فواید سلنیوم برای بدن که باید بدانید!

خواندن این مطلب 6 دقیقه زمان میبرد

فواید سلنیوم برای سلامتی بدن با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی قوی آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ماده معدنی ضروری سلنیوم از بدن در مقابل رادیکال‌های آزاد که عاملی مخرب برای سلول‌ها هستند، محافظت می کند.

هم چنین این عنصر می تواند از بیماریهایی مانند بیماری قلبی، سرطان جلوگیری کند. براساس تحقیقات ثابت شده است مصرف سلنیوم همراه با ویتامین ای تضمین کننده سلامت عمومی بدن است. در ادامه این مقاله از نشریه علمی جهان شیمی فیزیک، بیشتر درباره‌ به سلنیوم خواهید خواند. درباره فواید و عوارضی که برای بدن دارد و منابع غذایی که در آن سلنیوم یافت می شود،. همراه ما بمانید.

فهرست مطالب

فواید سلنیوم

نقش سلنیوم در تقویت سیستم ایمنی

سلنیم با خاصیت آنتی اکسیدانی خود سبب افزایش عملکرد و تعداد گلبول های سفید خون شده و از این طریق در تقویت سیستم ایمنی بیماران مبتلا به ایدز موثر است. همچنین کمبود سلنیوم سبب می شود تا بیماریزایی و تکثیر ویروسها افزایش یابد.

فواید سلنیوم برای سلامت قلب

سطح پایین سلنیوم با احتمال ابتلا به بیماری قلبی افزایش می یابد بنابراین یک رژیم غذایی غنی از سلنیوم به حفظ سلامت قلب کمک می کند. براساس ۲۵ مطالعه‌ی مشاهده‌ای،% ۵۰ افزایش سلنیوم خون می تواند % ۲۴ احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد. سلنیوم از طریق کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در بدن خطر بیماریهای قلبی را کاهش می دهد

استرس اکسیداتیو و التهاب با جمع شدن پلاکت‌ها در شریان‌ها ارتباط دارند. این عارضه‌ی خطرناک می‌تواند منجر به سکته، حمله‌ی قلبی و بیماری قلبی شود. گنجاندن مواد غذایی سرشار از سلنیوم در رژیم غذایی یک روش عالی برای به‌حداقل رساندن سطح استرس اکسیداتیو و التهاب محسوب می‌شود.

بهبود عملکرد تیروئید

سلنیوم بر عملکرد غده تیروئید تاثیر زیادی دارد. این عنصر علاوه بر تنظیم تیروئید باعث ، تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت پوست، عملکرد بهتر تستوسترون می شود. واقعیت این است که درغده تیروئید نسبت به سایر بخش ها یدیگر بدن مقدار سلنیوم بیشتری وجود دارد. این ماده غده تیروئید را از آسیب مخرب اکسیداتیو، حفظ می کند. هورمون های غده تیروئید نقش مهمی در سوخت و ساز بدن دارد و سلنیوم بر تولید این هورمون ها نقش اساسی دارد.

خواص سلنیوم در بهبود انواع سرطان

سرطان ریه یکی از شایعترین بیماری هادر سراسر جهان است . سلنیوم یک ریزمغذی است که دارای خواص ضد ویروسی، ضد سرطانی و آنتیاکسیدانی‌ است. بررسی ها نشان می دهد افرادی که سلنیوم کافی از برنامه غذایی خود دریافت کردند، احتمال ابتلا آن ها به سرطان ریه کاهش یافته است. سطح پایین سلنیم در ریه احتمال ابتلا به سرطان ریه افزایش می دهد . دی اکسید سلنیوم میتواند از رشد سلولهای سرطانی ریه را بهطور قابل توجهی جلوگیری می کند. سطح سرمی سلنیوم در افرادی که به بیماری سرطان ریه مبتلا هستند رابطه معکوس دارد. با پیشرفت بیماری کاهش یافته و با بهبود آن افزایش مییابد.

