سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست ؟ قیمت خرید و فروش و کاربرد آن
سانتریفیوژ آزمایشگاهی یکی از متداول ترین و مهم ترین دستگاه های آزمایشگاهی بوده و کاربرد های فراوانی در آزمایشگاه های مختلف داراست. کاربرد سانتریفیوژ آزمایشگاهی در آزمایشگاه ها جهت جداسازی اجزای یک ترکیب مانند خون با استفاده از نیروی گریز از مرکز می باشد. انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی در مدل های گوناگون وجود داشته و هر کدام از آزمایشگاه های شیمی، زیست شناسی، میکروبیولوژی، تشخیص طبی و… از نوع مورد نیاز تهیه و استفاده می نمایند. قیمت سانتریفیوژ آزمایشگاهی می تواند به عوامل مختلفی وابسته بوده و می توان بازه قیمتی مختلفی را برای آن در نظر گرفت. معمولاً قیمت سانتریفیوژ آزمایشگاهی ساخت ایران با مشابه خارجی متفاوت بوده و نمونه داخلی قیمتی ارزان تر داراست. خرید و فروش سانتریفیوژ آزمایشگاهی به دلیل کاربرد های آزمایشگاهی فراوان، در کشور ما ایران بسیار صورت می پذیرد.
در ادامه این مقاله به بررسی انواع و کاربرد سانتریفیوژ آزمایشگاهی، قیمت خرید و فروش و ایمنی در استفاده از آن می پردازیم. قبلاً هم نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی تجهیزات آزمایشگاهی دیگری پرداخته است. مانند : بن ماری، حمام اولتراسونیک، شیکر، آون و… . در ادامه برای آشنایی با این دستگاه با ما همراه باشید.
سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست ؟
سانتریفیوژ آزمایشگاهی در علوم و صنایع مختلف مانند : علم شیمی ، زیست شناسی، میکروبیولوژی، صنایع پتروشیمی، علوم کشاورزی، علوم پزشکی، مهندسی هسته ای، صنایع غذایی و… مورد استفاده قرار گرفته است. اساس کار سانتریفیوژ آزمایشگاهی در واقع جداسازی ذرات از محلول ها و گاز ها و جدا سازی مایعات با چگالی های مختلف از هم، می باشد. جداسازی در این دستگاه با بهره گیری از نیروی گریز از مرکز تحت یک محور فرضی، صورت می پذیرد. پس از اینکه نمونه در دستگاه به دوران در آمد، رسوبات و مواد با چگالی کمتر در انتهای لوله آزمایش ته نشین شده و قابل شناسایی خواهند شد.
انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی چه اجزایی دارند ؟
- کلید برای روشن و خاموش کردن دستگاه
- تایمر
- موتور الکتریکی
- محور
- سرعت سنج (دور سانتریفیوژ را نشان می دهد)
- ترمز (Brake)
- سر روتور
- کنترل کننده سرعت یا Potentiometer
- روتور (روتور سانتریفیوژ شامل قسمتی از دستگاه می باشد که برای جاگیری نمونه ها استفاده می شود. این بخش از دستگاه توسط موتور و با یک سرعت مشخص شده می چرخد و باعث جدا سازی اجزا خواهد شد. روتور معمولاً دارای جنس برنز، استیل و یا پلاستیک می باشد).
کاربرد سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست ؟
- جدا کردن ذرات از محلول های مختلف بر اساس چگالی
- جدا نمودن محلول های همگن شیمیایی از هم
- جدا کردن دو محلول از یکدیگر
- جهت تهیه فیلترهای فاقد پروتئین (صاف شده)
- جداسازی املاح و رسوب ادرار
- سیتولوژی مایعات موجود در بدن
- جدا نمودن پلاسما از خون
- جداسازی گلبول های قرمز و سفید خون
- اندازه گیری هماتوکریت خون یا حجم گلبول های قرمز خون به حجم کل خون
- جداسازی انواع ویروس ها از خون
- تعیین گروه خونی
- شناسایی pH خون
انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی چیست ؟
انواع مختلف این دستگاه وجود داشته که در ادامه به دو صورت آن ها را طبقه بندی و بررسی نموده ایم.
