار به فاز مایع برابر خواهد شد. بنابراین در رابطه با استون می توان گفت؛ فشار بخاری که در دمایی معین با مایع خود در حال تعادل است، فشار بخار استون نامیده می ‌شود. فشار بخار استون با افزایش دمای سیال افزایش یافته و زمانی که دما کاهش یابد نیز فشار بخار استون افت خواهد نمود. کاربرد استون و مزایا استفاده از آن موجب شده تا خواص آن بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

روش اندازه گیری فشار بخار استون

فشار بخار استون را با استفاده از روش ‌های مختلفی می توان اندازه‌گیری نمود. قرار دادن استون (سیال) در درون ظرف دربسته ای که‌ به یک مانومتر متصل است، یکی از راه های اندازه گیری فشار بخار استون محسوب می شود. توجه شود که فشار بخار در هر لحظه و هر دما می تواند متغیر بوده و اندازه گیری شود. فشار بخار برای بیشتر ترکیبات در دمای اتاق اندازه گیری و اعلام شده است.

عوامل موثر در فشار بخار استون

به نظر می آید که سطح مقطع یکی از عوامل مهم در تعیین فشار بخار استون یا مایعات دیگر باشد. اما سطح مقطع از مایع که با گاز در تماس است، هیچ گونه تاثیری در فشار بخار آن مایع نخواهد داشت.درواقع این طور می توان بیان نمود که در یک دمای معین، فشار بخار مایع با تغییر سطح مقطع تغییری نخواهد نمود.

نوع مولکول‌ های تشکیل دهنده مایع از موارد تاثیر گذار بر فشار بخار بشمار می آیند. اگر نیروهای بین مولکولی در ماده قوی باشند، فشار بخار آن پایین خواهد بود. اما اگر نیروهای بین مولکولی در مایع ضعیف باشند، فشار بخار مایع بالا خواهد بود.

دما نیز از پارامترهای مهمی است که به طور مستقیم بر فشار بخار استون تاثیر دارد. زمانی که دما افزایش می‌ یابد، تعداد مولکول‌ های بیشتری انرژی کافی برای فرار از سطح مایع را خواهند یافت. بنابراین در فشار بالاتری تعادل برقرار می گردد. بنابراین می توان گفت با افزایش دما، فشار بخار استون افزایش خواهد یافت. دانستن مقدار فشار بخار برای کاربرد استون در صنایع و آزمایشگاه ها امری ضروری بوده و بنابراین اغلب فشار بخار این ماده در دماهای مختلف ثبت می گردد.