قرص سیتاگلیپتین چیست؟ کاربرد، موارد مصرف و عوارض آن
قرص سیتاگلیپتین کاربردی در زمینه کنترل قند خون بالا در افراد دارای بیماری دیابت نوع ۲ دارد که تاثیر فوق العاده ای همراه با رژیم غذایی مناسب و ورزش در کنترل قند خون بالا دارد و بسیار با اهمیت است. افزایش قند خون در بدن بسیار خطرناک است و موجب بروز خطراتی برای کلیه ها، نابینایی، از دست دادن برخی از اندام ها، مشکلات عصبی و افت عملکرد جنسی می شود، کنترل کردن بیماری دیابت موجب کاهش چشم گیر احتمال بروز سکته مغزی و قلبی می شود. قرص سیتا گلیپتین باعث بالا رفتن اینکرتین خون می شود، اینکترین ها موجب افزایش ترشح انسولین می شوند که در نتیجه قند خون را کنترل کرده و باعث کاهش قند موجود در کبد می شوند.
در این مقاله نشریه علمی جهان شیمی فیزیک شما را با کاربرد، عوارض، مکانیسم اثر، تداخل دارویی، نحوه ی مصرف و شرایط نگه داری این فرآورده بیشتر آشنا می کنیم. در مقالات دیگر این نشریه می توانید درباره داروهای دیگری از جمله قرص دوپاویت، پودر واریوکلد، قرص زاناکس، قرص لیور پاور، پودر واریوکلد، شربت برونکلدین، قرص مکیدنی لیکوفار، قرص آدومدز، پودر گلوکومان، قرص اپتی وومن گلدن لایف، قرص اکتی من، قرص اکتی وومن، تائورین، کپسول فارماژلیتان، کپسول گابا فانتوم نوتریشن، قرص سوماتریپتان، کپسول بوستر لیور، قطره خوراکی سیلیمارین و قرص مولتی وگان نیز مطالعه کنید.
قرص سیتاگلیپتین چیست؟
این دارو جزء داروهای جدید در درمان دیابت نوع ۲ است که یک مهار کننده DPP-۴ می باشد که با نام تجاری جنوویا شناخته می شود. زیپتینن نام یکی از برندهای ایرانی سیتا گلیپتین است که توسط شرکت دارو سازی عبیدی تولید شده است و ترکیب سیتا گلیپتین و متفورمین با نام جنومت و زیپمت شناخته می شود.
کاربرد قرص سیتاگلیپتین
این دارو به همراه رژیم غذایی مناسب و ورزش برای کاهش قند خون در افراد بزرگسال مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار می گیرد.
مکانیسم اثر قرص سیتاگلیپتین
این دارو یک مهار کننده ی آنزیم دی پپتیدل پپتیداز DPP-4 محسوب می شود که با بالا بردن سطح انکرتین در خون که وظیفیه تنظیم آزاد سازی انسولین در خون را دارد موجب افزایش انسولین که در نتیجه این فرآیند قند خون به خصوص پس از غذا کاهش پیدا می کند و همچنین این دارو به کاهش ساخت قندهای ساده به وسیله کبد کمک شایانی می کند. مصرف آن همراه با داشتن رژیم غذایی مناسب موجب کاهش دوز مصرفی انسولین می شود.
موارد هشدار قرص سیتاگلیپتین
در صورت استفاده از این دارو باید به موارد زیر توجه داشته باشید.
برای جلوگیری از بروز واکنش های آلرژیک شدید در صورت داشتن حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه حتما قبل از مصرف دکتر را آگاه کنید.
پیش از استفاده از آن باید سابقه پزشکی خود را به دکتر نشان دهید و اگر دارای بیماری هایی مانند بیماری نارسایی قلبی، بیماری کلیوی، بیماری لوزالمعده یا پانکراتیت و سنگ در کیسه صفرا هستید حتما به پزشک اطلاع دهید.