۱) انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی براساس سرعت
- سانتریفیوژهای با دور بالا : از این سانتریفیوژها جهت تهیه فرآورده های خونی استفاده شده و همه انواع آن دارای یخچال نیز می باشند. دو نوع سانتریفیوژ با دور بالا وجود دارد :
سانتریفیوژ پر ظرفیت که برای جداسازی مخمر، باکتری و ویروس از محیط های کشت و… استفاده می شود.
سانتریفیوژ کم ظرفیت که برای جداسازی میکروارگانیسم‌ها، سلول ها، ویروس ها و ارگانل های سلولی استفاده می شوند.
- سانتریفیوژهای با دور پایین (یخچال دار و بدون یخچال)
- اولترا سانتریفیوژها : جهت جداسازی مواد تشکیل دهنده سلولی به کار رفته و انواع اولترا همگی دارای یخچال می باشند. دور دوران در این نوع بسیار بالا بوده و این دوران باعث افزایش دمای نمونه خواهد شد. در بسیاری از مواقع نمونه ها به دما حساس بوده و بنابراین با افزایش دما نمونه تجزیه خواهد شد. بنابراین لزوم وجود خنک کننده الزامی می باشد.
نکته
۲) انواع سانتریفیوژ بر اساس روتور : درواقع روتور بخش اصلی هر سانتریفیوژ بوده و انواع مختلف سانتریفیوژ را براساس انواع مختلف روتور می توان طبقه‌بندی نمود :
سانتریفیوژهای با زاویه ثابت : این نوع دستگاه جهت نگه داشتن ظروف نمونه در زاویه‌ای ثابت نسبت به محور مرکزی طراحی شده اند. زاویه می تواند بین ۲۵ تا ۴۰ درجه باشد. سرعت چرخش با زاویه متناسب بوده و هر چه زاویه بیشتر باشد، سرعت چرخش نیز بیشتر خواهد شد. با افزایش چرخش رسوب بیشتری در انتهای لوله ها و ظروف نمونه تشکیل می‌شود.
سانتریفیوژ با زاویه شناور : این نوع از سانتریفیوژها لولایی در روتور دارند که ظروف نمونه را به روتور مرکزی وصل می‌کند. در این نوع دستگاه لوله های نمونه ابتدا به شکل عمودی قرار داشته و پس از شروع چرخش به حالت افقی در می آیند و در انتهای لوله رسوبات متراکمی تشکیل خواهد شد.
سانتریفیوژهای توبولار : دوران در این نوع از دستگاه به صورت عمودی بوده و سرعت جداسازی در این نوع، بسیار بالا است و اغلب جهت کارهای بالینی استفاده می شود.
سانتریفیوژهای آزمایشگاهی : در آزمایشگاه‌های پزشکی یا تحقیقاتی جهت جداسازی اجزای مختلف مواد بیولوژیکی یا مواد شیمیایی از سانتریفیوژهایی دقیق و اغلب با سایزهای کوچک استفاده می‌شود. این نوع از دستگاه ها براساس کاربردی که دارند طبقه بندی می شوند.
کاربرد و انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی در آزمایشگاه های تشخیصی چیست ؟
سانتریفیوژهای بالینی برای جداسازی ترکیبات مختلف زیستی و مطالعات پزشکی نظیر بررسی سلول‌های خونی به کار می‌روند.
سانتریفیوژ سایتولوژی : این نوع از سانتریفیوژها جهت قرار دادن سلول های موجود در یک مایع بر روی اسلاید میکروسکوپ استفاده می شود.
