ویسکوزیمتر چیست ؟ چه کاربرد و قیمت خرید و فروشی دارد ؟

ویسکوزیمتر از تجهیزات و دستگاه های آزمایشگاهی بوده و در بسیاری از آزمایشگاه‌های صنعتی و تحقیقاتی و آموزشی و… مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد ویسکوزیمتر برای سنجش میزان ویسکوزیته مایعات مختلف است. درواقع ویسکوزیته یک مایع، اندازه‌گیری مقاومت مایع به تغییر شکل تدریجی بوده که به‌واسطه تنش‌های برشی و یا کششی ایجاد می‌ شود. کاربرد انواع ویسکوزیمتر نیز، اندازه گیری همین موضوع است. انواع ویسکوزیمتر متفاوتی در آزمایشگاه ها وجود داشته و برای موارد گوناگون آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت ویسکوزیمتر می تواند به عوامل متعددی وابسته باشد و یک بازه قیمتی را در برگیرد. خرید و فروش ویسکوزیمتر در ایران به دلیل انجام آزمایش های تحقیقاتی و استفاده در آزمایشگاه شیمی و زیست شناسی و… بسیار صورت می پذیرد و شرکت های زیادی اقدام به تولید یا واردات ویسکوزیمتر می نمایند.

در ادامه این مقاله به بررسی کاربرد انواع ویسکوزیمتر و نحوه خرید و فروش و قیمت آن می پردازیم. با ما همراه باشید. قبلاً هم در نشریه علمی جهان شیمی فیزیک تجهیزات آزمایشگاهی دیگری هم بررسی شده اند. مانند : شیکر آزمایشگاهی، حمام اولتراسونیک، بن ماری، همزن مغناطیسی، هیتر آزمایشگاهی و … .

ویسکوزیمتر چیست ؟

ویسکوزیمتر یا ویسکومتر از تجهیزات و دستگاه های آزمایشگاهی می‌باشد که مقاومت مایعات در برابر تغییر شکل را اندازه گیری می نماید. انواع ویسکوزیمتر برای کاربرد های مختلف تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرد.

در حالت کلی ویسکوزیمتر دو حالت دارد :

• مایع ویسکوز ساکن بوده و یک شی جانبی که همان ابزار اندازه گیری ویسکوزیته است در داخل آن حرکت می کند.
• ابزار اندازه گیری ویسکوزیته ساکن بوده و سیال ویسکوز حرکت می کند.

نیروی کششی که سبب ایجاد حرکت نسبی سیال نسبت به سطح می شود می تواند به عنوان عاملی برای اندازه گیری ویسکوزیته به کار گرفته شود. جریان باید به نحوی باشد که عدد رینولدز به اندازه ای کوچک باشد که بتوان جریان را آرام فرض نمود.

ویسکوزیته آب در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد mpa.s ۱٫۰۰۴ بوده و ویسکوزیته جنبشی آن (نسبت ویسکوزیته به دانسیته) برابر با mm2/s ۱٫۰۰۳۸ است. از مقادیر ویسکوزیته آب جهت کالیبراسیون دستگاه ها استفاده می شود.

کاربرد ویسکوزیمتر چیست ؟

دستگاه ویسکوزیمتر از تجهیزات مورد نیاز در بسیاری از محیط های آزمایشگاهی بوده و برای اندازه گیری غلظت و کنترل کیفی ویسکوزیته مایعات بکار برده می شود.

انواع ویسکوزیمتر چیست ؟

ویسکوزیمترهای U شکل یا استوالد (U-tube viscometers) : نام گذاری این نوع ویسکوزیمتر به افتخار Wilhelm Ostwald با عنوان ویسکوزیمتر Ostwald انجام شده است. این ویسکومتر ها به ویسکومتر های شیشه ای مویین هم شناخته می شوند.

از انواع دیگر این نوع به ویسکومتر های آبلهود (Ubbelohde viscometer) می توان اشاره نمود.

انواع ویسکوزیمتر استوالد از یک لوله شیشه ای U شکل که به‌صورت عمودی  در یک حمام کنترل دما قرار دارند تشکیل شده است. در یک سمت این لوله یک لوله مویین با قطر مشخص قرار دارد. در بالای این قسمت یک منطقه بر آمده قرار دارد و یک بر آمدگی دیگر پایین تر از آن در سمت دیگر لوله قرار داده شده است، در هنگام استفاده سیال به‌وسیله یک مکنده از محفظه پایینی به محفظه بالایی کشیده می شود و سپس اجازه داده می شود تا از طریق لوله مویین به محفظه پایینی جریان یابد.

دو نشان در بالا و پایین محفظه بالایی، حجم مشخصی را نشان می دهد. زمان مورد نیاز تا انتقال سیال بین این دو نشان با ویسکوزیته جنبشی متناسب است. اکثر برندهای تجاری یک فاکتور تبدیل برای این مورد تعریف می کنند که با یک مایع با مشخصات کاملاً معین (آب مقطر) کالیبره می شود.

