شيمی فناوری اطلاعات گرایشی از علم شیمی محسوب می شود که برای حل مسائل شیمی از کامپیوتر و برنامه های نرم افزاری استفاده می کند. در این رشته دانشگاهی با تکیه به نرم افزار های گرافیک مولکولی و شبیه سازی کامپیوتری به مسائل شیمی و ارائه راه حل هایی برای رفع این مسائل پرداخته می شود. این رشته دانشگاهی از گرایش های مقطع کارشناسی شیمی محسوب می شود. در مقالات پیشین نشریه جهان شیمی فیزیک، درباره رشته های دانشگاهی در مقطع کارشناسی شیمی نظیر شیمی محض، شیمی کاربردی، دبیری شیمی، آموزش شیمی، شیمی آفت کش ها و شیمی محیط زیست مطالبی را مطرح کرده ایم. در این مقاله به معرفی رشته شيمی فناوری اطلاعات در دانشگاه پرداخته می شود. لطفا با ما همراه باشید.
فهرست مطالب این مقاله
۱- مقدمه
۲- رشته شيمی فناوری اطلاعات در دانشگاه
۳- دروس دانشگاهی رشته شيمی فناوری اطلاعات
۴- گرایش فناوری اطلاعات برای چه کسانی مناسب است
۵- بازار کار و آینده شغلی فارغ التحصیلان رشته شيمی فناوری اطلاعات
مقدمه
فناوری اطلاعات (Information Technology یا IT) به مطالعه، بررسی، تحقیق، طراحی، پیاده سازی، توسعه، پشتیبانی یا مدیریت اطلاعات بر پایه رایانه به ویژه برنامه های نرم افزاری یا سخت افزاری می پردازد. در حقیقت فناوری اطلاعات به تمام فناوری هایی اشاره دارد که در شش حوزه مختلف جمع آوری، ذخیره سازی، حفاظت، پردازش، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد دارد. لازم به ذکر است که فناوری اطلاعات از چهار عنصر اساسی انسان (منابع انسانی، مفاهیم، اندیشه، نوآوری)، ساز و کار (قوانین، مقررات مرتبط، جهانی)، ابزار و زمان تشکیل شده است.
امروزه فناوری اطلاعات در کلیه عرصه های علم (به ویژه علوم پایه) حضور موثری دارد. از این رو علم شیمی هم از این قاعده مستثنی نیست. درس شیمی از جمله دروسی محسوب می شود كه درک مفاهیم آن برای دانش آموزان و دانشجویان دشوار می باشد. از طرفی دیگر، به دلیل آزمایشگاهی و كاربردی بودن این درس، قابلیت بالایی جهت ارایه مفاهیم مهم و پایه به کمک شبیه سازی و پویانمایی رایانه ای را دارد. رشته شیمی فناوری اطلاعات در واقع دو تخصص شیمی و فناوری اطلاعات را همزمان به دانشجویان آموزش می دهد.
رشته شيمی فناوری اطلاعات در دانشگاه
این رشته دانشگاهی در واقع از زیر مجموعه های علوم تجربی در انتخاب رشته کنکور سراسری می باشد. پذیرش در رشته شيمی فناوری اطلاعات در دانشگاه های دولتی (دوره های روزانه و شبانه) و دانشگاه آزاد انجام می گیرد. توجه داشته باشید که نحوه پذیرش در این رشته بیشتر به شکل قبولی در کنکور سراسری می باشد. از آنجایی که این رشته دانشگاهی در ایران رشته ای نوپا می باشد، بنابراین ظرفیت این رشته زیاد نمی باشد. این دوره تحصیلی ۸ نیم سال تحصیلی خواهد بود که می تواند تا یک نیم سال بیشتر نیز (۹ نیم سال تحصیلی) افزایش یابد. توجه داشته باشید که فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی رشته شيمی فناوری اطلاعات، برای ادامه تحصیل در دو مقطع ارشد و دکتری می توانند در سایر گرایش های شیمی به ادامه تحصیل بپردازند. زیرا فعلا در ایران، پذیرش در گرایش فناوری اطلاعات تنها در دوره کارشناسی صورت می گیرد.
در این دوره تحصیلی، دانشجویان روش استفاده از کامپیوتر، برنامه های کامپیوتری و نرم افزار های شیمی را برای حل مسایل شیمی فرا می گیرند. آنها در طول تحصیل با عملکرد نرم افزار های مخصوص شیمی و همچنین بانک اطلاعاتی شیمی آشنا می شوند. علاوه بر آن، توانایی خود را در استفاده از نرم افزار های قدیمی و ایجاد نرم افزار های جدید گرافیک مولکولی و شبیه سازی کامپیوتری افزایش خواهند داد. همانطور که بیان شد، گرایش فناوری اطلاعات، گرایشی دو تخصصی می باشد که شامل آموزش و تمرین در دو شاخه شیمی و فناوری اطلاعات است. هدف از این رشته دانشگاهی در واقع آماده سازی دانشجویان جهت موقعیت های شغلی که نیاز به کامپیوتر و مهارت های تکنولوژی شیمیایی دارد می باشد.