سانتریفیوژ میکروهماتوکریت : نوع میکرو هماتوکریت با استفاده از نیروی گریز از مرکز، هماتوکریت خون یعنی درصد گلبول‌های قرمز در کل حجم خون را مشخص می کند.
میکروسانتریفیوژ ها : این نوع دستگاه جهت نمونه های با حجم کم اغلب کمتر از ۵/۱ ml مانند نمونه گرفته شده از اطفال مورد استفاده قرار گرفته و برای خون و سایر محصولات خونی کاربرد دارد.
سانتریفیوژهای شستشودهنده سلول : برای شستشو و مخلوط کردن و شستشوی مجدد گلبول های قرمز خون قبل از آزمایشاتی چون Antiglobulin از این نوع دستگاه استفاده می شود.
عملکرد انواع سانتریفیوژ آزمایشگاهی چگونه است ؟
عملکرد این دستگاه به این صورت است که با قرار دادن نمونه درون لوله سانتریفیوژ، بست درب و زدن کلید، بلافاصله دستگاه شروع به چرخیدن نموده و نمونه را به سمت خارج حرکت می دهد. این کار تا زمانی که نمونه به صورت افقی قرار بگیرد ادامه خواهد داشت. در این حالت نیروی گریز از مرکز محلول را برخلاف مرکز سانتریفیوژ حرکت داده و همین کار موجب جدا شدن ذرات درشت از محلول خواهد شد. هنگامی که دستگاه را متوقف نمایید ذرات درشت تر در قسمت بیرونی به صورت جدا شده از محلول قرار خواهند گرفت.
امروزه از سانتریفیوژ آزمایشگاهی در آزمایشگاه های تحقیقاتی، بیولوژیکی، شیمی، علوم زیستی، پزشکی، داروسازی و تحقیقات پلیمری استفاده های فراوانی می شود.
ایمنی در کاربرد سانتریفیوژ آزمایشگاهی چگونه است ؟
- دستگاه هیچگاه نباید در حالی که درب آن باز است روشن شود.
- از سرعت بالاتر از حد لازم برای نمونه ها استفاده نشود.
- درب دستگاه، قبل از اینکه دستگاه به طور کامل متوقف نشده است، به هیچ وجه باز نشود.
- اگر از کارکرد صحیح قفل درب دستگاه اطمینان ندارید، از روشن کردن دستگاه جدا اجتناب نمایید.
- در صورتی که دستگاه متوازن نبوده و صداهای ناهنجار از آن تولید شود، در اسرع وقت دستگاه را خاموش نمایید.
- همواره باید از تراز بودن روتورها قبل از روشن کردن دستگاه مطمئن شوید.
- قبل از اینکه دستگاه را روشن نمایید، از نظر وجود خراش یا ترک لوله ها را کنترل کنید.
- از سانتریفیوژ نمودن لوله هایی که حاوی نمونه بدون درپوش هستند جدا خودداری نمایید.
- در صورت شکستگی لوله ها یا شک به شکستگی آن ها، باید دستگاه را خاموش نموده و ۳۰ دقیقه منتظر مانده و پس از آن اقدام به تمیز و ضدعفونی کردن درون دستگاه با محلول سفید کننده ۱۰% کنید.
- از مهم ترین نکات کاربرد این دستگاه این است که وزن لوله آزمایش هایی که در کنار یکدیگر قرار می گیرند، اختلافی بیش از ۱% نداشته باشند و درواقع لوله های آزمایشگاهی درون روتور باید به صورت متقارن قرار بگیرند. در صورتی که تعادل وجود نداشته باشد : ارتعاش، لرزش و شکستگی لوله ها در حین فرایند چرخش رخ می دهد.
- معمولاً در آزمایش های مربوط به خون شناسی از اپلیکاتورهای چوبی برای خارج کردن لخته استفاده نمی شود زیرا ممکن است احتمال همولیز به وجود آید.
- عملکرد این دستگاه بر اساس تولید میدان مغناطیسی است، بنابراین انتخاب محل مناسب در آزمایشگاه جز اولویت ها می باشد.
