تخم مرغ پاستوریزه چیست؟ معرفی، ترکیبات و فواید آن

تخم مرغ یکی از منابع غنی تامین پروتئین، ویتامین و املاح مورد نیاز بدن در سبد غذایی روزانه است و از رایج ترین مواد غذایی مورد استفاده در آشپزی و صنایع مختلف در کل جهان محسوب می شود. معمولا هر مرغ برای تخم گذاری ۲۴ ساعت زمان لازم دارد. وزن هر تخم مرغ متوسط، بدون احتساب پوسته ۵۸ گرم است و رنگ آن با توجه به نژاد های مختلف بین سفید و قهوه ای متغیر است. تخم مرغ پاستوریزه (Pasteurized eggs) حاصل صنعتی شدن فرآیند تولید تخم مرغ است.

تخم مرغ شامل یک پوسته محافظتی آلبومن ( سفیده تخم مرغ) و ویتلوس (زرده تخم مرغ) است که هر کدام از این ترکیبات بطور جداگانه خواص متفاوتی دارند. در این بخش از نشریه جهان شیمی فیزیک به طور مفصل درباره تخم مرغ پاستوریزه، زرده و سفیده تخم مرغ، مضرات و خواص تخم مرغ، تخم مرغ مایع و … شرح خواهیم داد.

تخم مرغ مایع پاستوریزه

خوشبختانه از حدود دهه ۸۰ به بعد پاستوریزه کردن تخم مرغ، بوسیله دستگاه های مدرن و تکنولوژی روز دنیا در کشور ما در حال انجام است. تولید تخم مرغ پاستوریزه دلایل مختلفی دارد که به طور خلاصه بیان خواهیم کرد.

همانطور که می دانید تخم مرغ یک ماده غذایی است که منبع حیوانی دارد از این رو چه قبل از تولید در بدن مرغ و چه بعد از تولید در پروسه نگهداری ممکن است در معرض آلودگی های مختلف قرار بگیرد و این آلودگی ها بصورت مستقیم با توجه به ساختار و جنس پوسته و یا حتی از طریق بدن مرغ به داخل تخم مرغ نیز نفوذ می کنند.

از طرفی با توجه به مصرف گسترده تخم مرغ در صنعت غذا و به ویژه شیرینی پزی و قنادی، تخم مرغ پاستوریزه هم می تواند از افزایش ضایعات جلوگیری کند. هم چنین درعین صرفه جویی در زمان به سهولت مصرف نیز کمک کرده و حتی هزینه های تولید مواد غذایی را کاهش دهد. همچنین در استفاده از این نوع تخم مرغ، با توجه به پروسه تولید و آزمایش های نهایی انجام شده، مصرف کننده با اطمینان کامل از سلامت محصول به تولید مواد غذایی می پردازد و این مهم در کیفیت نهایی محصولات نیز تاثیر گذار است.

خرید زرده تخم مرغ

در کارخانه های تولید تخم مرغ پاستوریزه پس از شستشو و ضد عفونی های لازم، زرده و سفیده تخم مرغ ها توسط دستگاه تخم مرغ شکن جداسازی می شوند.بطور کلی تخم مرغ های پاستوریزه به سه شکل زرده جدا، سفیده جدا و مخلوط زرده و سفیده آماده سازی می شوند. سپس هرکدام از این محصولات در صنایع مختلف کاربرد دارد که در این مقاله به آن اشاره خواهیم کرد.

ترکیبات سفیده تخم مرغ

خوب است بدانید نود درصد مایع تخم مرغ آب و ۱۰ درصد باقی مواد پروتئینی است. گفته می شود حدود چهل نوع پروتئین در سفیده یافت می شود. گرچه برای برخی افراد خوردن زرده تخم مرغ لذت بخش است اما بدلیل بالا بوذن میزان کلسترول موجود در زرده خوردن زیاد آن به همه افراد توصیه نمی شود.

سفیده تخم مرغ نقش محافظتی از زرده را دارد اما برخلاف زرده فاقد چربی است و کمتر از یک درصد آن را کربوهیدرات تشکیل می دهد.

هر ۲۰۰ گرم سفیده تخم مرغ، حدود ۱۶۲ کیلوکالری انرژی، ۰.۷۴ گرم نمک و ۱.۱۴ گرم اسید های چرب دارد ولی فاقد قند و چربی است.

