شربت و کپسول و قرص آموکسی سیلین چیست؟ نحوه مصرف و عوارض آن

خواندن این مطلب 5 دقیقه زمان میبرد

آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک از خانواده پنی سیلین (Penicillin) است که با باکتری ها مقابله می کند. شربت و کپسول و قرص آموکسی سیلین برای درمان انواع عفونت های باکتریایی مانند برونشیت، جوش های عفونی پوستی، عفونت لوزه ها، بیماری جنسی سوزاک، پنومونی، عفونت های گوش و بینی، پوست یا دستگاه ادراری تجویز می شود. همچنین از این دارو همراه با آنتی بیوتیک کلاریترومایسین برای درمان زخم معده (ناشی از هلیکو باکتر پیلوری) استفاده می گردد.

به این نکته توجه داشته باشید که آموکسی سیلین یکی از داروهای پر مصرف در ایران است اما این دارو در درمان عفونت های ویروسی مانند آنفلوآنزا هیچ اثری ندارد.

در این مطلب از نشریه جهان شیمی فیزیک با مکانیسم اثر، اشکال دارویی، موارد و نحوه مصرف آموکسی سیلین، عوارض، تداخل دارویی و شرایط نگهداری آن آشنا می شویم.

فهرست مطالب

مکانیسم اثر آموکسی سیلین

آموکسی سیلین یک باکتریوسید است که مانع تشکیل دیواره سلولی باکتری می شود. با توقف ساخت دیواره سلولی، باکتری ها به تدریج در اثر فعالیت آنزیم های اتولیتیک دیواره سلولی (اتولیزین ها و مورین هیدرولازها) پاره می شوند. در واقع این دارو از این راه باعث مرگ باکتری های در حال رشد و تقسیم می گردد.

اشکال دارویی آموکسی سیلین (Amoxicillin)

داروی آموکسی سیلین تری‌هیدرات به صورت شربت، کپسول ۲۵۰ و یا ۵۰۰ میلی گرم، قرص ۵۰۰ میلی گرم و سوسپانسیون موجود است. همچنین نمک سدیم آن جهت تجویز به صورت تزریق داخل رگی تولید شده‌ و قابل عرضه است.

موارد مصرف آموکسی سیلین

آموکسی سیلین در درمان عفونت های گوش میانی، سینوزیت، برونشیت مزمن، عفونت های مجاری ادراری، ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری، پیشگیری از آندوکاردیت، پیشگیری از عفونت دندانی، درمان تب تیفوئیدی و به عنوان داروی کمکی در درمان مننژیت لیستریایی و سوزاک مورد مصرف قرار می گیرد.

نحوه مصرف آموکسی سیلین و توصیه ها

با توجه به اینکه آموکسی سیلین با غذاها تداخل خاصی ندارد، این دارو را در فواصل زمانی منظم همراه غذای مصرفی یا با معده خالی ( ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا) میل نموده و دوره درمان را حتی اگر بهبودی حاصل شده باشد کامل کنید.

اگر زمان استفاده نوبت بعدی فرا رسیده است، دارو را طبق برنامه پیش بینی شده اولیه مصرف کنید و به هیچ عنوان دوز دارو را دوبرابر نکنید.

به طور خلاصه این آنتی بیوتیک معمولا هر ۸ یا ۱۲ ساعت (سه یا دو دوز) باید مصرف شود.

مقدار مصرف براساس وضعیت پزشکی شامل سن، وزن و نیز پاسخ به درمان تعیین می گردد.

در مورد کودکان کمتر از ۴۰ کیلوگرم توصیه می گردد از سوسپانسیون آموکسی سیلین استفده شود.

بهتر است در زمان مصرف آموکسی سیلین مایعات فراوان بنوشید. برای بالا بردن اثر بخشی این دارو آن را در زمان های مشخص مصرف کنید. از شروع تا زمان کامل شدن دوره مصرف به استفاده از آن ادامه دهید.

فراموش کردن مصرف دارو آموکسی سیلین

اگر زمان استفاده یک نوبت را فراموش کردید، بلافاصله بعد از به یاد آوردن دوز تجویز شده آن را میل کنید.

اگر به وقت مصرف بعدی نزدیک هستید، دوز فراموش شده را رها کنید.

مصرف آموکسی سیلین در دوران بارداری

آموکسی سیلین در رده B بارداری قرار دارد و مصرف آن فقط با تجویز پزشک متخصص مجاز است.

مصرف آموکسی سیلین در دوران شیردهی

ممکن است این دارو در شیر مادر ترشح کند. پس بهتر است قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت نمایید.

عوارض مصرف شربت و کپسول و قرص آموکسی سیلین

هر دارو به موازات تاثیرات مطلوب درمانی ممکن است موجب بروز برخی عوارض ناخواسته نیز گردد.

اگرچه تمام این عوارض در همه افراد مشاهده نمی شود اما در صورت مشاهده هر گونه علایمی از حساسیت و آلرژی (مانند خارش چشم ها، قرمز شدن چشم ها، تورم لب و زبان، تنگی نفس و …) فوری با اورژانس تماس بگیرید.

