معرفی انواع داروی تب بر؛ عوارض، هشدارها و موارد منع مصرف
تب یکی از واکنش های طبیعی بدن به شرایط مختلف است. این واکنش در پی بیماری ایجاد شده و هشداری برای توجه به شرایط بدن است. یافتن دلیل تب به بررسی وضعیت بدن ربط دارد. پزشک با بررسی علائم مختلف می تواند دلیل تب را شناسایی کرده و متناسب با آن داروی خاصی تجویز کند. امروز در جهان شیمی فیزیک قصد داریم تا شما را با برخی از انواع داروی تب بر آشنا کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
داروی تب بر چیست
به طور کلی دمای بدن همیشه باید در یک محدوده خاص قرار داشته باشد. با این حال دمای طبیعی بدن افراد کمی با توجه به سن، میزان فعالیت، نوع غذای مصرفی و … با هم متفاوت است. حتی دمای بدن یک فرد در ساعات مختلف روز نیز تغییر می کند. اگر این دما در بازه دمایی مشخص شده قرار گرفته باشد، خطری برای بدن ندارد. اما اگر بالاتر از محدوده تعیین شده باشد، تب تلقی شده و باید برای رفع آن اقدامات لازم انجام شود.
میانگین دمای طبیعی بدن باید ۳۷ درجه یا ۹۸٫۶ درجه فارنهایت باشد. دمای بدن بالاتر از ۱۰۰ درجه فارنهایت یا ۳۷٫۷ درجه سلسیوس، تب تلقی خواهد شد.
برای کودکان زیر شش ماه حتی اندک افزایش دمای بدن باید جدی گرفته شده و برای رفع آن اقدام شود. برای کودکان بالاتر از شش ماه تب با توجه به روش های اندازه گیری، تعاریف متفاوتی خواهد داشت؛ مثلا اگر تب از طریق مقعد اندازه گیری شود، به دمای بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد تب گفته می شود. دمای تب در اندازه گیری دهانی ۳۷.۵ و در اندازه گیری زیربغل ۳۷.۲ تعریف شده است.
داروی تب بر، دارویی است که سبب می شود تا هیپوتالاموس افزایش اینترلوکین ناشی از افزایش دمای بدن را لغو کند. در این شرایط دمای بدن کاهش یافته و تب قطع خواهد شد.
نشانه های تب
لرز
بدن درد و سردرد
خستگی مفرط
تعریق شدید
گرگرفتگی یا داغی پوست
دلایل تب
سرماخوردگی و آنفلوآنزا
گوش درد
برونشیت
گلودرد عفونی
عفونت دستگاه ادراری
مونونوکلئوز
تب های خطرناک
تب به همراه حس سفتی در گردن، گیجی و یا تحریک پذیری
تبی که با وجود درمان های خانگی، بیش از ۲ ساعت بالاتر از ۳۹.۵ درجه سانتی گراد مانده باشد
تب اندکی که بیش از دو روز طول بکشد
گریز از نور
کم آبی شدید بدن
تشنج
هر تبی در بزرگسالان که به بالای ۴۰.۵ درجه برسد و با درمان خانگی پایین نیاید.
در ادامه این مطلب چند داروی تب بر را برای شما معرفی کرده ایم.
انواع داروی تب بر
استامینوفن
نام تجاری
پاراستامول، تایلنول، پانادول، استامین، کوریزان
شکل دارویی
آمپول، قرص، شیاف، شربت
میزان مصرف
بزرگسالان و نوجوانان هر بار حداکثر ۱۰۰۰ میلی گرم، در ۲۴ ساعت حداکثر ۴۰۰۰ میلی گرم
کودکان کمتر از ۱۲ سال در ۲۴ ساعت حداکثر ۵ دوز
داروی تب بر کودکان طبق دستورالعمل داروساز و پزشک مصرف شود.
عوارض
تهوع و استفراغ، درد بالای معده، از دست دادن اشتها، تعریق زیاد و خستگی شدید، ادرار تیره، مدفوع روشن، زرد شدن پوست یا چشم
هشدارها
در صورت ابتلا به بیماری های کبدی یا بروز حساسیت مصرف نشود.