تحقیقات نشان می دهد برای افرادی با بدن سال مصرف ۳عدد تخم مرغ در روز خطری ایجاد نمی کند. اما اگر در سبد روزانه خود میزان کلسترول دریافتی زیادی دارید به روزی یک عدد تخم مرغ اکتفا کنید. چرا که هر یک عدد تخم مرغ بزرگ، ۱۸۶ میلی گرم کلسترول دارد و بدن ما هر روز نهایتا به ۳۰۰ میلی گرم کلسترول نیازمند است.

بطورکلی تخم مرغ یک ماده غذایی با حساسیت بالا محسوب می شود و تعداد زیادی از افراد ممکن است به سفیده یا زرده تخم مرغ خام یا پخته و یا هردو حساسیت داشته باشند. از این رو حتما از نداشتن حساسیت به این ماده بویژه در کودکان تان اطمینان حاصل کنید.

 

فواید تولید سفیده تخم مرغ پاستوریزه

سفیده تخم مرغ همانطور که اشاره شد منبع غنی پروتئین است. اسیدهای آمینه، قسمت اصلی تشکیل دهنده پروتئین ها هستند. پروتئین موجود در سفیده تخم مرغ می تواند اسید های آمینه مورد نیاز بدن را نیز تامین کند، از این جهت مصرف آن به ورزشکارانی که قصد عضله سازی دارند توصیه می شود.

سفیده همچنین بدلیل نداشتن کلسترول و چربی برای سلامتی قلب مفید است. مطالعات نشان می دهد مصرف سفیده تخم مرغ می تواند به جلوگیری از تشکیل پلاک در عروق خونی کمک کند.

خاصیت آنتی اکسیدانی سفیده تخم مرغ، از بدن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کند. بیماری هایی همچون دیابت، سرطان ها و مشکلات قلبی در اثر استرس اکسیداتیو بروز می کنند. یکی از دلایل اصلی پوکی استخوان که معمولا از میانسالی آغاز می شود، عدم دریافت پروتئین کافی در بدن است.

 

تخم مرغ، سرشار از ویتامین های موجود در بدن

سفیده تخم مرغ حاوی مقدار معینی ویتامین ب ۲ (ریبوفلاوین) است. فقط سفیده تخم مرغ در هر ۱۲۰ میل، ۱۱ گرم پروتئین دارد. تخم مرغ همچنین حاوی مقادیر معینی ویتامین A نیز هست.

اوآلبومین (Ovalbumin)، اُووموکوئید (Ovomucoid) و اُووترانسفرین (Ovotransferrin) پروتئین های پایه تخم مرغ هستند که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند.

پروتئین سفیده تخم مرغ

سفیده یک تخم مرغ متوسط ۵۵ گرمی، بدون درنظر گرفتن پوسته، ۳ گرم پروتئین کامل دارد. پروتئین کامل یعنی پروتئینی که شامل تمامی آمینو اسید های مورد نیاز روزانه بدن انسان باشد.

عوارض سفیده تخم مرغ

تخم مرغ یک منبع تغذیه ای حیوانی است و در معرض باکتری ها و آلودگی های محیطی قرار دارد. ممکن است این باکتری های مضر با توجه به جنس پوسته به داخل نیز سرایت کنند ازین رو در صورت تمایل به مصرف خام تخم مرغ، حتما از پاستوریزه بودن آن مطمئن شوید.

خوردن تخم مرغ خام خطرناک است؟

سالمونلا یکی از باکتری هایی است که ممکن است بر اثر خوردن تخم مرغ خام در بدن ایجاد شود. گروه سنی سالمندان و همچنین کودکان که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، بیشتر در معرض این خطر هستند.

این باکتری به قدری فعال است که می تواند برخاصیت آنتی میکروبیال سفیده نیز چیره شده و به کل تخم مرغ نفوذ کند. شکم درد، اسهال، استفراغ و در مواردی تب از عوارض ورود این باکتری به بدن است. این علائم می تواند بین شش ساعت تا شش روز بعد از خوردن تخم مرغ خام به وجود آید و نشان از مسمومیت بدن دارد.

