کولیک نوزاد چیست؟ علائم و نشانه ها و راه درمان آن در کودکان

کولیک نوزادان یا (قولنج نوزادی) یک بیماری با علائم مشخصی نیست، بلکه این بیماری ترکیبی از رفتارهای گیج کننده است که از سوی نوزادان سر می زند. بسیاری افراد کولیک نوزاد را نام دیگری برای توصیف گریه های نوزادان سالم می دانند.  به جز گذشت زمان، هیچ راه حلی برای این بیماری وجود ندارد، کولیک نوزاد امری طبیعی است و از هر ۵ نوزاد، یک نوزاد به این عارضه دچار می شود. گریه های شدید نوزاد می تواند ادامه پیدا کند و در طول شب رخ دهد. سخت ترین بخش این عارضه، آرام کردن نوزاد است و این امر می تواند سبب خستگی و نگرانی والدین شود.

مهم ترین علائم کولیک نوزاد

 

نوزاد حداقل سه بار در روز گریه های شدید و بی دلیلی از خود نشان دهد.

گریه های نوزاد برای حداقل سه روز در هفته رخ دهد.

این شرایط نوزاد برای حداقل سه هفته پشت سرهم ادامه پیدا کند.

کولیک نوزادان چگونه شروع وخاتمه می یابد

خبر خوب  برای مادران این است که کولیک نوزادان و کودکان زیاد طول نمی کشد. در اکثر وقت ها، کولیک نوزادان در سن دو تا سه هفتگی نوزاد ( و کمی بعد در نوزادان نارس) شروع می شود. این عارضه در شش هفتگی نوزاد به اوج خود می رسد و معمولا ۱۰ الی ۱۲ هفته بعد از تولد به تدریج از بین می رود. در سه ماهگی نوزادان کولیک شیرخوارگی به آسانی درمان می شود. کولیک نوزاد ممکن است خیلی ناگهانی و یا به آرامی از بین برود با تمام سختی هایش، این دوره تمام می شود و کودک آرامش پیدا می کند.

در چنین شرایطی، صبوری و تجربه می تواند به والدین کمک کند تا در ساعت های پر استرس، کودک خود را بهتر مدیریت کنند.

علائم کولیک نوزاد چیست

در اینجا به معرفی برخی از رایج ترین علائم کولیک شبانه نوزاد می پردازیم که والدین باید به آن ها توجه بسیاری کنند.

کولیک شیرخوارگی  از «قوانین سه گانه» پیروی می کند: گریه ی نوزاد  برای حداقل سه ساعت در طول روز، گریه ی کودک حداقل سه روز در هفته و تکرار این شرایط برای حداقل سه هفته متوالی باشد.

حملات گریه ی نوزاد معمولا در یک زمان مشخص روز اتفاق می افتد، معمولا در اواخر بعد از ظهر یا در اوایل شب ، اما ممکن است این زمان در موارد مختلف متفاوت باشد

ممکن است به نظر رسد کودک شما بی دلیل گریه می کند (نه به دلیل این که پوشکش کثیف شده یا گرسنه و یا خسته است)

کودک ممکن است پاهایش را به سمت بالا بکشد، مشت های خود را گره و پاها و دستانش را بیشتر حرکت دهد.

کودک شما اغلب اوقات چشمان خود را می بندد یا چشمانش را کاملا گشاد کرده و باز می کند؛ ابروهای خود را جمع و حتی نفس خود را برای مدت کوتاهی نگه می دارد.

فعالیت روده او ممکن است زیاد شود و گاز دفع کند یا ترشح بزاق او بیشتر شود.

کودک با عصبانیت به دنبال پستانک خود می گردد، اما بلافاصله آن را رد می کند. او چرت کوتاه می زند و بلافاصله با فریاد و گریه از خواب می پرد.

علت اصلی کولیک نوزاد چیست

علت اصلی به وجود آمدن کولیک نوزادان  یک راز پیچیده است و تا به امروز محققین فهمیده اند این عارضه هیچ ارتباطی با ژنتیک یا شرایط دوران حاملگی مادر و تولد نوزاد ندارد. تحقیقات ثابت کرده است که عارضه ی کولیک هیچ ارتباطی با نحوه ی نگهداری از نوزاد ندارد و به بیان دیگر، هیچ کس بخصوص مادران در پیدایش آن مقصر نیست.

تئوری های موجود در خصوص علائم به وجود آمدن کولیک نوزاد

حواس تحریک شده ی نوزاد

 

نوزادانی که تازه متولد می شوند مکانیزم داخلی برای تنظیم منظره ها و صداهای اطراف خود دارند که به آنها اجازه می دهد بدون اینکه محیط اطراف مزاحم آن ها شود، بخوابند و غذا بخورند. با این وجود در پایان ماه اول تولد، این مکانیسم در نوزادان از بین می رود و محرک های اطرافشان حساس تر شوند.

نوزادان برای از بین بردن این استرس خود، گریه می کنند ( و این گریه بسیار تکرار می‌شود).  بر اساس این تئوری، کولیک شبانه در نوزاد زمانی از بین می رود که نوزاد یاد بگیرد چگونه بعضی از محرک های محیطی خود را فیلتر کند و با این کار، بار احساسی خود را کم کند.