در صورت استفاده از این دارو چون باعث کاهش قند خون می شود ممکن است دچار علائمی مانند تاری دید، احساس خواب آلودگی یا سر گیجه شوید بنابراین از انجام کارهایی نظیر رانندگی و کار با ماشین آلات جدا خوداری کنید.
به هیچ عنوان در زمان مصرف این قرص از الکل استفاده نکنید زیرا باعث افزایش شدید خطر افت قند خون می شود.
در صورت انجام عمل جراحی و یا کارهای دندان پزشکی حتما پزشک خود را از استفاده از این قرص آگاه کنید.
همانطور که می دانید در صورت داشتن مشکلاتی مانند عفونت، تب یا جراحت کنترل قند خون بسیار مشکل است بنابراین باید با دکتر مشورت داشته باشید تا راهکاری را برای شما تجویز کند.
در دوران بارداری به هیچ عنوان نباید مصرف شود مگر با تجویز پزشک زیرا بالا بودن قند خون باعث ایجاد خطرات غیر قابل جبرانی برای مادر و جنین می شود.
افراد مسن، خانم هایی که در آستانه یائسگی هستند و تخمک گذاری نامنظمی دارند، افراد با نارسایی قلبی یا مستعد نارسایی قلبی، افرادی که سابقه ی افت قند خون دارند، بیماران معتاد به الکل و افراد با سابقه ی پانکراتیت باید با احتیاط مصرف کنند.
نکاتی در مورد نحوه مصرف قرص سیتاگلیپتین
دارو باید مطابق با دستور پزشک مصرف شود و از مصرف مقادیر بیشتر یا کمتر از تجویز پزشک خوداری شود. گاهی مواقع دکتر برای رسیدن به نتایج مطلوب ممکن است مقدار مصرفی دارو را تغییر دهد.
برای جلوگیری از احتمال تحریکات معده بهتر است دارو همراه با غذا میل شود.
باید قند خون خود را به صورت دوره ای کنترل کرده و به طور مرتب به پزشک مراجعه شود.
در هنگام مصرف این دارو باید برنامه کاملی شامل تمرینات ورزشی، داشتن رژیم غذایی مناسب، کنترل وزن و به احتمال زیاد مصرف داروهای دیگر داشته باشید.
برای نحوه پیشگیری، شناسایی و کنترل قند خون بالا (هیپر گلیسمی)، قند خون پایین (هیپو گلیسمی) و مشکلات مربوط به بیماری دیابت حتما به پزشک مشورت داشته باشید.
در صورتی که یک نوبت از مصرف دارو را فراموش کرده باشید به محث به یاد آوردن حتما فوری مصرف کنید اما اگر در زمان نوبت بعدی دارو باشد دوز فراموش شده را مصرف نکنید و طبق دستور روزانه مصرف کنید و از دو برابر کردن مقدار دوز مصرفی خوداری کنید.
از مصرف دارو در موارد زیر جدا خوداری شود
دهیدراسیون یا از دادن حجم زیادی از مایعات بدن
عکس برداری با اشعه ایکس با یا بدون مواد حاجب
در صورت داشتن تب، عفونت، جراحی، ضربه، استرس و تصادف ممکن است مقدار دوز مصرفی تغییر پیدا کند.
این دارو تداخلی با غذا ندارد بنابراین می توانید قبل یا بعد از غذا مصرف کنید.
مقدار دوز مصرفی آن بستگی به شرایط پزشکی بیمار، عملکرد کلیه و پاسخ بدن به درمان دارد.
تحقیقات نشان داده شده است که بیماران مبتلا به دیابت انسولین مصرفی خود را با افزودن این دارو به رژیم درمانی می توانند با دستور پزشک دوز انسولین مصرفی را کاهش بدهند.
تداخل دارویی قرص سیتا گلیپتین
این دارو ممکن است با داروهای زیر تداخل دارویی داشته باشید بنابراین نباید هم زمان با هم مصرف شوند.
توپیرامات، استازولاید و زونیساماید: در صورت مصرف هم زمان آنها ممکن است باعث اسیدوز متابولیک شود بنابراین رعایت احتیاط ضروری است.