مصرف بیش از حد با آسیب کبدی و مرگ همراه است.
در صورت مصرف الکل از این دارو مصرف نکنید.
زنان باردار با تشخیص پزشک از استامینوفن استفاده کنند.
در زمان شیردهی با دستور پزشک مصرف شود، زیرا این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل خواهد شد.
برای کودک زیر ۲ سال بدون تجویز پزشک ممنوع است.
دارو باید در دمای اتاق و دور از گرما و رطوبت نگهداری شود.
در صورتی فراموشی یک دوز، به محض یادآوری مصرف کنید مگر اینکه نزدیک به زمان مصرف بعدی باشید.
هرگز دوز دارو را افزایش ندهید.
موارد منع مصرف
اگر بعد از دو روز استفاده از استامینوفن، همچنان گلودرد دارید، از مصرف آن خودداری کنید.
در صورتی که بعد از ۳ روز استفاده، تب قطع نشد، دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
اگر بعد از یک هفته استفاده هنوز درد دارید و در کودکان اگر بعد از ۵ روز هنوز درد دارند، این دارو نباید مصرف شده و باید به پزشک مراجعه شود.
در صورت بروز بثورات پوستی، سردرد ادامه دار، تهوع و استفراغ یا هر نوع قرمزی یا التهاب شدید از ادامه مصرف دارو بپرهیزید.
ایبوپروفن یا ژلوفن
نام تجاری
بروفن، ژلوفن، ادویل، مورتین
شکل دارویی
شربت، کپسول، قرص، قرص جویدنی
میزان مصرف
برای بزرگسالان حداکثر ۸۰۰ میلی گرم در هر دوز یا ۳۲۰۰ میلی گرم در ۲۴ ساعت یعنی حداکثر ۴ دوز
در کودکان، مقدار مصرف با توجه به سن و وزن تعیین خواهد شد.
عوارض
تهوع و استفراغ، درد معده، احساس خستگی و خواب آلودگی، مدفوع تیره و مشاهده خون در استفراغ، زنگ زدن گوش، تغییر در ضربان قلب
هشدارها
ایبوپروفن اگر سر خود مصرف شود، خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش خواهد داد.
قبل یا بعد از جراحی بای پس سرخرگ کرونری یا CABG نباید مصرف شود.
عوارضی چون خون ریزی معده یا روده که می تواند کشنده باشد، به خصوص برای بزرگسالان مسن در این دارو دیده شده است.
مصرف بیش از مقدار توصیه شده مجاز نیست.
در صورتی که شرایط زیر را دارید پیش از مصرف ایبوپروفن با پزشک مشورت کنید:
بیماری قلبی، فشارخون بالا، کلسترول بالا یا دیابت
مصرف سیگار
حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته خون
زخم معده یا خونریزی
بیماری کبد یا کلیه
آسم
اگر از آسپرین برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته استفاده می کنید
در صورت بارداری و شیردهی مصرف تنها با تجویز پزشک مجاز است.
برای کاهش مشکلات پوارشی این دارو را با غذا یا شیر مصرف کنید.
دارو در دمای اتاق و دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
شربت ها می تواند در یخچال باشد اما نباید یخ بزنند.
موارد منع مصرف
تغییر در بینایی
تنگی نفس
تورم یا افزایش سریع وزن
بثورات پوستی، هرچند خفیف
علائم خونریزی معده، مدفوع خونی، سرفه کردن خون
مشکلات کبدی، حالت تهوع، درد بالای معده، خارش، احساس خستگی، علائم شبیه آنفولانزا، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، زردی
رنگ پریدگی پوست، احساس سبکی سر یا تنگی نفس، ضربان قلب سریع، مشکل تمرکز
مشکلات کلیوی، ادرار کم یا بدون ادرار، ادرار دردناک یا دشوار، تورم پا یا مچ پا، احساس خستگی یا تنگی نفس
کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت یا گلو
واکنش شدید پوستی، ادامه تب، گلو درد، سوزش چشم، بثورات پوستی قرمز یا بنفش همراه با تاول
علائم حمله قلبی یا سکته مغزی نظیر درد قفسه سینه که به سمت فک یا شانه کشیده می شود
بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن
اختلال گفتار
در صورت بروز هر یک از این علائم فورا به پزشک مراجعه کنید.