دیگر عوارض جانبی آموکسی سیلین

توجه داشته باشید عوارض جانبی مصرف آموکسی‌سیلین در دستگاه گوارش معمولا در حین یا بعد از مصرف دارو از بین می‌رود و همچنین مصرف دارو در بین غذا معمولا باعث کاهش عوارض جانبی آن می‌شود. با این وجود به عوارض جانبی آموکسیسیلین اشاره می کنیم تا در صورت بروز هر یک از مرکز فوریت های پزشکی کمک بگیرید یا به پزشک خود مراجعه کنید.

افزایش فشار خون

واکنش های حساسیتی مانند تنفس کوتاه و سریع

گزگز کردن و سوزش دست و پا

راش پوستی و خارش

زردی چشم

درد شدید در معده

خونریزی زیر پوستی

کبودی آسان پوست

مورمور شدن

متورم شدن لثه ها

تورم غدد لنفاوی

مشکل بلغ غذا و آب

زخم های دردناک در دهان

تغییر رنگ دندان

حساسیت به لمس

درد مفاصل

زردی و رنگ پریدگی پوست

تغییر رنگ ادرار

درد هنگام دفع ادرار

تهوع

درد شکم

اسهال و استفراغ

در موارد نادری عوارضی مثل تغییر رنگ دندان‌ها هم دیده می‌شود که معمولا با مسواک زدن از بین می‌رود. اگر مشکلات و علائم اشاره شده بعد از ۲ تا ۳ روز خوب نشد، لازم است نزد پزشک بروید. افرادی که از بیماری دیابت رنج می‌برند باید بدانند مصرف آموکسی‌ سیلین باعث بروز خطا در‌نتیجه آزمایش قند خون‌شان می‌شود.

موارد احتیاط و هشدار مصرف آموکسی سیلین

از مصرف آموکسی سیلین در موارد مشابه بیماری فعلی خود بپرهیزید. از توصیه آن به دیگران خودداری کنید.

در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقدار تعیین شده توسط پزشک، درمان را متوقف و به مراکز درمانی مراجعه کنید.

در زمان ابتلا به بیماری های عفونی با منشا ویروسی و بیماری های کلیوی، قبل از مصرف این دارو با پزشک مشورت نمایید.

در بیماران دارای سابقه حساسیت، مبتلا به نقص کار کلیه، در بیماران مبتلا به تب گلاندولار ولوسمی لنفاتیک مزمن و سابقه بیماری های گوارشی به ویژه کولیت وابسته به آنتی بیوتیک، باید با احتیاط فراوان تجویز و مصرف شود.

اگر به پنی سیلین حساسیت دارید، پزشک را از این موضوع مطلع کنید.

در زمان مصرف این دارو واکسیناسیون انجام ندهید.

در صورت انجام کارهای دندان پزشکی، دندانپزشک را در جریان این موضوع بگذارید.

موارد منع مصرف آموکسی سیلین

در صورت حساسیت به داروهای دسته پنی سیلین ها و سفالوسپورین ها، از مصرف این دارو شامل شربت و کپسول و قرص آموکسی سیلین خودداری کنید.

اوردوز آموکسی سیلین

مصرف بیش از اندازه آموکسی سیلین ممکن است موجب گیجی، راش های پوستی شدید، تغییرات رفتاری، ادرار کمتر از حالت معمول و حتی تشنج شود. در صورت مصرف بیش از اندازه این دارو فوری با فوریت های پزشکی تماس حاصل کنید.

بهتر است بدانیم مصرف طولانی مدت از این دارو موجب بروز برفک دهان، التهابات روده و یا عفونت قارچی واژن می شود. دقت کنید اگر در صورت مصرف این دارو دچار اسهال شدید و اسهال برطرف نشد و یا در مدفوع لکه خون مشاهده نمودید، فوری مصرف دارو را قطع و به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

عوارض پوستی مصرف آموکسی‌سیلین مثل خارش و کهیر معمولا بعد از ۵ تا ۱۱ روز از شروع مصرف دارو بروز می‌کند. اگر بلافاصله بعد از مصرف آموکسی‌سیلین دچار کهیر پوستی و واکنش‌های آلرژیک شدید، بهتر است مصرف دارو را قطع کنید. همچنین اگر با مصرف این دارو دچار اسهال شدید به طوری که بیش از ۲ روز طول کشید حتما به پزشک مراجعه کنید.

مصرف شربت و قرص و کپسول آموکسی سیلین برای درمان کرونا

بیماری کرونا یک بیماری ویروسی است و همان طور که اشاره کردیم داروی آموکسی سیلین برای درمان بیماری های ویروسی بی تاثیر است.

تداخلات دارویی شربت و کپسول و قرص آموکسی سیلین

داروهایی مثل آمیلوراید، قرص‌های ضدبارداری، کلرامفنیکل، پروبنسید، سولفونامید و تتراسایکلین و همچنین داروهای دیابت و سایر آنتی بیوتیک ها می توانند با آموکسی سیلین تداخل ایجاد کنند.

در زمان تجویز دارو ، تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع بدهید . همچنین مکمل ها و ویتامین ها و داروهای گیاهی نیز می توانند با آموکسی سیلین تداخل ایجاد کنند.

لازم به ذکر است که برخی از گونه های باکتریایی با تولید بتالاکتاماز به این دارو مقاوم می شوند. برای غلبه بر این گونه ها، پزشک داروی کوآموکسی کلاو را همراه با آموکسی سیلین تجویز می کند.