بیماری کبد چرب چیست و چه علائمی دارد؟
بیماری کبد چرب (Fatty liver disease) یعنی شما درون کبد خود چربی دارید که با گذشت زمان بر عملکرد کبد تأثیر می گذارد و باعث آسیب کبدی می شود. افرادی که بیش از حد الکل مصرف می کنند ممکن است در کبد خود چربی داشته باشند ، اما این شرایط با بیماری کبد چرب متفاوت است.
کبد چرب در افراد دیابتی و کسانی که اضافه وزن دارند بسیار شایع است. اگرچه این بیماری ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ، اما می تواند خطر زیادی برای سلامتی داشته باشد. تغییر در شیوه زندگی برای جلوگیری و بهبود این بیماری موثر است.
کبد اندام اصلی بدن برای جذب مواد غذایی و دفع مواد زائد است. یک کبد سالم چربی بسیار کمی دارد یا فاقد آن است. اگر زیاد الکل می نوشید ، یا غذای پرچرب زیادی می خورید ، بدن شما با تبدیل این مقدار کالری به چربی زیاد به آن پاسخ می دهد. سپس این چربی را در سلول های کبدی ذخیره می کند.
چربی موجود در سلول های کبدی جمع شده و اگر زیاد در بدن ذخیره شود ، می تواند باعث کبد چرب شود. کبد چرب در سراسر جهان بسیار رایج است چون ما بیش از حد قند و چربی اضافه می خوریم. در ادامه مقاله در نشریه جهان شیمی فیزیک توضیحات بیشتری در این رابطه ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
انواع بیماری کبد چرب
دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد:
بیماری کبدی الکلی
کبد چرب الکلی ، تجمع چربی در کبد در نتیجه نوشیدن الکل بسیار زیاد است. (مقدار متوسط به عنوان یک نوشیدنی در روز برای خانم ها و حداکثر دو نوشیدنی در روز برای آقایان تعریف می شود.) حدود ۵٪ از مردم ایالات متحده این نوع بیماری کبدی را دارند.
بیماری کبد چرب غیرالکلی
بیماری کبد چرب غیرالکلی در افرادی رخ می دهد که مشروبات الکلی مصرف نمی کنند. این بیماری در ایالات متحده از هر سه بزرگسال یک نفر و از هر ۱۰ کودک یک نفر را درگیر می کند. محققان علت دقیق کبد چرب غیر الکلی را پیدا نکرده اند. عوامل مختلفی مانند چاقی و دیابت می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
روش تشخیص بیماری کبد چرب
بیماری کبد چرب می تواند بدون ایجاد علائم رخ دهد. معمولاً وقتی آزمایش خون برای بررسی کبد انجام می شود ، بیماری تشخیص داده می شود. پزشک شما ممکن است به بیماری کبد چرب شما با نتایج آزمایش غیر طبیعی مشکوک شود ، به خصوص اگر چاق هستید.
تصویربرداری از کبد یکی از راه های تشخیصی است و به راحتی رسوبات چربی را نشان می دهد. آزمایشات تصویربرداری ، از جمله سونوگرافی و اسکن MRI نیز می توانند به تشخیص این بیماری در کبد کمک کنند.
مطمئن ترین راه تشخیص این بیماری نمونه برداری از کبد است. در این روش قطعه کوچکی از بافت کبد را برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می کنند.
اگر کبد شما چربی دارد اما التهاب یا آسیب بافتی ندارید ، تشخیص NAFLD ( کبد چرب غیر الکلی) است. اگر چربی ، التهاب و آسیب کبدی دارید ، تشخیص NASH (التهاب کبدی غیر الکلی) است. اگر در کبد نوعی بافت اسکار به نام فیبروز داشته باشید ، ممکن است دچار بیماری سیروز شوید.
علائم بیماری کبد چرب
کبد چرب را گاهی اوقات بیماری خاموش کبد می نامند. به این دلیل که می تواند بدون ایجاد علائم رخ دهد. اکثر افراد مبتلا به NAFLD با چربی در کبد خود زندگی می کنند بدون اینکه آسیبی به کبد ایجاد شود.
ولی اگر NASH داشته باشید ، ممکن است علائمی داشته باشید که سالها طول می کشد تا گسترش یابد. اگر آسیب کبدی ناشی از NASH منجر به زخم شدن دائمی و سخت شدن بافت کبد شود ، شما مبتلا به یک بیماری خاص شده اید که سیروز (cirrhosis) نامیده می شود.
علائم التهاب کبدی غیر الکلی چیست؟
علائم ناشی از بیماری NASH ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی شدید
- ضعف
- کاهش وزن
- زرد شدن پوست یا چشم ها
- عروق خونی مانند عنکبوت روی پوست
- خارش طولانی مدت
التهاب کبدی غیر الکلی اگر به بیماری سیروز تبدیل شود می تواند علائمی مانند حبس مایعات ، خونریزی داخلی ، تحلیل عضلات و گیجی ایجاد کند. افراد مبتلا به بیماری سیروز با گذشت زمان ممکن است دچار نارسایی کبدی شوند و نیاز به پیوند کبد داشته باشند.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند؟
علت دقیق کبد چرب هنوز معلوم نیست اما چاقی شایع ترین علت است. در دهه گذشته با افزایش شیوع چاقی پزشکان شاهد افزایش ابتلا به کبد چرب هستند. اگرچه این بیماری در کودکان و بزرگسالان می تواند رخ دهد اما بیشتر در سنین میانسالی دیده می شود.
ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری کبد چرب
- اضافه وزن
- سطح چربی خون بالا ، یا تری گلیسیرید یا کلسترول LDL ( بد)
- مبتلا به دیابت یا پیش دیابت
- داشتن فشار خون بالا
چگونه بیماری کبد چرب کنترل می شود؟
هیچ دارویی برای درمان کبد چرب وجود ندارد. درمان ها شامل تغییراتی در سبک زندگی شما است. این مسئله می تواند شرایط را بهبود بخشد و حتی آن را معکوس کند.
اگر کبد چرب شما ناشی از الکل است ، مهمترین کاری که باید انجام دهید ترک الکل است. این کار از ابتلا به بیماری جدی تری یعنی سیروز کبدی جلوگیری می کند. اگر به کبد چرب غیر الکلی مبتلا هستید به شما توصیه می شود:
- الکل ننوشید یا خیلی کم مصرف کنید
- از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید و از قند پرهیز کنید
- لاغر شوید
- به طور منظم ورزش کنید
- قند خون خود را کنترل کنید
- در صورت داشتن کلسترول بالا ، آن را درمان کنید
- از خوردن داروهایی که می توانند بر کبد شما تأثیر بگذارند خودداری کنید
- سیگار را ترک کنید
راههای کنترل و درمان بیماری کبد چرب
پزشک ممکن است شما را به یک متخصص تغذیه ، مشاور مواد مخدر و الکل یا متخصص داخلی ارجاع دهد. دوری از تمام چربی های رژیم غذایی ضروری نیست. با این حال ، پزشک ممکن است توصیه کند از مصرف برخی غذاها مانند غذاهای حاوی فروکتوز (قند موجود در میوه) و چربی های ترانس خودداری کنید.
داروی خاصی برای کبد چرب وجود ندارد. بسته به شرایط شما ، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای پایین آوردن سطح چربی خود دارو مصرف کنید یا بدن را در کنترل گلوکز بهبود ببخشید.
آیا می توان از بیماری کبد چرب پیشگیری کرد؟
راه پیشگیری از بیماری کبد چرب غیر الکلی ، پیروی از همان توصیه های مربوط به سبک زندگی است که به افرادی که قبلاً به این بیماری مبتلا هستند ، داده می شود از جمله:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم که سرشار از میوه و سبزیجات ، غلات کامل و چربی های سالم باشد
- حفظ وزن متعادل
- در بیشتر روزهای هفته از نظر جسمی فعال باشید – اگر منظم ورزش نکرده اید ابتدا با پزشک عمومی خود مشورت کنید.
عوارض بیماری کبد چرب چیست؟
در بسیاری از افراد ، کبد چرب به خودی خود مشکلات زیادی ایجاد نمی کند. اما در بعضی افراد کبد چرب ملتهب می شود و باعث ایجاد وضعیت جدی تری به نام استئو هپاتیت غیر الکلی یا NASH می شود. التهاب مداوم ممکن است باعث کبودی کبد و منجر به سیروز شود که یک بیماری جدی است.
تعداد کمی از افراد مبتلا به سیروز کبدی به سرطان کبد مبتلا می شوند . برخی از افرادی که به سیروز کبدی شدید مبتلا می شوند ، نیاز به پیوند کبد دارند. در افراد مبتلا به کبد چرب خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می یابد.
برخی از داروها به عنوان درمان های احتمالی برای NASH در حال مطالعه هستند. این موارد شامل آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین E است. دانشمندان همچنین در حال مطالعه برخی از داروهای جدید دیابت برای NASH هستند که حتی در صورت عدم ابتلا به دیابت ممکن است برای شما تجویز شود. با این حال ، فقط پس از مشورت با متخصص کبد باید این داروها را مصرف کنید.
زندگی با کبد چرب
اگر مبتلا به کبد چرب هستید تا آنجا که می توانید در مورد شرایط خود اطلاعات داشته باشید و از نزدیک با تیم پزشکی خود همکاری کنید. از آنجا که بسیاری از داروها می توانند به کبد شما آسیب برسانند ، همیشه در مورد داروهای مصرفی خود به پزشک خود اطلاع دهید.
این داروها شامل داروهای OTC ، مکمل های غذایی و ویتامین ها هستند. از دیگر راه های کنترل بیماری کبد چرب می توان به حفظ وزن مناسب ، داشتن یک رژیم غذایی متعادل ، ورزش منظم و جلوگیری از مصرف الکل اشاره کرد.
آیا کبد چرب قابل برگشت است؟
کبد توانایی شگفت انگیزی در ترمیم خود دارد. در صورت اجتناب از الکل و کاهش وزن ، می توانید چربی و التهاب کبد را کاهش داده و آسیب زودرس کبد را برطرف کنید.
آیا کبد چرب شما را می کشد؟
کبد چرب مشکلات عمده ای را برای بیشتر افراد ایجاد نمی کند ولی در صورتی که به سیروز کبدی تبدیل شود می تواند خطرناک باشد. سیروز کبدی درمان نشده در نهایت منجر به نارسایی کبد یا سرطان کبد می شود. کبد شما عضوی است که بدون آن نمی توانید زندگی کنید!
