قرص زاناکس (قرص آلپرازولام) چیست؟ موارد مصرف کاربرد و عوارض آن

خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

از قرص زاناکس به هنگام اختلال هراس (Panic disorders)، اضطراب و اختلالات پانیک و برای درمان استفاده می کنند. نام عمومی این قرص که در بین مردم رایج تر است آلپرازولام است و نام تجاری آن زاناکس است. این دارو از خانواده بنزودیازپین ها است و اثرات آرامبخش آن ناشی از تاثیرش بر مغز و اعصاب و سیستم عصبی مرکزی است. ماده شیمیایی گابا یا اسید گاما آمینو بوتیریک نوعی انتقال دهنده عصبی است که به وسیله سیستم عصبی و مغز پیام های شیمیایی را ارسال می کند و در نتیجه آن ارتباطی بین سلول های مغز برقرار می شود، زاناکس در واقع کارش را از طریق تاثیر روی این ماده شیمیایی انجام می دهد. این مقاله که در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک مطالعه می کنید، می خواهد درباره ترکیبات، کاربرد، نحوه مصرف و عوارض قرص زاناکس توضیح دهد.

شما می توانید با مطالعه مقالات دیگر این نشریه درباره داروهای مختلفی از جمله قرص لیور پاور، پودر واریوکلد، شربت برونکلدین، قرص مکیدنی لیکوفار، قرص آدومدز، پودر گلوکومان، قرص و کپسول پرولیو، کپسول بوستر لیور، قطره خوراکی سیلیمارین، قرص ایموستیم و قرص دوپاویت مطالعه کنید.

فهرست مطالب

قرص زاناکس چیست؟

این قرص را که یکی از قوی ترین بنزودیازپین ها است، معمولا برای درمان اختلالات خواب، اختلال هراس و اضطراب تجویز می کنند و تاثیر آن به فاکتور های مختلفی از جمله دوز دارو، سن، وزن و متابولیسم بدن بستگی دارد. به منظور این که از عوارض احتمالی این دارو در امان بمانید، بهتر است حتما آن را تحت نظر پزشک مصرف کنید.

عوارض قرص زاناکس

افراد در دوره مصرف آلپرازولام ممکن است دچار سرگیجه، خواب آلودگی، کاهش اشتها، افزایش اشتها، افزایش وزن، اسهال، بی خوابی، اختلال حافظه، خستگی، یبوست، مشکل در ادرار، خارش، تاری دید، تغییر میل جنسی و افزایش ترشح بزاق شوند این عوارض معمول است ولی اگر طولانی شوند و تداوم پیدا کنند یا حتی بدتر شوند. اگر این دارو را پزشکتان تجویز کرده بهتر است تحت نظر او مصرفش کنید چرا که فوایدش از ضرر هایش بیشتر است و اگر دچار سبکی سر یا سرگیجه شدید، بهتر است وضعیتتان را به آرامی از حالت ایستاده یا نشسته تغییر دهید. اگر بعد از مصرف این دارو دچار مشکلات حافظه، از دست رفتن هماهنگی و تعادل، اختلال در تکلم یا لکنت زبان، اشکالات راه رفتن، تشنج، زردی پوست یا چشم، تغییرات خلق و خو افکار خودکشی یا توهم شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

افراد نادری ممکن است دچار حساسیت ناشی از مصرف زاناکس شوند که علائم آن شامل مشکلات تنفسی، سرگیجه شدید، خارش، جوش های پوستی و التهاب (به خصوص در ناحیه گلو، زبان و صورت) و بهتر است بعد مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید.

موارد مصرف و کاربرد قرص زاناکس

این دارو را معمولا برای جلوگیری از اضطراب یا حمله های پانیک استفاده می کنند.

مصرف زاناکس در شیردهی

این دارو را بهتر است زیر نظر پزشک مصرف کنید چرا که ممکن است در دوران شیردهی از شیر وارد بدن نوزاد شود و مشکلاتی به وجود بیاورد.

مصرف زاناکس در بارداری

از آن جایی که امکان دارد قرص آلپرازولام در حین بارداری تاثیرات منفی و بدی روی جنین متولد نشده بگذارد، فقط می توانید آن را تحت نظر و با اجازه پزشک متخصص مصرف کنید.

تداخلات دارویی قرص زاناکس

اگر هر یک از دارو های ضد قارچ، مواد مخدر، آنتی بیوتیک ها، دارو های ضد بارداری خوراکی و داروهای مربوط به معده و دستگاه گوارش را مصرف می کنید، بهتر است قبل از مصرف این قرص با پزشک مشورت کنید. دارو های کتوکونازول، نفازودون، سایمتیدین، فلووکسامین و ایتراکونازول اثرات آلپرازولام را تشدید می کنند.