براساس تحقیقات انجام شده عنصر سلنیوم در پیشگیری از سرطان تاثیر مثبتی دارد. در بخض زیر تاثیر مکمل های سلنیوم روی انواع سرطان های مختلف بررسی شده است.

خطر سرطان ریه را تا ۴۶%،

کاهش سرطان کولون راتا ۵۸%

کاهش سرطان پرو ستات را تا ۶۳%

کاهش تمام انواع سرطانها را ۳۷%

کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سرطان را تا ۵۰%

فواید سلنیوم در درمان ریزش مو

رادیکال‌های آزاد باعث ضعیف شدن مو و فولیکول‌های مو می شوند. سلنیوم دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی است و مو را از آسیب رادیکال های آزاد حفظ می کند. با مصرف سلنیوم همچنین می توان از سفید شدن موها جلوگیری کرد. از طرف دگیر برای استفاده موضعی از سلنیوم می توان آن را به شکل سلنیوم سولفاید و در قالب شامپو استفاده کرد که برای درمان شوره سر موثر است.

تاثیر سلنیوم در درمان کرونا

در بیماری کرونا ریز مغذی هایی که دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند به دلیل مقابله با التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار اهمیت دارد. برخی مطالعات نشانه می دهد سلنیوم به ودلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد عفونت ویروسی را کاهش می‌دهد ،سیستم ایمنی را تقویت می کند و التهاب و استرس اکسیداتیو کاهش می کند. درنتیجه سلنیوم برای بهبود بیماری کووید-۱۹ بسیار موثر است.

خلق و خوی خوب

اگرروزانه مقدار کافی سلنیوم دریافت کنید روی خلق و خوی شما تاثیر مثبت می گذارد. سطح پایین سلنیوم در بدن منجر به افسردگی، بی حوصلگی، اضطراب و پرخاشگری گردد.

حفظ جوانی با مصرف مکمل سلنیوم

سلنیوم یک آنتی اکسیدان است و روند پیری را کند می کند. سلنیوم از سلول های بدن دربرابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند. بدن اگر به اندازه کافی آنتی اکسیدان تولید نکند، آسیب ها روی هم انباشته می شوند و روند پیری را کند می کنند.

منابع غذایی حاوی سلنیوم

بیشترسلنیوم مورد نیاز بدن از رژیم غذایی دریافت می شود. سلنیوم تقریبا در تمام مواد غذایی به خصوص سبوس گندم، کره، و ماهی صدف مخمر آبجو ، کنجد و آجیل سیر، غلات، تخم آفتابگردان، گردو یافت می شود. این عنصر در ریشه باباآدم، دانه رازیانه، جینسنگ، برگ تمشک و بومادران نیز وجود دارد.

البته زرده تخم مرغ منبع غذایی غنی از سلنیوم است که به طور متوسط دارای ۴۲۹ میکروگرم سلنیوم است. آجیل برزیلی نیز منبع خوبی از سلنیوم است. در جدول پایین مقدار سلنیوم برخی مواد غذایی را مشخص شده است.

ماده غذایی	مقدار سلنیوم
۶ تا ۸ عدد آجیل برزیلی	۵۴۴ میکروگرم
۸۵ گرم ماهی تن	۹۲ میکروگرم
۸۵ گرم ماهی ساردین	۴۵ میکروگرم
۸۵ گرم میگو	۴۰ میکروگرم
۸۵ گرم استیک گوساله	۳۳ میکروگرم
۸۵ گرم گوشت مرغ	۲۲ میکروگرم
۸۵ گرم پنیر کاتیج	۲۲ میکروگرم

جدول میزان سلنیم لازم برای سنین مختلف

سن	میزان سلنیم روزانه توصیه‌شده (میکروگرم)
تولد تا ۶ماهگی	۱۵
۷ماهگی تا ۳سالگی	۲۰
۴سالگی تا ۸سالگی	۳۰
۹سالگی تا ۱۳سالگی	۴۰
۱۴سالگی به‌بعد	۵۵

علایم کمبود سلنیوم در بدن

کمبود سلنیوم علایم ونشانه های مختلفی می تواند داشته باشد. ولیکن خود کمبود سلنیوم ایجاد بیماری نمی کند . با این وجود کمبود سلنیوم خود باعث ایجاد بیماری نمی شود. برای هریک از موارد زیر عوامل دیگری نیز زمینه ساز است.