آسپرین یا آ. اس. آ
نام تجاری
آسپرین
شکل دارویی
قرص
میزان مصرف
با توجه به موراد تجویز، روزانه از ۵۰ میلی گرم تا ۶۰۰۰ میلی گرم می تواند مصرف شود.
مصرف عادی برای دردهای خفیف تا ملایم ۳۵۰ تا ۶۵۰ میلی گرم در هر ۴ ساعت یا ۵۰۰ میلی گرم در هر ۶ ساعت توصیه شده است.
عوارض
مشکلات مربوط به معده و زنگ زدن گوش
هشدارها
در صورت ابتلا اختلالات خون ریزی نظیر هموفیلی، سابقه اخیر خون ریزی معده یا روده مصرف نشود.
اگر به داروهایی نظیر ادویل، موترین و سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی حساسیت دارید، از مصرف این دارو بپرهیزید.
کودکان یا نوجوانانی که دچار تب شده و علائم آنفولانزا یا آبله مرغان دارند مصرف نکند.ف زیرا باعث ایجاد یک سندروم کشنده خواهد شد.
اگر با مصرف آسپیرین دچار مشکلات گوارشی می شوید، همراه با غذا مصرف شود.
در صورت نزدیک بودن به تاریخ جراحی، با پزشک مشورت کنید.
دارو در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگهداری شود.
هنگام مصرف آسپرین از نوشیدن الکل خودداری کنید.
اگر از این دارو برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته مغزی مصرف می کنید، از مصرف همراه با ایبوپروفن خودداری شود؛ مگر اینکه به تجویز پزشک باشد. پس در صورتی که در چنین شرایطی قرار دارید پزشک خود را مطلع سازید تا دوزهای دارو و فاصله مصرف دو دارو را برایتان مشخص کند.
قبل از استفاده از داروهای سرماخوردگی، آلرژی یا درد، با پزشک یا داروساز مشورت شود.
موارد منع مصرف
در صورت بروز حساسیت یا بروز شرایط زیر از مصرف دارو خودداری کنید:
سابقه اخیر خونریزی معده یا روده
اختلال خونریزی مانند هموفیلی
اگر بعد از مصرف آسپرین یا داروی ضد التهاب غیراستروئیدی دچار حمله آسم یا واکنش آلرژیک شده اید
صدای زنگ در گوش، گیجی، توهم، تنفس سریع، تشنج
حالت تهوع، استفراغ یا درد معده
مدفوع خونی یا، سرفه کردن خون
تبی که بیش از ۳ روز طول بکشد
تورم یا دردی که بیش از ۱۰ روز طول بکشد
ناپروکسن
نام تجاری
آلو (Aleve)، آناپروکس، ناپروسین
شکل دارویی
قرص
میزان مصرف
در دوز ابتدایی ۵۰۰ میلی گرم و بعد هر ۶ تا ۸ ساعت ۲۰ میلی گرم یا هر ۱۲ ساعت متناسب با نیاز ۵۰۰ میلی گرم
در روز اول حداکثر ۱۲۵۰ میلی گرم و در روزهای بعد حداکثر ۱۰۰۰ میلی گرم میزان مجاز مصرف است.
عوارض
سرگیجه، کوفتگی، تهوع، واکنش های آلرژیک، زنگ زدن گوش، سوزش سر دل و درد معده
هشدارها
در صورت مصرف طولانی مدت، ناپروکسن خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش خواهد داد.
اگر بیماری قلبی دارید به هیچ وجه مصرف نکنید.
در شرایط بروز تورم صورت یا گلو، درد قفسه سینه، ضعف، تنگی نفس، اختلال در گفتار یا مشکلات بینایی یا تعادل دارید حتما به اورژانس مراجعه کنید.
استفاده برای کودکان زیر ۱۲ سال تنها با تجویز پزشک مجاز است.
در صورتی که به یکی از مشکلات زیر دچار هستید پزشک را مطلع سازید:
بیماری قلبی، فشارخون بالا، کلسترول بالا یا دیابت
مصرف سیگار
سابقه حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته خون
سابقه زخم معده یا خونریزی
آسم
بیماری کبد یا کلیه
احتباس مایعات
اگر از آسپرین برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته استفاده می کنید.
