آشنایی با ساختار حلق – عملکرد و بیماری های آن

حلق (pharynx) بخشی در انتهای حفره دهانی است که به عنوان گلو شناخته می شود و  از یک لوله عضلانی تشکیل شده که از قاعده جمجمه در پشت حفره بینی شروع می شود و تا حنجره و مری گسترش می یابد. عملکرد اصلی این عضو دریافت هوا از حفره بینی ا و دریافت غذا و نوشیدنی از دستگاه گوارش است. حلق به شما کمک می کند تا صحبت کنید ، زیرا عضلات آن برای کمک به تولید صدا به ارتعاش در می آیند.

در واقع حلق بخشی از سیستم هضم و تنفس است. برای سیستم هضم ، دیواره های عضلانی آن به روند بلع عمل می کند  و به عنوان راهی برای حرکت غذا از دهان به مری عمل می کند. این عضو به عنوان بخشی از سیستم تنفسی ، امکان حرکت هوا از بینی و دهان به حنجره را در روند تنفس فراهم می کند. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.

آناتومی حلق

طول حلق تقریباً ۱۲.۵ سانتی متر است و به سه قسمت تقسیم می شود. این قسمت ها شامل نازوفارنکس ، حفره حلق و حنجره است. نازوفارنکس عالی ترین یا بالاترین قسمت از حلق است که در حین تنفس با حفره بینی کار می کند و  یک مسیر عبور هوا برای حرکت از بینی است. لوزه های یا آدنوئیدها در دیواره خلفی نازوفارنکس قرار دارند.

دهانه حلق پشت کام نرم دهان است و در زیر این عضو قرار دارد. این قسمت به عنوان یک گذرگاه برای حرکت غذا از دهان به مری و برای حرکت هوا به داخل و حفره بینی است. یک فلپ از جنس بافت همبند به نام اپی گلوت در پایین دهانه حلق قرار دارد و به عنوان یک راهنما برای اطمینان از ورود غذا به مری و وارد نشدن به نای عمل می کند ، جایی که باعث آسپیراسیون و سایر عوارض سلامتی می شود. حنجره در حفره حلق تحتانی یا زیرین  قرار دارد و به عنوان مجرای غذا به مری عمل می کند.

ساختار حلق

حلق یک لوله به طول پنج اینچ است که از نزدیک بینی ما شروع می شود و به لوله تنفسی ختم می شود. به طور کلی حلق در حیوانات مهره دار و بی مهره بخشی از گلو در نظر گرفته می شود. در انسان ، این یک ساختار توخالی (یا حفره عضلانی) است که با بافت مرطوب پوشانده شده است. این بافت نمونه ای از همه ساختارهای موجود در دستگاه های غذایی و گوارشی ما است.

داشتن آستر مرطوب با سد غشای مخاطی هم به ما امکان نفس کشیدن می دهد و هم غذای ما می تواند بدون آسیب رساندن به بافت های حساس از کانال خود عبور کند. عضلات حلق به طور موثر ورودی مری یا “کانال غذایی” و نای ما را تشکیل می دهند که به آن “لوله تنفسی” نیز گفته می شود. به همین دلیل ، حلق بخشی از سیستم تنفسی و گوارشی ما محسوب می شود.

بخش های تشکیل دهنده حلق

همنطور که گفته شد حلق از سه بخش تشکیل شده است. می توان گفت که محل حلق در فضای پشت حفره بینی ما شروع می شود و دقیقاً بالای مری و حنجره ما پایان می یابد – که به ترتیب دو مجرای اصلی هستند که به ترتیب ورود به دهان را برای غذا و هوا دنبال می کنند.

طول حلق حدود سیزده سانتی متر است و از چندین بخش ساخته شده است. به بالاترین قسمت حلق “نازوفارنکس” گفته می شود که با توجه به مجاورت با حفره بینی ما منطقی است. این قسمت همان فضایی است که هوا قادر به حرکت از طریق بینی و درنهایت به درون لایه های تنفسی ما می کند و نشان دهنده نقش حلق در تنفس ما است.

این منطقه به دلیل فیلتر کردن ، گرم کردن و تزریق رطوبت هوای استنشاق شده ، منطقه هدایت نامیده می شود تا بتواند با موفقیت به ریه های ما عبور کند. اگر بخواهیم نازوفارنکس را از نظر جسمی تجسم کنیم ، بالاترین قسمت آن بین قاعده جمجمه تا کام نرم قرار دارد و در نزدیکی لوزه ها ختم می شود.

در همین راستا اروفارینکس ” قسمت دهانی” حلق است.  بنابراین در ناحیه نزدیک دهان ما دیده می شود از کام نرم شروع شده و به اپی گلوت ختم می شود – در واقع همان بافت “فلپ مانند” بسیار بلندی است که در پشت زبان ما دیده می شود.

سرانجام ، ما حنجره  را داریم. این بخش بین اپی گلوت ما قرار دارد و به مری ختم می شود. البته مری ادامه مجاری است که غذا را از طریق پریستالتیک یا ضربان عضلانی به معده منتقل می کند.

اجزای عضلانی حلق

دو ساختار عضلانی وجود دارد. خارجی ترین لایه از عضلات حلقوی شکل تشکیل شده است که به عنوان تنگ کننده عمل می کنند. عضلات حلقوی اساساً لوله گوارشی را محکم یا منقبض می کنند. بخشی از حلق در خارج عضلات منقبض کننده را دارد که هر کدام توسط عصب واگ (عصب پاراسمپاتیک بسیار مهم و دارای ارتباط با عملکرد قلب ، ریه ها و دستگاه روده) عصب رسانی می شوند.