قیمت سانتریفیوژ آزمایشگاهی چگونه است ؟
قیمت سانتریفیوژ آزمایشگاهی می تواند به عوامل مختلفی وابسته باشد. یکی از این عوامل تولید داخل و یا خارجی بودن محصول است. معمولاً قیمت سانتریفیوژ آزمایشگاهی تولید ایران کمتر از نمونه خارجی آن است. محصولات وارداتی به دلیل هزینه هایی که برای شرکت های وارد کننده دارند معمولاً به طور قابل توجهی از نمونه ایرانی گران‌تر خواهند بود.
در کشور ما ایران شرکت های زیادی اقدام به تولید و واردات این دستگاه نموده اند. این شرکت ها معمولاً قیمت هایی برمبنای کیفیت محصول، بر روی محصولات خود قرار می دهند. بنابراین هرچه دستگاه با کیفیت تر و دقیق تر باشد می توان انتظار داشت که گران تر هم باشد. شرکت های تولید کننده داخلی هم از لحاظ کیفیت و هم از لحاظ قیمت با هم در رقابت بوده و هر کدام سعی برآن دارند تا محصولات خود را به فروش برسانند.
با مقایسه قیمت و کیفیت و خدمات پس از فروش شرکت های مختلف توسط کارشناسان آزمایشگاه می توان دستگاه مناسبی را تهیه نمود.
خرید و فروش سانتریفیوژ آزمایشگاهی چگونه است ؟
خرید و فروش سانتریفیوژ آزمایشگاهی در بسیاری از مراکز فروش دستگاه ها و لوازم آزمایشگاهی صورت می پذیرد. بسیاری از شرکت های وارد کننده و تولید کننده، اقدام به ایجاد سایت و مراکز فروش اینترنتی نموده و محصولات خود را در دسترس مصرف کنندگان قرار داده اند. در این سایت های فروش، مشخصات کامل دستگاه و طرز کار و قیمت آن ارائه شده است. مصرف کنندگان می توانند با مطالعه عملکرد و مزایا دستگاه به امکانات آن پی برده و درصورت تمایل خریداری نمایند. البته قیمت خرید و فروش سانتریفیوژ آزمایشگاهی شرکت های مختلف می تواند متفاوت باشد.
کارشناس خرید لوازم آزمایشگاهی در هر آزمایشگاه می تواند با برآورد نمودن بودجه و نیاز آزمایشگاه و بررسی نوع کاربرد سانتریفیوژ آزمایشگاهی در آزمایشگاه، نوع مناسبی از این دستگاه با قیمت مناسب و متناسب با بودجه، از مراکز خرید و فروش انواع دستگاه های آزمایشگاهی تهیه نماید.
سخن آخر
- جهت پیشگیری از نوسانات برق، دستگاه باید به سیستم تثبیت کننده جریان برق UPS مجهز شود.
- برای افزایش کیفیت، زغال دستگاه هر ۳ ماه یک بار بازدید شده و هر ۶ ماه یک بار، باید تعویض گردد.
- همیشه از تمیز بودن واشر دور حلقه محیطی دستگاه باید اطمینان حاصل شود.
- دستگاه باید در مکانی محکم که توانایی وزن دستگاه را دارد، قرار داده شود تا ضربات وارده به پایه دستگاه در حال چرخش موجب خرابی دستگاه و کم شدن دقت آن نشود.
- در صورتی که عجله ای برای خواندن نتیجه وجود ندارد، بهتر است برای عدم شکل گیری آئروسل، درب سانتریفیوژ را تا ۵ تا ۱۰ دقیقه بعد از توقف دستگاه بار ننمایید.
- در صورت خرابی دستگاه می توانید با بخش کنترل کیفیت شرکت تولید کننده تماس حاصل نموده و اقدام به تعمیر دستگاه توسط شرکت مربوطه نمایید.