نکته

انواع ویسکوزیمتر های سقوطی : اساس کار ویسکومتر های سقوطی قانون استوکس می باشد. عملکرد این دستگاه به این صورت است که سیال به صورت استاتیک در داخل یک لوله عمودی شیشه ای قرار گرفته و اجازه داده می شود یک شار فلزی کوچک با اندازه و دانسیته مشخص، در داخل سیال سقوط کند. اگر سرعت سقوط شار به درستی ثبت شود (برای راحتی کار و دقت بالا می توان از حسگر های الکترونیکی برای این کار استفاده نمود)، با دانستن سرعت شار، اندازه و دانسیته شار و دانسیته سیال مورد نظر می توان از قانون استوکس برای محاسبه ویسکوزیته سیال استفاده نمود.

در واقع این نوع ویسکوزیمتر برای محاسبه ویسکوزیته سیال از اندازه گیری سرعت سقوط یک شار فلزی درون نمونه مورد آزمایش موجود در لوله ای شیشه ای عمودی شکل، استفاده می کند.

ویسکومتر لرزشی : انواع ویسکوزیمتر لرزشی با ایجاد لرزش در نمونه های (مایعات و محلول ها) مورد آزمایش، میزان تغییرات نوسانی الکترومغناطیسی و مقاومت مایعات را اندازه گیری خواهد نمود. ویسکومتر های لرزشی برای اندازه گیری ویسکوزیته در طی فرآیندهای صنعتی به کار می‌رود.

ویسکوزیمتر دورانی : این وسیله با استفاده از چند استوانه هم محور و با اندازه گیری گشتاور مناسب جهت به حرکت در آوردن مایع مورد آزمایش، برای اندازه گیری مقاومت نمونه استفاده می شود.

ویسکوزیمتر استابینگر : از مدل از مدل های تغییر یافته انواع ویسکوزیمتر دورانی است و با دقت بسیار بالایی طراحی و تولید شده است. این دستگاه ویسکوزیته را توسط اندازه گیری سرعت گشتاور و نیروی گریز از مرکز سیال مورد آزمایش، را محاسبه می کند.

لوله مویین چیست ؟

لوله مویین یکی از لوازم آزمایشگاهی بوده که با توجه به خاصیت مویینگی کار می کند. لوله مویین درواقع لوله‌ بسیار باریکی است که از دو طرف باز بوده و قطر بسیار کمی دارد، به همین دلیل زمانی که با محلولی در تماس قرار بگیرد با سرعت آن را به سمت بالا به جریان در می آورد.

آزمون تحویل دهی چیست ؟

ویسکوزیمتر استوالد ابتدا با سولفوکرومیک اسید شست و شو داده می شد. سپس آبکشی با آب مقطر انجام می پذیرد و در ادامه به طور قائم داخل حمام آب گرم قرار داده می شود. سپس داخل ویسکوزیمتر به اندازه ای که تا نیمه حباب بزرگ پر شود، آب مقطر ریخته می شود. در دمای محیط و به کمک پیپت آب به لوله ای که دارای دو حباب کوچک است به بالا کشیده می شود. آب تا بالاترین علامت کشیده شده و سپس هم زمان با رها کردن مکش و عبور از علامت مشخص شده، کرنومتر به کار انداخته می شود. زمان در هنگام عبور از علامت دوم باید متوقف شده و در جدول داده ها ثبت گردد. این آزمایش برای چهار مرتبه انجام شده و برای دماهای دیگر نیز انجام و یادداشت می شود.

نکته

در استفاده از این دستگاه باید توجه شود که برای اندازه گیری ویسکوزیته مایعاتی که دارای عدد مشخصی در اندازه گیری ویسکوزیته نیستند، باید از دستگاه رئومتر استفاده شود.

کاربرد انواع ویسکوزیمتر عقربه ای یا آنالوگ چیست ؟

عملکرد این ویسکومتر ها به صورت آنالوگ بوده و بلافاصله اطلاعات سریع ویسکوزیته برخی از مواد آزمایشگاهی را به کاربر خواهد داد. از این مدل می توان برای اندازه گیری ویسکوزیته جوهر چاپ، لاک، خمیر، مواد غذایی و موارد دیگر در هنگام تولید چنین محصولاتی استفاده نمود. این دستگاه جدول ویسکوزیته برای محاسبه مقدار ویسکوزیته و اسپیندل (Spindle) داراست.