دارو هایی مثل فنی توئین، فنوباربیتال و کاربامازپین زیر سطح این دارو را در خون کاهش می دهند. توجه داشته باشید که نباید زاناکس را با سایر دارو های خانواده بنزودیازپین مصرف کنید. مصرف هم زمان این دارو با دارو های ضد خوابی مثل زولپیدم، آنتی هیستامین هایی چون دیفن هیدرامین، ضد درد هایی مثل مورفین، هیدروکدون و اکسی کدون، ضد سرفه های اپیوئیدی، داروهای ضد تشنج، دارو های سه حلقه ای ضد افسردگی و دارو های آنتی سایکوتیک را بهتر است با زاناکس مصرف نکنید.

قرص زاناکس به وسیله چه کشورهایی ساخته می شود؟

امروزه این قرص را کشور های مختلفی از جمله ایران می سازند ولی زاناکس فایزر معروف ترین نوع این قرص است و در کشور آمریکا و شرکت فایزر ساخته می شود.

نحوه مصرف قرص زاناکس

دوره مصرف قرص اعصاب و روان زاناکس به عوامل مختلفی بستگی دارد ولی این قرص را پزشکان معمولا به مدت یک دوره ۶ هفته ای برای بیمار تجویز می کنند و اگر بهبود حاصل نشد، دوره آن را طولانی تر می کنند یا از داروی جایگزین استفاده می کنند. تعداد قرصی که باید بخورید بستگی به تجویز پزشک دارد ولی معمولا به طور روزانه استفاده می شود. با مصرف قرص آلپرازولام فرد حس راحتی، آرامش و خواب آلودگی پیدا می کند ولی مصرف خودسرانه آن حتی برای یک روز هم توصیه نمی شود.

نکاتی در رابطه با مصرف قرص زاناکس

بر اساس تجویز پزشک و سر ساعت مقرر قرصتان را مصرف کنید.

این قرص را می توانید با معده خالی یا همراه غذا مصرف کنید.

پزشک متخصص با توجه به فاکتور های مختلفی از جمله روش مصرف یا دوز مصرفی روزانه دوز اختصاصی برای هر فرد مشخص می کند.

جوش، له کردن یا تقسیم این قرص نادرست است و باید آن را به صورت درسته ببلعید.

قرص های آلپرازولام منقسم را می توانید همراه یا بدون آب نیز بخورید.

قبل از این که هر بار بخواهید این قرص را مصرف کنید دست هایتان را خوب بشویید و اگر خواستید قرص را نصف کنید، دوباره آن را به جعبه برنگردانید و آن را برای مصارف بعدی خودتان نگه دارید.

اوردوز با قرص زاناکس

اگرتعداد زیادی از این قرص را مصرف کردید به سرعت با اورژانس یا مراکز پزشکی تماس بگیرید چرا که به درمان و مراقبت فوری نیاز خواهید داشت. این اوردوز با علائمی از جمله اختلال در حرکات، گیجی، رفلکس های آهسته، کما و در نهایت مرگ است. یکی از دارو هایی که می تواند اثر زاناکس را معکوس کند، فلومازنیل است، این دارو را در بیمارستان به صورت IV تزریق می کنند و مقدار و دوزی که باید تزریق شود را پزشک متخصص مشخص می کند.

هشدار های مصرف قرص زاناکس

در صورتی که به مواد شیمیایی، غذایی، گیاهی یا هر یک از دارو های خانواده بنزودیازپین آلرژی دارید یا در گذشته به الکل یا مواد مخدر اعتیاد داشتید و یا به هر یک از بیماری های کلیوی، قلبی، کبدی، ریوی، قلبی یا عروقی مبتلا بوده اید، حتما قرص آلپرازولام را تحت نظر دقیق پزشک مصرف کنید.

به دلیل این که بعد از مصرف این قرص ممکن است دچار سرگیجه، گیجی یا خواب آلودگی شوید، بهتر است در حین انجام کار هایی که به تمرکز بالایی احتیاج دارند از جمله رانندگی یا کار با ماشین آلات حساس و دستگاه ها از این قرص استفاده نکنید. مصرف این دارو برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی شود و ممکن است با مصرف طولانی مدت به آن اعتیاد پیدا کنید. معمولا قرص های زاناکس را در انواع ۰.۲۵، ۰.۵، ۱ یا ۲ میلی گرم می فروشند که بنا بر تجویز پزشک و شرایط فرد مصرف می شوند. این قرص معمولا ۵ تا ۳۰ دقیق بعد از مصرف جذب می شود و تاثیرش تا ۱۱ ساعت در بدن باقی می ماند.