سیستم هضم نابالغ کودک

هضم غذا برای سیستم گوارش کودک که جدید است، وظیفه بزرگی است. در نتیجه، غذا ممکن است بسیار سریع از آن عبور کرده و به طور کامل برای کودک تجزیه نشود که در نتیجه باعث ایجاد گازهای زیاد در روده های کودک می شود.

ریفلاکس معده در نوزاد

تحقیقات نشان داده است که می تواند باعث بروز گریه در نوزادان مبتلا به کولیک شود، علت اصلی نیست. ریفلاکس اسید در نوزاد اکثرا به خاطر عدم تکامل ساختار اسفنکتر تحتانی مری در کودکان و نوزادان است. این ماهیچه ها در بدن نوزادان می توانند از بازگشت اسید معده به داخل گلو و دهان کودک و در نتیجه تحریک مری جلوگیری کند. علائم آن شامل تف های مکرر، غذا خوردن ضعیف کودک و تحریک پذیری شدید معده بعد از تغذیه است. خبر خوب برای مادران این است که ریفلاکس اسید در نوزادان تا سن یک سالگی به طور کامل برطرف می شود و کولیک شبانه ی نوزاد معمولا خیلی قبل تر ازبین می رود.

آلرژی یا حساسیت غذایی در نوزاد

عده ای از کارشناسان عقیده بر این دارند که کولیک شیرخوارگی در نتیجه واکنش های آلرژی به پروتعین موجود در شیر گاو است. این عارضه در کودکان تغذیه شده با شیر خشک هم بیشتر دیده می شود. بعضی اوقات نیز کولیک ممکن است واکنش به غذاهای خاص در رژیم غذایی مادرانی که شیر می دهند هم باشد. به هر حال، این حساسیت ها می توانند باعث ایجاد درد زیادی در شکم نوزادان هم شوند و باعث بروز گریه های زیاد در نوزاد شوند.

درمان خانگی کولیک نوزاد

نگهداری از کودکی که دچار کولیک است می تواند علاوه بر ایجاد خستگی و ناتوانی، احساس گناه و بی کفایتی را نیز در پدر و مادر به وجود آورد. بهتر است در این شرایط آرام باشید و با دنبال کردن چندین استراتژی، این دوران را با فشار بسیار کمتری سپری کنید. ما در اینجا به معرفی چند ترفند می پردازیم. بهتر است تمام راه حل های زیر را که ارائه می دهیم به طور یک جا امتحان نکنید، چون ممکن است سبب گیجی نوزاد شوید. با پزشک خود برای راه حل های بروز این عارضه در نوزاد خود مشورت کنید.

پیچیدن قنداق به نوزاد در درمان کولیک

یک پتوی کوچک برای نوزاد را با اتو یا خشک کن لباس گرم کنید و سپس آن را به خوبی دور کودک خود بپیچید. ترکیبی از گرما و احساس امنیت  در نوزاد ممکن است به بهتر شدن حال کودک کمک کند.

استفاده از پستانک در درمان کولیک

به نظر می رسد از بعضی نوزادانی که مبتلا به کولیک هستند، دوست دارند به طور مکرر غذا بخورند و این ممکن است به دلیل احساس آرامش زیادی باشد که مکیدن در آن ها ایجاد می کند. بنابراین اگر کودک شما به طور مکرر کلافه باشد و به نظر رسد همیشه گرسنه است، ممکن است در این مواقع پستانک به شما کمک کند. اگر مطمئن نیستید نوزاد به اندازه کافی غذا می خورد یا خیر، با پزشک خود مشورت کنید.

گریپ واتر در کولیک نوزادان

در بسیاری از مقالات که غیر علمی هستند از گریپ واتر به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان کولیک توصیه شده است.  مادران گریپ واتر را به عنوان یک راهی برای آرام کردن کودکان مبتلا به کولیک شیرخوارگی خود می دانند.

قطره کولیک برای درمان کولیک نوزادان

قطره کولیک ایزو ویتان با خاصیت ضد کولیکی در خود باعث ایجاد بهبود نوزاد می شود.

چه زمانی نوزاد برای درمان کولیک نیاز به پزشک دارد

در بیشتر وقت ها، گریه های بلند و طولانی نوزاد در طول روز، ناشی از این است که  این گریه ها کولیک نوزادان است. با این حال، بهترین زمان شروع برای رفع این شرایط، مراجعه به پزشک متخصص اطفال است. پزشک کودکان و نوزادان می تواند با معاینه ی نوزاد در ابتدا، سایر علت های احتمالی گریه ی بیش از حد نوزاد را بررسی کند. در چنین شرایطی، پزشک می تواند به شما چند راه حل مناسب برای تسکین این درد پیشنهاد کند. توضیح شکل گریه ی کودک (مدت زمان، شدت آن، الگوی آن و هرگونه تغییر در شدت گریه و علائم آن) می تواند به پزشکان کمک کند تا سایر بیماری های زمینه ای که ممکن است ایجاد شود (مانند رفلاکس معده، عفونت یا آلرژی بدن به شیر) که می توانند باعث گریه شوند را بررسی کند.