خستگی

معمولا کمبود مواد معدنی در بدن باعث بروز خستگی می شود که غالباً با کمبود سلنیوم گزارش می شود و احتمال دارد به دلیل نقش این عنصر در عملکرد غده تیروئید باشد.

تضعیف سیستم ایمنی بدن

کمبود سلنیوم ، بدن راب یشتر در معرض بیماری ها ی عفونی قرار می دهد و زمینه ساز بیماری های جدی تر می شود. این مورد خود را در بیماری کشان، نشان داده است. در این بیماری به هنگام کمبود سلنیوم به همراه عفونت با ویروس کوکساکی ایجاد می شود. کمبود این عنصر شرایط را برای سمیت قلبی افزایش می دهد. سمیت قلب وضعیتی است که در آن به عضله قلب آسیب وارد می شود که می تواند جریان خون را به خطر بیاندازد.

ریزش مو

هورمون تیروئید در رشد و سلامت موهای بسیار اهمیت دارد. اگر در بدن افراد سلنیوم کمی وجود داشته باشد، تولید هورمون تیروئید کم می شود. مقدار کم هورمون تیروئید روی رشد مو تاثیر منفی می گذارد و ریزش مو اتفاق می افتد.

ضعف عضلانی

بیمارانی که سطح سلنیوم پایینی دارند دچار ضعف عضلانی می شوند. هم چنین کمبود سلنیوم بر عضلات قلب تاثیر می گذارد.همانطور که در مورد بیماری کشان نیز تأثیر گذار است.

ناباروری

کمبود این عنصر در بدن خانم ها نه تنها زمینه ساز مشکبات ناباروری است بلکه دردوران بارداری مشکلاتی را ایجاد می کند. بین مقدار سلنیوم و رابطه باروری رابطه مستقیم وجود دارد. سطح پایین عنصر سلنیوم موجب سقط جنین، وزن کم هنگام تولد و آسیب به سیستم ایمنی و عصبی جنین می شود.

چه افرادی در معرض خطر کمبود سلنیوم قرار دارند؟

علاوه برمحل زندگی (منطقه ای با خاک کم سلنیوم) موارد دیگر خطر کمبود سلنیوم را نیز افزایش دهد

ابتلا به HIV
بیماران دیالیزی
سابقه اختلال گوارشی، مانندبیماری کرون

هر یک از این موارد می تواند در جذب سلنیوم در بدن تأثیر بگذارد، حتی اگر سلنیوم کافی از طریق رژیم غذایی دریافت کنید.

مصرف سلنیوم برای چه کسانی مهم است؟

تامین و دریافت سلنیوم کافی برای برخی از گروه ها ضروری است، از جمله:

زنان باردار
بیماران سرطانی
افرادی که عملکرد ایمنی ضعیفی دارند.
افرادی که دچار کمبود سلنیوم هستند
افرادی دچار بیماری های تیروئید مانندبیماری گریوز هستند.

چگونه کمبود سلنیوم تشخیص داده می شود؟

تشخیص کمبود سلنیوم برای پزشکان دشوار است. به این دلیل است که یک تست و آزمایش تشخیصی برای آن وجود ندارد. در بعضی موارد، پزشک می تواند سطح گلوتاتیون پراکسیداز را اندازه گیری کند. گلوتاتیون پراکسیداز، آنزیمی است که برای عملکرد مناسب به سلنیوم نیاز دارد. سطح پایین آن می تواند نشان دهنده کبود سلنیوم در بدن باشد.