دروس دانشگاهی رشته شيمی فناوری اطلاعات
تعداد کل واحد های رشته شيمی فناوری اطلاعات ۱۳۲ واحد درسی می باشد. به طور کلی می توان لیست واحد های درسی رشته دانشگاهی شيمی فناوری اطلاعات در دانشگاه ها را به ۵ دسته دروس عمومی، دروس پایه، دروس اصلی، دروس تخصصی و دروس اختیاری تقسیم نمود.
- دروس عمومی ۲۱ واحد.
- اندیشه (معارف) اسلامی ۱
- اندیشه (معارف) اسلامی ۲
- اخلاق و تربیت اسلامی
- انقلاب اسلامی ایران و ریشه های آن
- تاریخ اسلام
- متون اسلامی
- تفسیر موضوعی قرآن
- زبان خارجه عمومی
- فارسی عمومی
- تربیت بدنی ۱
- تربیت بدنی ۲
- جمعیت و تنظیم خانواده
- دروس پایه ۲۶ واحد.
- شیمی عمومی ۱
- شیمی عمومی ۲
- ریاضی عمومی ۱
- ریاضی عمومی ۲
- فیزیک پایه ۱
- فیزیک پایه ۲
- آزمایشگاه شیمی عمومی ۱
- آزمایشگاه شیمی عمومی ۲
- آزمایشگاه فیزیک پایه ۱
- آزمایشگاه فیزیک پایه ۲
- دروس اصلی ۵۹ واحد.
- شیمی آلی ۱
- آزمایشگاه شیمی آلی ۱
- شیمی آلی ۲
- آزمایشگاه شیمی آلی ۲
- شیمی آلی ۳
- شیمی تجزیه ۱
- آزمایشگاه شیمی تجزیه ۱
- شیمی تجزیه ۲
- آزمایشگاه شیمی تجزیه ۲
- شیمی تجزیه دستگاهی
- آزمایشگاه شیمی تجزیه دستگاهی
- شیمی فیزیک ۱
- آزمایشگاه شیمی فیزیک ۱
- شیمی فیزیک ۲
- آزمایشگاه شیمی فیزیک ۲
- شیمی معدنی ۱
- آزمایشگاه شیمی معدنی ۱
- شیمی معدنی ۲
- آزمایشگاه شیمی معدنی ۲
- زبان تخصصی شیمی
- معادلات دیفرانسیل
- کاربرد طیف سنجی در شیمی آلی
- روش استفاده از متون علمی شیمی
- مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی
- طیف سنجی مولکولی
- مبانی شیمی کوانتمی
- دروس تخصصی ۱۸ واحد.
- مبانی فناوری اطلاعات
- مفاهیم شبکه های کامپیوتری
- محیط های چند رسانه ای
- آشنایی با نرم افزارهای شیمی
- اصول طراحی پایگاه داده ها
- تجارت الکترونیک
- دروس اختیاری ۹ واحد.
- شیمی آلی فلزی
- ساختمان داده ها
- طراحی وب
- مهندسی فناوری اطلاعات
- روش تحقیق وگزارش نویسی
- شیمی فیزیک آلی
- سیستم عامل
- شبیه سازی کامپیوتری
- گرافیک کامپیوتری
- مدیریت پروژه های نرم افزاری
- اصول طراحی واسط کاربر
- روش تحقیق و گزارش نویسی
- اصول طراحی نرم افزار ۱
- اصول طراحی نرم افزار ۲
گرایش محیط زیست برای چه کسانی مناسب است
دانشجویان رشته شيمی فناوری اطلاعات در وهله اول بايد به علوم شيمي و کامپیوتر علاقمند باشند. این دانشجویان باید روحیه ای خلاق و ذهنی کنجکاو داشته باشند تا با استفاده از مهارت های استدلالی و ذهنی خود، بتوانند راه حل های منطقی برای حل مسایل شیمی پیدا کنند. همچنین باید افرادی دقیق، با پشتکار و منظم باشند. علاوه بر آن، بهتر است که تسلط خوبی بر روی علوم شیمی، برنامه نویسی، کار با کامپیوتر و زبان انگلیسی داشته باشند. رشته دانشگاهی شيمی فناوری اطلاعات برای اشخاصی که به انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی در زمینه شیمی به صورت تئوری و کامپیوتری تمایل دارند بسیار مناسب می باشد.
بازار کار و آینده شغلی فارغ التحصیلان رشته شيمی فناوری اطلاعات
فارغ التحصيلان رشته شيمی فناوری اطلاعات می توانند در شركت های كامپيوتری- شيميايی استخدام شوند. این افراد توانايی عضويت در گروه های پژوهشی شيمی را دارند. همچنین می توانند به عنوان كارشناس آزمايشگاه، مدير فروش مواد شيميايی و یا به عنوان پل ارتباطی میان صنايع شيميايی با تجارت جهانی الكترونيكی مشغول بکار شوند.
علاوه بر موارد گفته شده، این فارغ التحصیلان می توانند به ارائه انواع خدمات آموزشی- پژوهشی در مدارس و مراکز آموزشی مشغول شوند و یا اینکه کسب و کار خودشان را راه اندازی نمایند. از طرفی می توانند با مراکز تحقیقاتی و پژوهشگاه ها در رابطه با موضوعات شیمی همکاری نمایند.