کنجاله آفتابگردان چیست – کاربردها و قیمت خرید و فروش آن

کنجاله آفتابگردان حاصل روغن گیری بذر ، تخم با پوست و بدون پوست آفتابگردان است. این محصول  با آسیاب کردن بقایای باقی مانده از استخراج روغن از دانه آفتابگردان به دست می آید. تخم  های آفتابگردان بدون پوست حاوی ۳۶ درصد پروتئین خام می باشند در حالی که کنجاله آفتابگردانی که از تخم آفتابگردان با پوست بدست می آید ، حاوی ۲۶-۲۸ درصد پروتئین خام خواهد بود. در این  کنجاله علاوه بر پروتئین خام ، اسیدهای آمینه از جمله میتونین نیز وجود دارد  که بر رشد و نمو حیوانات جوان تاثیرات بسیار چشمگیری دارند.

کنجاله آفتابگردان حاوی  نیاسین ، ریبوفلاوین ، کولین ، بیوتین ، اسید پانتوتنیک و پیریدوکسین است. همچنین می توان این کنجاله حاوی ویتامین E  نیز می باشد. می توان گفت که این کنجاله محصول جدیدی است که به تازگی در عرصه تولید و مصرف خوراکی دام و طیور وارد شده و مورد استفاده قرار می گیرد. از همه مهمتر اینکه جایگزین مناسبی برای کنجاله های دیگر خواهد بود و مواد معدنی موجود در این کنجاله به نسبت کنجاله های دیگر کامل تر و مفید تر نیز می باشد. همچنین از نظر قیمتی نیز مقرون به صرفه تر است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه در ادامه مقاله با ما در نشریه جهان شیمی فیزیک همراه باشید.

انواع کنجاله آفتابگردان

برای اینکه حمل و نقل کنجاله ها آسان تر باشد معمولا آنها را به صورت پلت در می آورند. رنگ کنجاله آفتابگردان از خاکستری تا سیاه متغیر است و به میزان پرک شدن و روش های روغن گیری بستگی دارد. این کنجاله  به دو صورت ، با پوست و بدون پوست در بازار در دسترس می باشد.

 کنجاله با پوست :

به کنجاله ای گفته می شود که در آن میزان فیبر به نسبت کنجاله های بدون پوست بالاتر است و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

کنجاله بدون پوست:

به کنجاله ای گفته می شود که تنها از مغز دانه آفتابگردان بوجود می آید و گاهی اوقات ممکن است ذرات خیلی کمی از پوست تخمه نیز در آن وجود داشته باشد.  این کنجاله به دو صورت تولید می شوند و در بازار عرضه می گردد :

پودری یا پرک شده :

کنجاله موجود در بازار داخلی به صورت پودری تولید می شود.

پلت :

کنجاله موجود در بازارهای خارجی به صورت پلت تولید می شود. هدف اصلی از پلت کردن کنجاله ها ، افزایش تراکم فله ای آنها می باشد و در نتیجه باعث کاهش هزینه نگهداری و حمل و نقل این نوع از کنجاله ها می شود. پلت شدن همچنین ثبات فیزیکی غذا را افزایش می دهد و زمان احتمالی ذخیره سازی قبل از مصرف آن را نیز افزایش می دهد.

خواص کنجاله آفتابگردان :

کنجاله ها دارای خواص متفاوتی هستند و خواص این کنجاله شامل موارد زیر است:

• پروتئین موجود در این کنجاله زیاد می باشد.
• این کنجاله حاوی چربی است.
• در این کنجاله فسفر به مقدار بسیار زیادی وجود دارد.
• این کنجاله خوش خوراک است.
• کنجاله آفتابگردان به نسبت کنجاله های دیگر عوارض کمتری دارد.
• مناسب ترین انتخاب برای تغذیه حیوانات می باشد.

حتی می توان گفت از کنجاله آفتابگردان برای رشد و نمو بهتر حیوانات نیز می توان استفاده کرد. در گذشته مواد باقی مانده از روغن گیری آفتابگردان را دور می ریختند ، اما با گذشت زمان و پیشرفت علم و آگاهی از تاثیرات و مواد معدنی موجود در محصولات باقی مانده باعث استفاده از این کنجاله ها در تغذیه حیوانات شد. در دنیای امروز که روز به روز با منابع غذایی کمتری برای دام ها مواجه می شویم این ضایعات غذایی کارایی بسیار زیادی پیدا می کنند و بیشتر مورد توجه قرار می گیرند.

ویژگی ها و مزایا کنجاله آفتابگردان :

این کنجاله به عنوان تنها منبع غنی از پروتئین ، فیبر، متیونین و ویتامین های مکمل در جیره حیوانات شیرده می تواند به تنهایی استفاده شود. در کنجاله آفتابگردان عوامل ضد تغذیه ای که در کنجاله تخم پنبه و سویا وجود دارد، دیده نمی شود و این یک مزیت اصلی برای این کنجاله می باشد.

