انواع دستگاه میکسر آزمایشگاهی (همزن آزمایشگاهی) چیست؟

دستگاه میکسر آزمایشگاهی از کاربردی ترین وسیله های آزمایشگاه شیمی می باشد که برای مخلوط کردن نمونه های مختلف استفاده می شود. امروزه میکسرهای آزمایشگاهی گوناگونی در بازار وجود دارند، که هر کدام به روش های متفاوت مایعات مختلف را هم زده و به منظور استفاده در آزمایش ها مخلوط می کنند. از پر کاربرد ترین میکسرهای آزمایشگاهی می توان به همزن های مغناطیسی اشاره کرد. در این نوع از همزن ها ابتدا نمونه ها جهت مخلوط شدن در ظرفی مانند ارلن ریخته می شوند و بعد از قرار دادن میله در آن، ظرف بر روی صفحه ی مغناطیسی قرار داده می شود. میله ی درون ارلن به وسیله ی نیروی مغناطیسی و بدون تماس مستقیم به چرخش در آمده و نمونه ها مخلوط می شوند. در این مقاله ی نشریه جهان شیمی فیزیک به دستگاه میکسر آزمایشگاهی و انواع مختلف آن می پردازیم.

فهرست مطالب :

۱- دستگاه میکسر آزمایشگاهی چیست؟

۲- ساختار و قطعات دستگاه میکسر آزمایشگاهی کدام اند؟

۳- ویژگی های دستگاه میکسر آزمایشگاهی

۴- انواع دستگاه میکسر آزمایشگاهی

۵- شیکرهای آزمایشگاهی

۶- کاربرد دستگاه میکسر آزمایشگاهی در صنایع مختلف

۷- موارد مورد توجه هنگام خرید دستگاه میکسر آزمایشگاهی

۱- دستگاه میکسر آزمایشگاهی چیست؟

همان طور که اشاره شد همزن های آزمایشگاهی وسیله هایی هستند که از طریق سیستم های گوناگون، سیالات مختلف آزمایشگاهی را مخلوط می کنند. از آن جایی که سرعت هم زدن نمونه ها و مکرر بودن آن در آزمایش ها اهمیت زیادی دارد، همزن ها از تجهیزات ضروری آزمایشگاهی هستند. انواعی از این میکسرهای آزمایشگاهی علاوه بر مخلوط کردن نمونه ها، عمل گرم کردن را نیز به طور همزمان انجام می دهند. مخلوط همگنی که در نهایت به وسیله ی همزن ها تهیه می شود در آزمایش های مختلف در آزمایشگاه ها و همچنین در صنایع متفاوت به طور متعدد مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه ها در آزمایشگاه هایی مانند آزمایشگاه بیوتکنولوژی، علوم زیستی و تصفیه ی فاضلاب کاربرد زیادی دارند. همچنین از صنایع گوناگونی که دستگاه های میکسر در آن ها به فراوانی کاربرد دارند، می توان به صنایع دارویی، لوازم آرایشی، الکترونیکی، مواد غذایی و… اشاره کرد.

۲- ساختار و قطعات دستگاه میکسر آزمایشگاهی کدام اند؟

به طور کلی اجزا و ساختارهای تشکیل دهنده ی همزن های آزمایشگاهی بسته به نوع همزن و با توجه به آن متفاوت می باشند. رایج ترین نوع همزن ها که همزن های مغناطیسی می باشند، شامل یک میله به نام stir bar، محفظه ای به جهت نگهداری مایعات (به طور مثال ارلن) و صفحه ی مغناطیسی با ساختارهای تنظیم کننده می باشند. بر روی این دستگاه ها نیز پیچ هایی برای تنظیم سرعت گردش میله و در بعضی موارد برای کنترل میزان حرارت قرار دارد. میکسرها همچنین شامل آهن رباهای قوی برای تشکیل میدان مغناطیسی در دستگاه می باشند. مخلوط کن های آزمایشگاهی پیچیده ای نیز وجود دارند که دارای ساختارهای پیچیده و تخصصی تری هستند. از این ساختار های پیچیده می توان پروانه، canister wall، پاروی مخلوط کن، موتور، پایه برقی، پایه اصلی کل دستگاه و… را نام برد.

۳- ویژگی های دستگاه میکسر آزمایشگاهی :

از مهم ترین ویژگی های این تجهیزات آزمایشگاهی، قابل تنظیم بودن فرایندهای مختلف آن ها می باشد. همزن ها باید قابلیت تنظیم سرعت و کنترل تعداد دورهای مختلف چرخش را دارا باشند و ارتفاع سینی آن ها قابل تنظیم باشد. همزن ها از لحاظ ارگونومی طراحی مناسبی برای استفاده مفید توسط کابرها دارند. این دستگاه ها با توجه به نوع کاربردی و برای هماهنگی بیشتر و بهتر دارای قابلیت استفاده از پروانه های مختلف می باشند. میکسرهای مکانیکی نیز به جهت تعمیر آسان تر در مواقع مورد نیاز، به چند قسمت قابل تقسیم هستند. قابل ذکر می باشد که جنس مخزن نگهداری نمونه در نواحی تماس مستقیم با مواد و برای جلوگیری از زنگ زدن، فولادی می باشد اما در سایر نواحی دارای پوششی از رنگ پلی استر الکترواستاتیک است. ۴۰ درجه سانتی گراد و ۹۰ درصد نیز معمولاً و به ترتیب، حد اکثر دما و رطوبت کارکرد می باشند.