ایمنی و نگهداری در کاربرد ویسکوزیمتر چگونه است ؟

• نوسانات برق می تواند به دستگاه آسیب جدی وارد کند، بنابراین از کار در مکان هایی که نوسانات برق وجود دارد بپرهیزید.
• برای جلوگیری از آسیب دستگاه از نوسانات برقی می توان دستگاه را به یک محافظ متصل نمود.
• از ریختن آب و مواد مرطوب روی دستگاه جلوگیری نمایید.
• از دستگاه محافظت نموده و دستگاه در مکانی قرار گیرد، دستگاه ضربه زده نشود.
• دستگاه باید با ولتاژ کم روشن شود و به کنتور برقی با ولتاژ ۱۰ آمپر و تک فاز متصل گردد.
• پس از پایان کار کلید دستگاه را بر روی حالت OFF قرار داده و کابل برق را از آن قطع نمایید.
• در صورت نصب و استفاده از ویسکوزیمتر دستگاه باید در دمایی بین ۲ الی ۴۵ درجه سانتی گراد و در میزان رطوبتی بین ۱۲ الی ۶۲ درصد نگهداری شود.
• اگر با عملکرد دستگاه و اجزای آن آشنایی ندارید، قبل از کار با دستگاه از کارشناس آزمایشگاه بخواهید تا کارکرد دستگاه را برایتان توضیح دهد.

قیمت ویسکوزیمتر چگونه است ؟

قیمت ویسکوزیمتر می تواند تحت عوامل متعددی قرار داشته باشد. قیمت ویسکوزیمتر ساخت ایران می تواند با نمونه های خارجی تفاوت های داشته باشد. اغلب نمونه های خارجی به دلیل وارداتی بودن، قیمت های بسیار بیشتری نسبت به نمونه های تولید داخل خواهند داشت. امروزه با پیشرفت علم و توسعه تکنولوژی و توجه بیشتر به تولید داخل، شرکت های ایرانی توانسته اند محصولات خود را تولید و به بازار خرید و فروش عرضه کنند. لازم به ذکر است که شرکت ها و کارخانه های مختلفی اقدام به تولید و واردات این دستگاه نموده اند و قیمت هر شرکت بنا بر نوع و امکانات محصول، برای این دستگاه متفاوت خواهد بود. معمولاً دستگاه هایی که کیفیت ساخت بیشتری دارند یا توسط شرکت های معتبر و مشهور تجهیزات آزمایشگاهی خارجی تولید شده اند، قیمت های فروش بالاتری نیز خواهند داشت.

همان‌طور که پیش تر اشاره شد، انواع ویسکوزیمتر مختلفی وجود دارد و هر کدام از این انواع برحسب کارایی هایی که دارند، قیمت های تمام شده متفاوتی هم می توانند داشته باشند.

خرید و فروش ویسکوزیمتر چگونه است ؟

برای خرید و فروش ویسکوزیمتر به مراکز فروش دستگاه ها و لوازم آزمایشگاهی می توان مراجعه نمود. بسیاری از شرکت های معتبر واردکننده و تولید کننده، سایت و فروشگاه اینترنتی محصولات تولیدی یا وارداتی خود را، راه اندازی نموده اند و به آسانی می توان خرید ویسکوزیمتر را توسط آن ها انجام داد. قیمت فروش ویسکوزیمتر می تواند بسته به برند و تولید داخل یا خارج بودن دستگاه، مقادیر متفاوتی را شامل شود. همچنین قیمت خرید و فروش انواع ویسکوزیمتر با هم متفاوت می باشد.

بنابراین مسئول خرید لوازم آزمایشگاهی در هر آزمایشگاه، با برآورد بودجه و نیاز آزمایشگاه و بررسی نوع کاربرد ویسکوزیمتر در آزمایشگاه، می تواند نوع مناسبی از این دستگاه با قیمت مناسب و متناسب با بودجه از مراکز خرید و فروش انواع دستگاه ها و لوازم آزمایشگاهی تهیه نموده و در اختیار کاربران قرار دهد. امروزه بسیاری از شرکت ها امکان تحویل در محل را فراهم نموده اند و محصول مورد نظر را می توان به روش های مختلف سفارش و در محل دریافت نمود.

امروزه به دلیل شرایط تحریم ها علیه ایران و عدم بودجه آزمایشگاه ها، خرید و فروش ویسکوزیمتر دست دوم هم در برخی از مراکز صورت می پذیرد.

سخن آخر

کار در محیط های آزمایشگاهی همواره به دقت و توجه فراوانی نیاز دارد. آزمایشگاه به دلیل دارا بودن انواع حلال ها و مواد شیمیایی و دستگاه های گوناگون می تواند خطراتی برای افرادی که در آن جا مشغول به کارند ایجاد نماید. در محیط های آزمایشگاهی استفاده از ماسک های مخصوص می تواند تا حدودی خطرات ناشی از بخارات شیمیایی را کاهش دهد. این ماسک ها به‌ویژه برای کارشناسان آزمایشگاه که وقت زیادی را در آزمایشگاه ها می گذرانند بسیار مهم و ضروری می باشد.

استفاده از دستکش نیز مانع آسیب های پوستی خواهد شد و تا حدودی اثرات محافظتی خواهد داشت. در محیط های آزمایشی و کار با مواد شیمیایی یا آزمایشات مربوط به باکتری ها و ویروس ها باید دقت بیشتری نمود تا از صدمات ناشی از آن ها در امان ماند.

به طور کلی شرایط کار در آزمایشگاه بسیار حساس بوده و نهایت دقت و توجه در این مکان الزامی می باشد.