ترکیب شیمیایی میتونین موجود در این کنجاله یک مزیت دیگر برای این کنجاله می باشد و ارزش غذایی این محصول را بالا می برد و تاثیر بسزایی بر رشد گوساله های جوان دارد. پروتئین موجود در این کنجاله غنی از اسیدهای آمینه گوگرد بوده و نسبت به سایر وعده های روغنی تجزیه پذیرتر است که این عمل باعث می شود تجزیه میکروبی راحت تر صورت گیرد.

این کنجاله  برای گوساله های جوان و ماده های در حال رشد بسیار مفید است. اگر کنجاله آفتابگردان با کنجاله سویا ادغام شود و به دام ها ، بویژه گاوهای شیرده داده شود، باعث افزایش شیر گاوها می شود.

این کنجاله یک منبع ارزشمند و غنی از کلسیم (۰/۴۳ درصد) ، فسفر (۱ درصد) و ویتامین B می باشد. کنجاله آفتابگردان باعث بهبود کیفیت محصولات دامی می شود و همچنین باعث افزایش میزان چربی در شیر و میزان تولید شیر روزانه گاوها می شود. مزیت دیگر این کنجاله ها مقاومت در برابر مایکوتوکسین ها است.

توصیه های تغذیه در هنگام استفاده از کنجاله آفتابگردان :

کنجاله های آفتابگردان به نسبت کنجاله های سویا ، از پروتئین کمتر و فیبر بسیار بالاتری برخوردار هستند. این کنجاله ها جیره های خوراکی ارزشمندی برای دام ها می باشند زیرا سطح فیبر بالای موجود در این محصولات باعث کاهش اسیدوز می شود. از کنجاله آفتابگردان ۲.۵ درصد برای گوساله ها و به طور کلی برای خوک ، بز و طیور نیز استفاده می شود.

ارزش غذایی کنجاله آفتابگردان :

• رطوبت موجود در این محصول حداکثر ۱۲.۵ درصد است.
• پروتئین خام موجود در این کنجاله حداقل ۳۵ درصد است.
• فیبر موجود در این کنجاله حداکثر ۱۷ درصد است.
• چربی موجود در این محصول حداکثر ۱.۵ درصد می باشد.
• نشاسته موجود در این کنجاله ۵.۰ درصد می باشد.

ارزش کنجاله های آفتابگردان در درجه اول ، در این است که آنها حاوی پروتئین هایی هستند که فعالیت بیولوژیکی بسیار بالایی دارند. ارزش انرژی این کنجاله بسیار نزدیک به کنجاله سویا است. به همین دلیل رژیم غذایی که برای تغذیه دام و طیور انتخاب می شود ، باید دارای مقادیر زیادی پروتئین باشد ، اگر رژیم غذایی مورد استفاده پروتئین کمی داشته باشد ، باعث ضعیف شدن دام و درنهایت از بین رفتن آنها می گردد. موارد اصلی کاربرد این کنجاله:

• از این کنجاله در تغذیه دام استفاده می شود.
• همچنین از این محصول در تغذیه طیور نیز استفاده می شود.

روش ذخیره سازی کنجاله آفتابگردان :

تمام خوراکی ها ، علی الخصوص کنجاله های آفتابگردان را باید در مناطق تمیز به صورت خشک با تهویه مناسب و در سطل های بزرگ یا روی تخته سنگ های سیمانی (دور از حشرات موذی و تحت پوشش و محافظت از آب و هوا) نگهداری کرد. این کنجاله ها را می توان برای مدت زمان طولانی و در شرایط مناسب به خوبی نگهداری کرد.

قیمت خرید و فروش کنجاله آفتابگردان :

کنجاله آفتابگردان روسی یکی از پرفروش ترین این نوع از کنجاله ها می باشدکه به کشورمان نیز وارد شده است و بسیار طرفدار دارد. می توان گفت درصد بیشتر مصرف کنجاله آفتابگردان موجود در کشور ما ، از کشور روسیه تهیه و وارد می شود. بالا بودن مقدار پروتئین ، انرژی و دیگر مواد معدنی موجود در این محصول ، باعث شده که این محصول جزء پر فروش ترین کنجاله ها باشد.

نکته مهم در مورد این کنجاله ، این است که تاکنون هیچ ماده سمی در این کنجاله دیده نشده است. ماده ای به نام لیزین نیز در این کنجاله وجود دارد که مقدار آن بسیار کم می باشد، اما در بعضی مواقع که روغن گیری به درستی صورت نمی گیرد چربی موجود در کنجاله بیشتر می شود و همین مسئله باعث اکسیداسیون چربی و درنهایت منجر به فاسد شدن زودرس کنجاله می گردد.