از ین جهت توصیه می شود به ویژه در ایام شیوع بیماری های فصلی و یا اپیدمی همچون کرونا که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال است، تخم مرغ به صورت خام مصرف نشود و یا در صورت اضطرار از تخم مرغ پاستوریزه استفاده شود.

نحوه مصرف سفیده تلاونگ

شرکت تولیدی تلاونگ یکی از برند های مطرح کشور ما و موسس صنعت تخم مرغ در ایران است که در تولید تخم مرغ های پاستوریزه نیز خوب عمل کرده است.

با توجه به اینکه میزان کلسترول موجود در زرده بسیار بالاست و حتی بسیاری از افراد به خوردن آن حساسیت دارند این شرکت اقدام به تولید محصولی با سفیده تخم مرغ پاستوریزه کرده است. سفیده تخم مرغ پاستوریزه پخته شده سبب می گردد تا مصرف کننده بتواند بصورت مجزا از سفیده به مقدار دلخواه استفاده نماید. این محصول فاقد چربی و کربوهیدرات در سبد غذایی ورزشکاران و کسانی که رژیم های خاص دارند جایگاه ویژه دارد.

این محصول در بسته های ۲۰۰ گرمی بصورت رولی به بازار عرضه می شود. این محصول را می توان یک ماه پس از تولید در دمای محیط و سه ماه پس از تولید در دمای صفر تا چهار درجه سانتی گراد نگهداری کرد.

سفیده تخم مرغ برای پوست

سفیده تخم مرغ ویژگی های قابض دارد، یعنی با کاهش منافذ باز پوست، التهاب و قرمزی پوست را از بین می برد. بنابراین یک ضد التهاب قوی محسوب می گردد. به همین دلیل در حوزه بهداشتی و زیبایی صد ها استفاده از از سفیده تخم مرغ می شود. یکی از مزیت های سفیده تخم مرغ این است که قیمت بالایی ندارد. هم چنین به سهولت قابل تهیه و استفاده خواهد بود. یکی از این موارد، انواع ماسک صورت است.

انواع ماسک سفیده تخم مرغ

آنچه که در مراقبت های پوستی مورد اهمیت است، میزان ویتامین های کمک کننده به جوان شدن پوست است.

تخم مرغ مقدار مشخصی ویتامین آ دارد که کلاژن ساز است. پروتئین های موجود در سفیده تخم مرغ به سفت کردن پوست و حفظ حالت ارتجاعی آن کمک می کنند. ماسک های متوعی با سفیده تخم مرغ چه بصورت طبیعی و چه بصورت صنعتی تهیه می شود که به چند مورد از این ماسک های خانگی اشاره می کنیم.

ماسک سفیده تخم مرغ و لیمو

لیمو بطور طبیعی سرشار از ویتامین C است. ترکیب سفیده تخم مرغ پاستوریزه با لیمو برای پوست های چرب و مستعد آکنه مناسب است.

استفاده مداوم از این ماسک در جهت شادابی و محکم شدن پوست، کوچک کردن منافذ پوستی، کمک به یکسان سازی و روشن شدن رنگ سطح پوست و جلوگیری از پیر شدن زودرس موثر است.

یک عدد سفیده تخم مرغ را با نصف لیمو مخلوط کرده و به مدت ده دقیقه روی پوستی که از قبل شستشو داده اید بمالید و سپس بشورید. سه بار در هفته می توانید از این ماسک استفاده نمایید.

ماسک سفیده تخم مرغ و انگور

برای تهیه این نوع از ماسک، کافیست ۵تا ۷ دانه انگور متوسط را با یک عدد سفیده تخم مرغ پاستوریزه تا جایی مخلوط کنید که بافت یکسانی حاصل شود. سپس به مدت ۱۰تا ۱۵دقیقه روی پوست خود نگه دارید. این ماسک برای پوست های بسیار خشک آبرسانی به همراه دارد. توصیه می شود در انتها از کرم های مرطوب کننده نیز استفاده شود.

ماسک سفیده تخم مرغ و آووکادو

آووکادو یک میوه مرطوب رسان فوق العاده است که ترکیب آن با سفیده تخم مرغ پاستوریزه برای پوست های خشک درخشندگی و شادابی به همراه خواهد داشت.