۴- انواع دستگاه میکسر آزمایشگاهی :

همزن مغناطیسی که پیش تر نیز اشاره های مختلفی به آن شد یکی از انواع رایج میکسر های آزمایشگاهی است که مدلی از آن که هم زمان با مخلوط کردن نمونه ها عمل حرارت دهی را نیز انجام می دهد، هات پلیت نامیده می شود. انواع دیگر این دستگاه ها همزن های مکانیکی هستند که بر اساس نوع پره به سه مدل پره توربینی، پره ملخی و پره پارویی تقسیم می شوند. در بین این سه مدل ساده ترین نوع، همزن پره پارویی می باشد که برای طیف گسترده ای از گرانروی ها کاربرد دارد، اما همزن پره توربینی غالباً برای مایعات با گرانروی پایین کاربرد دارد. شیکرها که خود شامل دسته های مختلفی هستند، نیز از همزن های آزمایشگاهی محسوب می شوند. همزن های برقی، میکسر چند منظوره، برش بالا، مخروطی و ورتکس هم از انواع دیگر این تجهیزات آزمایشگاهی می باشند.

۵- شیکرهای آزمایشگاهی :

شیکرها که برای مخلوط کردن حجم های پایین استفاده می شوند و با توجه به نوع کاربردشان شامل انواع مختلفی می باشند، جزء مخلوط کن های آزمایشگاهی محسوب می شوند. در آزمایشگاه های میکروبی برای کشت و مخلوط کردن با حرکت دایره مانند و سرعت کم از شیکرهای اوربیتالی استفاده می شود. شیکر خورشیدی یا روتوشیکر که نام دیگر آن می باشد شیکری است که زاویه صفحه اش را بر اساس افق تنظیم می کند. شیکری که عمل مخلوط کردن نمونه های مختلف آزمایشگاهی را با حرکات افقی انجام می دهد نیز شیکر صفحه ای نام دارد. برای مخلوط کردن مایعات داخل لوله ی آزمایش از شیکر لوله استفاده می شود. همچنین کاربردی ترین شیکر برای رشد سلول، شیکر انکوباتور می باشد، که مجموعه ای از شیکر و انکوباتور است.

۶- کاربرد دستگاه میکسر آزمایشگاهی در صنایع مختلف :

از مهم ترین صنایعی که این تجهیزات آزمایشگاهی و صنعتی در آن مورد استفاده قرار می گیرند و تأثیر زیادی روی زندگی و سلامت بشر دارد، صنعت داروسازی می باشد. داروهایی که برای درمان بیماری های مختلف کاربرد دارند، از مخلوط شدن مواد مختلف به دست می آیند که این عمل مخلوط شدن توسط همزن ها انجام می پذیرد. علاوه بر صنعت داروسازی در بحث ساخت و ساز و صنایع ساختمانی که از دیگر صنایع مهم و تأثیرگذار بر روی زندگی انسان ها می باشد، هم میکسرها کاربرد دارند. در ساخت سیمان و بتن، همزن های آزمایشگاهی برای ساخت نمونه ای استفاده می شوند که سپس در مقیاس بزرگتر تکرار می شود. برای مخلوط کردن مواد مختلف به منظور ساخت مواد شوینده در صنعت تولید مواد شوینده، برای رسیدن به مخلوط یکنواخت از مواد آرایشی در صنایع تولید این مواد، در صنایع آبمیوه گیری، فراوری مواد غذایی و سایر صنایع نیز، این دستگاه ها مورد استفاده قرار می گیرند.

۷- موارد مورد توجه هنگام خرید دستگاه میکسر آزمایشگاهی :

از آن جایی که امروزه شاهد وجود انواع گوناگون میکسرها از شرکت ها و برندهای مختلفی در بازار هستیم، گزینه های زیادی برای انتخاب در اختیار داریم که با توجه به مواردی که به آن اشاره خواهد شد می توان بهترین و کاربردی ترین دستگاه را به نسبت کاربری مورد نظر تهیه کرد.

* بهره وری دستگاه مورد نظر

* هدف

* مدل

* نام تجاری دستگاه

* ظرفیت دستگاه

* فناوری اختلاط آزمایشگاهی

* مواد

* سرعت عمل

* رعایت استاندارد های رایج و کیفیت