در هنگام شیردهی و بارداری تنها با تجویز پزشک مجاز به استفاده هستید.
در بزرگسالان مسن می تواند منجر به خون ریزی معده و روده کشنده شود.
موارد منع مصرف
در صورتی که سابقه حساسیت به این دارو دارید هرگز مصرف نکنید.
اگر بعد از مصرف مبتلا درد معده، خستگی یا ضعف، زردی پوست یا چشم، حالت تهوع، استفراغ، مدفوع سیاه یا خونی و چسبناک، بثورات پوستی، کاهش وزن یا افزایش وزن بدون دلیل، تورم دست و پا و از هرگونه علائم عجیبی شدید حتما به پزشک مراجعه نمایید.
کتوپروفن
نام تجاری
آکترون، اورودیس
شکل دارویی
قرص، آمپول، شربت، کپسول و ژل و قطره چشمی
میزان مصرف
۵۰ میلی گرم مصرف خوراکی ۴ بار در روز یا ۷۵ میلی گرم ۳ بار در روز
حداکثر میزان مصرف روزانه مجاز ۳۰۰ میلی گرم در روز است.
عوارض
ناراحتی معده، یبوست، اسهال، سرگیجه، سبکی سر، خواب آلودگی، از دست دادن اشتها یا سردرد
هشدارها
این دارو باعث افزایش خطر حمله قلبی یا سکته مغزی خواهد شد.
کتوپروفن می تواند سبب خونریزی معده یا روده شود. این عارضه می تواند منجر به مرگ شود.
در صورتی که به بیماری های زیر دچار هستید قبل از مصرف دارو حتما پزشک را مطلع سازید:
بیماری قلبی، فشارخون بالا، کلسترول بالا یا دیابت
مصرف سیگار
حمله قلبی، سکته مغزی یا لخته خون
زخم معده یا خون ریزی معده
آسم
بیماری کبد یا کلیه
احتباس مایعات
در صورت بارداری یا شیردهی تنها با تجویز پزشک مجاز به مصرف هستید.
برای جلوگیری از مشملات گوارشی این دارو می تواند با قرص یا شیر یا غذا مصرف شود.
دارو در دمای اتاق و دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
موارد منع مصرف
اگر به این دارو حساسیت قبلی دارید یا بعد از مصرف دچار واکنشات آلرژیک، آسم و حمله قلبی شدید
قبل یا بعد از جراحی بای پس سرخرگ کرونری
تنگی نفس
تورم یا افزایش سریع وزن
حالت تهوع، اسهال، علائم شبیه آنفولانزا نظیر تب، تورم غدد، دردهای عضلانی، ضعف شدید
بثورات پوستی، هر چند خفیف
علائم خون ریزی معده، مدفوع خونی یا سرفه کردن خون
مشکلات کبدی، از دست دادن اشتها، درد معده، خستگی، خارش، ادرار تیره، زردی
مشکلات کلیوی، ادرار کم یا بدون ادرار، تورم در پا یا مچ پا، احساس خستگی یا تنگی نفس
رنگ پریدگی پوست، خستگی غیرمعمول، احساس سبکی سر یا تنگی نفس، سردی دست و پا
رفع تب در کودکان
تب در کودکان حتی در موارد اندک باید جدی گرفته شود. حتی اگر کودک همچنان سرحال باشد، باز هم مراجعه به پزشک صروری است.
در صورت مشاهده موارد زیر به سرعت به پزشک مراجعه کنید:
تب بیشتر از ۵ روز
تب ۴۰ درجه سانتی گراد
عدم قطع شدن تب با ایبوپروفن و استامینوفن
در صورتی که حالات فرزند شما به نظر غیر طبیعی باشد.
در صورت بروز تشنج (برخی تشنج ها به حرکات پرشی منجر می شود و برخی دیگر کودک را به حالت بی حرکت در می آورد، در صورت بروز چنین حالتی کودک خود را به پهلو خوابنده، چیزی در دهان او نگذارید و به سرعت به تورژانس تماس بگیرید)