عضلاتی که در زیر این لایه خارجی قرار دارند ، عضلات طولی داخلی هستند. این عضلات از سه باند عضلانی تشکیل شده اند که تا حدی کشیده می شوند و به طور قابل توجهی متفاوت از عضلات خارجی حلقوی هستند. به عنوان مثال ، لایه Palatopharyngeus  از کام سخت تا حلق گسترش دارد. با این حال ، کاملاً شبیه به خارجی ترین بخش این اندام ، این دو لایه از سه لایه عضله داخلی نیز توسط عصب واگ عصب دهی می شوند.

خونی که عضلات حلق را تأمین می کند از عروق کاروتید خارجی است که به چندین شریان منشعب می شود که هر یک از آنها عضله مختلف این اندام را تغذیه می کنند. این خون در نهایت به شبکه ای از رگ های کوچک معروف به شبکه حلقی که به وریدهای داخلی ژوگولار (IJV) که در امتداد گردن ما قرار دارند ، تخلیه شده و خارج می شود.

عملکرد حلق چیست؟

همانطور که قبلاً ذکر شد ، حلق هم در دستگاه تنفسی و هم در سیستم هضم غذا نقش دارد و می توان آنرا به عنوان نقطه ای از هم جدا کرد. در حالی که مواد غذایی و مایعات از طریق مری کانال تغذیه ای را دنبال می کنند ، هوایی که از طریق این اندام  نفس می کشیم وارد نای می شود و به سیستم تنفسی منتقل می شود.

نقش تنفسی حنجره عمدتاً اجازه دادن به هوای استنشاق شده در حفره بینی برای رسیدن به مجاری تنفسی است – که شامل حنجره ، نای یا “لوله تنفسی” و در آخر برونشیل های ریه ها و آلوئول ها در محل تنفس است. این امر توسط “isthmus” یا فضای مشترک ساختاری که نواحی حلق دهان و بینی را به هم متصل می کند ، امکان پذیر است تا بتوانیم از طریق دهان و بینی تنفس کنیم.

حلق به لطف عضلات خود نقش مهمی در گوارش غذا دارد. عضلات حلقوی انقباضی لایه خارجی این اندام نقش زیادی در ایجاد حفره حلق دارند. مجموعه ای از انقباضات به رانش مواد غذایی بلعیده شده و نوشیدن بی خطر مواد غذایی کمک می کند. از طرف دیگر ، عضلات طولی لایه داخلی حلق را به صورت عرضی گسترش می دهند و آن را به سمت بالا بلند می کنند ، بنابراین باعث بلعیدن غذا و نوشیدنی های بلعیده شده می شود.

نقش جالبی دیگری که حلق بازی می کند تولید صدا است. صدا با عبور ارتعاشات هوا امکان پذیر می شود. حلق یک فضای بسته کوچک را فراهم می کند که به عضلات گفتاری اجازه می دهد صدا را ایجاد کرده و آن را طنین انداز کنند.

بیماری های حلق

بیماری های مربوط به حلق می تواند از خفیف تا شدید باشد. مواردی مانند گلودرد ناشی از ویروس یا سرماخوردگی ، آلرژی ، استرپتوکوک گلو یا بیماری ریفلاکس معده (مری) می تواند بر حلق تأثیر بگذارد و احساس ناراحتی در شما ایجاد کند. خوشبختانه درمان های بدون نسخه و نسخه ای نیز وجود دارد که اکثریت این بیماری های شایع را درمان می کند تا به سرعت حلق را بهبود بخشد.

در بسیاری از موارد ، این مشکلات ممکن است خود به خود برطرف شوند. سایر شرایط ممکن است نیاز به درمان داشته باشد که گلودرد یکی از علائم اصلی آن باشد. این موارد شامل:

• ورم لوزه
• کروپ ( خروسک)
• سرطان حنجره
• اوریون
• هرپانژینا
• آنفولانزا
• سندرم خستگی مزمن

اگر گلودرد مداوم دارید که بعد از چند روز تا یک هفته برطرف نمی شود ، بهتر است برای مشخص کردن علت این مسئله به پزشک مراجعه کنید. اگرچه امتحان کردن داروهای ضد گلودرد بدون نسخه (یا موارد طبیعی مانند غرغره کردن آب نمک گرم) کار درستی است ، اما هرگز از آنتی بیوتیک هایی که برای شما تجویز نمی شود به عنوان وسیله ای برای درمان گلودرد استفاده نکنید. آنتی بیوتیک ها فقط عفونت های باکتریایی را درمان می کنند و بسته به علت گلودرد ممکن است این داروها بیش از آنکه برای شما مفید باشد (مانند ایجاد مقاومت در برابر آنتی بیوتیک) آسیب رسان باشد.

آزمایشات حلق

برای اینکه پزشک و مراکز مراقبت  بهداشتی علت درد این عضو را تشخیص دهد ، ممکن است برخی آزمایشات اضافی لازم باشد. این آزمایشات شامل لارنگوسکوپی است که به شما اجازه می دهد تا پزشک حنجره و حلق را با استفاده از دستگاه کوچک که یک تلسکوپ روی آن قرار دارد بررسی کند و داخل بینی و پایین حلق یا مستقیما داخل خود حلق را نگاه کند. اگر سرفه مزمن یا گلودرد تغییر صدا یا مشکل تنفس دارید ، لارنگوسکوپی می تواند گام بعدی در تعیین علت این علائم باشد.

آزمایشات اضافی دیگری ممکن است به دلیل علائم  گلودرد انجام شود که شامل مانند آزمایش pH برای ریفلاکس اسید ، بلع باریم برای تشخیص ناهنجاری های دستگاه گوارش و گلو  یا تست مانومتری مری هستند.