این ماده به دلیل داشتن مواد معدنی متنوع (روی، پتاسیم، فسفر، منیزیم و آهن) و همچنین ویتامین های گروه آ، ویتامین ب، ویتامین ث، ویتامین ای، نه تنها در ماسک های خانگی بلکه در صنعت آرایشی و بهداشتی نیز طرفداران زیادی دارد. هم چنین در سرتاسر جهان از روغن آن برای تهیه انواع کرم مرطوب کننده استفاده می شود.

ماسک سفیده تخم مرغ و عسل

ترکیبات این ماسک شامل عسل، ماست و مقدار کمی آب خیار و سفیده تخم مرغ است. عسل و ماست بصورت طبیعی انتی باکتریال هستند و هر کدام به تنهایی هم می توانند به عنوان ماسک استفاده شوند اما ترکیب این مواد با سفیده تخم مرغ پاستوریزه خاصیت آن را دو چندان میکند. این ماسک باعث رطوبت رسانی سریع به پوست شده و به جلوگیری از چین و چروک زودرس با بستن منافذ پوست کمک می کند.

برای تهیه این ماسک یک عدد سفیده تخم مرغ را با یک قاشق از هر یک از مواد نام برده(عسل، خیار، ماست) مخلوط کنید و تا ۱۰ دقیه روی پوست خود قرار دهید.

ماسک های حاوی خیار خاصیت روشن سازی و تازه کردن بافت پوست، آبرسانی به اطراف چشم و التیام آفتاب سوختگی را نیز دارند.

 ماسک سفیده تخم مرغ و شکر

یک عدد سفیده تخم مرغ را با یک قاشق غذا خوری شکر سفید و یک قاشق چای خوری پودر نشاسته ذرت مخلوط نمایید.

پس از ۱۵ دقیقه سطح پوست خود را با آب گرم شستشو دهید.

در این نوع ماسک شکر لایه برداری منافذ پوست و نشاسته پاکسازی سطح پوست از چربی و آلودگی ها را به بهترین شکل و با کمترین هزینه برای شما به ارمغان می آورد.

ماسک هلو و سفیده تخم مرغ

هلو از میوه های بشدت آبدار فصل تابستان است درنتیجه یک آبرسان عالی به شمار می آید. برای تهیه این ماسک یک عدد سفیده تخم مرغ را با یک عدد هلوی متوسط و یک قاشق غذاخوری خامه ترش مخلوط نمایید و پس از پانزده دقیقه پوست خود را بشوویید.

وجود خامه در این ترکیب به دلیل دارا بودن اسید لاکتیک، به حفظ رطوبت پوست و کلاژن سازی آن کمک می کند.

ماسک سفیده تخم مرغ پاستوریزه برای جای جوش

باید بدانید که سفیده تخم مرغ به تنهایی نیز ماسکی غنی برای بهبود لک های صورت و رفع جای جوش است. هماهنطور که گفته شد این ماده سرشار از پروتئین و اسید های آمینه است و می تواند با سفت کردن پوست و کمترکردن التهاب پوست، از ایجاد جوش های جدید پی ش گیری کند.

دو تا سه مرتبه در هفته می توانید از ماسک سفیده تخم مرغ بر روی صورت خود استفاده کنید.

نکته: توصیه می شود قبل از استفاده کامل از هر یک از ماسک های نام برده و یا هر ماسک صنعتی یا خانگی دیگر، حتما چند دقیقه ماسک مورد نظر را بروی پوست خود تست کنید. ممکن است به هر دلیلی پوست شما به مواد داخل ماسک و یا ترکیب این مواد با هم واکنش نشان دهد.

ماندگاری سفیده تخم مرغ

سفیده تخم مرغ یک ماده آنتی باکتریال است و برای پاستوریزه شدن نیازی به مواد نگهدارنده ندارد اما شرایط نگهداری و دمای محیطی برای حفظ سلامت آن بسیار مهم است.

در فرآیند پاستوریزه شدن محصول باید به دمای بالا برسد و دوباره سرد شود اما پخته نشود.

این محصول معمولا تا یک ماه پس از تولید تاریخ انقضا دارد. سه روز پس از باز شدن پلمپ باید مصرف شود و بیشتر از سه ساعت خارج از یخچال قابل نگهداری نیست.