نیفدییپین
مصرف هم زمان آنها ممکن است باعث افزایش مقدار متفورمین در خون شود که در نتیجه موجب می شود مقدار دفع ادرای افزایش پیدا کند، این طور مشخص است که نیفدیپین موجب افزایش جذب متفورمین می شود.
دیگوکسین
در صورت هم زمان آنها میزان دیگوکسین به مقدار اندکی افزایش پیدا می کند بنابراین بیمارانی که تحت درمان با دیگوکسین هستند باید به دقت مورد پایش قرار بگیرند.
سایمتیدین، آمیلوراید، مرفین، کینیدین، کینین، تری متوپریم، رانیتیدین، پرو کائین آمید، تریامترن، دیگوکسین و انکومایسین
داروهای افزایش دهنده قند خون مانند تیازیدها، کورتیکوستروئیدها، فنوتیازین ها، سایر مدرها، استروژن، داروهای تیروئید، داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی، فنی توئین، نیکوتینیک اسید
بلوکه کننده های کانال کلسیم و ایزونیازید و داروهای سمپاتومیمتیک
داروهای بتا بلاکر مانند متوپرولول، پرو پرانول، قطره چشم گلوکوم نظیر تیمولول
توصیه های دارویی درمورد مصرف سیتاگلیپتین
مصرف این موارد ممکن است با این دارو تداخل دارویی داشته باشند گیاهانی مثل زنجبیل و جنیسینگ و مکمل هایی مثل روغن های ماهی و گلوگز آمین پس قبل از مصرف باید پزشک را مطلع کرد.
از تجویز آن برای افراد بالای ۶۵ سال، تحت عمل جراحی، دارای مشکلات کلیوی، بیماران با نقص کبدی و افراد الکلی پرهیز شود.
عوارض جانبی قرص سیتاگلیپتین
همه داروها ممکن است از خود عوارضی را نشان بدهند، اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز ممکن است هیچ نوع عوارضی را از خود نشان ندهند. در صورت هریک از عوارض و علائم زیر حتما به پزشک مراجعه شود.
علائم نارسایی قلبی نظیر تنگی نفس، خستگی بی دلیل، تورم مچ دست یا پا و افزایش غیر عادی یا ناگهانی وزن
علائم مشکلات کلیوی مانند تغییر در میزان ادرار
تاول های غیر عادی پوستی
درد مفاضل
علائم کاهش قند خون مثل ضربان قلب سریع، لرزش، تعریق ناگهانی، گرسنگی، سرگیجه، تاری دید و سوزن سوزن شدن دست و پا
قند خون بالا مثل افزایش ادرار، خواب آلودگی، تشنگی، بوی تنفس میوه ای، گر گرفتگی، گیجی و تنفس سریع
در صورت بروز علائم زیر حتما به اورژانس مراجعه شود.
علائم واکنش های آلرژیک نظیر تنگی نفس، خارش، سرگیجه شدید، تورم صورت، زبان یا گلو و بثورات پوستی
پانکراتیک نظیر تهوع یا استفراغ مداوم، درد شدید شکم، معده و پشت
مسمومیت دارویی با قرص سیتاگلیپتین
دارو را بیشتر از دوز مصرفی تجویزی مصرف نکنید.
اگر فردی دچار مسمومیت دارویی شود و علائمی مثل تنگی نفس، غش و ضعف و از حال رفتن در او مشاهده کنیم باید سریعا با اورژانس تماس بگیریم.
مصرف در دوران بارداری و شیردهی
بارداری مطالعات و تحقیقات کافی برای این مورد انجام نشده است، در دوران بارداری مصرف آن حتما با نظر پزشک باشد.
شیردهی در مورد ترشح این دارو در شیر انسان اطلاعات کافی در دسترس نیست بنابراین در این دوران باید با احتیاط مصرف شود.
شرایط نگه داری قرص سیتاگلیپتین
دارو دور از دسترس کودکان نگه داری شود.
این قرص را در جای خشک و خنک نگه داری کنید.
دارو دور از نور مستقیم آفتاب نگه داری شود.